Geert Mak: 'Geen Jorwerd zonder Brussel.' Geen Brussel zonder Lobbyisten.
Tegen het
einde van zijn Abel Herzberg-lezing
voorspelde Geert Mak:
Er zal, na
deze crisis, een Europese Renaissance komen. In welke vorm ook. Daarvan ben ik
overtuigd. Net zoals de spoorwegen, de kranten en alle andere nieuwigheden van
de 19de eeuw de opkomst van de natiestaten bijna onvermijdelijk maakten, zo
maken de uitdagingen en ook de problemen van de 21ste eeuw – de snel
escalerende klimaatsveranderingen voorop – een veelheid aan vormen van Europees
bestuur onvermijdelijk. We zullen vanuit die zwaar beproefde Europese Unie, een
Europese ruimte moeten hervinden waarin iedere Europeaan zich wel op een of
andere manier thuis voelt…
Op wat die 'Europese Renaissance' gebaseerd zal zijn, bleef onbekend, welke complexe
ontwikkelingen de wedergeboorte zullen veroorzaken, ook daarover zweeg Mak. Dat is
voor een ziener ook niet belangrijk. Waar het hem omdraait is het vertrouwen
dat er licht aan het einde van de tunnel is, hoop op verlossing, of zoals Mak
aan mij schreef: ‘ik kan niet zonder hoop, Stan, dat klinkt misschien wat
pathetisch, maar het is toch zo.’ En in een problematische overgangstijd snakt
de mensheid naar profeten die kunnen geruststellen. De Makkianen vervullen die
functie, en dat verklaart hun populariteit bij de mainstream-pers. Niet de
werkelijkheid is daarbij doorslaggevend, maar de ideologie, met daarin centraal
de opvatting dat de mens weet wat hij doet en dat dit neoliberale systeem het
best denkbare is. Een aardige illustratie daarvan gaf de weledelzeergeleerde Karel Knip, chef wetenschap van de NRC. Toen op 28 maart 2011, 17 dagen na het begin
van de kernramp in Fukushima, de Japanse regering meedeelde dat
splijtstaven
gedeeltelijk zijn gesmolten in de getroffen kerncentrale van Fukushima. De hoge concentratie
straling die is gevonden in water dat in de kelder van reactor 2 staat is
waarschijnlijk te verklaren door zo'n meltdown.
liet Karel Knip weten dat
Het
nieuws van de te hoog gemeten
straling van gisteren nu nog een beetje na[suddert]. Het
gedeeltelijk smelten van enkele staven is in feite niet zeer dramatisch. Een
echte meltdown is echt iets heel anders, en daar is in Japan absoluut geen
sprake van.
Aldus Karel Knip, die door de Vrije Universiteit werd verheven tot ‘doctoratus honoris causa’
vanwege zijn ‘uitzonderlijke prestatie in de wetenschap, zonder dat
daarover verslag is gelegd in een proefschrift.’ Knip’s
geruststellende woorden kwamen twee weken nadat
Autoriteiten [aan] gaven dat het
stralingsniveau voor de menselijke gezondheid gevaarlijke waarden begon te
krijgen. Het Amerikaanse vliegdekschip
USS Ronald
Reagan heeft tijdens het verblijf op zee op 160 km uit de kust
straling gemeten. Inwoners van Tokyo begonnen na deze
berichtgeving op 15 maart de stad te verlaten.
Inmiddels
weten we dankzij de BBC het volgende:
Prof Kiyoshi Kurokawa chaired the Japanese parliamentary inquiry
in to the Fukushima disaster and his conclusions are devastating. It was, he
told me: "Man-made, and made in Japan."
Tatsujiro Suzuki, the deputy head of Japan's Atomic Energy
Commission, has also been damning.
"There were studies which showed a one-in-1,000-year
probability of the Fukushima coast being hit by a 10m tsunami," he said.
"Unfortunately, those studies were dismissed. The nuclear industry didn't
think it would happen, so they didn't prepare for it," he said.
