De Volkskrant 97

Amanda Kluveld interviewt Chris Rutenfrans (19.00-20.00 uur)

Chris Rutenfrans: “Mensen die zeggen dat alle culturen gelijk zijn hebben ongelijk. Onze cultuur is de beste, omdat onze cultuur de enige is die zichzelf relativeert!”
Chris Rutenfrans is redacteur van Forum, de opiniepagina van de Volkskrant. Hij studeerde criminologie in Nijmegen. Rutenfrans was een van de eerste critici van de multiculturele samenleving.

http://www.obalive.nl/default.aspx?lIntEntityId=990

Ik ken Chris Rutenfrans al een jaar of twintig. Ik heb hem zelfs eens bij de VPRO geinterviewd over het gemak waarmee in Nederland over euthanasie wordt gesproken. Ik verschil met hem van mening over het feit dat 'onze cultuur de beste [is], omdat onze cultuur de enige is die zich relativeert!' Het is aantoonbare nonsens, zoals alleen al uit de kreet blijkt. Elke cultuur beschouwt zichzelf de beste, de criteria verschillen alleen. Bovendien zou ik niet zo luid van de toren bazuinen dat wij de beste cultuur hebben, gezien onze koloniale geschiedenis van genocide en verovering. Wij hebben de meest gewelddadige cultuur ontwikkeld, die het vijf eeuwen lang mogelijk heeft gemaakt om overal op aarde te roven en te onderdrukken. En toen bleek dat we ermee wegkwamen pasten de Europeanen het ook op de eigen mensen toe. Auschwitz is daarvan een voorbeeld, het filosemitisme een ander.

Het filosemitisme van de Volkskrant manifesteert zich ook bij Forum, waar Chris Rutenfrans werkt. Telkens weer weet de redactie een stuk te publiceren waar de westerse voortreffelijkheid wordt afgezet tegen de achterlijkheid van de islam. Het onderstreept keer op keer datgene wat de joods-Israelische filmmaker Eyal Sivan tegenover mij verklaarde: het moderne antisemitisme in Europa is het filosemitisme. De jood is heilig verklaard. We zien een liefde voor joden, louter en alleen omdat ze joden zijn. Voor de filosemiet blijft een jood de ander, de buitenstaander, net als voor de antisemiet. Als we het over Israel hebben dan hebben we het in feite over Europa, over het Europese onvermogen om met de ander te leven, over de continuïteit van het Europese antisemitisme dat zich nu tegen de Arabier richt, daarbij aangemoedigd door de zionistische propaganda.

Desondanks hamert Rutenfrans en de zijnen erop dat 'onze cultuur de beste [is], omdat onze cultuur de enige is die zichzelf relativeert!' Ze hebben het over een cultuur die Auschwitz en Hiroshima heeft voortgebracht. Alleen een dwaas of een propagandist kan beweren dat dit de beste cultuur is. Interessant is het feit dat Rutenfrans en de zijnen dit zo vaak en zo luid herhalen. Waarom is dat? Het verraadt eerder een intense onzekerheid dan een rotsvaste overtuiging. Ik bedoel, een oude rijke familie pronkt nooit met haar rijkdom, dat doet alleen de nouveau riche die nog iets te bewijzen heeft. Hetzelfde geldt voor intellectuelen, alleen de onzekeren bezitten een geweldige drang om zich telkens weer zo luidruchtig en zo protserig mogelijk te manifesteren. De vraag is nu waar die existentiele onzekerheid van vandaan komt? Wat bezield hen? En diezelfde vraag geldt voor hun filosemitisme.

Duidelijk is in elk geval dat de filosemiet de jood nog steeds als de ander ziet, en niet allereerst als mens van vlees en bloed. Hij ziet alleen een jood, net zoals hij alleen een Arabier ziet. Hij ziet geen individu, maar een vertegenwoordiger van een groep, die hij als groep beoordeelt, niet als individu. Dat is de kern van het antisemitisme, of die zich nu uit in het filosemitisme ten aanzien van de joden of de haat tegenover de Arabieren, of zo u wilt, tegenover de islamieten. L'enfer c'est les autres, en de anderen zijn de hel. Zo is het altijd geweest in de christelijke Europese cultuur. De ander was/is de bedreiging, het gevaar, dat overal loert. Het antisemitisme/filosemitisme heeft een functie. In tijden van onzekerheid speelde de jood de rol van zondebok, zoals de Arabier die nu speelt. Een zondebok die een bloedoffer moest zijn voor de god van de haat. Tot er genoeg bloed was gevloeid en de god even verzadigd bleek. De ander is het probleem van Europa, van het blanke Europa, van het christelijke Europa dat vijf eeuwen lang zijn terreur over de wereld verspreidde. Alleen door heel hard tegen elkaar te keer te gaan hoopt men de angst te overschreeuwen. Maar dat gaat niet lukken. Want die angst komt niet van buitenaf, maar van binnenuit.