In zijn boek Ill Fares the Land (2010) stelt de Joods-Britse historicus, wijlen Tony Judt:
'We cannot go on living like this. The little crash of 2008 was a reminder that unregulated capitalism is its own worst enemy: sooner or later it must fall prey to its own excesses and turn again to the state for rescue. But if we do no more than pick up the pieces and carry on as before, we can look forward to greater upheavels in recent years to come. And yet we seem unable to conceive of alternatives. This too is something new... Today, neither Left nor Right can find their footing.'
Inmiddels vijftien jaar later, wordt het Westen geconfronteerd met een politieke en economische chaos, en is het omringd door massaal geweld dat dreigt uit te lopen op een alles vernietigende Derde Wereldoorlog. Wij zien hoe profetisch Judt's woorden zijn geweest. De neoliberale/neoconservatieve macht is sinds de tweede helft van de jaren zeventig 'niet in staat' gebleken een diepgravende analyse te geven van de crisis, laat staan een levensvatbaar 'alternatief' te leveren. Dit alles wordt nog eens verergerd doordat de Joodse staat Israel met steun van Washington en zijn NAVO alle naoorlogse normen en waarden, vastgelegd in internationale verdragen, in sneltreinvaart heeft vernietigd, een verdere afbraak veroorzakend van de internationale rechtsorde die de komende decennia onoverzienbare, maar zeker verstrekkende en gruwelijke gevolgen zal hebben, vooral nu de strijd om grondstoffen en markten tussen het Westen en Azië zich almaar toespitst. Het zijn juist de VS en de EU die de door beide zo geprezen 'op regels gebaseerde wereldwijde orde' voortdurend schenden.
Eén van de belangrijkste woordvoerders van de huidige agressieve westerse politiek is de bejaarde Duitse voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, die op 12 oktober 2022 in Brussel tegenover een zaal vol EU-ambassadeurs meteen ter zake kwam door te benadrukken dat de 'oorlog in Oekraïne niet alleen een Europese Oorlog [is], maar een oorlog over de toekomst van de hele mensheid. Dus, de horizon van Europa kan alleen de gehele wereld omvatten,' zoals dit was ten tijde van het kolonialisme.
https://www.youtube.com/watch?v=fW4Sc6JAJEs
In haar ogen en die van de Europese leiders is de NAVO-oorlog tegen de Russische Federatie het begin van een strijd tussen enerzijds de zogeheten 'op regels gebaseerde orde,' waarbij allereerst Washington de regels maakt en schendt, en anderzijds China die de markten in handen heeft en Rusland met zijn talloze vitale grondstoffen. Het doel van de EU, onder aanvoering van de VS, is het saboteren van de Chinese- en Russische invloed in de wereld, zo maakte zij duidelijk. De voorzitter van de Europese Commissie ziet het grondgebied van de voormalige Europese koloniën als het toekomstige slagveld in de strijd om de meest noodzakelijke grondstoffen en markten. Zij doelde daarbij allereerst op Azië en Afrika, ‘want,’ zo verklaarde Von der Leyen, ‘wij weten dat wij energie nodig hebben, wij hebben duurzame energiebronnen nodig, wij hebben waterstof nodig, en Afrikaanse landen bezitten in overvloed alle grondstoffen die noodzakelijk zijn.’
Eerder al liet Von der Leyen -- wier activiteiten meermaals justitieel zijn onderzocht op verdenking van corruptie -- weten dat Europa de komende vijf jaar 300 miljard euro zal vrijmaken om in ontwikkelingslanden infrastructurele projecten te financieren in een poging China's ‘Belt and Road initiative,’ de nieuwe zijderoute, te dwarsbomen. Het betreft hier een initiatief waarin China vele biljoenen dollars investeert. Dit project behelst een wereldwijde ontwikkelingsstrategie die een decennium geleden werd gestart, met als doel te investeren in 149 landen en internationale organisaties, zodat al deze landen aangesloten worden op één groot wereldwijd netwerk van spoorlijnen, havens, wegen, industriële centra, etcetera. De niet democratisch gekozen EU-Commissie ziet het Russisch-Chinees bondgenootschap als een 'global threat' voor de mensheid, een 'wereldwijde bedreiging' die dan ook 'wereldwijd moet worden bestreden.' Het gaat de VS en de EU daarbij niet om mensenrechten en democratie, net zomin als destijds het Europese kolonialisme handelde om de verspreiding van het Christendom maar om, net als nu, de alleenheerschappij over grondstoffen en markten. Ursula von der Leyen gaf het volgende actuele voorbeeld: 'Neem bijvoorbeeld lithium of zeldzame metalen; zij zijn van vitaal belang voor ons groene en digitale overgang. Geen enkele windturbine, geen enkel zonnepaneel is mogelijk zonder deze grondstoffen. De vraag ernaar zal exponentieel stijgen. Zoveel is zeker, en het niet zo goede nieuws is: één land beheerst de wereldwijde markt. Dat is China.'
