Beste Willem van Genugten,
Je schrijft mij:
Het vertrekpunt van je blogs ligt in de observatie dat ik met de toonzetting van mijn stuk Van Agt zou hebben willen ridiculiseren of iets dergelijks. Dus heb ik moeite gedaan om Van Agt's geheime telefooonnummer te achterhalen en hem zelf maar eens gebeld (gistermorgen). Ik voel me niet vrij om uit dat gesprek te citeren, maar ik kan je wel melden dat Van Agt, antwoordend op een open vraag van mijn kant hoe hij dat stuk heeft ervaren, aangaf zich VOLSTREKT NIET niet gekwetst of geridiculiseerd te voelen. Integendeel: hij ziet het net als ik als een zakelijk verschil van inzicht. Als je me niet gelooft, zal ik hem vragen of ik jou zijn telefoonnummer mag doorgeven.
Met hartelijke groet,
Willem
Dank je Willem voor het aanbod, maar het hoeft niet. Ik heb geen reden om je te wantrouwen. Dit punt is opgelost, blijft een ander punt over: ik vrees dat jij mijn kritiek niet hebt begrepen wanneer je dit stelt: 'Het vertrekpunt van je blogs ligt in de observatie dat ik met de toonzetting van mijn stuk Van Agt zou hebben willen ridiculiseren of iets dergelijks.'
Ik weet niet op grond waarvan je deze bewering doet, maar de ridiculisering van iemand anders is niet mijn 'vertrekpunt' geweest. Mijn vertrekpunt is jouw stelling en jouw argumentatie, die niet door feiten worden gestaafd. En wat oud-premier Van Agt betreft, ik blijf bij mijn standpunt dat ik als lezer de toon denigrerend vind. Daar hoef ik hem niet voor te bellen en dat doe ik ook niet. Ik ben een journalist en schrijver, de taal is mijn instrument, ik werk daar al meer dan veertig jaar mee en heb geleerd hoe je dat instrument kunt gebruiken. Ik citeer je:
'Verhagen handelt Gaza-rapport goed af
Ook minister Verhagen wil straffeloosheid tegengaan, vergist u zich niet. De kunst is dat zo te doen dat vrede wordt bespoedigd, zegt Willem van Genugten.
Dries van Agt en het Midden-Oosten vormen een bekende combinatie, waarbij de oud-premier niet nalaat op drie trommels tegelijk te slaan: de rechten van de Palestijnen, de naleving van het internationale recht en de opstelling van CDA-minister Verhagen. In ‘Ook Nederland moet Israël veroordelen’ (Opiniepagina, 3 november) leidt dit tot een betoog waarin de verontwaardiging het wint van de ratio.
„Laten we wel wezen”, aldus Van Agt, „het VN-debat gaat dan in formele zin over het rapport-Goldstone, in wezen gaat het over de ruim 1.400 mensen die in december en januari zijn gedood, voor 99 procent Palestijnen”, alsmede over „de kernboodschap van de commissie-Goldstone: dat er een einde moet komen aan de straffeloosheid om oorlogsmisdaden te begaan”.
Daar zit wat in.'
De vraag is: wat is nu precies de relevantie van de volgende typering: 'vormen een bekende combinatie'. Als beide een bekende combinatie vormen, dan hoef je dat niet meer te vermelden, want dat weten we als lezers dus al. De reden waarom je het vermeldde kan alleen zijn om Van Agt in een bepaald daglicht te stellen. Er kleeft een negatieve connotatie aan. Gaat het over het Midden-Oosten dan duikt die Van Agt weer op en die begint weer meteen op 'drie trommels tegelijk te slaan'. Niet rustig 1 voor 1, maar alle drie tegelijk. Veel lawaai maar weinig wol. Dat je dat ook bedoelde blijkt uit je beoordeling. 'Dat er een einde moet komen aan de straffeloosheid om oorlogsmisdaden te begaan' kwalificeer jij als een argument waar wel 'wat in [zit].'
Als getrainde lezer denk ik dan: wat is dit nu weer? Wat een negatieve benadering. Hier stelt een hoogleraar internationaal recht dat er wel 'wat in [zit]' om oorlogsmisdadigers te vervolgen. Tegenover het tromgeroffel stel jij het beschouwelijke, het verstandige, het ho ho, tut tut, niet zo snel want anders breekt het lijntje. Immers 'de kunst is dat zo te doen dat vrede wordt bespoedigd'. Weinig lawaai, maar veel wol. Dat is precies de strekking van jouw opiniestuk. De manier waarop Van Agt het doet, bespoedigt daarentegen de vrede niet.
Ik heb de afgelopen dagen in een serie stukjes op mijn weblog feitelijk beschreven waarom ik denk dat jouw benadering in het totaal niet de vrede dichterbij brengt. Integendeel, jouw voorstel ondermijnt juist een rechtvaardige vrede die alleen gebaseerd kan zijn op de onvervreemdbare principes van het internationaal recht. Jouw voorstel tast de geloofwaardigheid ervan aan. Ik ben zeker niet de enige die deze mening is toegedaan. Lees de waarschuwing van Ray Dolphin nog eens, functionaris van de UNWRA, de VN-organisatie die de Palestijnse vluchtelingen hulp verleent, auteur van The West Bank Wall, Unmaking Palestine, die het volgende tegen mij zei:
Hoewel de Europese Unie tegen raadpleging van het Internationaal Gerechtshof was, heeft ze naderhand wel degelijk de uitspraak van Hof geaccepteerd en de VN-resolutie gesteund waarin Israël met klem wordt opgeroepen om de uitspraak te respecteren. Israël weigert en desalniettemin blijft de EU het land op elk gebied steunen. Dat is een verwerpelijke politiek, vooral ook omdat het Hof alle staten eraan heeft herinnerd “dat zij de verplichting hebben om de illegale situatie niet te erkennen die voortvloeit uit de constructie van de Muur en om geen hulp of bijstand te verlenen in het handhaven van de situatie die geschapen is door de bouw ervan”. Europa zwijgt en Israël gaat gewoon verder, de zionisten willen meer dan 90 procent van het voormalige Palestina en de Palestijnen zijn momenteel bij de onderhandelingen extra in het nadeel aangezien ze onderling verdeeld zijn, er is sprake van een Palestijnse Autoriteit in Gaza en één in Ramallah. Voor de regering van president Abu Mazen zijn de huidige besprekingen de laatste kans om te laten zien dat het mogelijk is serieus met Israël te onderhandelen over een levensvatbare Palestijnse staat. Mislukt dit dan zullen de militanten het bewijs krijgen dat onderhandelingen niets opleveren, zeker niet als die onder de auspiciën staan van de Verenigde Staten. Ik weet niet waar het Westen nu op wacht. Ik weet wel dat niets in de wereld statisch is, dus ook niet in de Gazastrook en op de West Bank.
Gezien het feit dat de Palestijnen in steeds kleinere enclaves worden gedrukt en ook economisch worden vernietigd, is het wachten op een nieuwe geweldsgolf. En wat er dan gaat gebeuren, weet ik niet. Het opmerkelijke is dat de internationale gemeenschap, inclusief Israël en de Palestijnen, wel verklaart voor een tweestatenoplossing te zijn, maar er geen politieke wil in het Westen bestaat om het te verwezenlijken... De Europese Unie is volledig op de hoogte, maar voelt er niets voor om consequenties hieraan te verbinden. Ondertussen veroordelen de VS en de EU wel de Palestijnen zodra die geweld gebruiken, en terecht, maar ze zorgen er niet voor dat het internationaal recht wordt gehandhaafd. Wanneer de Palestijnen afzien van geweld en de juridische weg volgen en door het Internationaal Gerechtshof in hun gelijk worden gesteld, volgt er een angstwekkende stilte over het illegale Israëlische beleid. Opnieuw worden de slachtoffers genegeerd en dat is een verkeerde signaal. Daarmee worden degenen die voor geweld zijn in het gelijk gesteld, want die zeggen dat het Westen het recht helemaal niet respecteert zodra het politiek niet uitkomt, en dat dus de gewapende strijd het enige alternatief is om iets te bereiken. Het feit dat de internationale gemeenschap het eigen internationaal recht negeert, ondermijnt de mogelijkheid van een vreedzame oplossing. Niets lijkt de bezetting terug te schroeven. Integendeel, het wordt elk jaar erger! Toch hebben alle landen van de Europese Unie een resolutie gesteund van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties waarin de wereldgemeenschap Israël oproept de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof te respecteren. Met andere woorden: Israël moet de Muur onmiddellijk afbreken en de gedupeerden financieel vergoeden en moet bovendien de Joodse nederzettingen ontruimen en zich terugtrekken achter de grenzen van juni 1967. Daar komt nog bij dat landen die een verdrag met de Europese Unie sluiten de mensenrechten dienen te respecteren. Israël schendt de afspraken van de Associatie Akkoord met de EU, maar de aangesloten landen doen niets en schenden zo hun eigen verdragsregels. In feite betekent dit het eind van de overeenkomst, men hoeft niet eens naar de rechter te stappen om het verdrag op te zeggen. Desondanks krijgt Israël een steeds betere status toebedeeld bij de Europese Unie.
