Michel Krielaars van de NRC 2

Ziehier, de poseur Michel Krielaars van de NRC. Zijn pamflet Het Kleine Koude Front over het vlees geworden kwaad 'Poetin,' eindigt hij met de voorspelling:

Moderne, westers georiënteerde Russen, die sinds de negentiende-eeuwse geschiedenis bestaan, maken 15 procent van de bevolking uit. Met zijn twintig miljoen vormen ze de potentiële basis voor een Moskouse Maidan. Het is alleen de vraag of ze de moed kunnen opbrengen om ooit tegen hun heersers op te staan, nu die zich steeds meer van Europa afwenden en het Westen als vijand van hun eigen 'betere, gezonde en heilige samenleving' bestempelen. Voorlopig zal het daarom zeker niet gebeuren, maar eens komt de dag. Het Westen kan met zijn ethische normen en waarden wezenlijk aan die ontwikkeling bijdragen. Het moet zich dan wel verenigd en standvastig tegenover Rusland opstellen en met de Russische samenleving in gesprek blijven. 

Let wel, '15 procent van de bevolking,' dus geen 14 procent en ook geen 16 procent, maar exact '15 procent,' een mooi rond getal, even rond als de precies maar dan ook precies '20 miljoen,' die 'de potentiële basis' vormen voor een 'betere, gezonde' neoliberale maatschappij die, zoals bekend, van het Westen een paradijs heft gemaakt. Voor Rusland geldt dat het nog niet zover is,  'Maar' zo orakelt Krielaars 'eens komt de dag' dat alles en iedereen zich tot het ware consumentistische geloof zal bekeren, op voorwaarde natuurlijk dat het Westen zich 'verenigd en standvastig' -- dus onder aanvoering van de NAVO -- tegenover Rusland blijft 'opstellen.' Dit simplistisch mens- en wereldbeeld is kenmerkend voor het intellectuele niveau van wat Hofland 'de politiek-literaire elite' van de polder noemt. En waarom ook niet, in een kleinburgerlijke natie is ook de zelfbenoemde intelligentsia kleinburgerlijk, zoals de enige Nederlandse historicus van wereldniveau, Johan Huizinga, zo helder heeft beschreven. In zijn essay De Nederlandse volksaard wees hij erop dat de bevolking in Nederland ‘tot grondtrek’ heeft ‘dat het onheroïsch is.’  Hier kent men de grootsheid van het verzet niet, zoals opnieuw tijdens de Tweede Wereldoorlog bleek en vandaag de dag weer blijkt. Huizinga:

Hoe kan het anders? Een staat, opgebouwd uit welvarende burgerijen van matig grote steden en uit tamelijk tevreden boerengemeenten, is geen kweekbodem voor hetgeen men het heroïsche noemt.

Men collaboreert liever met de macht en dit verklaart ook het feit dat uit het zogenaamd ‘tolerante’ Nederland procentueel tweemaal zoveel joodse burgers werd gedeporteerd als uit België en driemaal zoveel als uit Frankrijk. Huizinga:

De eenheid van het Nederlandse volk is bovenal gelegen in zijn burgerlijk karakter… Uit een burgerlijke sfeer sproten onze weinig militaire geest, de overwegende handelsgeest… Hypocrisie en farizeïsme belagen hier individu en gemeenschap! […] het valt niet te ontkennen, dat de Nederlander, alweer in zekere burgerlijke gemoedelijkheid, een lichte graad van knoeierij of bevoorrechting van vriendjes zonder protest verdraagt.

Al in een zeer vroegtijdig stadium beschreef Huizinga in zijn essaybundel Verspreide opstellen over de geschiedenis van Nederland de consumptiecultuur en typetjes als Michel Krielaars:

De gemiddelde man met weinig tijd krijgt zijn noties aanhoudend en op velerlei wijzen aangepraat, en praat ze na. Indien men kon vergelijken, wat in het geestelijk leven van de enkele, in een minder ontwikkelde beschavingsperiode dan de onze, de rol is geweest van eigen nadenken, eigen keuze, eigen uitdrukking, dan is het zeer de vraag, of onze tijd met zijn veelzijdige en steeds overvloede belangstelling de prijs zou behalen. Het is niet, zoals de stormlopers tegen het intellect menen, de kennis, die schaadt, maar de intellectuele digestie, die hopeloos in de war is, alweer niet uitsluitend door de schuld van hen, die het geestelijk voedsel hebben op te dissen, maar ook door de omstandigheden die teweegbrengen, dat het te haastig en te heet verzwolgen wordt. De werkelijke belangstelling van het grote publiek is niet meer bij de werken des geestes, althans in veel mindere mate dan bij voorbeeld in de achttiende eeuw, toen het publiek veel kleiner, maar zijn gerichtheid veel intellectueler was. De ernst der massa's wordt tegenwoordig in toenemende mate besteed aan dingen, die een onvooringenomen cultuurwetenschap slechts als lagere spelvormen (er zijn ook zeer hoge) zou kunnen kwalificeren. Er heerst in de huidige wereld een georganiseerd puerilisme van mateloze omvang... Het kan soms schijnen, alsof de hedendaagse mensheid geen hogere gemeenschappelijke cultuurfunctie meer kent, dan met blijde of toornige blik in de pas te lopen.