For me, this is the most revealing and shocking part of the
Fukushima story. When the earthquake and tsunami hit on 11 March 2011 there was
no plan for how to deal with such a large and complex disaster. How was this
allowed to happen?
Prof Kurokawa blames what he calls ‘regulatory capture’, a
process by which the nuclear power industry ‘captured’ the bureaucracy that was
supposed to regulate it.
Put crudely, the ‘poachers’ and the ‘gamekeepers’ were far too
close. Many senior bureaucrats from Japan's Nuclear Industry Safety Agency
would take lucrative jobs in the nuclear industry after leaving government.
The result
was a nuclear industry imbued with a culture of arrogance, secrecy and
complacency. Lessons learned after Chernobyl and Three Mile Island in the US
were not implemented here. When disaster struck, Japan was woefully
ill-prepared.
Karel Knip: 'Een echte meltdown is echt iets heel anders, en daar is in Japan absoluut geen sprake van.'
Het zal
duidelijk zijn hoe gevaarlijk de mainstream pers in de polder kan zijn. Een
ander voorbeeld van, in wezen, misdadige overantwoordelijkheid gaf Karel
Knip recentelijk toen hij zijn lezers en die van de Belgische Dagelijkse
Standaard liet weten dat ‘het eigenlijk wel mee [lijkt] te vallen.’ Onder
de aankondiging ‘De ramp die niet kwam’ schreef hij dat weliswaar
‘de klimaatverandering bestaat. Maar al die CO2 veroorzaakt tot nu toe
geen overstromingen. Geen cyclonen. Geen woestijnvorming. Geen malaria. Geen
voedseltekorten. Geen waterschaarste. En geen oorlog.’ Kortom, de
strekking was, geen paniek, want 'de modellen die het broeikaseffect
voorspellen, hadden niet voorzien dat het op aarde al twaalf jaar niet meer
warmer wordt. Alle waarschuwingen voor de rampen die klimaatverandering zal
veroorzaken, zijn nog veel dubieuzer.'
Deze
verwarring scheppende nonsense was bedoeld om alvast de onrust weg te nemen die
mogelijk zou kunnen zijn ontstaan door het op handen zijnde rapport van de
VN-klimaatcommissie, de IPCC, van wie een woordvoerder tijdens een
persconferentie verklaarde:
‘Continued
emissions of greenhouse gases will cause further warming and changes in all
components of the climate system. Limiting climate change will require substantial and sustained reductions of
greenhouse gas emissions.’
‘Global
surface temperature change for the end of the 21st century is projected to be likely
to exceed 1.5°C relative to 1850 to 1900 in all but the lowest scenario
considered, and likely to exceed 2°C for the two high scenarios,’ said Co-Chair
Thomas Stocker. ‘Heat waves are very likely to occur more frequently and last
longer. As the Earth warms, we expect to see currently wet regions receiving
more rainfall, and dry regions receiving less, although there will be
exceptions,’ he added.
Projections
of climate change are based on a new set of four scenarios of future greenhouse
gas concentrations and aerosols, spanning a wide range of possible futures. The
Working Group I report assessed global and regional-scale climate change for
the early, mid-, and later 21st century.
‘As
the ocean warms, and glaciers and ice sheets reduce, global mean sea level will
continue to rise, but at a faster rate than we have experienced over the past
40 years,’ said Co-Chair Qin Dahe. The report finds with high confidence that
ocean warming dominates the increase in energy stored in the climate system,
accounting for more than 90% of the energy accumulated between 1971 and 2010.
Aldus de
IPCC op 27 september 2013.