Uiteindelijk heeft dit allemaal met Realpolitiek te maken, met machtspolitiek, de stille erkenning dat de macht van het geweld alles bepalend is. Het opmerkelijke is dat intussen de Israëlische overheid wel degelijk vreest dat haar beleid negatieve consequenties kan hebben. Na de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof in 2004 was men bang dat de Europese Unie sancties zou instellen en dat zou natuurlijk buitengewoon ernstig zijn geweest gezien de nauwe economische band tussen de twee. De EU is het belangrijkste exportgebied van Israël. Maar die angst bleek al snel onnodig en Israël staat nu diplomatiek sterker dan voorheen. Een van de argumenten die telkens weer worden aangevoerd om geen boycot in te stellen, is dat het nu niet de tijd daarvoor is omdat we op het punt zouden staan één of andere doorbraak in het zogeheten “vredesproces” te bereiken en dat sancties dan contraproductief zijn. De gedachte is dus dat de twee partijen werkelijk in serieuze onderhandeling zijn. Het probleem is alleen dat de situatie in bezet gebied almaar verslechtert, Israël blijft doorgaan met het bouwen van de illegale Muur, het uitbreiden van de nederzettingen en het stelen van land, terwijl de repressie toeneemt. Met andere woorden, tegen de tijd dat de Israëli’s gedwongen zijn om werkelijk te onderhandelen, zijn de feiten op de grond in hun voordeel veranderd en valt er in feite niets meer te onderhandelen.’
Vandaar dat oud-premier Van Agt volledig gelijk heeft wanneer hij stelt dat Israel nu onder druk moet worden gezet om zo het land te dwingen het internationaal recht te respecteren.
De politiek in het Westen is de afgelopen kwarteeuw erin geslaagd de burgers te depolitiseren. Ik heb dat van nabij mogen meemaken. Het gevolg is dat men in bijna niets meer is geinteresseerd, behalve sport en ander vertier. De samenleving is gedereguleerd en geprivatiseerd, de burger is een calculerende consument geworden. Het academische wereldje is een afspiegeling geworden van de grote lethargie die is uitgebroken. De meeste mensen denken alleen nog aan hun eigen positie en de enkeling die zich inzet voor zijn diepste overtuigingen wordt geridiculiseerd en zo gemarginaliseerd. Voor de meesten is alles ontzield geraakt. We leven in een barokke tijd, de oorspronkelijke impuls is uitgewerkt en de leegte wordt met verveling gevuld, met handige praatjes, met opportunisme, met kitsch.
The Voice of the Ancient Bard
Youth of delight, come hither,
And see the opening morn,
Image of truth new born.
Doubt is fled, & clouds of reason,
Dark Disputes & artful teazing.
Folly is an endless maze,
Tangled roots perplex her ways.
How many have fallen there!
They stumble all night over bones of the dead,
And feel they know what but care,
And wish to lead others, when they should be led.
William Blake
Willem,
met vriendelijke groet,
Stan
Geen opmerkingen:
Een reactie posten