Rosanne Hertzberger. Racisme 10

In de NRC schreef de studente Rosanne Hertzberger, die zichzelf identificeert als een 'halfslachtige jood' wat dit ook precies moge zijn, het volgende:

De wereld veranderde op een maandag in 2001... De wereld was veranderd. Ooit was moslimextremisme een interne kwestie van landen als Egypte, of Iran, of Algerije. Nu had de extremistische islam ook in de westerse wereld zijn gezicht laten zien. Een massaslachting, zonder directe aanleiding, zonder dat er sprake was van oorlog.

Laten we stellen dat ik de wereld nu zo’n tien jaar volg, dat ik nu tien jaar de impact van het nieuws kan begrijpen. De belangrijkste verandering in die jaren op het wereldtoneel is moslimterreur geweest. 9/11 was pas het begin. Er vielen 56 doden in Londen, 191 doden in Madrid, en er vielen nog veel meer doden bij aanslagen in Irak, in Mumbai, in Jordanië. Benazir Bhutto werd doodgeschoten. Journalist Daniel Pearl werd onthoofd. En onze eigen Theo. Een extremistische moslim vond dat hij dood moest omdat hij de profeet had beledigd. Mohammed Bouyeri had een lange baard en droeg zo’n jurk, zo’n islamitisch gewaad tot zijn enkels. Eerst schoot hij, acht keer. Daarna sneed hij met een groot krom mes zijn keel door en zijn borstkas open. Hij stak het mes daarna dusdanig diep in zijn borst dat hij bijna de ruggengraat raakte. Dit gebeurde in Nederland. Op tientallen meters van het Oosterpark. Alleen maar omdat hij de profeet had beledigd. http://stanvanhoucke.blogspot.com/2010/12/rosanne-hertzbergers-racisme.html
Voila. 'Alleen maar omdat hij de profeet had beledigd,' aldus wordt in de belevingswereld van deze academisch geschoolde jonge vrouw een uiterst complex en veelomvattend probleem geminimaliseerd tot een individueel probleem dat geen enkele andere oorzaak heeft dan een eenvoudige belediging. Deze simplificatie verraadt het huidige intellectuele niveau van een deel van de ontwikkelde middenklasse in de polder. Het is het wereldbeeld van de provinciaal die alleen haar eigen kleine omgeving kan overzien en niet in staat is om de werkelijkheid serieus te analyseren. Het is alsof dit soort mensen op de helft van een film zijn binnengekomen en dan ineens iemand op het filmdoek ziet die een ander een klap geeft en vervolgens concludeert dat de geweldpleger de boef is, want geweld mag niet. Wat opvalt is het zelfgenoegzame gedrein van een verwend kind dat alleen haar eigen gecultiveerde slachtofferschap kan zien.
Een jaar of zes geleden vroeg een verslaggeefster van Time Magazine mij wat 'onze eigen Theo' van Gogh zo allemaal en plein publique had gezegd. Ik vertelde haar dat hij islamitische Nederlanders had uitgemaakt voor ‘de vijfde colonne van geitenneukers,’ en dat hij over joodse Nederlanders grappen maakte als: ‘Wat ruikt het hier naar caramel… vandaag verbranden ze alleen suikerzieke joden.’ Desondanks of beter nog juist daarom zag onder andere Hirsi Magan/ Ali in hem een fakkeldrager van de vrijheid van meningsuiting. De Amerikaanse verslaggeefster noteerde het allemaal keurig, maar liet mij aan het eind van het interview weten dat dit soort schofferingen niet zouden worden afgedrukt in de Verenigde Staten, niet alleen omdat ze een grove schending zijn van bepaalde normen en waarden, maar ook nog eens in strijd zijn met de wet daar. Groepen mensen op die manier stigmatiseren is in de VS domweg verboden. Maar niet in Nederland. Vormelijkheid en etiquette hebben hier moeten wijken voor wat nu ineens vrijheid heet, de vrijheid om de ander publiekelijk te schofferen, om je eigen racisme te etaleren, zoals Hertzberger onlangs in de NRC deed. En ondanks dit alles kan zij en al die andere Wilders' aanhangers zichzelf alleen portretteren als slachtoffer om zo de aandacht te trekken en macht te verwerven.