De weblog
Hotel Terminus berichtte al op 29 maart 2011:
Afgelopen
zomer deelde de Amsterdamse rechtbank een ongebruikelijke sneer uit aan
wetenschapsjournalist Karel Knip van NRC Handelsblad. Die schreef, volgens het
vonnis ‘met behulp van informatie van Trafigura’, nog tijdens de strafzaak
artikelen waarin de relatieve onschuld van het afval werd beschreven en het
bedrijf min of meer werd vrijgepleit. (bron)
Het is ook
niet vreemd dat dit soort ‘journalistiek’ heeft geleid tot een diep wantrouwen jegens
de Makkiaanse pers. We hebben hier niet te
maken met journalistiek, maar met propaganda voor de neoliberale ideologie. Een
duidelijk voorbeeld daarvan was Knip’s uiterst tendentieuze ‘recensie’ van het
boek Scott
Ritter: War on Iraq. What team Bush doesn't want you to know in de NRC van vrijdag
4 oktober 2002, waarin hij ondermeer schrijft:
In het kort komt de analyse van Ritter (oud-marinier en
-inlichtingenman) erop neer dat Irak geen noemenswaardige hoeveelheden
massavernietigingswapens meer heeft en dus geen bedreiging meer vormt voor zijn
directe buren, laat staan voor de VS. Die hebben er geen enkel belang bij om
het zittende regime af te zetten, want een volwaardige democratie zou betekenen
dat de sjiieten aan de macht zouden komen, een feilloos recept voor
burgeroorlog. Ook staat volgens hem vast dat de Iraakse sjiieten het op een
akkoordje zouden gooien met de sjiieten van Iran, wat de helft van de
olieproductie in het Midden-Oosten onder moslimfundamentalistisch beheer zou
brengen.
Een analyse die zelfs Karel Knip nu zal moeten toegeven de spijker op de kop sloeg. Scott Ritter was natuurlijk als voormalig medewerker van een Amerikaanse inlichtingendienst veel beter geinformeerd dan de doctoratus
honoris causa van de NRC, want deze mainstream-opiniemaker schreef destijds dat
Ritters analyse [is] ingehaald door de Britse
inlichtingendiensten die nu juist wel sterke aanwijzingen zeggen te hebben dat
Irak inderdaad doorwerkt aan massavernietigingsgwapens. Fabrieken zijn
herbouwd, onderdelen worden besteld in het buitenland. Als Ritter beweert dat
je het heus wel zou merken als Irak zwaardere raketmotoren ontwikkelde, dan
staat daar de constatering van Britse zijde tegenover dat ook werkelijk nieuwe
installaties voor het testen van zwaardere raketten zijn gesignaleerd. Als
Ritter beweert dat de voorraden zenuwgas die Irak mogelijk nog bezat bij het
vertrek van UNSCOM inmiddels onbruikbaar zijn omdat Irak dat zenuwgas niet
`stabiliseerde', staan er recentere verklaringen tegenover dat Irak wel degelijk
zulke stabilisatoren bijmengde. We stellen vast: Ritters sop is uitgewerkt.
Al deze
pendante stelligheid werd geschreven onder de criminaliserende kop ‘Bagdads
laatste vriend’
door chef wetenschap van de ‘kwaliteitskrant’ NRC.
Met meer recht dan Knip ‘stellen [we] vast’ dat Karel een
ongeleid projectiel is, hoeveel eredoctoraten het corrupte poldermodel voor hem ook nog in petto mag hebben. Zijn werkwijze is zowel onjournalistiek als onwetenschappelijk, aangezien Karel Knip niet checkt en dubbel checkt, te goedgelovig is zodra het om autoriteiten gaat, en bovendien niet durft te twijfelen, terwijl dit toch de kern is van journalistiek en wetenschap. Knip is een in sommige gevallen levensgevaarlijke
fantast, die, net als alle andere mainstreamers van de polderpers, verantwoordelijk is voor het groeiende wantrouwen tegen de journalistiek. Vandaag de dag heeft die
argwaan tegen en zelfs afkeer van de politieke en economische elite en haar
spreekbuizen een hoogtepunt bereikt. Maar zelfs nu de Europese burger zijn ‘beleidsbepalers’
niet meer vertrouwd, en er een onmiskenbare ‘vertrouwenscrisis’ is
ontstaan, dan nog is er voor de elite en dus voor het volk ‘hoop,’ zo wist Mak zijn
mainstream-publiek in de Rode Hoed te
vertellen:
Tegelijk is
deze crisis echter ook een uitgelezen kans om de Europese balans tussen ‘ruimte’
en ‘plaats’ te herstellen. Niet door de film terug te draaien naar de oude natiestaat,
maar door het begrip ‘plaats’ een andere en nieuwe ruimte te gunnen. In de
eerste plaats door in de Europese regelgeving en instituties veel meer rekening
te houden met de waarden rondom het begrip ‘plaats’. Door alles wat daarmee
samenhangt te respecteren, te koesteren en, zo mogelijk, te beschermen tegen
het al te massieve Europese en globale geweld.
