Chris Kijne van de VPRO 44

Voor ons journalisten was het natuurlijk niet nieuw dat Wouter Bos ons niet altijd de waarheid vertelde. Wel is het nieuw dat ik op dit moment even niet meer weet of ik wel even hard als vroeger mijn best moet doen om hem die waarheid te laten vertellen. Of er inderdaad niet even een hoger belang is dan 'de waarheid, niets dan de waarheid.' Chris Kijne.

Sonja heeft een nieuwe reactie op uw bericht "Chris Kijne van de VPRO 42" achtergelaten: 

Bert Wagendorp vandaag in de Volkskrant:

"Je weet niet meer waar de waarheid eindigt en het tactisch manoeuvreren begint. Je weet niet of het waar is wat betrokkenen beweren, of niet meer dan een geruststellend verhaaltje. Je weet wel dat er zulke grote belangen op het spel staan dat het algemeen geoorloofd wordt geacht de waarheid naar eigen inzicht te kleuren.

Je weet bijvoorbeeld dat iedereen die zegt dat Europa zich níet voorbereidt op de grexit, de Griekse uittreding uit de euro, liegt. Dat is niet per definitie kwalijk. Het kan in ons eigen belang zijn dat we stevig worden voorgelogen - alleen is het vervelend dat we niet weten wanneer dat gebeurt, aangezien de leugen daarmee sterk aan effectiviteit zou inboeten."


http://www.volkskrant.nl/vk/nl/7264/Schuldencrisis/article/detail/3260126/2012/05/24/Je-weet-dat-iedereen-die-zegt-dat-Europa-zich-niet-voorbereidt-op-de-grexit-liegt.dhtml 


Maar er is meer. Vaak is belangrijker wat de mainstream media verzwijgen dan wat ze melden. 'Onwelgevallig nieuws,' noemde Kijne dit.  Daarnaast is de context waarin 'het nieuws' gebracht wordt uiterst belangrijk. Ik geef u een voorbeeld uit de Volkskrant van vandaag. Op pagina 17 staat een heel klein berichtje waarvan de strekking grote consequenties kan hebben. Onder het kopje: 'PKK valt Turkije aan vanuit Syrie' staat het volgende: 'Syrie laat toe dat Koerdische rebellen van de PKK dat land gebruiken als uitvalsbasis voor aanvallen op Turkije. Dat heeft het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken woensdag gezegd. De banden tussen Turkije en Syrie verslechteren in rap tempo. Enkele Syrische dorpen zouden geheel in handen zijn van de PKK.' 


Hier ontbreekt de context die de informatie een geheel andere betekenis geeft dan de Volkskrant wil oproepen. Het beeld moet zijn: Syrie is de boef, Turkije het slachtoffer. De Volkskrant doet voorkomen dat de verstrekte informatie geen propaganda is. Hoe weet men dit? Wel, net als Marvin Gaye, 'they heard it through the grapevine.' Dit is de officiele versie van de werkelijkheid zoals die dagelijks via de 'vrije pers' over ons heenspoelt. Welke context verzwijgt de Volkskrant nu? Wel, dat het Syrische leger geen enkele speelruimte van het Westen krijgt om tegen door ons opgeleide soennitische terroristen op te treden of tegen Koerdische rebellen. Wat verzwijgt de Volkskrant nog meer? Wel, dat de NAVO staat te trappelen om zijn macht in het olierijke Midden-Oosten nog meer te laten gelden, in nauwe samenwerking met Israel dat zich niets van het internationaal recht aantrekt en onder aanvoering van de VS dat eveneens zich niets van het internationaal recht aantrekt wanneer het meent een bepaald land te moeten plat bombarderen om zijn eigen geopolitieke en economische belangen te  bevorderen. Er ontbreekt op dit moment nog een directe aanleiding, een provocatie als het ware om het grootscheepse geweld tegen Syrie en de grote Satan, Iran te beginnen. En die aanleiding kan zijn dat Syrie 'toelaat' dat Turkije vanuit dit buurland wordt 'aangevallen'. In het handvest van de NAVO staat immers dat een 'aanval' op een van de leden wordt beschouwd als een 'aanval' op alle bondgenoten. Maar dat verzwijgt de Volkskrant en wel omdat het 'in ons eigen belang [kan] zijn dat we stevig worden voorgelogen.'


