Deze zomer zag ik in het National Steinbeck Center in de Californische plaats Salinas een tekst uit zijn wereldberoemde boek De Druiven der Gramschap. De tekst werd ingeleid door de volgende informatie: ‘In the decade of the 1930s, between 300.000 and 500.000 Dust Bowl migrants arrived in California, where unemployment already was running high. Many Californians felt they were being invaded.’ En vervolgens de tekst uit hoofdstuk 21: ‘‘In het Westen heerste een paniekstemming toen het aantal migranten op de grote wegen steeds toenam. Eigenaren waren doodsbenauwd voor hun bezit. Mensen die nooit honger hadden gekend, zagen de ogen van de hongerigen. Mensen die nooit iets hartstochtelijk hadden verlangd, zagen de felle begeerte in de ogen van de migranten. En de mensen in de steden en op het welvarende land van de voorsteden kwamen bijeen om zich te verdedigen; en ze verzekerden zichzelf dat ze goed waren en de indringers slecht, zoals een mens moet doen voordat hij gaat vechten. Ze zeiden: die vervloekte Okies zijn vuil en dom. Ze zijn gedegenereerd en seksuele maniakken. Die vervloekte Okies zijn dieven. Ze stelen. Ze hebben geen besef van eigendomsrechten.’Steinbeck voegt daaraan toe: 'En het laatste was waar, want hoe kan een mens zonder bezit de zorg om zijn eigendom kennen? En de mensen die zich verdedigden zeiden: Ze brengen ziekten in het land, ze zijn smerig. We kunnen ze niet in de scholen toelaten. Ze zijn vreemdelingen. Hoe zou je het vinden als je zuster met een van hen uitging? De autochtonen zweepten zichzelf op tot één massa wreedheid… Het land is van ons. We kunnen het niet zover laten komen dat we de Okies niet meer de baas zijn.’
Dit zeiden de blanke Californiers die zelf tachtig jaar eerder Californie van de Mexicanen en Indianen hadden gestolen. Nergens was de genocide op de Indianen zo grondig geweest als in Californie. In een officieel overheidsrapport uit 1906 wordt gesproken van een ‘history of abuse and mistreatment of Native Californians by the state’s white population and its political leaders. From the time when California became a state, treatment of Native peoples by white citizenry that was brutal, contemptuous, and unfair was encouraged by officials of the California State government and local politicians. Native Americans have been very badly treated in every part of America, but it is not easy to find a state with a more appalling record than California’s.’ En de redacteuren van het boek Ishi, over de laatste overlevende van de Yahi Indianen schrijven in de inleiding: ‘These Indians, who conducted their lives as their ancestors had for thousands of years, hid themselves because white settlers and gold miners during the 1860s had systematically murdered all the Yahi they could find.’
Steinbeck’s beschrijving is nog steeds actueel. Het is alsof hij het huidige Nederland beschrijft onder het neoliberaal-christelijk kabinet van Balkenende. Ook de Nederlanderds hebben hun rijkdommen door roof en moord vergaard, vanaf VOC-tijd tot vlak na de Tweede Wereldoorlog. Onze hele infrastructuur is voortgekomen uit eeuwenlange uitbuiting. En nu de Afrikanen en Aziaten hier naartoe vluchten om aan de wanhopige armoede te ontsnappen, gebruikt een deel van de Nederlanders dezelfde argumenten als in de tijd van Steinbeck. Het is stuitend om politici te zien rondscharrelen op publieke plaatsen met een handvol ressentimenten over deze immigranten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten