De Mainstream Pers 16

Ik eindigde gisteren met betrekking tot de Nederlandse mainstream journalistiek met het feit dat na de ineenstorting van de Sovjet Unie:

Het Kwaad er ineens niet meer [was], tot grote schrik van de zelfgenoegzame gezeten orde in het Westen en haar spreekbuizen in de commerciele massamedia. Zonder het vlees geworden Kwaad moesten ze ineens helemaal alleen verder, hun manicheistisch wereldbeeld was onderuit geschopt door de werkelijkheid. Hoe nu verder?

Decennialang waren ook de zogeheten ‘progressieve’ polder-journalisten meegedreven met de consumptiecultuur en meenden ze dat het kapitalisme met enige redelijk alternatieve, sociaaldemocratische maatregelen een menselijk gezicht kon krijgen. En omdat Nederland een klein land is en in het kleine journalistieke mainstraim milieu iedereen iedereen kent durfde  niemand die status wilde verwerven een dissidente visie erop na te houden. De peergroup bepaalde de grenzen van de consensus van wie belangrijk was en wie niet en wat waar en niet waar was. Het corrumperende poldermodel werkte ook in de journalistiek, iedere journalist wist wat wel en vooral ook wat niet geaccepteerd werd. De vervreemding die eigen is aan een technologische maatschappij, zeker de neoliberale, deed de rest, ieder op zich en god voor allen. Het tegenwoordig weer in zwang geraakte begrip oikos, het oud Griekse begrip voor gezin, huis, familie, kwam centraal te staan, de gemeenschap was niet meer het belangrijkste, alles draaide om het individu. De mens trok zich terug op de kleinst mogelijk eenheid. Het opmerkelijke was evenwel dat hoe meer het individualisme werd gepredikt, des te conformistischer de massamens zich begon te gedragen, dezelfde mode, dezelfde gebruiken, dezelfde lol, dezelfde smaak, dezelfde consequentieloze meningen, zoals op televisie te zien was. Alles zo massaal mogelijk.

Toen de Muur viel, en de Sovjet Unie  van de ene op de andere dag wegviel als het Grote Kwaad, waren onze eens zo ‘progressieve’ journalisten hun orientatiepunt kwijt en werd hun verwarring al snel voor iedereen zichtbaar. Al die jaren hadden ze de wereld via een ideologische bril bekeken en nu moesten ze plotseling op eigen houtje verder. Maar zelfstandig denken konden ze niet meer, na al die jaren keurig in de pas te hebben gelopen en zich telkens herhaald te hebben. De enige conclusie die ze wisten te verzinnen was dat het kapitalisme in zijn neoliberale vorm het einde van de geschiedenis moest betekenen, zoals de Amerikaanse ideoloog Francis Fukuyama in zijn invloedrijke The End of History and the Last Man beweerde. Twee miljoen jaar  menselijke evolutie had toegewerkt naar de creatie van de mens als onverzadigbare consument. En omdat onze progressieve journalisten al jarenlang niet meer werkelijk hadden nagedacht over het bestaande consumptiemodel omarmden ze onmiddellijk de absurditeit van Fukuyama’s bewering. Er zou een nieuwe wereldorde ontstaan, onder aanvoering van de VS, zoals Bush senior als eerste politicus verwoordde. Washington zou fungeren als de ‘ordebewaker en politieagent’ van de hele wereld, om de kwalificaties van Geert Mak nog eens te gebruiken. ‘Het vredestichtende Westen,’ de woorden zijn van H.J.A. Hofland, zou overal op aarde erop toezien dat het recht zou zegevieren, en mocht het wel eens een tikje uit de hand lopen, dan nog was dat geen ramp want zelfs Bush junior was ‘zeker niet zo’n enorme ramp als men aan het eind van zijn regeerperiode dacht,’ aldus de andere Volkskrant-opiniemaker Paul Brill.  De Amerikaanse strijdkrachten konden in no time op elk werelddeel met een maximum aan geweld worden ingezet, en als in de ogen van NRC’s ‘duider’ Hubert Smeets 'een vertragingstactiek wordt gevreesd,'  dan kan, mag, nee moet de Amerikaanse president met één goed gerichte klap de Gordiaanse knoop doorhakken als ‘corrigerende tik,’ zoals collega Brill het massale geweld noemt. Niet in staat zich een alternatief voor te stellen voor het moreel en financieel failliete neoliberalisme vielen onze eens zo linkse dan wel progressieve journalisten terug op de oude beproefde ideologie van het geweld, dat zo treffend is verwoord door de neoconservatieve Amerikaanse historicus Victor Davis Hanson in zijn boek Why The West Has Won. Nine Landmark Battles in the Brutal History of Western Victory. Kort maar krachtig samengevat concludeert Hanson dat de blanke cristenen vijf eeuwen lang wonnen vanwege het simpele feit dat het Westen meer geweld kon genereren, meedogenlozer was in zijn streven naar hegemonie, want wij bezaten