Het klinkt allemaal heel aardig, maar meer ook niet. Mak gebruikt holle frasen. 'Europese balans herstellen. Ruimte. Plaats. Film niet terugdraaien, rekenening houden met waarden, respecteren, koesteren, beschermen,' een hele emmer vol gemeenplaatsen werd over het kennelijk nog onwetende publiek uitgestort, met als doel ‘Brussel’ te redden, want ‘Geen Jorwerd zonder Brussel’ en vooral ook ‘Geen Brussel zonder Jorwerd.’ Een volk zonder een boven zich gestelde macht kunnen de Makkianen zich nog wel voorstellen, maar een macht zonder volk is voor hen volstrekt ondenkbaar. Elke macht heeft machtelozen nodig, anders is er geen lol aan, voor de machtigen wel te verstaan. Daarbij geldt allereerst datgene wat Nobelprijswinnaar Elias Canetti in Massa & Macht over de machtige schreef:
Of hij al dan niet metterdaad door vijanden wordt
belaagd, altijd zal hij een gevoel hebben bedreigd te zijn. De gevaarlijkste
dreiging gaat uit van zijn eigen mensen, die hij altijd beveelt, die in zijn
naaste omgeving verkeren, die hem goed kennen. Het middel tot zijn bevrijding,
waarnaar hij niet zonder aarzeling grijpt maar waarvan hij geenszins geheel
afziet, is het plotselinge bevel tot massadood. Hij begint een oorlog en stuurt
zijn mensen naar de plaatsen waar ze moeten doden. Velen van hen zullen daarbij
zelf omkomen. Hij zal er niet rouwig om zijn. Hoe hij zich naar buiten toe ook
mag voordoen, het is een diepe en verborgen noodzaak voor hem dat ook de
gelederen van zijn eigen mensen uitgedund worden... De dood als dreiging is de
munt van de macht.
Vandaar ook de
permanente staat van oorlog tegen mens en natuur, die zo kenmerkend is voor het
kapitalisme, zeker in zijn huidige, neoliberale vorm. Hou de mens via angst gemobiliseerd, dat is de eerste vereiste van
de macht om de machtelozen in het gareel te houden. Ook vanuit die context wil
ik naar Mak’s advies kijken om ‘om de Europese balans tussen ‘ruimte’ en
‘plaats’ te herstellen.’ Voor de macht
geldt nu dat het vertrouwen weer hersteld moet worden, dus in dit geval het
vertrouwen in ‘Brussel,’ dat volgens Mak staat voor ‘ruimte’ en ‘voor
dynamiek, voor mogelijkheden, voor lucht en vrijheid, maar ook voor de risico’s
en de wanorde die onvermijdelijk is bij het bewandelen van nieuwe, ongebaande
wegen,’ Kortom, ‘Brussel’ is een andere naam voor ‘dynamiek’ en onvermijdelijke
‘wanorde.’
En als burgers zich buiten gesloten weten en zich totaal niet op hun
plaats voelen in het totalitaire neoliberale systeem, dan moeten ‘we’
de ‘balans’ gaan ‘herstellen.’ Waarom? Omdat ‘we’
voorbeschikt zijn om deze ‘nieuwe, ongebaande wegen,’ te ‘bewandelen.’
