Jacqueline Maris van de VPRO 10

Beste Jacqueline,

Acht jaar geleden schreef ik in het tijdschrift De Humanist dat

Joris Luyendijk in het NOS-Journaal de Palestijnse volksopstand afschildert als een strijd tussen twee oude 'cowboys' die elkaar in een saloon met vuurwapens te lijf gaan. Een merkwaardige vergelijking als we weten dat het op vier na sterkste leger ter wereld met helikopters, F-16's, tanks etc. enkele honderden mannen met halfautomatische geweren aanvalt. Overigens zijn deze verzetsstrijders volgens het internationaal recht geen terroristen. Elk volk mag zich tegen een agressor verdedigen. Maar het cowboyverhaal past naadloos in het clichébeeld. Waar twee vechten zijn twee fout. Deze versimpelde voorstelling van zaken werkt als fastfood voor wie de feiten en de context niet kent.

http://home.planet.nl/~houck006/israel.html

In 2002 nog probeerde Luyendijk vergeefs het beeld te scheppen dat hij als 'objectieve' journalist met een 'onbevooroordeeld' oog naar beide partijen keek. Inmiddels beseft hij dat dit een leugen is, want vorige week schreef hij dit in de NRC:

'Ieder journalist is onvermijdelijk actievoerder... Uw correspondent moest hieraan terugdenken op De Nacht van de Columnist van NRC, afgelopen zaterdag in de Amsterdamse Stadsschouwburg. Daar zei iemand: een kwaliteitskrant voert geen campagne, dat maakt het een kwaliteitskrant.

Uw correspondent is het daar dubbel mee oneens, en gaat nu uitleggen waarom...

Allereerst staat voor mij vast dat objectiviteit een mythe is, en dat iedereen die een krant, weekblad of journaal maakt, campagne voert. Je keuze in onderwerp, invalshoek, terminologie en te horen partijen is nooit neutraal en pakt onvermijdelijk uit in het voordeel van de mediastrategie van sommige belanghebbenden, en in het nadeel van anderen.

Het punt is dat wanneer jouw prioriteiten als columnist, chef of hoofdredacteur samenvallen met die van het establishment, je jezelf kunt wijsmaken dat je gewoon objectief bent en dus geen campagne voert.'

En dit Jacqueline weet elke serieuze journalist. Alleen de opportunisten, angsthazen, carrieremakers en pure schoften proberen dit simpele feit angstvallig te verzwijgen. Dus wanneer jij in de VPRO-gids verklaart: 'Show, don't tell,' daarmee suggererend dat je in je radioprogramma, ik citeer: 'geen oordeel' velt 'maar beide partijen een platform' biedt 'en dan de luisteraar maar' laat 'beslissen wie er het meest gelijk heeft' dan bedrieg je niet alleen jezelf maar ook de luisteraars.

Luyendijk voegde aan zijn beschrijving het volgende toe:

'De vraag is niet of je als journalist of columnist campagne voert. Het gaat erom of je onder ogen durft te zien dat alle journalistiek en commentaar politiek geladen is. Het draait dus om verantwoording afleggen, en wie daarvoor terugschrikt, zal zijn eigen subjectiviteit ontkennen (losse gedachte: is er gelijkenis tussen de onwil om zich te verantwoorden bij het politieke en het journalistieke establishment in ons prachtland? En zou dan de vertrouwensbreuk van beide met hun publiek hierop teruggaan?). Wel gruwelijke foto’s uit Haïti afdrukken, maar niet van door NAVO-bommen uiteengereten gezinnetjes in Afghanistan. Zo’n beslissing is niet neutraal in zijn effecten.'

Ook dit weet elke serieuze journalist. Waarom suggereer jij dan toch dat het mogelijk is voor een journalist om 'geen oordeel' te vellen? Ik denk dat het antwoord is dat de pro-Israel lobby bij de VPRO je onder druk heeft gezet. Ik kan het anders niet verklaren. Jij wel? Laat het me dan weten. Je krijgt van mij alle ruimte.

http://weblogs.nrc.nl/luyendijk/2010/02/11/objectief-campagne-voeren/