Daphne Meijer: Het Joods slachtofferschap is een terugkerend thema, de laatste tijd. Kennelijk is het taboe om dit onderwerp aan de orde te stellen, helemaal verdampt.
Op vrijdag 29 november 1996 stond in de NRC een recensie geschreven door Hans Goedkoop over Carl Friedman's verhalenbundel: De grauwe minnaar. Van Oorschot, 180 blz. ƒ 32,50
curieuze titelverhaal van de bundel... Het is een wonderlijk verhaal, een wonderlijk slot vooral, dat mij met gemengde gevoelens achterlaat... Alles straalt beheersing uit, de hand van de meester. Maar tegelijk rijst hier de vraag: die jood als ezel, wat zegt dat eigenlijk? Wat is het meer dan een charmante omweg om een aloude gemeenplaats vorm te geven, die van de verdrukking van de joden? Dat is het gevaar van een moraliteit, ben ik bang: de boodschap is betrekkelijk eenvoudig en eenduidig. Het cliché is nooit ver uit de buurt.
Dat gevaar ligt in De grauwe minnaar vaker op de loer - niet alleen in dit verhaal, maar ook in de twee andere, en dat verklaart misschien waarom het boek bij alle stijl en charme op den duur toch een wat flauwe nasmaak achterlaat... Heb je de boodschap door, dan heb je De grauwe minnaar uit.
http://www.nrcboeken.nl/recensie/veel-moraal-in-verhalen-carl-friedman-iemand-aan-wie-je-je-beste-joodse-mop-vertelt
Ik citeer:
Wat is het meer dan een charmante omweg om een aloude gemeenplaats vorm te geven, die van de verdrukking van de joden? [...] Het cliché is nooit ver uit de buurt.
En daarom concludeert de NRC-recensent dan ook:
Dat gevaar ligt in De grauwe minnaar vaker op de loer - niet alleen in dit verhaal, maar ook in de twee andere, en dat verklaart misschien waarom het boek... op den duur toch een wat flauwe nasmaak achterlaat... Heb je de boodschap door, dan heb je De grauwe minnaar uit.
En de boodschap van Friedman alias Klop is niets anders dan een cliche, een versleten gemeenplaats, het slachtoffer heeft altijd gelijk. Hij/zij is geen mens van vlees en bloed maar een stereotype, een stripfiguur, een eendimensionale persoon, if you have seen one you have seen them all. De slachtofferist is in feite niets anders dan een pathetische figuur, een larmoyante egocentrische aandachttrekker, die met zijn/haar stoornis de omgeving voortdurend manipuleert, een identiteitsloze die het gecultiveerde slachtofferschap gebruikt om macht uit te oefenen zonder verantwoording daarvoor te willen afleggen, en dat zelfs ook niet hoeft omdat ook de buitenwereld baat heeft het slachtoffer te koesteren. Het gecultiveerde slachtofferschap schept mensen zonder eigenwaarde. Daarom waarschuwde de dichter Joseph Brodsky er zo voor:
Probeer ten koste van alles te vermijden dat je jezelf de status van slachtoffer toestaat… probeer te onthouden dat menselijke waardigheid een absoluut begrip is… Bedenk tenminste, als dat andere je te hoogdravend in de oren klinkt, dat je door jezelf als slachtoffer te beschouwen alleen maar het vacuüm vergroot dat door gebrek aan persoonlijke verantwoordelijkheid ontstaat en dat demonen en demagogen zo graag opvullen.
Slachtofferisten zijn onbescheiden mensen die weigeren het leven te aanvaarden zoals het is, en de mensheid de schuld geven van uiteindelijk hun eigen gecultiveerde slachtofferschap. Ze zijn maximalisten die zich aan geen enkele regel wensen te houden. Iedereen moet hen horen, 24 uur van de dag, 7 dagen in de week en 365 dagen in het jaar. Er gebeurt niets in de wereld of de moderne joodse slachtofferist weet het zo te buigen dat hij/zij en niemand anders de dupe is, terwijl hij/zij tegelijkertijd het onrecht anderen aangedaan niet kan zien. Daphne Meijer schrijft nu:
Het Joods slachtofferschap is een terugkerend thema, de laatste tijd. Kennelijk is het taboe om dit onderwerp aan de orde te stellen, helemaal verdampt. Komt dat door de directheid van onze nieuwste sociale media?
Nee, dat komt niet door internet, dat komt door het feit dat de joodse en christelijke lobby te lang de zionistische schurkenstaat Israel hebben verdedigd, en nu ook het westerse publiek begint in te zien dat Israel als 'Joodse staat' zich aan geen enkele regel meer houdt en een gevaar is geworden voor de wereldvrede. Dit laatste is wel het resultaat van internet, want niet langer meer hebben de journalisten van de commerciele media het monopolie op de berichtgeving in handen, een ontwikkeling waardoor nu de werkelijkheid steeds zichtbaarder begint te worden. Internet is een communicatiemiddel dat het bewustzijn verandert, dat blootlegt wat vroeger angstvallig verborgen bleef. Het 'taboe' om over de Israelische terreur te berichten is tot grote verbazing van Meijer door internet doorbroken. Goddank. En daarmee wordt het joods slachtofferisme dat al lange tijd als politiek wapen wordt ingezet door zionisten alswel filosemieten niet langer meer klakkeloos geaccepteerd. Het positieve hieraan is dat zionisten nu gedwongen worden om zich daadwerkelijk rekenschap te geven van hun betrokkenheid bij Israel. Ze kunnen niet meer ongestoord terugvallen op een angstreflex, ze zullen zichzelf in de ogen moeten zien en zich niet langer meer beschouwen als uitzonderlijk. De Joden in Israel zijn een volk dat net als alle andere volkeren deel uitmaakt van een wereldgemeenschap en ze zullen dus moeten beginnen met vrede sluiten met hun buren, willen ze tenminste sympathie verwerven van de mensheid. Een dolle hond wordt door niemand leuk gevonden.
En Daphne Meijer mag dan nu wel verklaren dat:
Die WO II is pas voorbij als ie voorbij is. Dat moment is nog niet voorbij gekomen. Nogmaals, dat is misschien onhandig, maar het is nu eenmaal zo. Wij moeten ons dat realiseren, we zijn het als totale samenleving aan onszelf verplicht.
In haar algemeenheid is deze bewering nonsens. Voor Meijer mag de oorlog dan wel niet voorbij zijn en een trauma blijven, maar dat betekent niet dat zij dit trauma naar willekeur kan gebruiken om haar zin door te drukken. Niemand is wat aan haar 'verplicht'. Niemand, geen god en ook geen mens. Haar bewering is kenmerkend voor de onverzadigbare slachtofferist, die eeuwig blijft geloven dat de wereld iets aan hem of haar 'verplicht' is.
Meer daarover later.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten