maandag 17 januari 2011

Journalistieke 'Objectiviteit' 2

Anoniem heeft een nieuwe reactie op uw bericht "Journalistieke 'Objectiviteit'" achtergelaten:

Kan iemand Stan van Houcke een keer uitleggen wat het verschil is tussen objectiviteit en onpartijdigheid? Dat voorkomt veel flauwekul

Twee opmerkingen: dit soort reacties is kenmerkend geworden voor de wijze waarop de vox populi in Nederland op internet tekeer gaat, anoniem en onbeargumenteerd. Het maakt elke serieuze discussie onmogelijk en dat is ook de bedoeling. Vandaar dat ik toch een reactie geef, discussie moet namelijk, het is de kern van een democratie.
Welnu, onwetende, volgens de dikke Van Dale is
'objectiviteit: onpartijdigheid'
Het is dus hetzelfde, knoop dat in je oren en je 'voorkomt veel flauwekul.' 
Wat betekent objectiviteit nu precies? Daar gaan we:


objective |əbˈjektiv|
adjective
1 (of a person or their judgment) not influenced by personal feelings or opinions in considering and representing facts :

objectivity
noun
the quest for total objectivity is unrealistic impartiality, absence/lack of bias, absence/lack of prejudice, fairness, fair-mindedness, neutrality, evenhandedness, justice, open-mindedness, disinterest, detachment, dispassion, neutrality.

Met andere woorden, 'de zoektocht naar totale objectiviteit is onrealistisch,' waarbij aangetekend dat een klein beetje objectief niet bestaat, net zomin als een klein beetje zwanger bestaat. 

Tenslotte nog dit, beste anonymus, ik voer talloze deskundigen aan om zijn stelling te onderbouwen, vooraanstaande denkers, wetenschappers die het onderwerp uitgebreid hebben bestudeerd, vakmensen die vanuit de praktijk redeneren. Als je nu de volgende keer als een olifant ergens binnenmarcheert wees dan een beetje bescheiden en probeer je oppervlakkige meningen te onderbouwen. Succes. 

6 opmerkingen:

Anoniem zei

Interessante kwestie.

Om het toch een beetje voor Mr./Mrs. Anoniem op te nemen. Ik gebruik zelf niet de dikke van dale', maar de Concise Oxford English Dictionary (ed. 2008, Oxford University Press).

Daarin staat:

objective/əbˈʤektɪv/

adjective
1 not influenced by personal feelings or opinions in considering and representing facts.
2 not dependent on the mind for existence; actual.

Het gaat denk ik om 2): not dependent on the mind; actual.

Objectiviteit (als norm) houdt volgens mij in dat de media feiten accuraat en eerlijk moeten rapporteren en niet klakkeloos zaken moeten aannemen of 'fabriceren'. Dat is wat Amerikaanse media in Vietnam deden: leugens/propaganda van het leger weerleggen met feiten.
Dat laat onverlet dat die media meestal wel pro-Amerikaans en dus partijdig waren. Trouwens, volgens de haviken destijds waren journalisten als David Halberstam partijdig de andere kant op!
Dat krijg je van objectiviteit: het is ook nooit goed. U doet het ook: u kiest partij, maar dat betekent toch nog niet u elke objectiviteit laat varen!(in casu Palestina, dat volg ik, bent u heel accuraat)
Als dat wel zo was, is er geen verschil meer tussen journalistiek en propaganda.

M. de Wit

stan zei

meneer/mevrouw de wit,

ik heb dezelfde definitie gebruikt en ben het met u eens, maar nu. in de praktijk is die objectiviteit volstrekt onmogelijk door het simpele feit dat men permanent een keuze dient te maken, dit feit wel, dat feit niet. trouwens alleen al het feit dat men 1 onderwerp wel kiest en een ander niet tekent al het gegeven dat men onmogelijk een objectief beeld van de werkelijkheid kan en wil geven. of zoals zinn verklaarde:

From the start of my teaching and writing, I had no illusions about “objectivity,” if that meant avoiding a point of view. I knew that a historian (or a journalist, or any one telling a story) was forced to choose, from an infinite number of facts, what to present, what to omit. And that decision inevitably would reflect, whether consciously or not, the interests of the historian.

ik stel voor dat u mij een voorbeeld geeft van in uw ogen een objectief verslag van de werkelijkheid en dan zal ik die objectiviteit aanvechten met feiten. misschien wordt het dan duidelijker.

overigens, de bewering van de anonymus was helemaal absurd, tussen objectiviteit en onpartijdigheid bestaat volgens hem een wezenlijk onderscheid.

