Rosanne Hertzberger. Racisme 22

Vandaag staat een paginagrote advertentie in De Telegraaf met als tekst:


Ik wil nergens aan vastzitten
Niet aan de plek waar ik vandaan kom
Aan werk, hobby's of een vriendje
Ik kan gaan waar ik wil
En bepaal zelf waar ik in geloof
Ik zit niet vast aan Nederland
En hou helemaal niet van hokjes
Ik ben vrij om mijn eigen weg te kiezen
Ik zit niet vast aan wie ik wil zijn
Wie ik ben, bepaal ik helemaal zelf
En ook of dat morgen anders is
Ik heb geen verplichtingen
Ik ben Ben en ik


Ben verlost


Het heeft het kapitalisme ten minste twee eeuwen gekost om de gemeenschapszin van de moderne mens te vernietigen. Maar het is uiteindelijk toch gelukt, het individualisme is uiteindelijk toch het hoogste geloofsartikel van deze ideologie geworden.

Veertig jaar geleden schreef de Amerikaanse socioloog Philip Slater  in zijn befaamde studie The Pursuit of Loneliness, een volgens de New York Times 'brilliant, sweeping and relevant critique of American culture,' dat

The furor of the sixties has died down, but the conflicts that caused it persist. The bitterness has merely been diluted with despair... the pressures remain, and often build up to a pitch of intense distress... I would like to suggest three human desires that are deeply and uniquely frustrated by American culture: 


1. The desire for community -- the wish to live in trust, cooperation, and friendship with those around one.
2. The desire for engagement -- the wish to come directly to grips with one's social and physical environment.
3. The desire for dependence -- the wish to share responsibility for the control of one's impulses and the direction of one's life...


We are so used to living in an individualistic society that we need to be reminded that collectivism has been the more usual lot of humans. Most people in most societies have lived and died in stable communities that took for granted the subordination of the individual to the welfare of the group. The aggrandizement of the individual at the expense of his neighbours was simply a crime.'

Gemeenschap, betrokkenheid, afhankelijkheid versus zelfverheffing ten koste van alle anderen. Het neoliberalisme is een permanente staat van oorlog met de mens en de natuur. In dit materialistische systeem bestaat alleen het ik ten koste van het wij. Ik wil nergens aan vastzitten,' pas dan ben ik 'verlost.' Alleen door alle natuurlijke banden te verbreken ben ik 'vrij' is de culturele boodschap.


Pas als ik beweer dat de multiculturele samenleving onmogelijk is kan ik mijzelf maximaal ontplooien. Pas als ik de ander kan discrimineren word ik niet door anderen belemmerd. Ik kreeg deze reactie:

Anoniem heeft een nieuwe reactie op uw bericht "Rosanne Hertzberger. Racisme 20" achtergelaten:
Onverzadigbare geldingsdrang? Man, je bent nu al twintig keer bezig met een student die ook eens iets stoms heeft geschreven. Twintig keer!! Wie heeft hier nou last van onverzadigbare geldingsdrang?? 


Een anonymus omdat de schrijver alleen vanuit de anonimiteit zijn woede durft te formuleren. Het argument dat ik in werkelijkheid niet zozeer Hertzberger aanval als wel de ranzige cultuur in de polder waarbij een 26-jarige studente openlijk haar racisme kan belijden in een zogeheten 'kwaliteitskrant,' zonder dat er ook maar 1 kwaliteits-lezer zich hiertegen publiekelijk heeft uitgesproken. Hoe is dat mogelijk? Wat is er fout gegaan? Wat zal het gevolg hiervan zijn op langere termijn? Nederland is een democratische rechtstaat waarin geen oorlog bestaat en toch lijkt het alsof een deel van de mensen hier ernstig lijdt. Hoe kan dat? Waarom zet mijn kritiek deze anonymus niet aan het denken? Uit wat voor een zwart gat is deze figuur gekropen? En waarom heeft wezenlijke kritiek in Nederland nooit een serieus debat tot gevolg? Wat mankeert dit land? Vanuit welke denderende leegte komt die tekst in De Telegraaf onder de foto van een kind in de duisternis?

