Ze wilde 'illusieloze seks... niet gericht op een huwelijk of
zwangerschap.' Ze verlangde ongebonden te zijn in een wereld
waarin de mens op elkaar is aangewezen om te kunnen overleven, zowel collectief
als individueel. Ze dacht sterk genoeg te zijn om zich een comfortabele plaats
te bevechten in de neoliberale pikorde. Ze was bereid daarvoor tot het uiterste
te gaan. Aan haar, bijna 20 jaar oudere, 63-jarige voormalige minnaar, een getrouwde
man die zij als mentor zag en als opstapje naar de kringen van de macht, vroeg
ze 'zal
ik je ballen likken?' en toen dit niet mocht: 'ik hoop dat je vliegtuig
neerstort.' Hij is een vakgenoot die het verder geschopt heeft dan zij.
In een poging te voorkomen dat hij haar zou blijven verstoten bood ze als 'power
feministe' aan om zich volledig aan hem te onderwerpen. Om de baas te
behagen speelde ze het spel dat in de kringen rondom de macht gespeeld wordt:
trappen naar beneden, likken naar boven. Letterlijk, zodra het moet, zonder
enig zelfrespect en zonder waardigheid.
Liefde is natuurlijk onmogelijk onder
mensen die bewust een systeem in stand houden waarbij de kloof tussen arm en
rijk almaar toeneemt en waarbij nu 20 procent van de wereldbevolking rond de 80
procent van alle rijkdommen op aarde consumeert. Wat bij machthebbers en hun
entourage voor liefde doorgaat is niet meer dan gecultiveerde eigenliefde,
kille berekening. In dat milieu kust men elkaar niet uit hartstocht, maar likt
men de teelballen van de CEO om in het gevlei te komen. Loyaliteit met de ander
kent men er niet. Dat kan ook niet wanneer men de ideologie van de roof
aanhangt. De uitbuiting is bij de oligarchie en haar gewillige dienaren als het
ware genetisch gecodificeerd, het kenmerkt de haat tegen de ander. 'This
predatory and rapacious ruling class, wasting its substance, misusing power,
stands immobilized as an obstacle... It bears no plan, is animated by no ideal,
delivers no promise,' zo schrijft de milieuredacteur van Le Monde Hervé Kempf in zijn boek How The Rich Are Destroying The Earth.
Hij wijst erop dat
after triumphing over Sovietism, capitalism doesn't know how to do
anything but celebrate itself. All spheres of power and influence have been
swallowed by capitalism's pseudo-realism that asserts that any alternative is
impossible and that he only end to pursue in order to soften the inevitability
of injustice is to eke out ever more wealth.
This would-be realism is not only ominous; it is blind. Blind to the
explosive power of manifest injustice. And blind to the poisoning of the
biosphere that the increase in material wealth produces, poisoning that means
deterioration in the conditions of human life and the squandering of the
chances of generations to come.
Gevoed door haar onverzadigbare drang zich te manifesteren of zich te 'bewijzen,'
zoals de Volkskrant het
kwalificeerde, dreef de conformistische Heleen Mees uit Hengelo onvermijdelijk
in de richting van het neoliberale 'would-be realism.' Vanaf het begin
van haar loopbaan zijn haar rolmodellen niet getalenteerde vrouwen geweest met
een authentieke persoonlijkheid die hun eigen weg gaan, maar aangepaste opportunistische
mannen die de alom heersende ideologie omarmen. 'Hoogopgeleide vrouwen, vond ze, zijn het aan
zichzelf en de samenleving verplicht een volwaardige carrière na te streven.
Weg met het deeltijdfeminisme!' zo meldde de Volkskrant, 'ze is medeoprichter
van Women on Top, een organisatie die ijvert voor topbanen voor vrouwen.' En alle vrouwen die hier niet aan voldoen,
omdat ze bijvoorbeeld liever mede betrokken zijn bij de opvoeding van hun
kinderen, moeten daarvoor boeten, en wel omdat volgens Mees 'sociale
zekerheidsprogramma's... financieel niet meer houdbaar blijken te zijn.' Wat
kennelijk wel 'houdbaar' blijkt te zijn in dit economisch model
is het proces waarbij het aandeel van de plutocraten in de rijkdom wereldwijd buitenproportioneel
blijft stijgen. Om een verhelderend voorbeeld te geven: in 1960 kregen de
rijken in de VS van elke tien dollar 1 dollar, vandaag de dag is dit 4 dollar,
waardoor al in 2005 de 793 miljardairs op aarde 2,6 biljoen dollar bezaten (2,6
maal een miljoen maal een miljoen), een bedrag dat even hoog is als de 'entirity
of developing countries' foreign debt,' aldus de Committee for the
Cancellation of Third World Debt. Met andere woorden: Heleen Mees verkoopt
de onderwerping van de vrouw aan de neoliberale heilsideologie als de
bevrijding van de vrouw. 'Weg met het deeltijdfeminisme,' de
vrouw moet fulltime meedraaien in de 24 uurs economie die de kloof tussen arm
en rijk almaar groter maakt, nu ook in het Westen zelf. De conclusie kan niet
anders zijn dan dat Mees niet wordt gemotiveerd door solidariteit met de vrouw,
maar door minachting voor de getrouwde vrouw met kinderen. Opmerkelijk in dit
verband is ook haar neurotische houding ten opzichte van getrouwde
mannen met wie ze een affaire begint. Toen ze nog Nijkamp heette 'stalkte
ze voor het eerst een ex-geliefde. Ze werkte toen op het ministerie van
Financiën in Den Haag en kreeg een relatie met een gehuwde wethouder van die
stad. Hij verbrak de relatie en er was een aanklacht nodig om haar bij hem
vandaan te houden.'
