Geert Mak en De Kroning van 2013 (10)

De mens kan niet meer zien dan hij weet. Zijn kennis begrenst hetgeen hij kan waarnemen. Het feit dat Geert Mak pas op 29 april jongstleden op Radio I verklaarde dat hij ‘nooit zo’ heeft ‘geloofd’ dat ‘het grootkapitaal’ de macht in handen heeft, ‘maar nu wel,’ betekent ondermeer dat hij door dit recente inzicht zijn werk zal moeten herschrijven. Niet alleen zijn boek over de de kapitalistische grootmacht de VS, waar hij ‘altijd al’ een ‘geheime liefde’ voor koesterde, maar ook de dikke pil In Europa,  waarvan de conclusie was dat ‘Europa als economische eenheid ook een eind op weg [is].' Het probleem met Mak en andere opiniemakers uit onze polder is dat ze, in tegenstelling tot Britse, Franse en Amerikaanse intellectuelen, geen benul hebben van de werking van de neoliberale economie, zoals onder andere blijkt uit de volgende bewering van de huidige NRC-adjunct hoofdredacteur Egbert Kalse na het begin van de kredietcrisis:

Jij vraagt je natuurlijk af waarom jouw bank in Nederland in hemelsnaam in Amerikaanse hypotheken gaat beleggen? Dat komt omdat ze dachten daar meer geld mee te kunnen verdienen dan met andere beleggingen. Iedereen (dan bedoel ik voor de verandering maar weer eens echt iedereen) dacht dat de huizenprijzen in Amerika altijd zouden blijven stijgen. Dom natuurlijk, maar zo was het wel. En omdat iedereen dat dacht, dacht ook iedereen dat het wel veilig was daarin te beleggen. Niet dus.

Iedereen? Nee, maar wel iedere mainstream journalist die keurig meedreef met het door Mak zo geprezen ‘optimisme,’ dat de basis vormt van alle ‘hoop.’ Het hedendaagse neoliberale ‘optimisme’ voedt de onverzadigbaarheid van de consumptiecultuur en haar niet te stillen honger naar nog meer. De Amerikaanse historicus Daniel Boorstin stelde meer dan een halve eeuw geleden in zijn gezaghebbende studie The Image. A Guide To Pseudo-Events in America dat

By harboring, nourishing, and ever enlarging our extravagant expectations we create the demand for illusions with which we deceive ourselves. And which we pay others to make to deceive us…

We tyrannize and frustrate ourselves by expecting more than the world can give us or than we can make of the world. We demand that everyone who talks to us, or writes for us, or takes pictures for us, or makes merchandise for us, should live in our world of extravagant expectations. We expect this even of the peoples of foreign countries. We have become so accustomed to our illusions that we mistake them for reality. We demand them. And we demand that there be always more of them, bigger and better and more vivid. They are the world of our making: the world of the image.

Hier is geen radicaal aan het woord maar een politiek gematigde en gerespecteerde Amerikaanse geleerde, die weliswaar niet of nauwelijks door de Nederlandse spraakmakende gemeente wordt gelezen, maar wel door de intelligentsia van grote cultuurlanden. Hetzelfde geldt voor de progressieve Amerikaanse historicus professor Mike Davis, die in 2011 in het essay No More Bubblegum poneerde dat het verzet tegen wat Mak recentelijk het ‘grootkapitaal’ noemde, allereerst tegen speculanten gericht moet zijn:

Put Wall Street on trial… Confront the predators with their victims. A national tribunal on economic mass murder.

Second, continue to democratize and productively occupy public space (meaning, reclaim the commons)…

Third, keep our eyes on the real prize. The great issue is not raising taxes on the rich or achieving a better regulation of banks. It’s economic democracy – the right of ordinary people to make macro decisions about social investment, interest rates, capital flows, job creation, global warming, and the like. If the debate isn’t about economic power, it’s irrelevant.

