De Nuance van de NRC 62

Op de opiniepagina van de NRC stond gisteren dit: 'De behoefte groeit aan een gezaghebbende definitie van de realiteit.' Ik herhaal: 'De behoefte groeit aan een gezaghebbende definitie van de realiteit.'

Vraag 1: bij wie groeit die behoefte? Ik zou zeggen, allereerst bij de gezaghebbers die hun greep aan het verliezen zijn op 'de definitie van de realiteit'. Is dat te betreuren? Nee, want 1 ding is duidelijk: de commerciele massamedia zijn er om ‘regimenting the public mind every bit as much as an army regiments the bodies of its soldiers,’ om de grondlegger van de public relations industrie Edward Bernays te citeren. 'De realiteit' kan door het consensusdenken onder journalisten niet worden getoond. Los van de filosofische onmogelijkheid om 'de realiteit' te bepalen. Alleen propagandisten spreken van 'de realiteit'.

In de woorden van niemand minder dan Dan Rather, die bijna een kwarteeuw het nieuws van CBS presenteerde: 'It's an obscene comparison - I'm not sure I like it - but there was a time in South Africa when people put flaming tires around people's necks if they dissented, and in some ways the fear is that you'll be necklaced here. You'll have a flaming tire of lack of patriotism put around your neck. Now it's that fear that keeps journalists from asking the toughest of the tough questions and to continue to bore in on the tough questions so often. And again, I am humbled to say, I do not except myself from this criticism.' Maar dit bedoelt de schrijver van het artikel in de NRC niet. Geenszins zelfs.

'De gezaghebbende definitie van de realiteit' is niets anders dan inderdaad de 'definitie' zoals die wordt gegeven door de gezaghebbenden, dus de machtigen, en zeker niet door de dissidenten in onze consumptiecultuur. En wie gezag heeft is duidelijk, dat laten de commerciele massamedia u elke dag weer weten. De ene professor wijst daarbij de andere professor aan. Voor een lakei bepaalt de baas de spelregels, en niet hijzelf. Een van de beste onderzoeksjournalisten ter wereld, de Amerikaan Seymour Hersh, verklaarde dan ook zonder overdrijven over de pers: 'There is a corporate mentality out here, but there is also a tremendous amount of self-censorship among the press. It's like a disease. But also - they not only - they took away the edge from the press, they also muzzled the buraucracy, they muzzled the Congress, and it's an amazing feat. We're supposed to be a democratic society, and all of those areas bowed and scraped to this group of neocons who advocated a policy.' Natuurlijk zullen de gezagsgetrouwe journalisten beweren dat er wel degelijk persvrijheid bestaat, maar die 'vrijheid' is voor commerciele journalisten in het Westen uiterst beperkt. Beperkt door commerciele grenzen. Beperkt door de mensen die gezag hebben, en dus rijk zijn, want alleen naar geld wordt geluisterd in een geld-economie. Maar deze nuance zult u niet snel aantreffen in de slijpsteen voor de geest.