In dit kader is de NAVO-oorlog in Oekraïne slechts de eerste stap om de opkomst van Azië te stoppen. Israel is de tweede stap. Namens het Westen heeft de Joodse staat tot taak de autonomie van de voormalige koloniën met geweld de kop in te drukken. In het westerse geopolitieke wereldbeeld speelt Israel zelfs een cruciale rol als huurlingen-staat die in de rest van de 21ste eeuw de westerse kapitalistische belangen moet veilig stellen. Het zal de haat tegen de joden alleen maar vergroten, 'but who cares,' God's uitverkoren volk wordt in het christelijke Westen al eeuwenlang gehaat. De enige verandering is dat nu ook Islamieten de Joden in Israel verafschuwen, en geef ze eens ongelijk gezien de politiek van genocidale etnische zuiveringen, waarbij bewust en met grootscheepse Westerse steun vooral Palestijnse islamitische en christelijke vrouwen en kinderen massaal worden uitgemoord. Desondanks sprak Ursula von der Leyen op 12 oktober 2022 namens de Europese Unie verheugd over, ik citeer opnieuw, 'onze trilaterale energie-overeenkomst in juni met Egypte en Israel. Het heeft een belangrijke rol gespeeld in onze strategie om van de Russische fossiele brandstof af te komen. Maar mijn bezoeken aan Caïro en Jeruzalem gingen om veel meer dan gas.' De Westerse elite wil de verdere integratie van Israel in de Noord Atlantische Verdrags Organisatie, met het oog op de al jaren geleden geplande NAVO-oorlog met Azië. Zij verzuimde te vermelden dat de Palestijnse bevolking officieel eigenaar is van de 'gasvelden voor de kust van Gaza,' en dat het Westen zich daar niets van aantrekt in zijn geopolitiek schaakspel.
Mensenrechten, democratie en het internationaal recht zijn te verwaarlozen begrippen voor de EU, en de VS. Zo is het altijd geweest, en zal in de toekomst zo blijven, tenminste zolang de propaganda over de westerse superioriteit effectief blijft. Dit proces wordt nog eens onderstreept door de internationaal gerespecteerde Amerikaanse hoogleraar en auteur Michael T. Klare, die in onder andere zijn boek The Race For What's Left. The Global Scramble for the World's Last Resources (2012) waarschuwt dat:
'Whether on land or at sea, the outlook is the same: with existing sources of critical materials facing exhaustion, more and more of our essential supplies will have to come from places that are risky for reasons of geography, geology, politics, or some combination of all three.
In the near future, the most precious national resource of all—food—will also become scarce in many parts of the world. While the planet is currently capable of satisfying the basic nutritional requirements of the existing world population (although transportation difficulties and inequitable pricing often prevent food from reaching those in need), this capacity will come under threat in the decades ahead, as the population grows and climate change reduces the amount of rainfall in many areas.
To guard against inevitable food shortages, government-backed agricultural firms in China, South Korea, Saudi Arabia, and the United Arab Emirates are already buying vast tracts of arable land in Africa and elsewhere to produce food for consumption at home. Many private investors and hedge funds in the West are pouring money into similar ventures. Such 'land grabs' are being greeted with growing anxiety and hostility in the developing world, where land is scarce and hunger is never absent. As the planet warms the pursuit of these overseas food factories will no doubt become more intense -- as will resistance from those who see them as a threat to their survival.