We leven in een intens zieke cultuur en een anonymus is woedend op de boodschapper. In al zijn anonimiteit vreet hij zich op, verbijt hij zich, schreeuwt hij het uit. Het heeft het kapitalisme tenminste twee eeuwen gekost om de consument zozeer van zichzelf te vervreemden dat de ander nu niet meer bestaat: 'Ik heb geen verplichtingen,' want ik ben alleen maar ik. 'Ik ben verlost,' omdat ik lak aan alle anderen heb.

Toen onmiddellijk na het einde van de onafhankelijkheidsoorlog de Amerikaanse boeren niet voldeden aan de eisen van de machtige koopmansklasse in New England stuurden de rijken een groot leger op hen af om hun weerstand tegen de 'competitive, acquisitive values' voorgoed te breken zodat er een einde kwam aan hun 'more traditional lifestyle' waarbij gemeenschapszin centraal stond en niet het onverzadigbare egoisme van de handelsmentaliteit. Toen drie decennia later de industriele revolutie in Engeland de gemeenschapszin vernietigde trokken grote groepen arbeiders door het land om machines kapot te maken, machines die niet alleen hun vroegere werk maar ook hun levenswijze vernietigden.

'The movement began in 1811 and 1812, when mills and pieces of factory machinery were burned by handloom weavers, and for a short time was so strong that Luddites clashed in battles with the British Army. Measures taken by the British government to suppress the movement included a mass trial at York in 1812 that resulted in many executions and penal transportations.'

Een Brits leger groter dan dat bij de Slag van Waterloo had gevochten moest eraan te pas komen om de Britse arbeiders de individualistische driften bij te brengen, waarbij het ieder voor zich is en god voor ons allen. Het kapitalisme wist zich alleen door middel van grootscheeps geweld te legitimeren. Maar nog was de onderlinge solidariteit niet gesloopt. De arbeiders vormden bonden om hun gemeenschappelijke belangen te verdedigen. De definitieve genadeklap was de globalisering in de afgelopen dertig jaar. Die heeft de gemeenschapszin vermorzeld, waardoor nu zonder enige schaamte ene Rosanne Hertzberger publiekelijk haar racisme kan belijden zonder dat de eindredactie van de krant noch de ontwikkelde lezers zich hiertegen gekeerd hebben. Anonymus, inderdaad:  'Twintig keer!!' En inderdaad, geen mens, ook u niet, spreekt zich al dan niet anoniem uit in het openbaar tegen dit racisme. Want inderdaad, de angst en haat zit diep. Er is veel meer nodig dan een telefoontje om te worden 'verlost'. Veel mensen gedragen zich als kinderen die denken dat woorden consequentieloos zijn, maar vergeet niet dat voordat het moorden begint er eerst woorden zijn geweest om diegenen aan te wijzen die moesten worden vermoord. Wordt volwassen anonymus! Toon enige moraal en dapperheid. Hoe meer u zwijgt des te meer ik mijn mond moet opendoen. En kijk om u heen: 'The bitterness has merely been diluted with despair.'


Ik citeer: 'een student die ook eens iets stoms heeft geschreven.' Nee, anonymus, kennelijk heeft u die twintig stukjes niet gelezen. Het gaat hier niet om een studentje die een keertje in een of ander obscuur blaadje 'iets stoms' heeft geschreven Het gaat hier om een bevoorrechte jonge vrouw uit een provinciaals milieu die in de de zelfbenoemde kwaliteitskrant de NRC racisme verspreidt en groepen mensen mag stigmatiseren, niet 'eens' maar stelselmatig. Informeer u eerst voordat u met een mening kritiek probeert te ontkrachten. Leer te beseffen dat de taal de moeder van de gedachte is en niet haar dienstmeid. Neem de geschreven taal serieus. Ik weet dat in Nederland het er niet meer toe doet wat iemand zegt omdat woorden hier betekenisloos zijn geworden, maar besef eens dat in de rest van de wereld taal een kwestie is van leven of dood. Woorden hebben in de grote mensenwereld consequenties. En op den duur zelfs in de polder.