De Nuance van de NRC 99

Het maandblad M van de NRC houdt op te bestaan. In het laatste nummer staat vandaag een dubbel-interview met Birgit Donker, de huidige hoofdredacteur/directeur van de krant, en Andre Spoor, de eerste hoofdredacteur van de in 1970 gefuseerde NRC/Handelsblad. Laatst genoemde vindt het feit dat Donker zowel hoofdredacteur als directeur is een 'rampzalige ontwikkeling.' Duidelijk was dat 'in zijn tijd de directie maar 1 keuze [had]. Of hem steunen. Of hem eruit gooien.' Birgit Donker: 'Ik houd de geldmannen niet buiten de deur, ik praat zeker met ze.' Daarmee benadrukt de directeur/hoofdredacteur nog eens dat de krant voor haar allereerst een commercieel bedrijf is, en de journalistiek zich daaraan dient aan te passen. Spoor: 'In mijn tijd heb ik de directie altijd buiten de deur gehouden. Ik begrijp dat jij een derde van je tijd besteedt aan het contact met de uitgever. Ik kan niet eens bedenken hoe laag dat percentage in mijn tijd was.' Duidelijk wordt ook dat 'aan de lezersonderzoeken waar Birgit Donker veel waarde aan hecht' Spoor 'zich niets gelegen [liet] liggen.' Het is ook niet verwonderlijk dat het beeld dat de huidige directeur/hoofdredacteur van de NRC voor ogen heeft een marketing-beeld is: 'Birgit Donker ziet een avontuurlijke vrouw voor zich, een vrouw die veel wil weten, die erop af durft te gaan, een vrouw met stijl ook, een chique vrouw, een wereldreizigster met een open geest en met oog voor vertier op niveau, en een die het nieuws ook vindt op de puinhopen in Brazilie.' Kortom 'een chique vrouw... met oog voor vertier op niveau' die desondanks niet blind is voor 'de puinhopen in Brazilie', het is het beeld van de reclame, de marketing, het beeld van een bepaalde middenklasse, voor wie 'chique' nog een kinderlijke betekenis heeft en voor wie de journalistiek van ondergeschikt belang is geworden. Spoor mist in de NRC dan ook 'de eigenwijze stemmen van controversiele spannende figuren, de stem van de rebel... Hans van Mierlo heeft ooit gezegd dat er een grauwsluier over dit land hangt. Op zichzelf vind ik het verdomde saai in Nederland. Geweldig veel gemekker over onbenullige dingen.' Volgens Spoor 'is zijn NRC Handelsblad in de tien jaren van Jensma's hoofdredacteurschap zich op een breder publiek gaan richten. Hij noemt dat "eigenlijk een vorm van populaire journalistiek" en daar is hij niet gelukkig mee.' De huidige directeur/hoofdredacteur heeft als uitgaangspunt dat 'over zware dingen haar krant licht [moet] schrijven en over lichte dingen moet haar krant zwaar schrijven.' Met als gevolg dat Spoor 'de meer diepgravende stukken' niet meer in het Cultureel Supplement aantreft. 'Tegenwoordig bladert hij het door, in een paar minuten is hij er doorheen.' Birgit Donker: 'We brengen het nieuws, maar dan met iets erbij.' Het is een treffende illustratie van de tendens om de vorm belangrijker te vinden dan de inhoud. De krant moet verkocht worden, is allereerst een commercieel product en de rest is marketing jargon, witter dan wit.