http://blog.lareviewofbooks.org/post/11725867619/no-more-bubble-gum

Dit besef is pas mogelijk wanneer burgers juist geinformeerd worden en mainstream opiniemakers als Geert Mak niet langer meer de enige stem zijn in de gecorrumpeerde massamedia. Hij mag dan wel datgene constateren wat de westerse intelligentsia al sinds anderhalve eeuw weet, namelijk dat het ‘grootkapitaal’ een ware democratie onmogelijk maakt, maar dit betekent tevens dat hij zijn boeken dient te herschrijven en van nu af aan zich eerst zal moeten verdiepen in een onderwerp voordat hij als een razende begint te schrijven, om vervolgens zelf impliciet te moeten constateren dat hij er volledig naast zat. Hij is gedwongen voortaan zijn onverzadigbare ijdelheid in toom te houden. Dan maar geen hoge oplages, en geen schouderklopjes van de macht. Daar staat tegenover dat integer werk veel meer intellectuele voldoening geeft,  en bovendien het lezerspubliek een inzicht verschaft in een wereld waarvan ze grotendeels vervreemd zijn geraakt. Dus Mak zou moeten stoppen met het maken van propaganda voor politici als bijvoorbeeld president Obama die de belangen van allereerst het 'grootkapitaal' dient. Op woensdag 29 oktober 2008, nog voordat Obama was gekozen, schreef ik het volgende op deze weblog:

Obama is een hype, een bijzonder knappe hype. Hij verkoopt geen boodschap, maar een beeld. Niemand weet precies wat zijn programma is, wat hij politiek gaat doen, maar velen denken toch dat zodra deze man aan de macht is alles beter zal gaan, dat hij de hoop op een goede toekomst is. Obama is op een geweldig slimme manier aan de man gebracht. Hij heeft ook de financiele macht aan zijn kant, hij beschikt over twee keer zoveel geld om reclame voor zichzelf te maken als McCain. Het feit dat iemand als Obama door de werkelijke macht naar voren is geschoven is tekenend voor de ernst van de crisis waarin het kapialistische systeem verkeert.' 

http://stanvanhoucke.blogspot.com/2008/10/obama-18.html

En net nadat hij tot president gekozen was stelde ik op zaterdag 8 november 2008:

Vanochtend sprak ik op een zonnig terras in het centrum van Amsterdam een aantal oude vrienden van me, die laaiend enthousiast de verkiezing van Obama als president van de VS bespraken. Na een tijdje te hebben geluisterd merkte ik op dat ik veel sceptischer was over Obama en zei dat de toekomstige president, in strijd met het internationaal recht, vóór de Israelische bezetting van Oost-Jeruzalem was en dat hij een pro-Israel lobbyist tot op één na machtigste man in het Witte Huis had benoemd. Een man, wiens vader een oud terrorist was die desgevraagd verklaard had: 'Obviously, he (zijn zoon svh) will influence the President to be pro-Israel,’ said the elder Emanuel, who immigrated to the U.S. from Israel in the 1950s. ‘Why shouldn't he do it? What is he, an Arab? He's not going to clean the floor of the White House.’ Hoe de activiteiten de volgens Haaretz Israeli Rahm Emanuel in de praktijk zullen uitwerken weet niemand, maar het belooft weinig goeds dat na acht jaar Bush een pro-Israel lobbyist via de achterdeur het Witte Huis binnen wordt gesluisd.

Het was alsof ik een bom had gegooid in het gezelschap oude vrienden, allen blanke, goed opgeleide Nederlanders, die ieder voor zich een interressante positie in de Nederlandse hierarchie hebben bekleed of nog steeds bekleden. 'Ja, maar Stan gelooft niet in de Vooruitgang,' was de mening van één van hen. Over de Vooruitgang had ik niet gesproken, maar deze reactie was een absurde poging mijn feiten te weerleggen. Vervolgens werden mij allerlei opinies in de mond gelegd, die ik niet en nooit eerder had verkondigd. Ik was enigszins verbaasd over de geweldig felheid waarmee mijn oude vrienden het beeld van Obama verdedigden. Ik stel: beeld, omdat we nog steeds niet precies weten wat Obama's politieke inzichten zijn, en welke politiek hij zal weten te verwezenlijken.