the most lethal practice of arms conceivable. Let us hope that we at last understand this legacy. It is a weighty and sometimes ominous heritage that we must neither deny nor feel ashamed about -- but insist that our deadly manner of war serves, rather than buries, our civilization.

We moeten dus trots zijn dat wij, blanke westerlingen, eeuwenlang het grofste geweld hebben kunnen inzetten om overal op aarde ‘humanitair’ te kunnen ingrijpen, om zo de beschaving te verspreiden, zoals in Vietnam, Irak, Afghanistan, Libie en al die andere landen die het Westen in het kader van ‘responsibility to protect’ in chaos hebben achtergelaten. Maar daarover zwijgen de Nederlandse mainstream opiniemakers. Gisteren nog meldde de Global Edition Of The New York Times dat 'Unrest hobbles oil production in Libya' en dat 'Libya is grinding to a halt,' na het 'humanitair' ingrijpen van de NAVO.

Bovendien verzwijgen onze ‘verlichte’ opiniemakers permanent dat in de buitenlandse politiek van elk land, de hele geschiedenis door, markten en grondstoffen de belangrijkste criteria zijn om zo veel mogelijk geweld in te zetten. Maar bij gebrek aan denk-training  kan de macht de ‘vrije pers’ van alles laten beweren, Het is één van de belangrijkste kenmerken van het totalitarisme. Ik gebruik dit begrip met nadruk.

In april 2011 berichtten de westerse commerciele massamedia dat de Chinese regering had verboden om films over reizen in de tijd en een alternatieve geschiedenis op tv en in bioscopen te vertonen, omdat 'een gefingeerde vlucht in een andere werkelijkheid als te gevaarlijk [wordt] beschouwd.' Voor elk systeem kan er namelijk maar één werkelijkheid absoluut zijn, dat geldt zowel daar als hier. Slavoj Zizek merkt in dit verband op:

Wij in het Westen hebben zo'n expliciet verbod niet nodig: zoals de rangschikking van wat als mogelijk en wat als onmogelijk wordt beschouwd laat zien, oefent de ideologie voldoende macht uit om te voorkomen dat alternatieve historische verhalen ook maar een greintje serieus worden genomen.

De westerse mainstream opiniemakers kunnen zich niet voorstellen dat een ander economische werkelijkheid mogelijk is, een systeem dat niet door milieuvernietiging het voortbestaan van de mensheid ernstig bedreigd. Dat feit illustreert hoe totalitair. ons systeem is. Onze perceptie is belangrijker geworden dan de realiteit. De voorstelling van zaken is werkelijker dan de werkelijkheid geworden.

'U weet dat in showbusiness, politiek en al het andere perceptie de werkelijkheid is.'

Bill O'Reilly. Amerikaanse televisiemaker.

Een centrale rol in de als ‘perception management’ bekend staande techniek speelt de taal:

Orwell realized that the totalitarian state would redefine the purposes of language. The purpose of Newspeak, is to wage psychological warfare to manage the political perceptions of the populace. He wrote,

The purpose of Newspeak was to eliminate the possibility of thought crime . . .to make all other modes of thought impossible. It was intended that when Newspeak had been adopted . . . a heretical thought should be literally unthinkable, at least so far as thought is dependent on words.

For Orwell, the Machiavellian political abuse of language had distorted society into an increasingly malevolent form of tyranny. He wrote,

Political language is designed to make lies sound truthful and murder respectable.

http://metaexistence.org/propaganda.htm 

Of zoals George Orwell in zijn roman 1984 schreef:

Oorlog is vrede, vrijheid is slavernij, onwetendheid is kracht.

De Amerikaanse geleerde Sheldon Wolin beschrijft gedocumenteerd hoe het anticommunisme decennialang als een ‘mimesis’ funtioneerde ‘the character of the enemy supplied the norm for the power demands that the democratic defender of the free world chose to impose on itself.'

Niet alleen heeft dit geleid tot de noodzaak om de wereld te zien in termen van absoluut Goed en absoluut Kwaad, maar het leidde ook tot een totalitair systeem waarin ‘democratische’ mainstream journalisten niet in staat zijn buiten de grenzen van de officiele consensus te denken. Het gevolg is een absurde voorstelling van zaken waar steeds meer burgers doorheen prikken. Een kenmerkend voorbeeld zijn de publieke reacties op het opiniestuk van Paul Brill in de Volkskrant van afgelopen zaterdag. Brill stelt ondermeer het volgende:

Niet verlichte autocraat Poetin past het aureool van vredesapostel niet

Dat aureool past alleen Obama, in de optiek van de in de Koude Oorlog-retoriek gevormde Paul Brill, wiens wereldbeeld bestaat uit een scherp onderscheid tussen Goed en Kwaad, waarbij het Kwaad exclusief bij de Russen wordt gelegd en het Goede bij de Amerikanen, dat spreekt voor zich. Als er een Duivel bestaat, moet er wel een God bestaan, wat dat betreft heeft Paul Brill veel opgestoken van zijn ‘katholieke moeder,’ voor wie zelfs zijn ‘joodse’ vader ‘'geheel heeft gecapituleerd,'  zo wist Paul Brill ongeveer drie decennia geleden te melden. En als een volwassene al bezweek onder de ‘bekeringsijver’ van zijn echtgenote, hoe zwaar moet dan wel de jonge Paul Brill hebben geleden onder de katholieke indoctinatie van zijn moeder? Onzeker over zijn eigen identiteit en daarom een pro-Israelische propagandist geworden, constateert Brill met grote weerzin:

Als het gaat om Syrië (en nog een paar netelige kwesties), betekent diplomatiek overleg automatisch een hoofdrol voor de Russen

Dat kan natuurlijk niet volgens het ideologische denken van de Volkskrant-opiniemaker. En wanneer hij stelt dat

Er maar één manier [is] waarop de regering-Obama gegarandeerd de regie had kunnen behouden, namelijk door onmiddellijk in actie te komen zodra ze er zelf van overtuigd was dat het Syrische regime de vermaarde rode lijn grootscheeps had overschreden,

dan wordt duidelijk dat Brill voor het schenden van het internationaal recht is en daarbij ‘collateral damage’ voor lief neemt, de Syrische bevolking moet maar een hoge prijs betalen voor Brill’s pro-Israel opvattingen, maar zo zit de wereld nu eenmaal in elkaar, althans bij de Volkskrant. In deze ziekelijke visie mogen de Goeden het recht schenden, miljoenen slachtoffers maken en chaos creëren, want in de ogen van Brill cum suis zijn hun intenties prijzenswaardig. De Kwaden daarentegen mogen zelfs geen goed doen, zoals bijvoorbeeld voorstellen doen waarbij het internationaal recht wordt gerespecteerd, en wel omdat ze eenvoudigweg het Kwaad zijn, of althans dienen te zijn. De opvatting van dit soort propagandisten is een duidelijk symptoom van een totalitair denken. Brill portretteert zichzelf genadelozer dan zijn ergste tegenstander zou kunnen doen. Brill is als het ware zijn eigen grootste vijand. Ondertussen worden zijn meningen steeds pathetischer en lachwekkender. Leest u de reacties van zijn lezers in de Volkskrant:

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/6277/Paul-Brill/article/detail/3509296/2013/09/14/Niet-verlichte-autocraat-Poetin-past-het-aureool-van-vredesapostel-niet.dhtml

De enige die nog niet door heeft hoe belachelijk hij zichzelf maakt is de hoofdredactie van de krant en natuurlijk Paul Brill zelf. Kennelijk is er niemand bij de Volkskrant die deze propagandist tegen zichzelf kan beschermen. 

Een lezer van mijn weblog mailde me het volgende fragment uit Paul Brill’s recensie van Geert Maks’s Reizen zonder John:

een monumentaal boek met prachtige passages en een schat aan informatie. [...] In dit boek heeft Mak minstens zoveel goede momenten als zijn illustere voorganger. En qua betrouwerbaarheid wint hij het met gemak.

Met andere woorden: qua ‘betrouwbaarheid’ wint de polderjournalist Geert Mak ‘met gemak’ van de Amerikaanse Nobelprijswinnaar Literatuur John Steinbeck. Dat is het resultaat van te lang door een ideologische bril turen, op den duur ga je echt geloven dat de VS al ‘decennialang de ordebewaker en politieagent’ is. Johan Huizinga had gelijk:

De eenheid van het Nederlandse volk is bovenal gelegen in zijn burgerlijk karakter… Uit een burgerlijke sfeer sproten onze weinig militaire geest, de overwegende handelsgeest… Hypocrisie en farizeïsme belagen hier individu en gemeenschap! […] het valt niet te ontkennen, dat de Nederlander, alweer in zekere burgerlijke gemoedelijkheid, een lichte graad van knoeierij of bevoorrechting van vriendjes zonder protest verdraagt.

Al in een zeer vroegtijdig stadium beschreef onze grote historicus in zijn essaybundel Verspreide opstellen over de geschiedenis van Nederland de consumptiecultuur als volgt :

De gemiddelde man met weinig tijd krijgt zijn noties aanhoudend en op velerlei wijzen aangepraat, en praat ze na. Indien men kon vergelijken, wat in het geestelijk leven van de enkele, in een minder ontwikkelde beschavingsperiode dan de onze, de rol is geweest van eigen nadenken, eigen keuze, eigen uitdrukking, dan is het zeer de vraag, of onze tijd met zijn veelzijdige en steeds overvloede belangstelling de prijs zou behalen. Het is niet, zoals de stormlopers tegen het intellect menen, de kennis, die schaadt, maar de intellectuele digestie, die hopeloos in de war is, alweer niet uitsluitend door de schuld van hen, die het geestelijk voedsel hebben op te dissen, maar ook door de omstandigheden die teweegbrengen, dat het te haastig en te heet verzwolgen wordt. De werkelijke belangstelling van het grote publiek is niet meer bij de werken des geestes, althans in veel mindere mate dan bij voorbeeld in de achttiende eeuw, toen het publiek veel kleiner, maar zijn gerichtheid veel intellectueler was. De ernst der massa's wordt tegenwoordig in toenemende mate besteed aan dingen, die een onvooringenomen cultuurwetenschap slechts als lagere spelvormen (er zijn ook zeer hoge) zou kunnen kwalificeren. Er heerst in de huidige wereld een georganiseerd puerilisme van mateloze omvang... Het kan soms schijnen, alsof de hedendaagse mensheid geen hogere gemeenschappelijke cultuurfunctie meer kent, dan met blijde of toornige blik in de pas te lopen.

Een treffende beschrijving van de mainstream journalistiek en haar corrumperende werking.