John Muir 4

Voor een sjamanist is, net als voor een boeddhist, alles in de wereld bezield, elke vorm is aangeraakt door de adem van het grote mysterie. Dit bezielde wereldbeeld spreekt uit de woorden van John Muir wanneer hij een waterval beschrijft:

Lowlanders are apt to suppose that mountain streams in their in their wild career over cliffs lose control of themselves and tumble in a noisy chaos of mist and spray. On the contrary, on no part of their travels are they more harmonious and self controlled... In the first white outburst at the head there is abundance of visble energy, but it is speedily hushed and concealed in divine repose, and its tranquil progress to the base of the cliff is like that of a downy feather in a still room. Now observe the fineness and marvelous distinctiveness of the various sun-illuminated fabrics into which the water is woven; they sift and float from form to form down the face of that grand gray rock in so leisurely and unconfused a manner that you can examine their texture, and patterns and tones of color as you would a piece of embroidery held in the hand... air, water and sunlight woven into stuff that spirits might wear.

Het zijn de religies met slechts 1 god, het judaisme, christendom en de islam, die op die manier de bezielde wereld hebben ontzield. Hun godsbeeld is teruggebracht tot een manipuleerbare werkelijkheid die in dienst dient te staan van de mens. Betekent dit nu dat geen enkele jood, christen, islamiet de wereld kan zien zoals John Muir die zag? Nee, zeker niet, in alle drie religies zijn er mystici geweest, maar die hebben de leer nooit wezenlijk kunnen beinvloeden.