'Dat er wel degelijk sprake is van Vooruitgang blijkt uit mijn achtergrond,' zei een vriend van me, 'mijn vader was een landarbeider in Friesland en ik heb kunnen studeren.' Ik kon hem niet aan zijn verstand brengen dat zijn vooruitgang natuurlijk een feit was, maar dat daarmee niets over de wereld werd gezegd, waar tenminste 900 miljoen mensen elke dag weer honger lijden, en dat men het één niet kan loskoppelen van het ander. De Vooruitgang van mijn vriend, wordt mogelijk gemaakt door het arme deel van de wereld, waar wij onze grondstoffen van betrekken tegen grotendeels door ons bepaalde prijzen, en waar bijvoorbeeld vrouwen in Indonesie voor 1 dollar per dag in sweatshops, zijn kleren en onze schoenen maken. Maar deze feiten waren voor hem nonsens. Die onderstrepen volgens hem geenszins dat er ook een andere, zwarte kant aan de ‘Vooruitgang’ zit. En toch heeft deze oude vriend van me kunnen studeren. Het gaat ook niet zozeer om kennis, maar om inzicht, om datgene wat men met die kennis doet, om het vermogen die kennis vruchtbaar te maken. Veel mensen lukt dat niet. Het is geen kwestie van domheid, maar een kwestie van simpel geloof. De gelovigen in de Verlichting kunnen evenmin als de gelovigen in God twijfel toestaan. Allen geloven in een zwart/wereld, goed/kwaad, dom/intelligent en tegen simplistisch geloof is geen enkele kennis bestand. Paradoxaal genoeg, ook tegen het Verlichtingsgeloof niet. Natuurlijk geloven ze niet echt in de Verlichting, want dan zouden ze juist de twijfel toelaten, zoals een echte gelovige in God durft te twijfelen.

Geen van de mensen in mijn gezelschap wist meer over Obama dan het beeld dat de commerciele massamedia van hem hadden opgeroepen. En daarom bezat deze Nederlandse blanke middenklasse een rotsvaste opinie over Obama. Ik zei verbaasd te zijn over het Nederlandse enthousiasme voor een conservatieve politicus die geen respect blijkt te hebben voor het internationaal recht zodra het Israel aangaat. Nog meer woede, die leidde tot de beschuldiging dat ik een 'cynicus' was. Ik zei dat ze zich vergisten, dat er een fundamenteel verschil is tussen cynisme en scepsis. Bovendien, zei ik, is het heel merkwaardig dat de bewoners van een land dat na de Tweede Wereldoorlog nooit een gekleurde minister heeft gekend ineens zo enthousiast zijn dat de kiezers in de VS een ‘zwarte’ president hebben gekozen. Mijn gespreksgenoten ontploften bijna. En de razernij was totaal toen ik zei dat doorgaans de houding van Nederlanders consequentieloos is. Men beweert maar wat, ventileert een meninkje en klaar is Kees, terwijl de rest van de wereld de consequenties moet dragen van in dit geval het gewelddadig beleid van de VS.

Op weg naar huis realiseerde ik me dat mijn oude vrienden zich met veel verbaal geweld zullen vasthouden aan hun hoop. Temidden van alle dagelijkse chaos hebben ze niets anders en dan ineens is er Obama en lijkt het alsof er weer sprake is van hoop. En degene die daarin niet voetstoots meegaat, is een bedreiging. Hij verstoort de mythe. Feiten spelen daarbij geen rol. Het zijn emoties, die de drijfveren zijn. Eén van mijn vrienden zei dat wanneer hij Obama hoorde spreken, hij voelde dat de man meende wat hij zei, want dat voelde hij met zijn instinct. Maar wat had Obama dan verklaart? Nou ja,  ‘Change!’

http://stanvanhoucke.blogspot.com/2008/11/obama-39.html

Dit schreef ik vijf jaar geleden, en de vriend die ‘voelde dat’ Obama ‘meende wat hij zei’ was niemand anders dan Geert Mak. Feiten: Onderwijs: 6 procent. Militair-industrieel Complex: 57 procent. In 2012 was Mak nog steeds hoopvol, zo viel op te maken uit een uitzending van Pauw en Witteman over de Amerikaanse presidentsverkiezing. Toen Witteman zijn gasten vroeg:

Waarom is de armoede niet de topic van de campagne? 