Wie zegt dat? Geert Mak, de gelauwerde spreekbuis van ‘Brussel.’ Wie is Geert Mak? Hij is net als
de andere spreekbuizen van de macht, de opiniemaker van de mainstream-pers. En
hoe denkt hij dat ‘we’ de ‘balans’ kunnen ‘herstellen’? Op dit punt
verdwijnt Mak volledig in een mist van vaagheden. Hij zegt:
In de eerste
plaats door in de Europese regelgeving en instituties veel meer rekening te
houden met de waarden rondom het begrip ‘plaats’. Door alles wat daarmee
samenhangt te respecteren, te koesteren en, zo mogelijk, te beschermen tegen
het al te massieve Europese en globale geweld.
Wie gaat ‘veel meer rekening houden met de waarden’ die
het gevoel zullen herstellen van een ‘knusse…
plaats waar we ons thuis voelen’? De economische macht? Nee, want die
houdt alleen ‘rekening’ met maar één ‘waarde,’ namelijk
die van de neoliberale winstmaximalisatie. De Euro-parlementariers? Ook al zou
het Europarlement zich bezig houden met de vertrouwencrisis onder burgers, dan nog zal
dit geen wezenlijk verschil uitmaken, aangezien de volksvertegenwoordiging,
zelfs volgens Mak, niet ‘zoveel in de melk heeft te brokkelen:
achter alle financiële tekorten binnen de EU schuilt een minstens zo omvangrijk
democratisch tekort.’ De bureaucratie in Brussel? Nee, en dat is maar
beter ook, aangezien bureaucraten niet democratisch zijn gekozen. Als er al
individuen in de bureaucratische ‘instituties’ zijn die veel
meer rekening houden met de waarden rondom het begrip ‘plaats,’ dan
nog
zouden die niets anders kunnen voorstellen dan kosmetische veranderingen.
Wat zijn eigenlijk de waarden rondom het begrip ‘plaats’? Mak, zwijgt erover.
Kennelijk kan ook hij geen concrete voorbeelden daarvan geven, anders had hij
dat zeker gedaan. Dit gebrek maakt de volgende zin nog vager en
verwarrender. Wie moet wat ‘respecteren…
koesteren en, zo mogelijk… beschermen tegen het al te massieve Europese en
globale geweld? Bovendien is het tekenend voor Mak’s mainstream-visie
dat hij geen concrete voorbeelden geeft van het toch ‘al te massieve Europese en
globale geweld’? Wat zou de spreekbuis van de neoliberale Europese Unie hier over kunnen zeggen zonder de autoriteiten voor het hoofd te stoten? Het dilemma is natuurlijk niet
de eenwording van Europa, het ware probleem is het feit dat de Europese Unie,
net als de natiestaten, de neoliberale ideologie oplegt, terwijl op ‘Brussel’
nog minder democratische controle bestaat dan op de regeringen van de
lidstaten. Gezien het feit dat het neoliberale model failliet is door enerzijds
de kredietcrisis van 2008 en anderzijds de voortdurende diepe economische
recessie wordt in toenemende mate duidelijk hoe onbetrouwbaar de
mainstream-opiniemakers zijn. In hun essay The
Liberal Gatekeepers: State-Corporate Power’s Little Helpers schrijven de
Britse media-onderzoekers David Cromwell en David Edwards:
From the perspective of power, it is important that a steadying
hand is applied to the tiller of news and commentary on the crisis, as well as
the global economy itself. The liberal media has its role to play in shoring up
public confidence in a discredited, unjust system.
En vandaar het belang dat de gevestigde orde hecht aan het werk
van Geert Mak en Karel Knip en al die andere al dan niet onderscheiden Makkianen van de mainstream-pers
in de polder. Morgen meer daarover.
Geert Mak: 'Europese balans herstellen. Ruimte. Plaats. Film niet terugdraaien, rekenening houden met waarden, respecteren, koesteren, beschermen.'
Geen opmerkingen:
Een reactie posten