Dit is dan ook één van de voornaamste redenen dat de VS de uitgestrekte Oekraïense graanvelden en de grondstofrijke Donbass wil inlijven in de NAVO. Vanuit een aangeboren grootheidswaan gingen de Europese en Amerikaanse politici er blind vanuit dat de Russische Federatie de oorlog in Oekraïne binnen enkele maanden zou verliezen. Vandaar ook Von der Leyen's expliciete aanname dat 'Rusland' er niet in zou slagen om het oostwaarts oprukken van de NAVO een halt toe te roepen, daarbij voorbijgaand aan de desastreuze veldtocht van Napoleon die 'het omslagpunt van de napoleontische oorlogen vormde,' en het begin van het einde betekende van de Franse heerschappij.
Het handelt vandaag de dag om een strijd met massavernietigingswapens die vele miljoenen doden zal kosten en Europa in puinhopen zal achterlaten. Als Gaza, maar dan van de Middellandse Zee en de Atlantische Oceaan tot aan de Oeral. Nog absurder voor Ursula von der Leyen's hubris is het feit dat zij kennelijk ook Hitler's fatale 'Operatie Barbarossa' was vergeten dat 'in februari 1943 leidde tot de ondergang van Duitse zesde leger tijdens de Slag om Stalingrad. Vanaf dat moment werden de Duitsers aan het oostfront steeds verder teruggedrongen. In de maand juli van datzelfde jaar volgde de beslissende tankslag bij Koersk in Oekraïne. De Wehrmacht en de SS hadden de oorlog in het oosten verloren.' Het mislukken van een doorbraak naar de olierijke gebieden van de Kaukasus betekende het begin van het einde van het duizendjarige rijk, terwijl de Sovjet Unie na 1945 politiek en militair sterker uit de strijd kwam.
Steeds opvallender is de schizofrenie van de westerse politici en pers. Laat ik beginnen met een citaat van de bekendste opiniemaker van The New York Times, de joods-Amerikaan Thomas Friedman, destijds een groot voorstander van de illegale agressieoorlog tegen Irak. Hij eindigde op donderdag 3 maart 2022, in de internationale editie van The New York Times met ‘the dream' dat wij allen zouden hebben gehad toen 'the Berlin Wall fell in 1989 — a Europe whole and free, from the British Isles to the Urals.’ Wiens ‘droom’ was dit? In elk geval niet die van Friedman, die algemeen gezien wordt als de spreekbuis van het Witte Huis, het Pentagon en het militair-industrieel complex, zoals blijkt uit citaten als deze:
'The hidden hand of the market will never work without a hidden fist. McDonald's cannot flourish without McDonnell Douglas, the designer of the F-15. And the hidden fist that keeps the world safe for Silicon Valley's technologies to flourish is called the US Army, Air Force, Navy and Marine Corps.'
Geen woord over vrede, veiligheid, democratie, mensenrechten, want de Amerikaanse hegemonie kan alleen bestaan dankzij massaal geweld, zoals tevens wordt aangetoond door het feit dat de VS 93 procent van zijn bestaan sinds 1776 in oorlog is geweest met andere naties, en vandaag de dag meer dan 50 procent van zijn federale budget, dat het Congres kan toewijzen, besteedt aan het militair-industrieel complex waar al in januari 1961 president Eisenhower in zijn afscheidsrede met klem voor waarschuwde.
Typerend is dat mijn oude vriend Geert Mak: ‘Friedman altijd wel leuk om te lezen,’ vindt ‘lekker upbeat, hij is zo’n man die altijd wel een gat ziet om een probleem op te lossen.’ Dat het bovenstaande citaat van Friedman ‘optimisme’ uitstraalt, mag dan wel Mak's opinie zijn, maar zeker niet het dat van de ontelbare miljoenen slachtoffers van Washington’s grootscheepse agressie sinds 1945. Het ‘probleem’ dat Friedman en zijn elite weten ‘op te lossen’ is en blijft het in stand houden van de almaar toenemende tweedeling in de wereld (nu ook in het Westen) tussen arm en rijk. De laatste wetenschappelijk verantwoorde cijfers tonen dat 'The richest 10% of the global population currently take home 52% of the income. The poorest half of the global population? Well they earn just 8%.'
