Huid

Het gephotoshopte gelaat van Cisca Dresselhuys, hoofdredacteur van Opzij en het gesilkscreende doodshoofd van Andy Warhol.

Naar aanleiding van mevrouw Dresselhuys' opmerking dat: 'Poriën, rimpels, al wat zich voordoet mag voor mij worden weggephotoshopt,' moest ik denken aan Andy Warhol die er eens op wees dat 'no moral, aesthetic, or metaphysical issue is more important than the question of how to get rid of pimples. "If someone asked me, 'What's your problem?'", he tells us, "I'd have to say, 'Skin.'"

Warhol is een buitengewoon interessante denker die als bijna geen andere mij bekende beeldend kunstenaar de kern van de massamaatschappij en de massacultuur heeft blootgelegd.

Ik geef u enkele citaten van hem die ik deze zomer las op een tentoonstelling van hem in San Diego: ‘I’m afraid that if you look at a thing long enough, it loses all its meaning.’ En over zijn Death and Disasters series, verklaarde Warhol: ‘I guess it was the big plane crash picture, the front page of a newspaper: 129 DIE. I was also painting the Marilyns. I realized that everything I was doing must have been Death. It was Christmas or Labor Day – a holiday – and every time you turned on the radio they said something like “4 million are going to die.” That started it. But when you see a gruesome picture over and over again, it doesn’t really have any effect.’ Een fantastische uitspraak is ook deze: ‘If you want to know all about Andy Warhol, just look at the surface of my paintings and films and me, and there I am. There’s nothing behind it.’

Met andere woorden: de betekenis zit ‘m in de verpakking, de betekenis is de verpakking. Er zit verder geen geheim achter, dat is de essentie van een materialistische wereld. In een massacultuur is alles massaproductie, daar is alles gelijkgeschakeld en gelijkvormig, gedachten en meningen zijn er als blikken Campbell's Soup, ze moeten verkocht worden. Massaproductie vernietigt het authentieke. Het gaat om de 'Skin,' de buitenkant die ten alle tijden gepolijst moet zijn. Dresselhuys: 'De buitenkant vind ik ook totaal niet onbelangrijk.' In de massacultuur is er alleen maar buitenkant, de inhoud speelt allang geen rol van betekenis meer. Opzij is net als een blik Campbell's Soup, het moet verkocht worden aan een gedresseerd, gemanipuleerd, geregimenteerd publiek, wier enige rol is die is van consument. De Duitse historicus Fest vatte het zo samen: ‘'De moderne wereld is onverbiddelijk. Ze verdraagt het bijzondere niet.' En een eeuw eerder al schreef Flaubert: 'De massa heeft de regel lief.' Vandaar het groeiende belang van het photoshoppen, alle oneffenheden moeten verdwijnen. Alles moet glad, clean, glossy en glamorous lijken. En uiteindelijk krijgt men de schedel van Warhol en het gelaat van Dresselhuys. Kijkt u er nog even naar en u ziet wat ik bedoel. Nu moeten we nog uitvinden hoe we de dood als fenomeen helemaal weg kunnen photoshoppen, maar ja dan hoef je helemaal niet meer te photoshoppen. Dan is alles even mooi of even lelijk, nietwaar?