Rosanne Hertzberger. Racisme 23

AdR zei

De beeldtaal van de advertentie verwijst naar de lijkwade van Turijn. Ben® verlost. Een postchristelijke advertentie waar geen Beeldreligiehysterie over zal uitbreken.

Of het kapitalisme er inderdaad in geslaagd is alle gemeenschapszin te doden zou ik niet durven zeggen. Maar Hertzberger zegt dat de generatie wier woordvoerder zij zich noemt juist bulkt van vaderlandsliefde en graag weer gewoon wil trouwen. Het is gebazel als al het andere, maar er spreekt een onmiskenbaar verlangen (onvervulbaar) naar gemeenschap uit. De verbeelde gemeenschap van de natiestaat en de illusie van het gelukkig huwelijk (niet bij stilstaan dat een op de drie stukloopt).


AdR heeft gelijk en daarom citeerde ik ook de Amerikaanse socioloog Philip Slater die in zijn befaamde studie The Pursuit of Loneliness schreef dat

The furor of the sixties has died down, but the conflicts that caused it persist. The bitterness has merely been diluted with despair... the pressures remain, and often build up to a pitch of intense distress... I would like to suggest three human desires that are deeply and uniquely frustrated by American culture: 

1. The desire for community -- the wish to live in trust, cooperation, and friendship with those around one.
2. The desire for engagement -- the wish to come directly to grips with one's social and physical environment.
3. The desire for dependence -- the wish to share responsibility for the control of one's impulses and the direction of one's life...

We are so used to living in an individualistic society that we need to be reminded that collectivism has been the more usual lot of humans. Most people in most societies have lived and died in stable communities that took for granted the subordination of the individual to the welfare of the group. The aggrandizement of the individual at the expense of his neighbours was simply a crime.'

Ondanks het openlijk beleden individualisme blijft tegelijkertijd het wanhopige verlangen naar gemeenschap, betrokkenheid en afhankelijkheid. Slater schrijft over deze paradox:

Our society gives more leeway to the individual to pursue her own ends, but since the culture defines what is worthy and desirable, everyone tends, independently but monotonously, to pursue the same things in the same way. Cooperation tends to produce variety, while competition generates uniformity.'

Met andere woorden: hoe meer in ons bestel het individualisme wordt verheerlijkt des te conformistischer de samenleving wordt.


Since our contacts with others are increasingly competitive, unanticipated, and abrasive, we seek still more apartness and thus accelerate the trend. The desire to be somehow special sparks an even more competitive quest for progressively more rare and expensive symbols -- a quest that is ultimately futile since it is individualisme itself that produces uniformity.

Dus wanneer Rosanne Hertzberger stelt dat een goede columnist ‘iemand [is] die niet continu denkt wat andere mensen ook al denken,’ en vervolgens het gedachtegoed van Wilders uitdraagt dan is dit een perfecte illustratie van wat Philip Slater meer dan 40 jaar geleden al voorzag, het individualisme dat onvermijdelijk in conformisme eindigt.

Ik wil nergens aan vastzitten
Niet aan de plek waar ik vandaan kom
Aan werk, hobby's of een vriendje
Ik kan gaan waar ik wil
En bepaal zelf waar ik in geloof
Ik zit niet vast aan Nederland
En hou helemaal niet van hokjes
Ik ben vrij om mijn eigen weg te kiezen
Ik zit niet vast aan wie ik wil zijn
Wie ik ben, bepaal ik helemaal zelf
En ook of dat morgen anders is
Ik heb geen verplichtingen
Ik ben Ben en ik

Ben verlost