Hoewel zij zelf ongebonden lijkt te willen zijn,
accepteert ze niet dat ook haar voormalige partners dit wensen. Die worden
geterroriseerd zodra ze hun eigen weg gaan. Er kleeft een totalitair aspect aan
haar houding zodra het anderen betreft, of dit nu mannen dan wel vrouwen zijn,
ze moeten doen wat zij eist, als minnaar bij haar blijven en als vrouw haar
imiteren. Hoewel zijzelf uit een bescheiden provinciaals milieu komt, veracht Heleen
Mees net als de neoliberale machthebbers elke vorm van ware democratie, zo
blijkt zowel uit haar optreden als uit haar gedachtenwereld. Als een kameleon conformeert
ze zich moeiteloos aan de totalitaire orde van de rijken, die zich niets
aantrekken van onze democratie, althans van datgene wat er nog van over is:
the global oligarchy
wants to get rid of democracy and the civil rights and public liberties that
constitute its substance.
The assertion is
brutal. Let me formulate it another way: in the face of the turbulence
engendered by the global environmental and social crises, and in order to
preserve its own privileges, the oligarcy chooses to weaken the spirit and the
forms of democracy, that is to say, free discussion of collective choices;
respect for the law and its representatives; protections of individual
liberties vis-à-vis the encroachments of the state; and other constituted
entities...
the oligarchy prefers
the progressive bastardization of democracy,
aldus omschreef Hervé
Kempf het proces dat iedere
burger, behalve dan de betaalde opiniemakers in de mainstream media, dagelijks
voor zijn ogen ziet afspelen. De toenemende macht van de oligarchie is de
laatste fase van een ontwikkeling die de Franse intellectueel Alexis de
Tocqueville al in de negentiende eeuw voorzag toen hij in het tweede deel van Democracy
in America schreef:
The kind of oppression
that threatens democratic peoples does not in any way resemble what preceded
it... I want to imagine what aspect despotism could take on in the world: I see
an innumerable crowd of men, similar to one another and equal, who gyrate
unceasingly in order to obtain small and vulgar pleasures for themselves with
which they fill their souls. Each one of them, isolated at some remove from the
others, is like a stranger to the destiny of all the others: his children and
his personal friends constitute the entire human species for him: as for the
remainder of his fellow citizens, he is right next to them; he exists only
within and for himself, and, although he still has a family, one may at the
least say he no longer has a country. Above all these men rises an immense
tutelary power that alone assures their enjoyment and watches over their fate.
It is absolute, elaborate, regular, calculating, and mild. It would be like
paternal power, if -- like it -- its goal was to prepare men for virile
maturity; but, on the contrary, it seeks only to limit them irrevocably to
childhood; it likes its citizens to be happy, as long as they dream of nothing
other than being happy.
Het zal duidelijk zijn
dat dit soort geluk, geen geluk is, maar een permanente verdoving van een van
zichzelf en zijn medemensen vervreemd individu dat zijn geluk vergeefs probeert
te vinden in 'small and vulgar pleasures.' Een opmerkelijk aspect van deze levenshouding
is zichtbaar op de foto van Heleen Mees die met een goedkope duster aan,
waarvan de zoom is gescheurd, over straat in New York gaat terwijl de riem van
haar peperdure merktas over de grond schuurt. Het is het beeld van iemand die
onbeheerst is, net zo out of control
als het neoliberale systeem dat ze aanhangt. In zijn boek How The Rich Are Destoying The Earth schrijft wijst Kempf op het
volgende verschijnsel:
One cannot exclude the
possibility that some part of the oligarchy harbors an unconscious desire for
catastrophe, pursues an apotheosis of consumption that would be the consumption
of the planet Earth itself through exhaustion, through chaos, or through
nuclear war. Violence is at the heart of the process on which a consumption
society is based, Jean Baudrillard noted: 'Using objects leads only to their
slow loss. The value created by their violent loss is much more intense.'
De zelfvernietigingsdrang
van Heleen Mees illustreert het geweld van de alles of niets mentaliteit. Het
medelijden dat ze oproept is menselijk, maar dient verklaart te worden. Wij
leven nu in de door Tocqueville beschreven moderne vorm van 'despotisme'
met het onlosmakelijk verbonden puerilisme van onverzadigbare egoisten
die weigeren volwassen te worden en onophoudelijk 'instant gratification' eisen voor hun primitieve driften en
daarvoor zelfs bereid zijn de 'ballen' van de hoofdaap te 'likken'
om zelf aan hun trekken te komen. Ziedaar het onvermijdelijke resultaat van het
hedendaags feminisme. En met deze barbaren op sleutelposities worden we nu
geconfronteerd met problemen waarvan de urgentie zo groot is dat het erop of
eronder is voor de mensheid.