Sonja zei

Ik denk dat zodra je gaat 'duiden', je nooit objectief kunt zijn. Maar ik denk wel, wanneer ik denk aan het werk van een verslag-gever, een reporter, iemand die verslag doet van een situatie waarin hij zich letterlijk bevindt, dat toch aardig in de richting van objectiviteit kan komen. Natuurlijk kun je op dat moment hetgeen je ziet tegelijkertijd duiden, want niets is zonder, al dan niet persoonlijke, betekenis.

Het is de mens eigen om aan alles wat hij waarneemt een betekenis te geven, anders raakt hij in de war. Dat zie je dan ook gebeuren bij extreme gebeurtenissen.

stan zei

sonja, ik citeer je,

'Het is de mens eigen om aan alles wat hij waarneemt een betekenis te geven, anders raakt hij in de war. Dat zie je dan ook gebeuren bij extreme gebeurtenissen.'

en jij dit maakt het ons onmogelijk objectief te zijn. wij nemen alles subjectief waar, dat is nu eenmaal de kern van het bewustzijn. het probleem is alleen dat de mainstream media doen voorkomen alsof ze vanuit een meta standpunt boven de partijen staande verslag doen.

AdR zei

Facts don't speak for themselves - E.H. Carr

En zodra je een "feit" aan het spreken krijgt wort het een verhaal over het "feit".
In het gangbare spraakgebruik is in Nederland "objectief" altijd: vanuit een rechts, langzamerhand vooral: een ultrarechts standpunt bekeken.
De Telegraaf en Elsevier zijn dan ook altijd "objectief", hoe rechts de Volkskrant en NRC ook mogen zijn, ze zullen altijd partijdig genoemd worden. En partijdig is "links".

Vragen om objectiviteit is vragen om rechts gewoon gelijk te geven.

Anoniem zei

Beste Stan,

Dank voor je antwoord, dat waardeer ik. Maar ik moet zeggen dat het mij als lezer van je blog toch ook een beetje verontrust. Ik weet niet of je mijn punt ziet, misschien zeg ik het ook wel te simpel..
Natuurlijk is het niet mogelijk een objectief verslag te geven van 'de werkelijkheid'. Van de hele werkelijkheid al helemaal niet. Mensen hebben nu eenmaal, zoals jij zegt, hun eigen interesses, en belangen, en selecteren dus, ja.
Maar betekent dat dat objectiviteit in de zin van betekenis 2 uit dat woordenboek, 'not dependent on the mind for existence', onmogelijk is en partijdigheid altijd ons lot is? Ik heb een tijdje in Engeland gewoond. Als Oxford en Cambridge roeien (of om een beetje in ons eigen provinciale landje te blijven, Ajax en Feyenoord spelen..), dan zijn aanhangers van beide kampen natuurlijk partijdig. Maar de uitslag is een objectief feit: een van de deelnemers wint, de andere verliest. Een aanhanger van de verliezer die dat blijft ontkennen, zou een rare indruk maken. Of hij liegt, denk je dan, of hij is in de war, of in shock, enzovoorts.
Als dat niet zo is, en objectiviteit niet bestaat, waarom leg jij dan ook (en terecht in mijn ogen) zo de nadruk op feiten in jouw blog? Ik denk ook aan het indrukwekkende stuk dat ik ooit van je heb gelezen over Jenin (in de Humanist). Daarin zeg je terecht dat de media zich veel teveel laten leiden door meningen in plaats van feiten.
Jij gelooft dus ook in objectiviteit, lijkt mij. Waarom anders zoveel moeite doen, als iedereen toch altijd maar wordt geleid door zijn eigen subjectieve belangen? Dan is het onbegonnen werk en valt er nooit iemand te overtuigen.
Daarom vind ik persoonlijk je antwoord aan Sonja ook wat te kort door de bocht. Ja, natuurlijk ervaren wij de werkelijkheid via ons bewustzijn en in die zin dus subjectief, zo gezegd. Maar dat betekent echt niet dat we geloven dat alles (Jenin!) zich eigenlijk in ons hoofd afspeelt. Nee, het speelt zich af in een wereld die objectief bestaat, en waar objectieve feiten over te leren zijn. Naar die feiten zoeken we.
En van die strijd om de objectieve waarheid vind ik jouw blog juist een uiting!

Daarom blijf ik het ook volgen.

Met vr groet,

Marjan de Wit