Vele jaren geleden al waarschuwde de juriste Heikelien Verrijn Stuart voor deze ontwikkeling toen ze schreef dat
'slachtofferisten via erkenning of genoegdoening uit [zijn] op macht. Een macht die zij menen te hebben verdiend door een onschuld, die is geconstrueerd door hun slachtofferschap.'
Ze bestreed vooral
'het excuus dat het slachtofferschap bood om zich niet verantwoordelijk te hoeven voelen.'
Een paar jaar later wees de Duitse filosoof Peter Sloterdijk erop dat:
'Verantwoordelijkheid steeds lager [wordt] ingeschat, terwijl het slachtofferschap steeds hoger wordt gewaardeerd. Het is een ontwikkeling die buitengewoon gevaarlijk is voor onze samenleving. Deze slachtofferistische manier van denken is de belangrijkste vorm van ressentiment geworden… Het slachtofferisme, het verleidelijke gevoel slachtoffer te zijn, kan men overal om ons heen waarnemen, en is een extreem morele kracht geworden.'
En de in asiel levende joods-Russische dichter Joseph Brodsky adviseerde vlak voor zijn dood in zijn laatste essaybundel On Grief and Reason:
'Probeer ten koste van alles te vermijden dat je jezelf de status van slachtoffer toestaat… probeer te onthouden dat menselijke waardigheid een absoluut begrip is… Bedenk tenminste, als dat andere je te hoogdravend in de oren klinkt, dat je door jezelf als slachtoffer te beschouwen alleen maar het vacuüm vergroot dat door gebrek aan persoonlijke verantwoordelijkheid ontstaat en dat demonen en demagogen zo graag opvullen.'
In de week voorafgaand aan de moord op Pim Fortuyn schreef Arnon Grunberg:
'Juist zij die ogenschijnlijk nauwelijks reden hebben zichzelf als slachtoffer te zien, hebben hun identiteit opgebouwd rond de cultus van het slachtofferschap, een cultus die de verongelijktheid legitimeert en het falen excuseert. Welke machteloos wil zich niet laten vertegenwoordigen door een andere machteloos? En daar is Mr. Fortuun, het ex-slachtoffer dat nu alle andere slachtoffers zal leiden naar de vruchtbare velden waarop hij al enige tijd graast.'

Om haar rol als slachtofferist zo effectief mogelijk te exploiteren verzwijgt Hertzberger de oorzaken, niet de aanleiding maar de diepere oorzaken van wat zij noemt 'moslimextremisme.' Haar werkelijkheid kent geen oorzaak en gevolg, in de ideologie van het gecultiveerde slachtofferschap gebeuren dingen als het ware spontaan, wetmatigheden bestaan er niet en wel omdat die de geloofwaardigheid van haar slachtofferisme ondermijnt. Dan moet de slachtofferist namelijk serieus ingaan op de werkelijkheid en op die manier verliest hij/zij de moeizaam verworven macht. Dan blijkt ineens dat hij/zij slachtoffer is van het eigen daderschap. De slachtofferist wordt op dat moment geconfronteerd met zijn/haar eigen terreur. Om dat duidelijk te maken verzoek ik u de volgende documentaire van John Pilger te bekijken, getiteld De Oorlog die U niet Ziet. http://www.youtube.com/watch?v=p7wXhN5h_Pg&feature=player_embedded
Het beeld dat daaruit opdoemt staat diametraal tegenover het provinciale wereldbeeld van Rosanne Hertzberger. Het gaat over terrorisme dat in naam van ons elders in de wereld wordt bedreven.