En wie bepaalt wat 'ons eigen belang' is? Wel, al eeuwenlang bepaalt de ware macht dit, en al millennialang bepaalt de geestelijkheid dit en hun moderne opvolgers, de pers. Als woordvoerders van de macht bepaalt zij wat waar is en wat niet, wie belangrijk is en wie niet, wat 'ons belang' is en wat niet, wanneer en waarom 'we stevig' moeten 'worden voorgelogen' en wanneer niet.


Kundera over de westerse journalisten, de 'termieten van de reductie':


'Over de hele wereld strooien ze dezelfde simplificaties en cliche’’s uit waarvan mag worden aangenomen dat ze door de meerderheid zullen worden aanvaard, door allen, door de hele mensheid. En het is niet zo belangrijk dat in de verschillende organen van de media de verschillende politieke belangen tot uiting komen. Achter het uiterlijke verschil heerst een en dezelfde geest. Je hoeft de Amerikaanse en Europese opiniebladen maar door te kijken, van rechts zowel als links, van Time tot Der Spiegel: in al die bladen tref je dezelfde kijk op het leven aan, die zich in dezelfde volgorde waarin hun inhoudsopgave is opgebouwd weerspiegelt, in dezelfde rubrieken, dezelfde journalistieke aanpak, dezelfde woordkeus en stijl, in dezelfde artistieke voorkeuren en in dezelfde hierarchie van wat ze belangrijk en onbeduidend achten. De gemeenschappelijke geestesgesteldheid van de massamedia, die schuilgaat achter hun politieke verscheidenheid is de geest van de tijd.'


Hoe weet ik dit allemaal? Wel, niet alleen heb ik als journalist hun werk al meer dan vier decennia van nabij nauwlettend gevolgd, maar ze geven het nu zelf publiekelijk toe, zoals we bij Kijne en Wagendorp kunnen lezen. Maar niet alleen bij hen. Vier jaar geleden werd bekend dat oud-Trouw-hoofdredacteur Frits van Exter, de huidige hoofdredacteur van Vrij Nederland 'managementadviezen aan hoofdredacties van Koerdische kranten' ging geven.

http://www.dejournalist.nl/achtergronden/bericht/mamoesta-judit-neurink/

Kortom, het westerse model van de 'vrije onafhankelijke pers'  wordt vanwege zijn succes geexporteerd.  Hoe dat model er precies uitziet beschreef Van Exter zelf toen hij jaren geleden het volgende verklaarde over 'De conditionering van de kudde.'  Daar gaan we:

                                                                    'Lezers horen wantrouwend te zijn tegenover de media ... De aandacht van de media [wordt] natuurlijk voor een belangrijk deel gestuurd … door de politieke machten … Dat geldt voor de nationale politiek, maar natuurlijk ook voor de internationale politiek … Het heeft voor een deel te maken met de vluchtigheid van het medium. Deels ook volgen de media elkaar, sommige zijn dominanter, en andere lijden aan kuddegedrag … Als je volgend bent, dan betekent dat als een autoriteit, of iemand die gekozen is om een bepaald gezag uit te oefenen, zegt “ik vind dit een belangrijk onderwerp, daar gaan we nou es wat aan doen,” dat je dat ook bekijkt. De dingen waar hij (sic) het niet over heeft, die volg je dus minder… het werkt voor een deel reflexmatig. Reflexen zijn het, je bent daar geconditioneerd in.'


Reflexen. Conditionering. De vrij pers. 'I heard it through the grapevine... and I am just about to loose my mind.'