Boiiing. De derde deze week uit de NRC-stal. De conservatief J.L. Heldring. Ook hij komt niet verder dan de buitenkant, de facade, de vorm wanneer hij de culturele crisis moet beschrijven:
De onechtheid regeert…
Veel van het politieke debat speelt zich af in de praatprogramma’s van de televisie, en daar geldt – met Buitenhof als een van de gunstige uitzonderingen– dat het publiek geëntertaind moet worden. Dat heeft immers, vooral ’s avonds, geen zin in zware discussies. Dus moet er, ter wille van de kijkcijfers, gelachen worden. En de politici moeten, of ze willen of niet, daaraan meedoen.
Zo is er een virtuele wereld ontstaan, die invloed uitoefent op de werkelijke wereld. Die invloed gaat nog verder dan de lachcultuur. In Trouw van 6 maart zegt Henk te Velde, Leids hoogleraar vaderlandse geschiedenis: „Ik heb het nog nooit meegemaakt dat er om half tien ’s avonds een peiling wordt gegeven en dat iedereen daar vervolgens op reageert. Het leek of de peilingen de verkiezingen zelf waren.” Het is misschien niet, zoals koningin Beatrix eens over de pers zei, de leugen die regeert, maar de echtheid is het ook niet.
Wat een intellectuele schraalheid. Wat een verpletterend onvermogen om een serieuze analyse te geven. Dit is wat doorgaat voor de Nederlandse intelligentsia. Hoe onvoorstelbaar pover steekt dit af tegen de wereld van de geest, tegen grootheden als Karl Kraus, Tucholsky, Ernst Toller, Hannah Arendt, H.L. Mencken, W.H. Auden, Adorno, Walter Benjamin, Antonio Gramsci etc, etc. We zitten in de polder opgescheept met intellectuele lilliputters, zeurkousen, pedante kwasten, betweters.
Eerder al schreef ik: 'Ook de elite heeft verplichtingen, en die zal ze nu waar moeten maken.' Maar nee hoor, zelfs geen begin van een poging wordt er gewaagd. Gezeur en gezever in de marge over 'Bos’ eeuwige grijns' en 'Femke Halsema: sterk in de zaak zelf, maar vriendelijk, beschaafd en gematigd in de voordracht. Daarbij intelligent, maar niet arrogant.' Allemaal vorm en geen enkele inhoud. Alsof het ware probleem een vormkwestie is en niet een diepe inhoudelijke culturele crisis betreft. De polder intellectuelen met hun poldermodel, ze kunnen niet eens over de dijken heen kijken. Inderdaad, 'de onechtheid regeert', ook onder de opiniemakers die wel opinies kunnen maken, maar geen analyses. Misschien kan men eens gaan nadenken over de vraag hoe het komt dat de parlementaire democratie een virtuele schijnwereld is geworden. De beschouwingen van de NRC-columnisten komen niet verder dan een beschrijving van wat iedereen al ziet. Van de intelligentsdia wordt daarentegen verwacht dat ze niet zozeer beschrijven wat ieder mens kan zien, maar verklaren en historisch plaatsen wat ze zien.
You walk into the room with your pencil in your hand
You see somebody naked and you say 'Who is that man?'
You try so hard but you don't understand
just what you will say when you get home...
Well you walk into the room like a camel and then you frown
You put your eyes in your pocket and your nose on the ground
There ought to be a law against you coming around
You should be made to wear earphones
Cause something is happening and you don't know what it is
do you, Mr. Jones?
Bob Dylan
Geen opmerkingen:
Een reactie posten