Dat de helft van de wereldbevolking met slechts 8 procent genoegen moet nemen, terwijl amper 10 procent meer dan de helft van al het inkomen ontvangt, demonstreert dat de multimiljonair Mak lijdt aan net zo’n ingrijpende vorm van schizofrenie als de door hem bewonderde Friedman. Geert’s tweeslachtigheid bleek opnieuw toen hij maandag 28 februari 2020 weer eens in een Hilversums tv-praatprogramma verscheen, waarin hij met een getormenteerd gelaat en een steeds kaler wordende kruin meedeelde:
Rusland heeft de drempel voor het gebruik van tactische kernwapens verlaagd, al een poosje geleden. Dat is een doctrine, en het zou zo maar eens kunnen dat de kat in het nauw, Poetin natuurlijk, opeens hele rare sprongen gaat maken.
Nu even geen Makkiaanse opinie, maar de context van de recente gebeurtenissen. Jaren geleden, op 10 februari 2007, tijdens de ‘Munich Security Conference’ heeft president Poetin zowel Europa als de VS gewaarschuwd dat het steeds verder oostwaarts oprukken van NAVO-bases door de Russische politieke- en militaire leiding als een ernstige bedreiging werd gezien. Met het oog op het massale Amerikaanse geweld in het Midden-Oosten bekritiseerde de Russische leider:'what he called the United States' monopolistic dominance in global relations, and its ‘almost uncontained hyper use of force in international relations,’ en constateerde hij dat ‘the result of such dominance was that, "no one feels safe! Because no one can feel that international law is like a stone wall that will protect them. Of course such a policy stimulates an arms race."'
'Putin quoted a 1990 speech by Manfred Wörner (voormalig secretaris-generaal NAVO. svh) to support his position that NATO made a binding promise not to expand NATO into new countries in Eastern Europe.' Bovendien verzette Poetin zich publiekelijk tegen 'plans for the U.S. missile shield in Europe, and presented President George W. Bush with a counter proposal on 7 June 2007 which was declined. Russia suspended its participation in the Treaty on Conventional Armed Forces in Europe on 11 December 2007 because "Seven years have passed and only four states have ratified this document, including the Russian Federation."
Het antwoord op de Russische vrees voor het oprukken van de NAVO langs de Russische grenzen kwam een jaar later, toen in 2008 Washington de grensstaten Georgië en Oekraïne uitnodigde NAVO-lid te worden, hoewel ‘Germany, France and smaller NATO states withstood pressure from U.S. President George W. Bush’ met als reden dat ‘Russia could be antagonized.’ Dit argument is de afgelopen jaren vanwege het Westerse elite verlangen naar oorlog ineens van tafel verdwenen, met als gevolg: de huidige crisis. Sterker nog, in tegenstelling tot wat Geert Mak suggereert, introduceerde de VS als eerste zogenaamde ‘usable nuclear weapons.’ Zo berichtte The Guardian op 10 november 2015 over ‘America's new, more ‘usable,' nuclear bomb in Europe. The B61 bomb, 180 of which are stockpiled in Europe, is getting an upgrade which will make it more ‘usable’ in the eyes of some in the American military.’ Onder die ‘some’ bevinden zich hoge militairen als ‘the former head of US Strategic Command, General James Cartwright’ en ‘as Hans Kristensen of the Federation of American Scientists, points out:
"Cartwright’s confirmation follows General Norton Schwartz, the former U.S. Air Force Chief of Staff, who in 2014 assessed that the increased accuracy would have implications for how the military thinks about using the B61. Without a doubt. Improved accuracy and lower yield is a desired military capability. Without a question, he said."
Maar ook het bestaan van ‘America's new, more “usable,” nuclear bomb in Europe’ verzwijgt Geert Mak omdat het niet past in zijn anti-Russische propaganda, want iets anders kan men zijn werk niet noemen. Dit bleek al eerder in onder andere de Engelse versie van zijn boek over de VS, getiteld Reizen zonder John. Op zoek naar Amerika (2012). Daarin betoogde hij:
Russia is on the move again. After the collapse of the Soviet Empire it wants to start history once more, and how! Old myths about Russian greatness and the Russian soul are being dusted off. Borders are being redrawn, spheres of influence determined by force — it's as if we're back in the nineteenth century, complete with rigid and short-sighted tsarism. Russians have a sense that the Western world, including Western values and Western ways of thinking, are no longer paramount.
Over welke ‘westerse waarden en westerse manieren van denken,’ die ‘niet langer meer’ in Rusland ‘van het hoogste belang’ zijn, maakt Mak wijselijk niet bekend, want na de onafzienbare reeks Amerikaanse oorlogsmisdaden in bijvoorbeeld Vietnam, Afghanistan, Irak, Libië, Syrië, blijkt president Eisenhower nog immer gelijk te hebben dat de Amerikaanse inlichtingendiensten ‘a legacy of ashes’ hebben achtergelaten. Voor mijn oude vriend was de VS al die tijd de ‘politieagent en ordebewaker’ van de wereld, en de leiders van de nucleaire grootmacht Rusland moeten het niet in hun hoofd halen om opnieuw ‘geschiedenis te maken,’ want dat prerogatief is alleen aan Washington voorbehouden tot het einde der tijden naar we moeten aannemen. Mak’s houding is meermaals een typerend voorbeeld van een psychische stoornis.
In het kort:
Op 5 mei 2014, sprak Geert in het televisieprogramma Eén op één over het 'landjepik' van 'meneer Poetin,’ dat Europa 'dwingt' om 'meer aan defensie uit te geven.’ Eindelijk had Mak weer een argument om zijn propaganda voor het neoliberale economische, financiële en daarnaast militaire bolwerk 'Brussel' nieuw leven in te blazen. En dat terwijl de NAVO-landen tezamen tenminste 14 keer meer spendeert aan het militaire apparaat dan Rusland. Twee maanden eerder had Mak in een interview, gepubliceerd op 10 maart 2014, al voor het vermeende Russische ‘gevaar’ gewaarschuwd:
Je moet je voorstellen, Rusland. Een land dat met de rug naar de toekomst de 21e eeuw binnenloopt, dat niet echt moderniseert, dat opnieuw gedomineerd wordt door graaiende tsaren en bojaren.
Voor hem was Rusland een ‘gewonde beer’ waarvoor ‘je moet uitkijken,’ want ‘gevaarlijk, grof,' en 'onrechtmatig.'
Twee jaar later evenwel, op 15 maart 2016, had Mak, zoals gebruikelijk, een tegenovergestelde mening. De reden was dat ik hem met feiten erop had gewezen dat de oostwaartse uitbreiding van de NAVO terecht door Rusland gevreesd werd, en dat vooraanstaande Amerikaanse geo-politieke experts, onder wie Henry Kissinger, nadrukkelijk hadden gewaarschuwd hoe rampzalig de doeleinden waren van de regering Obama/Biden, die streefden naar, in de woorden van Kissinger, ‘het uiteen laten vallen van Rusland.’ En omdat Mak, als herboren christen weinig opheeft met geo-politiek en de machinaties achter de schermen, hadden mijn verwijzingen hem tijdelijk wakker geschud. 'Even slikken' dus, om vervolgens plechtstatig verkondigen:
'Een normaal federatief verband had allang begrepen dat het Associatieverdrag tussen de EU en dat land (Oekraïne. svh) meer is dan een louter technische kwestie. Dat daar ook een belangrijke geopolitieke factor aan vastzit. Als Europa zo naar dat verdrag had gekeken, had het zeker behoedzamer geopereerd en was veel ellende voorkomen.'
Mijn oude vriend voegde hier aan toe:
'je moet als politicus toch ook nadenken: welke beloften doen we en aan wie? Oekraïne was en is een ontzettend labiel land, op de rand van een failed state, en nog altijd extreem corrupt. En of we dat nu leuk vinden of niet, het is een deel van de Russische invloedssfeer. Als president van Rusland kon Poetin zich niet permitteren niet op het verlies van de Krim te reageren. Als je nog maar een middag de geschiedenis van Rusland en Oekraïne bestudeert snap je dat. Er is veel te lichthartig met dat probleem omgesprongen.
Rusland heeft altijd al een gordel van satellietstaten om zich heen willen scheppen om zich teweer te stellen tegen agressie vanuit Europa. Het verwijt dat de NAVO na de ineenstorting van de Sovjet-Unie gebruik heeft gemaakt van de Russische zwakte is op zich correct. Zelfs Henry Kissinger heeft gewaarschuwd dat je daarmee een bepaald evenwicht verstoort.'
Maar opnieuw draaide Geert Mak 180 graden, en geldt niet meer dat ‘[a]ls je nog maar een middag de geschiedenis van Rusland en Oekraïne bestudeert snap je dat.’ Nu laat hij het volk weten dat ‘het zo maar eens [zou] kunnen dat de kat in het nauw, Poetin natuurlijk, opeens hele rare sprongen gaat maken.’ Dat ‘Poetin’ vanaf 2007 -- en zeker na de door Washington met 5 miljard gefinancierde Maidan-Opstand in 2014 voor een dreigen conflict heeft gewaarschuwd wordt vandaag de dag collectief verzwegen. Gezien de kadaverdiscipline van mijn mainstream-collega's hebben de Amerikaanse geheime diensten momenteel een absolute 'field day' en kreeg al onder Obama de Amerikaanse staatsecretaris voor Europa en Eurazië, de neoconservatieve intrigante Victoria ‘Fuck the EU’ Nuland, alle ruimte om in Kiev een staatsgreep op touw te zetten, zonder dat de polderpers dit serieus onderzocht. Nuland bekleedde deze post een tijdlang ook onder Biden, want de klus is nog niet geklaard, zijnde het NAVO lidmaatschap van Oekraïne en de stationering van op Russische steden en lanceerbases gerichte nucleaire raketten van de VS. De Europese lidstaten Duitsland en Frankrijk hebben vergeefs getracht dit in eerste instantie tegen te houden om een onvermijdelijke oorlog te voorkomen. Net als in 1962 president John Kennedy geen nucleaire raketten op Cuba duldde, en er vervolgens bijna een kernoorlog uitbrak, accepteert ook Rusland niet dat het vanuit grensgebied in Oekraïne met NAVO-kernwapens bestookt kan worden. Maar ook deze informatie wordt door Mak en zijn mainstream-collega’s angstvallig verzwegen omdat er dan vrede uitbreekt, en dat is buitengewoon slecht voor het Amerikaans militair-industrieel complex dat zich met de staart tussen de benen uit de chaos van het Midden-Oosten heeft moeten terugtrekken, en nu via bloedhond Israel en genocide probeert de chaos in die regio te vergroten. Met steun van het Westen. Corrupte Joden, de aloude shtadlonim, zijn overal goed voor.
Het joods-Amerikaanse neoconservatieve echtpaar Nuland/Kagan. Mevrouw Nuland heeft onder Obama met haar politiek het conflict in Oekraïne uitgelokt, terwijl haar echtgenoot onder Bush junior de drijvende kracht was achter de desastreuze Amerikaanse inval in Irak.
Volgende keer meer over het krankzinnige en levensgevaarlijke opportunisme van de corrupte Westerse politiek en pers.
PARIS – On a flight I took recently from Paris to Osaka, the screen displaying our plane’s route reflected the state of the world in 2024: the aircraft zigzagged from France to Austria, over Romania, Turkey, Georgia, and Turkmenistan, crossing China via the Gobi Desert, then rounding North Korea before making a 90° turn toward our destination. Our flight carefully avoided the hot war zones (Ukraine, the Middle East, Iran) and a heavily sanctioned Russia that is now thoroughly alienated from the West. We were flying over a world in shambles.
Day after day, with its images of shelled schools, wrecked hospitals, women screaming in despair, mass protests, and tent encampments at universities, 2024 was a year of super-charged gloom. Having spent much of the past decade researching my book Picasso the Foreigner, I was reminded by this turmoil and devastation of the artist’s monumental masterpiece, Guernica.
In the spring of 1937, the first spring of the Spanish Civil War, Pablo Picasso found a universal language to denounce an extreme episode in modernity’s escalation of horror: the destruction, in fewer than four hours, of a Basque country town enjoying a sunny market day. Solemnly calling on centuries’ worth of sources, and summoning all the references his prodigious literary, pictorial, and religious erudition could muster, Picasso set to work creating a huge, tragic tableau. Even today, when refugees in transit camps are asked about a major work of art, Guernica springs to mind.
The late ethnographer Michel Leiris helps us understand the painting’s power: “the Old World has committed suicide ... No words can describe this summary of our catastrophe … In a black-and-white rectangle resonant of ancient tragedy, Picasso sends us our mourning letter: everything we love is going to die.” The continuing relevance of this message speaks volumes about the state of the world. We are all aware that we could well be living in the final hours of The World of Yesterday, Stefan Zweig’s memoir of Europe on the brink of catastrophe, which he began writing in 1934 and mailed to his publisher just before committing suicide in 1942.
