Chris Kijne van de VPRO 42

Voor ons journalisten was het natuurlijk niet nieuw dat Wouter Bos ons niet altijd de waarheid vertelde. Wel is het nieuw dat ik op dit moment even niet meer weet of ik wel even hard als vroeger mijn best moet doen om hem die waarheid te laten vertellen. Of er inderdaad niet even een hoger belang is dan 'de waarheid, niets dan de waarheid.' Chris Kijne.

Waarom kom ik hier telkens weer op terug? Wel, omdat het historische woorden zijn die haarscherp de tijdgeest onthullen. Ze zijn meer dan wat dan ook kenmerkend voor de hedendaagse levenshouding, voor het alles doordringende opportunisme, de levensmoeheid en vooral de beklemmende leegte. Ik heb steeds meer het gevoel in het luchtledige te leven, omgeven te zijn door een uitgestrekt niets, door een oorverdovende stilte waar niets meer er toe doet, waar feiten niet bestaan, waar een virtuele werkelijkheid heerst die net als een virus elke dag weer muteert. In die wereld speelt 'de waarheid, niets dan de waarheid' geen rol meer. In zijn essaybundel Hold Everything Dear schrijft John Berger over dat leugenachtige niets waarin 'lies prepare the way for missiles,' en de mens verloren is geraakt in 'a night of shame.' Berger licht dit toe met de volgende beschrijving: 

'By shame I do not mean individual guilt. Shame as I'm coming to understand it, is a species feeling which, in the long run, corrodes the capacity for hope and prevents us looking far ahead. We look down at our feet, thinking only of the next small step. People everywhere -- under very different conditions -- are asking themselves -- where are we? The quesion is historical not geographical. What are we living through? Where are we being taken? What have we lost? How to continue without a plausible vision of the future? Why have we lost any view of what is beyond a lifetime? The well-heeled experts answer: Globalization. Post-Modernism. Communications Revolution. Economic Liberalism. The terms are tautological and evasive. To the anguished question of Where are we? the experts murmer: Nowhere! Might it not be better to see and declare that we are living through the most tyrannical -- because the most pervasive -- chaos that has ever existed? It's not easy to grasp the nature of the tyranny, for its power structure ~(ranging from the 200 largest multinational corporations to the Pentagon) is interlocking yet diffuse, dictatorial yet anonymous, ubiquitous yet placeless. It tyrannizes from offshore -- not only in terms of fiscal law, but in terms of any political control beyond its own. Its aim is to delocalize the entire world. Its ideological strategy -- besides which Bin Laden's is a fairy tale -- is to undermine the existent so that everything collapses into its special version of the virtual, from the realm of which -- and this is the tyranny's credo -- there will be a never-ending source off profit. It sounds stupid. Tyrannies are stupid. This one is destroying at every level the life of the planet on which it operates. Ideology apart, its power is based on two threats. The first is intervention from the sky by the most heavily armed state in the world. One could call it Threat B52. The second is of ruthless indebtment, bankruptcy, and hence, given the present productive relations in the world, starvation. One could call it Threat Zero.' 

Het is dit 'hoger belang' dat door de Kijne's in de journalistiek wordt behartigd. Het is de door Berger beschreven leegte waarin deze werkelijkheid opereert. Elke dag, elk uur, elke minuut, elke ademhaling. De leegte is nu overal, niemand kan er meer aan ontsnappen. En daarom moet het beschreven worden, elke dag weer, elke minuut weer, elke ademhaling. Om te kunnen overleven moeten we ons verzetten.