Praten met Hamas is absolute noodzaak
Gepubliceerd: 24 november 2009 11:20 | Gewijzigd: 24 november 2009 11:20
Door Thomas von der Dunk
Ga niet praten met Hamas, zo luidt de onverstandige oproep van Alfred Pijpers (NRC Handelsblad, 16 november) naar aanleiding van een stuk van enige honderden deskundigen, waarin de Nederlandse regering opgeroepen werd dat wel te doen. Pijpers hoofdargumenten: dat legitimeert Hamas en speelt Iran in de kaart. Beide arugementen zijn juist. En beide zijn op zich onwenselijk. Maar tegelijk zijn beide ook volstrekt onvermijdelijk. Niet dat dat praten met beiden makkelijk zal zijn - maar er is geen alternatief. Ook de Sovjet-Unie 'verdiende geen steun'. Maar zij was er, en zij zou door niet-praten echt niet als machtsfactor verdwijnen. Dat maakt duidelijk, hoezeer Pijpers met zijn poging Hamas en Iran in een isolement te houden nog in de wereld van gisteren leeft en dus met de oplossingen van gisteren aan komt zetten.
Nog afgezien van de morele eenzijdigheid van Pijpers' eisen - waarom zou Hamas bijvoorbeeld vanwege een tiental vermoorde Israelische burgers in de Gazaoorlog onaanraakbaar zijn, en Israel vanwege een duizendtal toen vermoorde Palestijnse burgers niet? - bevindt het Westen zich intussen namelijk helemaal niet meer in de positie om onvoorwaardelijk van alles te eisen, en dat is vooral aan de eigen westerse verblinding van de afgelopen twee decennia te wijten. Door het wegvallen van de Sovjet-Unie als tegenkracht had in Washington de illusie postgevat dat men in het Midden-Oosten ook kon bepalen, door wie de tegenpartij zich zou moeten laten vertegenwoordigen: dat de Arabieren toch geen alternatief voor Amerika als machtige partner hadden, en dus Israël niet onder druk hoefde te worden gezet. Dus ook de illusie dat als de uitkomst van verkiezingen - i.c. de Palestijnse - ongewenst was, deze gewoon eventjes ongeldig kon worden verklaard. Na 1989 verkeerde Amerika inderdaad in die positie, maar die tijden zijn voorbij, en als het straks nog enige invloed in Azië uitoefenen wil, dan kan het niet langer met Israël als exclusief bevoorrechte bondgenoot tussen Rode Zee en Gele Zee volstaan.
Wie te laat komt, die wordt door het leven gestraft, zo hield Gorbatsjov terecht in oktober 1989 de verkalkte DDR-top voor, en hetzelfde geldt nu voor Amerika: Obama komt te laat, en dat maakt Pijpers inzetten op Abbas volkomen achterhaald. Om te beginnen moeten alle Hamashaters zich eindelijk eens gaan afvragen waarom Hamas de Palestijnse verkiezingen - de eerlijkste ooit in een Arabisch land gehouden - indertijd won en nu opnieuw zou winnen.
Die Hamaszege heeft twee oorzaken. De eerste, intern: Fatah is - net als alle andere 'westersgezinde' seculiere partijen het Midden-Oosten - volslagen corrupt en heeft zich vooral door de zelfverrijking van een kleine elite onderscheiden. Het heeft weinig aan de ontwikkeling van de bevolking in de eigen helft van Palestina gedaan, waar Hamas - net als de islamisten elders - door wèl te investeren in scholen en ziekenhuizen grote aanhang onder de bevolking weet te verwerven. En ten tweede, extern, heeft Abbas op het gebied van de zogenaamde vredesonderhandelingen dankzij de door Washington gedoogde Israëlische starheid de afgelopen zijn eigen volk niets te bieden gehad, zodat hij nu door zijn eigen landgenoten als de buikspreekpop van Netanyahu wordt gezien. Elke nieuwe nederzetting van de huidige extreemrechtse regering in Jeruzalem, die de illegale Israelische landroof betonneert, is een nieuwe nagel aan Abbas' doodskist, en die is inmiddels dan ook al bijna dicht.
Dan Iran. Het door veel Israëlfans bejubelde Amerikaanse wegbombarderen van de twee grootste regionale tegenstanders van de theocraten in Teheran - de moderne seculiere dictatuur van Saddam Hoessein in Irak en het archaïsche Talibanbewind in Afghanistan - heeft als onvermijdelijke uitkomst gehad dat Iran nu vrijwel onomkeerbaar een regionale grootmacht is geworden, om wie niemand voor een oplossing in het Midden-Oosten meer heen kan. Daar komt bij dat de twee belangrijkste potentiële 'gematigde' concurrenten van het sjiitische Iran, het autocratische soennitische Saoedi-Arabië en het dictatoriale Egypte, zich in de ogen van miljoenen moslims, voor wie de onderdrukking van de Palestijnen - terecht of onterecht - de morele maatstaf der dingen is, door hun nauwe band met het pro-israëlische Amerika elk gezag in moslimkring verloren hebben. Iran kan zich zo opwerpen als de 'onbaatzuchtige' belangenhartiger van al die miljoenen zich vernederd voelende moslims, en reeds dat alleen maakt Iran tot een kracht waarom niemand heen kan: niet in Irak, niet in Afghanistan, en inmiddels - met dank aan de Amerikaanse en Israëlische kortzichtigheid - ook niet in het Onheilige Land.
Obama heeft met zijn rede in Caïro begin dit jaar veel goodwill in de islamitische wereld gekweekt, maar omdat op die mooie woorden geen concrete daden zijn gevolgd - doordat hij naliet Israël evenvoudigweg te dwingen zijn verkapte annexatiepolitiek van per direct stop te zetten - is die goodwill inmiddels in nieuw cynisme verdampt. Over een paar decennia zullen historici vermoedelijk constateren dat, als aan deze huidige nalatigheid niet zeer snel een einde komt, dit de laatste kans voor Washington is geweest om greep op de ontwikkelingen te houden, en dat het zijn invloedrijke positie heeft verspeeld.
Lees verder: http://www.nrc.nl/opinie/article2421527.ece/Praten_met_Hamas_is_absolute_noodzaak
1 opmerking:
Een hierbij aansluitende analyse van het enige internationale persbureau dat er toe doet (en dat ook echt internationaal is).
Een reactie posten