Vandaar de kinderlijke voorstelling van zaken van Krielaars, waarbij goed en kwaad  haarscherp van elkaar gescheiden zijn. Nog afgezien van zijn gebrekkige stijl van schrijven, vallen twee zaken op: allereerst dat hij kennelijk niet de continuïteit van de Russische geschiedenis kent, zoals die bijvoorbeeld beschreven is door de in Moskou geboren historicus Tibor Szamuely. Zijn standaardwerk The Russian Tradition (1974) wordt ingeleid door de grote Brits-Amerikaanse historicus Robert Conquest, die er meteen op wijst dat de Russische geschiedenis 

at least since the time of the Mongols, had been of a type totally unlike that of any other country. And century-long habits are not to be changed by fiat. It is Dr Szamuely's theme, which he develops so effectively, that the circumstances of the past seven centuries in Russia had produced an order in which society as a whole had become totally dependent upon the state, and moved according to the subjective decisions taken by the state leadership. Moreover, the most complete lack of any autonomous social and civic phenomena led to the absence of ideas of political adjustment and give-and-take among the state's opponents as well: so that these central peculiarities of Russian history produced the practice and principle of absolutism, of rule by decree, not only in the established order, but equally in the revolutionary tradition which opposed it. 

Western revolutionaries recognized this. As Rosa Luxemburg put it in a curious passage, long before the Revolution:

'In Lenin's over-anxious desire to establish the guardianship of an omniscient and omnipotent Central Committee… we recognize the symptoms of the same subjectivism that has already played more than one trick on socialist thinking in Russia…

Knocked to the ground, almost reduced to dust, by Russian absolutism, the ''ego'' takes revenge by turning to revolutionary activity. In the shape of a committee of conspirators, in the name of the non-existent Will of the People, it seats itself on a kind of throne and proclaims it is all-powerful. But the ''object'' proves to be stronger. The knout is triumphant, for tsarist might seems  to be the ''legitimate'' expression of history.

In time we see appear on the scene an even more 'legitimate' child of history — the Russian labor movement. For the first time, bases for the formation of a real ''people's will'' are laid in Russian soil.

But here is the ''ego'' of the Russian revolutionary again! Pirouetting on its head, it once more proclaims itself to be the all-powerful director of history — this time with the title of His Excellency the Central Committee of the Social Democratic Party of Russia.' 

Maar omdat de westerse mainstream-journalisten in wezen een totalitair wereldbeeld hebben dat geen afwijking van de kapitalistische norm kan accepteren, moet er voor hen uiteindelijk sprake zijn van 'het einde van de geschiedenis,' waarbij overal ter wereld het neoliberalisme al dan niet met geweld de eindoverwinning zal binnenslepen, ongeacht de eigen cultuur van een volk of de eigen geschiedenis die het doorlopen heeft. Er is maar één waarheid mogelijk, en dat is het kapitalisme zoals die door de VS wordt belichaamd, waarbij 1 procent van de bevolking 40 procent van alle rijkdommen bezit. Deze heilsleer noemen ze 'democratie,' en die democratie garandeert de mensenrechten. Ruim vijf eeuwen gewelddadig westers kolonialisme heeft die onvermijdelijke ontwikkeling kennelijk genoegzaam aangetoond. De geschiedenis gaat maar één kant op en die is immer: vooruit!

Een andere zaak die opvalt is Krielaars' bewering dat 'Het Westen' over 'ethische normen en waarden' beschikt. Welke? Dat maakt hij niet duidelijk, maar dit kunnen natuurlijk nooit Auschwitz en Hiroshima zijn, en ook niet Vietnam en Abu Ghraib, noch de normen en waarden van bijvoorbeeld mevrouw Madeleine Albright die publiekelijk verklaarde dat de dood van tenminste een half miljoen Irakese kinderen onder de vijf jaar 'de prijs waard' is geweest om de Amerikaanse politieke doeleinden te verwezenlijken. Het kunnen evenmin de normen en waarden zijn die Europa verzweeg nadat bondgenoot Israel recentelijk 501 Palestijnse kinderen bewust had vermoord. Het kunnen natuurlijk onmogelijk de normen en waarden zijn die nu op dit moment in zowel Afghanistan, Irak, Libië, Syrië en Oekraïne op grote schaal geschonden worden nadat Washington en Brussel zich met geweld met die landen direct of indirect begon te bemoeien. Ik vrees dat Michel Krielaars één van die vele gehersenspoelde intellectuele lichtgewichten is die in Nederland worden aangezien voor geleerde heertjes. Let op zijn hoed! Wat innerlijk ontbreekt wordt uiterlijk benadrukt. Nederland is een land vol poseurs, en Krielaars is er één van.