Reacties op schaliegas-column Martin Sommer in Volkskrant
In de Volkskrant van afgelopen zaterdag stond een stukje van Martin Sommer over de Bilderberg conferentie, waar de loftrompet werd gestoken over schaliegas. Wat daarbij stoort, is dat tegenstanders van schaliegas verweten wordt een ‘religieuze’ discussie te voeren. Wij hebben daarop willen reageren met onderstaande ingezonden brief, die vandaag door de Volkskrant geplaatst is.
Wat opvalt in alle positieve verhalen over schaliegas: iedereen praat elkaar na. De woorden ‘game changer’ en ‘revolutie’ kom je altijd tegen. Zo ook in het artikel van Martin Sommer van afgelopen zaterdag. Martin Sommer denkt dat Nederland straks een eeuw lang voor een grijpstuiver over gas beschikt. Wie de feiten kent weet beter: het gaat om
slechts enkele jaren Nederlands gasverbruik. Daarvoor zijn in een minstens een derde deel van Nederland vele honderden boorlokaties nodig, met een veelvoud aan boorputten, samen met het gebruik van omstreden technieken die risico’s het grondwater inhouden en kansen op aardbevingen vergroten.
En niet alleen in Brabant.
Dat gas is er dus niet voor een grijpstuiver. De lage gasprijs in de Verenigde Staten komt alleen doordat men er daar geen probleem in ziet om schaliegas te winnen ten koste van het milieu en omwonenden. Gelukkig geeft Sommer zelf toe niet zo veel van gas te weten. Maar dat belet hem niet tegenstanders van schaliegas te verwijten dat ze een religieuze discussie voeren. Het tegendeel is waar. Het geloof in onbegrensde rijkdom door schaliegas lijkt een religie te zijn met vaste mantra’s als ‘game changer’ en ‘gasrevolutie’.
slechts enkele jaren Nederlands gasverbruik. Daarvoor zijn in een minstens een derde deel van Nederland vele honderden boorlokaties nodig, met een veelvoud aan boorputten, samen met het gebruik van omstreden technieken die risico’s het grondwater inhouden en kansen op aardbevingen vergroten.
En niet alleen in Brabant.
Dat gas is er dus niet voor een grijpstuiver. De lage gasprijs in de Verenigde Staten komt alleen doordat men er daar geen probleem in ziet om schaliegas te winnen ten koste van het milieu en omwonenden. Gelukkig geeft Sommer zelf toe niet zo veel van gas te weten. Maar dat belet hem niet tegenstanders van schaliegas te verwijten dat ze een religieuze discussie voeren. Het tegendeel is waar. Het geloof in onbegrensde rijkdom door schaliegas lijkt een religie te zijn met vaste mantra’s als ‘game changer’ en ‘gasrevolutie’.
Peter Polder van Peakoil Nederland stuurde ook nog onderstaande reactie in, die helaas niet geplaatst werd, maar die wij hier publiceren omdat het zeker het lezen waard is:
Martin Sommer schrijft na een lezing van Rob de Wijk over de zegeningen van de schalie revolutie die schalieolie rijkelijk zal laten stromen, duurzame energie zal wegvagen en de geopolitieke verhoudingen op zijn kop zal zetten. Wie de productiecijfers in de VS bekijkt lijkt de heren op het eerste gezicht gelijk te moeten geven. De groei is indrukwekkend. Het feit dat grote oliebedrijven als BP en Shell op de schalie formaties inzetten en het Internationaal Energie Agentschap de energie onafhankelijkheid van de VS voorspelt lijkt dit verhaal te bevestigen. Toch zou ik van een politiek commentator en een geopolitiek analist verwachten dat ze verder kijken dan hun neus lang is. Er zijn genoeg kritische kanttekeningen te plaatsen.
Er zijn veel analisten die verwachten dat de schalie revolutie een tijdelijk fenomeen zal zijn. Schaliebronnen raken extreem snel uitgeput en er is een constante stroom nieuwe peperdure boringen nodig om de productie op peil te houden. Probleem is dat de gasprijs in de VS te laag is om de nieuwe dure boringen te bekostigen, zelfs Shell draait verlies op haar schalie projecten. Als gevolg hiervan zijn investeringen in de schaliegasvelden afgenomen. Het effect is zichtbaar in de productiecijfers, die stagneren en zullen dit jaar een daling laten zien. Veel analisten rekenen er op dat daardoor de alom bejubelde lage gasprijs dit jaar zal stijgen. De productie van schaliegas is aanzienlijk duurder dan dat van het aardgas uit bijvoorbeeld Slochteren. Iemand zal die prijs moeten betalen.
De schaliegashype herhaalt zich nu de boorplatforms zijn overgeplaatst naar schalieolievelden. Schalieolie is makkelijker te exporteren dan aardgas, en gaat minder last gaat hebben van een lage prijs door overproductie in de VS. Er zijn in de VS echter aanzienlijk minder schalieolieformaties en ook hier is de productieprijs fors. De olieprijs niet zal dalen door schalieolie. Dat wordt onder andere veroorzaakt doordat de stroom schalieolie in de Amerikaanse context indrukwekkend mag lijken, maar op wereldschaal slechts voldoende is om de dalende productie van goedkope olie uit bijvoorbeeld de Noordzee en Mexico op te vangen. En ook hier gaat het, ook in de analyses van BP en het IEA, om slechts een tijdelijk fenomeen.
En daarmee staan direct de geopolitieke voordelen van de schalieolie onder druk. Wie verder las dan alleen de persberichten van het IEA en BP zag dat OPEC cruciaal blijft om de olieproductie niet te laten zakken. De hoop is vooral gevestigd op het met de dag onstabielere Irak. Wat daar gebeurt zal de olieprijs bepalen, en heeft dus nog steeds de volle aandacht van de VS.
Het mantra vanuit de olie-industrie is op dit moment dat Europa in al deze ontwikkelingen de boot mist door de grote publieke weerstand tegen schaliegas. De vraag is echter of er een boot is om te missen. De geologische omstandigheden zijn hier veel minder gunstig. Er is weinig schaliegas te vinden, en het grote aantal breuken in de ondergrond maakt verantwoorde winning in dichtbevolkt gebied lastig. Ook BP en het IEA verwachten er weinig van. Wat dat betreft wordt er veel meer verwacht van de schalieformaties in Rusland en Algerije.
Tot slot lijken de beide heren de milieugevolgen van het boren in schalie formaties als een bijzaak te zien. Wat De Wijk en Sommer over het hoofd zien is dat de schalie revolutie in de VS gestart werd door het afschaffen van milieuregels voor de Amerikaanse olieindustrie omtrent grondwater en luchtkwaliteit. De weerstand in de VS groeit en komt steeds meer van boeren en omwonenden. De mensen die aan de lijve ondervinden wat het is om je vee ziek te zien worden, je bronwater aan te kunnen steken en last te hebben van het structureel toenemen van aardbevingen.
De industrie verzet zich met hand en tand tegen strengere regelgeving maar gaat die strijd verliezen. ‘Verantwoord fracken’ , mocht het al mogelijk zijn, zal de kostprijs verder onder druk zetten. En dat maakt de schalie revolutie nog onrendabeler. Niet in het belang van de industrie, die liever de aandacht vestigt op goedkope gasprijzen en indrukwekkende groeicijfers, wetende dat dit de acceptatie voor deze omstreden technologie doet groeien in die gebieden waarin ze nog niet wordt toegepast. Europa bijvoorbeeld.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten