Louise O. Fresco 21

Over het verschijnsel van Tanja Nijmeijer stelt Louise O. Fresco in de NRC van vandaag:

De wetenschap en de journalistiek geven geen adequaat antwoord op de vraag naar het waarom. Ook de literatuur en de film bieden weinig vergelijkbare personages die meer zijn dan een karikatuur.

Wat mevrouw Fresco van de Trilateral Commission en de Rabobank niet beseft is dat er een ingebouwd defect zit in haar neoliberale mens- en wereldbeeld, dat er onvermijdelijk toe leidt dat deze ideologie nooit kan verwezenlijken wat ze pretendeert na te streven.

In het essay De Radicale Verliezer geeft Hans Magnus Enzensberger wel degelijk een verklaring:

In de achter ons liggende tweehonderd jaar hebben de meer succesvolle samenlevingen gezorgd voor nieuwe rechten, nieuwe verwachtingen en nieuwe pretenties; ze hebben de voorstelling van een onafwendbaar lot vaarwel gezegd; ze hebben begrippen als menselijke waardigheid en mensenrechten op de agenda geplaatst; ze hebben de strijd om erkenning gedemocratiseerd en gelijkheidsverwachtingen gewekt die ze niet kunnen waarmaken; en tegelijkertijd hebben ze ervoor gezorgd dat de ongelijkheid tussen de bewoners van de planeet vierentwintig uur per dag op alle televisiekanalen wordt gedemonstreerd.

Maar deze heldere constatering van Enzensberger kan Freso niet accepteren om de simpele reden dat het niet past in haar ideologische kijk op de wereld. Het zou betekenen dat ze fundamentele kritiek moet uiten op de groep machthebbers waar ze nu juist deel van uitmaakt. Een kritische houding kan niet omdat ze dan haar carriere in rook zal zien opgaan. Alleen gelijkgestemden mogen lid worden van de Raad van Bestuur van de Rabobank en de Trilateral Commission. Men mag wel van mening verschillen over het in de praktijk brengen van de ideologie, maar de ideologische uitgangspunten zelf, het neoliberale geloof, mag nooit serieus ter discussie worden gesteld. En in ondermeer dat opzicht verschilt Fresco van de Rabo in niets van Rockefeller van de Chase Manhattan. In deze kringen worden zaken als waardigheid en mensenrechten terzijde geschoven zodra de commerciele belangen bedreigd worden. We're all in it for the money. En de rest zijn mooie woorden in een krant die nu ook een PVV-Kamerlid als columnist heeft, waardoor het PVV-gedachtegoed nu ook via de NRC wordt uitgevent en de NRC-lezer verneemt hoe hij/zij behoort tot De schijn–élite van de valse munters.

En ondertussen hebben Fresco's beleidsbepalers 'gelijkheidsverwachtingen gewekt die ze niet kunnen waarmaken.' De werkelijkheid wordt immers gedirigeerd niet door de inmiddels meer dan 1 miljard aardbewoners die elke dag weer honger lijden, maar door clubs als de Trilateral Commision, in het leven geroepen om de status quo te bewaken. Een status quo die al in 1948 als volgt werd omschreven door de fameuze George Kennan,

hoofd van het Planningbureau van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken en de architect van de naoorlogse westerse containment politiek:

Wij hebben ongeveer 50 procent van de rijkdommen in de wereld, maar slechts 6,3 procent van haar bevolking… In deze omstandigheden zullen we niet in staat zijn te voorkomen dat wij het voorwerp worden van jaloezie en haat. Onze werkelijke taak in het komende tijdperk is om een netwerk van betrekkingen op te bouwen die ons in staat stelt deze positie van ongelijkheid te handhaven… Daartoe zullen we alle sentimentaliteit en dagdromen opzij moeten zetten en dient onze aandacht overal geconcentreerd te zijn op onze directe nationale doelstellingen… We moeten ophouden te spreken over vage en… imaginaire doelstellingen als mensenrechten, het verhogen van de levensstandaard, en democratisering. De dag is niet veraf dat we in pure machtsconcepten moeten handelen. Hoe minder we daarbij gehinderd worden door idealistische slogans, des te beter het is.

Hierover zal Fresco nooit iets vermelden, laat staan er de consequenties uit trekken. Dat zou namelijk het definitieve einde inluiden van haar internationale loopbaan. Vandaar dat Nijmeijer voor haar wel een raadsel moet blijven, ze kan haar nooit begrijpen, want dan zou Fresco teveel met zichzelf worden geconfronteerd.