How do we account for the past year, almost nine decades after Guernica, when all the boundaries of horror have been pulverized? For months, we Europeans awaited the verdict of the US presidential election, as if it were some barometer of our daily lives. Will Donald Trump’s seemingly unthinkable victory now cast an even darker pall over this already gloomy picture? “Drill, baby, drill!” is his program for the planet – science, global warming, and the fate of our grandchildren be damned.
THE HEROES HAVE ALL GONE
Here we are, buffeted by the political ill winds that drive people to withdraw, deafened by populist slogans proclaiming the greatness of America while disowning its deepest values, and surrounded by an ever-growing number of democracies turning to the right, rejecting newcomers, oblivious to the power they derived from the immigrants of earlier years. Have we forgotten that Picasso was considered a dangerous “foreigner” in France, an “enemy within” in Franco’s Spain, and a “degenerate artist” in Hitler’s Germany? “From Virgil to Augustine, from the Aeneid to the Confessions, the heroes of our great stories are men who flee,” the historian Patrick Boucheron observes. “They are the fugitives and castaways who, like Aeneas escaping the night of Troy in flames and ruin, invented the world we live in today.”
My assessment of the past year remains the darkest I can recall. As an Algerian Jew, my own cultural heritage – anchored in the medieval culture of Al-Andalus and slowly woven over many decades, in a conversation between sister languages, built on friendships with Lebanese, Palestinians, and Israelis – has been torn apart in the monstrous war in Gaza and Lebanon. The Arab and Jewish people are now pitted against each other in hatred and fanaticism, ignoring all attempts at international intervention.
In March 1987, during a visit to Gaza, I recorded: “Gaza City: one hundred and fifteen thousand inhabitants... Gaza Strip: six hundred and fifty thousand. Right now, fifty thousand people in jail ... three hundred square kilometers ... After Hong Kong, the most densely populated city in the world.” Thirty-seven years ago, I felt that the Middle East was at a tipping point. There would soon be the Oslo Accords, which instilled hope by recognizing the necessity of a two-state solution. But on November 4, 1995, the assassination of Yitzhak Rabin by a Jewish extremist shattered this fragile advance.
Since then, the ascendancy of right-wing forces and uncontrolled colonization have made the Middle East a fertile breeding ground for the kind of hatred that Hamas, with its terrible terrorist attack last year, has carefully nurtured. The world that I have known – the world that I have built for myself and called my own – is no more. Extremists on both sides have killed all dialogue.
WHEN THE RAINS COME
Even the physical world has been ravaged. On my trip to Japan, we were confronted by Typhoon Kong-rey. In Kyoto, the imperial “city of a thousand temples,” people awaited the storm with resigned wisdom.
For two days, we experienced a condensed version of the archipelago’s climate patterns: the treacherous deluge, with its heavy, icy rain, was followed by the bluest of spring days – pure, glorious, dazzling. On that long November weekend, umbrellas gave way to elegant sunshades around temples and shrines. But all over Japan, the threat of extreme weather has grown as a result of global warming and remains a daily concern. “Many people visit this shrine for its divine protective power against fire and other calamities,” reads the inscription at the threshold of the Misaki Shinto shrine at the bank of the Takase river.
HOLIDAY SALE: PSfor less than $0.7 per week
At a time when democracy is under threat, there is an urgent need for incisive, informed analysis of the issues and questions driving the news – just what PS has always provided. Subscribe now and save $50 on a new subscription.
SUBSCRIBE NOW
The typhoon in Asia was preceded a few days earlier by monumental flooding in Spain’s Valencia region, with villages south of the Turia river wiped out and the number of victims still undetermined weeks later. The list grew by the day, and Spaniards expressed their anger at the Spanish king, the prime minister, and, most of all, Carlos Mazón, the climate-skeptic president of the regional government. Humanity faces a future of severe and unsustainable natural disasters, the Intergovernmental Panel on Climate Change predicts. Yet the bad news continues to fall, like a rain of cleavers.
How to live on a volcano? Inexorably, the Anthropocene – the epoch in which human activities have become a force capable of reshaping planetary conditions – has become the central, even obsessive, theme of many intellectuals. “We did ignore the planet, but it came back to us in the form of crises. And it took scientists to discover that everything was linked for us to understand it,” warns the University of Chicago historian Dipesh Chakrabarty. “The age of the global has produced pride; conversely, the planet invites us to humility. It’s only in this collapsed and increasingly planetary world that we can currently forge this call to humility: Even if currently utopian, it remains, to my mind, absolutely decisive.”
