Via AdR:
Roman Robert Vuijsje lokt koloniaal seksisme uit
opiniestuk uit de Volkskrant van zaterdag 9 mei 2009
Natuurlijk ben ik verknipt. Ik zit als zwarte vrouw al mijn hele leven opgesloten in een witte samenleving waar ik nooit helemaal bij zal horen. Ik mag af en toe van buiten naar binnenkijken in de maatschappelijke huiskamer van Nederland. Ik ben eigenlijk half wit. Ik heb een witte moeder maar dat ziet niemand. Ja, zwarte mensen wel maar daar heb ik weinig aan. Die zijn dom, lui en onbetrouwbaar. Dat is de realiteit van de multiculturele samenleving volgens Alleen Maar Nette Mensen. Het bekroonde debuut van Robert Vuijsje. De veelgeprezen buildungsroman gaat over een man met een voorliefde voor “negerinnen”... au, wat haat ik dat woord.
Presentator: Anousha Nzume
Even terug naar mijn probleem. Het witte in mij is ook nog eens bezoedeld. Mijn moeder is namelijk Russisch. Zodra ze haar mond open doet is zij een niet-westerse allochtoon. Was ik maar Marokkaans. Die hebben in ieder geval nog hun eergevoel en alle media-aandacht om zich aan vast te klampen.
Hoe heb ik mij toch iets van een maatschappelijke positie kunnen toe-eigenen in het Nederland dat Vuijsje omschrijft? Door zoveel mogelijk witte mensen om me heen te verzamelen. Zo invloedrijk en intellectueel mogelijk. Zonder hen leid ik een ‘nutteloos koffieboon’ bestaan, Zoals Vuijsje het omschreven zou hebben. Ik ben opgeroeid in Buitenveldert ver genoeg van de Bijlmer en al die andere zwarte mensen. Mijn vriendinnen, op een paar mede ‘whiggers’ na, zijn wit en komen uit Oud-Zuid. Ik heb jaren hockey gespeeld. Kreeg klassiek pianoles, niks blues, keihard Beethoven. Heb mijn VWO diploma in zes jaar tijd gehaald op het Montessori Lyceum. Heb uitsluitend witte Barleus-achtige vriendjes gehad op een enkele ‘safari trofee’ na. Wonder boven wonder heb ik een witte hoogopgeleide man weten te strikken die mij zijn Nederlandse achternaam gunde. Sterker nog, dankzij hem zijn onze dochters witter dan ik. Onze zoon is donkerder maar geadopteerd dus dat is voorlopig nog schattig. Het verhoogd zelfs mijn status. Angelina Jolie en Madonna hebben ook donkere kindjes. Maar zijn zelf wel wit. Missie redelijk geslaagd - stop.
Volgens Alleen Maar Nette Mensen zal het nooit helemaal goed komen met mij. Hoofdpersoon David vindt dat er twee soorten ‘negerinnen’ zijn.
De Sherida-ketting; Pikzwart, minimaal confectiemaat 46. Cupmaat 95 F. Niet groter dan 1.65. Tenminste een van haar minuscule kledingstukken heeft een tijgerprint. Ze doet het met elke man. Breezer gewenst maar niet noodzakelijk. Te vinden in de ‘negerinnendisco.’
Dan is er nog de Bounty; hoog opgeleid met dreadlocks. Doet ‘het’ alleen met witte mannen, bij gebrek aan ‘negers’ van bepaald niveau. Zij is saai, ongezellig en voornamelijk gehuld in batik. Te vinden een bij debat over slavernij.
Ik omarm mijn innerlijke Sheridaketting niet genoeg. Ik sport om mijn ‘dikke bil’ in toom te houden. Ik draag niet genoeg goud en heb het boek gelezen. Dat had een ‘echte negerin’ natuurlijk nooit gedaan. Volgens Alleen Maar Nette Mensen kom ik dus meer in de buurt van de Bounty. Maar ik ben geen intellectueel. Na het VWO ben ik niet verder gekomen dan de Theaterschool. Dat is wel HBO maar ik heb die vier jaar voornamelijk voorstellinkjes in elkaar geknutseld.
Als ik het boek mag geloven besta ik dus niet. Wat mag ik dan van het boek vinden? Niks. Ik ben blijkbaar verbitterd over het feit dat Vuijsje niet op mij valt.
Dat gebruikte Matthijs van Nieuwkerk namelijk als argument in de Wereld Draait Door toen Aaf Brandt Cortius kritiek had op de manier waarop Vuijsje over vrouwen schrijft. Robert Vuijsje valt namelijk niet op witte vrouwen.
Ook niet op alle zwarte vrouwen. Volgens van Nieuwkerk is hij op zoek naar “het beest,” en is Aaf gewoon jaloers.
In het juryrapport van De Gouden Uil staat over het Nederlands van Robert Vuijsje de het “swingt als een zwarte tiet.” Als ik kritiek durf te hebben op die beeldspraak krijg ik waarschijnlijk te horen dat ik gefrustreerd ben omdat ik geen man kan krijgen. Behalve dan dat ene witte slachtoffer dat mij uit politiek correcte redenen niet dumpt. Gelukkig voor hem is het hebben van een zwarte vrouw dankzij Obama een leuke binnenkomer op een netwerkborrel.
Is nu zo ver dat vrouwen ook bij inhoudelijke discussies op hun uiterlijk worden beoordeeld? Je bent als vrouw een lekker wijf dus moet je verder niet zeuren. Of, je bent als vrouw een lelijk wijf dus moet je verder niet zeuren. Wanneer ik vind dat Alleen Maar Nette Mensen koloniaal seksisme uitlokt. Ben ik dan een negerinnenwijf dat niet zo moet zeuren? Ik ben geen negerin en ook geen wijf. Maar ik blijf wel zeuren.
Anousha Nzume is theatermaker en presentatrice.
4 opmerkingen:
Zijn hoofdpersoon gaat in de multiculturele samenleving op zoek naar een vrouw die tegenovergesteld is aan hemzelf. De 'lange blonde vrouwen raken een beetje op', aldus Vuijsje.
http://www.rnw.nl/suriname/article/emotioneel-debat-over-roman-robert-vuijsje
O jee, dan maar een 'swarte'.
Dan maar liever de rauwe werkelijkheid van de Bijlmer, de derde wereld om de hoek, waar vrouwen, zwart en wulps, nog vrouwen zijn en mannen, agressief en macho, nog mannen. „Iedereen zat al voor me te juichen”, zegt Vuijsje, „maar pas toen juryvoorzitter Guy Mortier het had over proza ‘dat swingt als een Afrikaanse tiet, in een ritme dat strakker zit dan een zwarte bil in een te kleine luipaardlegging’ kreeg ik door dat het echt over mijn boek ging.”
http://www.nrcboeken.nl/recensie/ik-ben-eigenlijk-heel-braaf-0
Video - volgens mij is dit een toneelstukje.
http://www.youtube.com/watch?v=4urvKccS2no
@Sonja,
Nee, dit is geen toneelstukje. En het wordt wel degelijk nog erger gemaakt door het juryrapport van die Gouden Uil. De schrijver mag beweren dat hij geen racist is, maar als hij genoegen neemt met zo'n juryrapport is er geen redden aan, punt.
Eigenlijk vind ik het gewoon niet te geloven. Zo erg als het is. In de VS zou je hiervoor bijna gelynched worden volgens mij.
Goed geschreven van Anousha. Precies zo als het is.
anzi
Een reactie posten