reageerde de 'Amerikadeskundige' Geert Mak  onmiddellijk met de bewering dat de armoede 'onderhuids natuurlijk wel' een topic was. 'Bij Obama speelt het erg over het verdedigen van verworven rechten.' Geruststellend liet Mak nog weten dat de almaar breder wordende kloof tussen arm en rijk in de Verenigde Staten tijdens de tweede termijn van Obama kleiner zou worden. En daarom was volgens Mak naderhand tijdens een uitzending van de  EO Radio: ‘Het beter voor Nederland en de internationale gemeenschap dat Obama de verkiezingen wint.’ Men moet wel stekeblind zijn of door en door gehersenspoeld om te geloven dat in een politieke wereld waar alles om geld draait en Obama een vele honderden miljoenen van de rijke elite kreeg om zijn verkiezingscampagne te kunnen financieren, dat in die wereld een Amerikaanse president voor de armen zal opkomen. De rijken zijn niet gek, en zeker niet dief van eigen portemonnaie.  Voor dit inzicht hoeft men niet intelligenter dan anderen te zijn, men moet alleen zijn gezond verstand gebruiken. 
Die luxe kunnen onze opiniemakers als Mak zich evenwel niet permitteren en degenen die dat wel kunnen zijn door het systeem gemarginaliseerd. ‘In a fundamental sense’ zijn mensen als Mak ‘blind, because they lack the concepts necessary to organize a coherent vision’ van de werkelijkheid, zoals Mike Davis terecht vaststelde in zijn essay ‘On presidential blindness and economic castrophe.’ Obama is geen Franklin Roosevelt die uit schatrijke patriciers familie kwam en financieel onafhankelijk was van de geldadel, en  wiens politiek beleid door sommige rijken nog steeds zo gehaat is dat ze nu nog onder Obama druk doende zijn de laatste restanten van de New Deal te slopen. Maar ook dat feit kan de dromende Mak niet zien omdat het zijn verlangen naar ‘hoop’ zou frustreren. Daarentegen voorspelde de kritische realist, de activist en auteur Mike Davis, geschoold in de radicale jaren zestig, over het fenomeen Obama ‘we will soon have another blind president,’ wiens belofte van ‘change we can believe in’ uiteindelijk ‘remains more a rhetorical promise than the blueprint for the actual machinery of reform…

With baffling courtesy to the Bush administration, he failed to highlight any of the other weak links in the economic system… In addition, both Obama and his vice-presidential partner Joe Biden, in their support for Secretary Paulson’s plan (bankier afkomstig van Goldman Sachs svh), avoid any discussion of the inevitable result of cataclysmic restructuring and government bailouts: not ‘socialism,’ but ultra-capitalism – one that is likely to concentrate control of credit in a few leviathan banksd, controlled in large part by sovereign wealth funds but subsidized by generations of public debt and domestic austerity… [Obama’s] talking points... espouse clean coal technology, nuclear power, and a bigger military, but elide the urgency of a renewed war on poverty…

Ondanks het feit dat Obama momenteel bezig is de -- uit het New Deal beleid voortgekomen -- steun aan de armen en sociaal zwakkeren verder af te breken blijft Mak de leugen steunen dat Obama het 'juist heel erg goed doet.' Geert Mak:

Hij heeft ook een enorme puinhoop geerfd. Hij heeft eigenlijk 4 jaar de bende moeten opruimen.

Mak’s stelligheid is pedant gezien zijn gebrek aan kennis en zijn weigering om zich gedegen te informeren voordat hij begint te schrijven of te verkondigen. Dit is wat de vooraanstaande kritische journalist Robert Scheer, een oude rot in het vak, deze week schreef:

The love fest between Barack Obama and his top fundraiser Penny Pritzker that has led to her being nominated as Commerce secretary would not be so unseemly if they both just confessed that they did it for the money. Her money, not his, financed his rise to the White House from less promising days back in Chicago.

'Without Penny Pritzker, it is unlikely that Barack Obama ever would have been elected to the United States Senate or the presidency,' according to a gushing New York Times report last year that read like the soaring jacket copy of a steamy romance novel. “When she first backed him during his 2004 Senate run, she was No. 152 on the Forbes list of the wealthiest Americans. He was a long-shot candidate who needed her support and imprimatur. Mr. Obama and Ms. Pritzker grew close, sometimes spending weekends with their families at her summer home.”

But don’t sell the lady short; she wasn’t swept along on some kind of celebrity joyride. Pritzker, the billionaire heir to part of the Hyatt Hotels fortune, has long been first off an avaricious capitalist, and if she backed Obama, it wasn’t for his looks. Never one to rest on the laurels of her immense inherited wealth, Pritzker has always wanted more. That’s what drove her to run Superior Bank into the subprime housing swamp that drowned the institution’s homeowners and depositors alike before she emerged richer than before...

In announcing her appointment, Obama joked, 'For your birthday present, you get to go through confirmation. It’s going to be great.' 

It is deeply revealing that in the midst of the continuing cycle of misery brought on by the chicanery of the financial community two key Cabinet positions dealing with business practices will likely be occupied by people who specialized in those financial rip-offs.


http://www.truthdig.com/report/item/obama_did_it_for_the_money_20130507/

Maar omdat feiten in de mainstream niet gelden, kan Mak onweersproken in Nederland van alles beweren. Dit land kent geen intellectuele integriteit, geen waardigheid, geen respect voor kennis. Elke handige domineeszoon kan hier knollen voor citroenen verkopen. Het poldermodel is een ander woord voor corruptie.

Milieu: 3 procent. Militair Industrieel Complex: 57 procent.

Geert Mak in Reizen zonder John: De Amerikaanse soft power… is nog altijd sterk aanwezig… Soft power is, in de kern, de overtuigingskracht van een staat, de kracht om het debat naar zich toe te trekken, om de agenda van de wereldpolitiek te bepalen. 

Mak geeft in het boek Reizen zonder John geen verklaring voor het doorslaggevende feit dat meer dan de helft van de toewijsbare federale begroting aan het militair apparaat wordt besteed, en wiens economische belangen hier worden gediend ten koste van onderwijs, gezondheidszorg, woningbouw, milieu etc.  Ook in dit opzicht is hij onderdeel van een 'conspiracy of silence,' een Angelsaksisch begrip waarvan de vaak onbewuste werking afdoende bestudeerd is. Over dit wijd vertakte machtige complex dat een bestanddeel is van het 'casino capitalism' schreef Mike Davis voorafgaand aan de overwinning van Obama in 2008:

It took two years of world war, the defeat of France, and the near-collapse of England to finally win a majority in Congress for rearmament, but when war production finally started up in late 1940 it becale a huge engine for the reemployment of the American work force, the real cure  for the depressed job markets of the 1930s. Subsequently, the American world power and full employment aligned in a way that won the loyalty of several generations of working-class voters.

Today, of course, the situation is radically different. A bigger Pentagon budget no longer creates hundred of thousands of stable factory jobs, since significant parts of its weapons production are now actually outsourced, and the ideological link between high-wage employment and intervention -- good jobs and Old Glory on a foreign shore -- while hardly extinct, is structurally weaker than at any time since the early 1940s. Even in the new military (largely a heriditary caste of poor whites, blacks, and Latino's) demoralization is reaching the stage of active discontent and opening up new spaces of alternative ideas. 

Although both candidates have endorsed programs including expansion of Army and Marine combar strength, missile defense (a.k.a. 'Star Wars'), and an intensified war in Afghanistan that will enlarge the military- industrial complex, none of this will replenish the supply of decent jobs nor prime a broken national pump. However, in the midst of a deep slump, what a huge military budget can do is obliterate the modest but essential reforms... In other words, Rooseveltian guns and butter have become a contradiction in terms, which means that the Obama campaign is engineering a catastorphic collision between its national security and its domestic policy goals.

http://www.tomdispatch.com/post/174989 

Vijf jaar nadat professor Davis dit voorspelde blijkt hoe gelijk deze Amerikaanse geleerde heeft gekregen: het militaire budget ging omhoog ten koste van de 'change we can believe in,' terwijl Obama zijn financier, de miljardair Penny Pritzker, tot minister van Handel benoemde waardoor zij haar  financiele belangen ook op die manier nog lucratiever kan maken. De corruptie gaat zelfs openlijk gewoon door en ondertussen vertelt Mak aan iedereen die maar wil luisteren dat het voor de hele mensheid 'beter zou zijn... dat Obama de verkiezingen wint.'

Overigens zal tevens duidelijk zijn dat de aanschaf van wapens en de permanente staatssubsidies op  een miljardenschaal aan het particuliere bedrijfsleven een vrije markt economie onmogelijk maken. Meer later.

Legislation is helpless against the wild prayer of longing that rises, day in, day out, from all these households under my protection: 'O God, put away justice and truth for we cannot understand them and do not want them. Eternity would bore us dreadfully. Leave Thy heavens and come down to our earth of waterclocks and hedges. Become our uncle. Look after Baby, amuse Grandfather, escort Madam to the Opera, help Willy with his home-work, introduce Muriel to a handsome naval officer. Be interesting and weak like us, and we will love you as we love ourselves.'

King Herod in Auden’s The Massacre of the Innocents. 1942