The scientific evidence is unambiguous, yet Trump and many others deny it. With the US election result, “stabilizing warming below 1.5° Celsius probably becomes impossible,” concludesMichael Mann of the University of Pennsylvania. It is “the final nail in the coffin,” adds Rachel Cleetus of the Union of Concerned Scientists. As 2024 ends, where are the politicians prepared to limit global warming caused by humans? And where are the ones capable of imposing the drastic decisions that would protect us from an otherwise inevitable tragedy?
Rather than aligning with planetary “time,” the world’s political evolution has moved in the opposite direction, toward the struggle of empires. How can we fail to see what is staring us in the face? Under the influence of global warming, current and future mass migrations will become increasingly harsh, dangerous, and deadly.
Yet it is in the darkest moments that the most powerful ideas often are born. In my case, the trip to Kyoto allowed me to take a different look at the past year. Perhaps it is because the spiritual domain assumes calmer, more integrated forms there than in worlds governed by monolithic ideas. How can we not salute the peaceful syncretism of Japan’s religious edifices, such as the Yoshiminedera Temple, which incorporates a beautifully preserved Shinto shrine with two statues of little foxes?
The long-term coexistence embodied in Kyoto has been built since the sixth century, when Indian philosophy arrived from China and Korea before merging with Shinto beliefs. Japan was, of course, once laced with violence – with temples burned down or vandalized, and Buddha statues thrown into rivers or used as firewood. Freedom of religious practice was established in Japan only gradually, and under international pressure, beginning with the Meiji Constitution in 1889, which led to a peaceful cohabitation of Buddhism and Shintoism in which elements of each integrated into the other’s practices.
BEARING WITNESS
This year, I sent my friends a New Year’s message with a photo of the staggering twelfth-century Otranto Cathedral mosaic, intending it to be both serious and cheerful: “It’s a medieval mosaic discovered the day before yesterday in a territory at the end of the world that will carry our wishes in this period of extreme turbulence. It’s breathtaking, labyrinthine, and mysterious, with its tree of life and animals killing each other. Happy 2024!” Now, a year later, there is no longer any doubt: 2024 did not bring us much happiness. When politicians go astray, when institutions fall silent, when populism runs riot, it is up to individuals to lead the way. Such was indeed the case in 1937 for Picasso’s Guernica.
We need to recreate open dialogue. Writers and artists must mobilize. In his own time, Jean-Paul Sartre and others stood up and created the Russell Tribunal for war crimes. As he told an audience at Japan’s Keio University in the autumn of 1966:
“The intellectual is indeed the man who becomes aware of the opposition, in himself and in society, between the search for practical truth and the dominant ideology … A product of torn societies, the intellectual bears witness to them because he has internalized their tear … In this sense, no society can complain about its intellectuals without accusing itself, for it has only those it makes.”
Yet intellectuals’ voices are all but inaudible today. Commitment, freedom of speech, autonomy – these are the pillars that guarantee the power of artists. Through their vision, artists alert us, anticipating the world’s upheavals and then revealing, unmasking, and condemning ongoing tragedies. It is Guernica again and again.
Let us recall Mark Rothko and his 1971 Rothko Chapel, a visionary and ecumenical work of art in Houston, Texas, at the crossroads of aesthetics, ethics, and politics; or Empires, Huang Yong Ping’s installation at the Grand Palais in Paris, which magnificently referred to the return of empires in struggle, while claiming a cosmopolitan singularity.
And who would have bet on The Floating Piers, the visionary installation on Lake Iseo unveiled in June 2016, in the wake of the previous year’s migration crisis, by Christo, a Bulgarian who emigrated to France as a political refugee nearly 60 years earlier? By asserting his freedom, Christo proclaimed the omnipotence of art, offering over a million visitors an experience of empowerment, from which no one returned untouched. The crossing between two shores, the feelings of pitching and vulnerability, haunted the spectator long after the return to dry land.
Finally, let us not forget the devastating power of Naoya Hatakeyama’s 2018 Untitled (tsunami tree). His photo of a silent, shredded, amputated, martyred tree – a witness to the Fukushima nuclear disaster in the now-reborn region of his birth – captures the essence of the year we have just endured. What artistic auguries await us in the year ahead?