ICC: Officieel Onderzoek naar Israelische Oorlogsmisdaden

5 maart 2021

Beste lezer, Het Internationaal Strafhof stelt een officieel onderzoek in naar ‘de situatie in Palestina’. Dat maakte hoofdaanklaagster Fatou Bensouda woensdag bekend. Het onderzoek spitst zich toe op mogelijke Israëlische en Palestijnse oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid, begaan sinds 13 juni 2014 in door Israël bezet gebied. Daarbij zal met name worden gekeken naar de grootschalige Israëlische aanval op Gaza in 2014 (‘Operation Protective Edge’), de raketbeschietingen door Hamas en andere Palestijnse groeperingen op Israël, het doden en verwonden van Palestijnse betogers in Gaza door Israëlische scherpschutters tijdens de ‘Grote Mars van de Terugkeer’-demonstraties in 2018 en 2019, en de Israëlische kolonisering van de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem. In het onderzoek zal worden nagegaan welke personen verantwoordelijk zijn voor de eventuele misdaden. Hen wacht vervolgens berechting in Den Haag, de zetel van het hof. Hoe nu verder? Hoe het onderzoek zal verlopen en welke prioriteit het zal krijgen zal volgens Bensouda, die op 17 juni wordt opgevolgd door de Brit Karim Khan, in de naaste toekomst worden besloten. De aanklaagster en haar medewerkers kampen, naast de corona-pandemie, met beperkte middelen en een volle agenda. Dat zal hen er echter niet van weerhouden ‘de verantwoordelijkheden die zij onder het Statuut van Rome hebben na te komen’. Bensouda vraagt de Palestijnse en Israëlische slachtoffers van de te onderzoeken misdaden om geduld. Zij is zich bewust van ‘de lange cyclus van geweld en onveiligheid die aan beide kanten enorm leed en wanhoop teweeg heeft gebracht’, maar kan geen ijzer met handen breken: ‘Het onderzoek kost tijd.’ Lees hier het hele artikel over het onderzoek van het Internationaal Strafhof, en de Palestijnse en Israëlische reacties op Bensouda's bekendmaking.  Steun de strijd voor rechtvaardigheid > Onderzoek wijst uit: Israël executeerde Ahmad Erekat In juni 2020 botste de 26-jarige Palestijn Ahmad Erekat met zijn auto tegen een Israëlisch checkpoint, waarna hij door Israëlische militairen werd doodgeschoten. Onderzoekers van het in Londen gevestigde bureau Forensic Architecture concluderen dat sprake was van een buitengerechtelijke executie. Op basis van beelden van een bij het checkpoint opgehangen veiligheidscamera, alsmede foto’s, video’s en getuigenissen van omstanders, werd met gebruik van technieken als 3D-modellering, geolocatie en schaduwanalyse minitieus in kaart gebracht wat zich heeft afgespeeld. Het incident Het incident speelde zich af in de namiddag van 23 juni 2020 bij het beruchte ‘Container checkpoint’ tussen Jeruzalem en Bethlehem op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever. Erekat was op weg om last-minute boodschappen te doen voor de bruiloft van zijn zus later die middag toen hij om onduidelijke redenen tegen het wachthuisje van het checkpoint botste, waarbij een Israëlische militair ten val kwam, maar ongedeerd kon opstaan. Erekat stapte uit, stak zijn handen omhoog, en werd door twee andere militairen met zes kogels neergeschoten.  Geen poging tot aanslag De Israëlische autoriteiten claimden dat de botsing een aanslag was, waarbij de auto vlak daarvoor zou zijn geaccelereerd. Uit het onderzoek blijkt iets anders. De auto reed stapvoets, en won weliswaar aan snelheid vanwege de helling die naar het checkpoint leidde, maar reed nooit harder dan 15 kilometer per uur. Ook lijkt waarschijnlijk dat de botsing het gevolg was van een mislukte correctie die de bestuurder uitvoerde na iets van zijn lijn te zijn afgeweken, en dat hij zelfs trachtte te remmen om de botsing te voorkomen. Geen zelfverdediging De Israëlische autoriteiten stelden verder dat Erekat na het verlaten van zijn auto op de Israëlische militairen zou zijn afgerend, en dat daarom sprake zou zijn geweest van zelfverdediging. De onderzoekers hebben echter vastgesteld dat Erekat na de botsing uitstapte, duidelijk ongewapend was, zijn handen in de lucht stak, en juist afstand nam van de militairen. Op geen enkel moment vormde hij een bedreiging voor de Israëlische militairen. Desondanks werden binnen twee seconden na het verlaten van de auto zes schoten op Erekat afgevuurd, waarvan de laatste drie toen hij zwaargewond op de grond lag. Geen medische assistentie De Israëlische autoriteiten stelden bovendien dat Erekat ‘binnen enkele minuten’ medische assistentie werd verleend. Uit de vele beschikbare foto’s en video’s, en uit getuigenissen, blijkt echter het tegendeel. Vlak na de schietpartij lijkt Erekat nog in leven, maar van assistentie is geen sprake. Aansluitend arriveerde een Israëlische ambulance, die een half uur later weer vertrok met de gevallen Israëlische militair aan boord. Een Palestijnse ambulance die direct na de Israëlische arriveerde, werd de toegang tot Erekat ontzegd. Drie kwartier na de botsing lag Erekats lichaam nog in dezelfde houding als direct na de schietpartij, ten teken dat geen medische hulp is verleend, hoewel dat mogelijk zijn leven had kunnen redden. ‘The practice of denying medical care is an act of “killing by time”’, schrijven de onderzoekers. Lees hier het hele artikel over het onderzoek van Forensic Architecture en het schrille contrast tussen de buitengerechtelijke executie van Ahmad Erekat en aanrijdingen van Israëlische kolonisten met Palestijnen.  Online lezing #nowaytotreatachild campagne Defense for Children International - Palestine en de American Friends Service Committee organiseren op 9 maart een online lezing in het kader van hun #nowaytotreatachild campagne. Tijdens de lezing, die om 18.00 uur begint, zullen de twee organisaties ingaan op hun activiteiten om een einde te maken aan de Israëlische militaire detentie van Palestijnse kinderen.  Palestijnse kinderen op de Westelijke Jordaanoever worden, net als volwassenen, gearresteerd, vervolgd en opgesloten onder een Israëlisch militair detentiesysteem dat hun fundamentele rechten ontzegt. Mishandeling in het Israëlische militaire detentiesysteem is volgens UNICEF 'wijdverbreid, systematisch en geïnstitutionaliseerd gedurende het hele proces'. Kinderen worden doorgaans vastgebonden, geblinddoekt, bang en met slaapgebrek verhoord en geven vaak bekentenissen af onder omstandigheden die getypeerd kunnen worden als marteling. U kunt zich hier aanmelden voor de online lezing.  Online lezing 'Is Israel An Apartheid State? If So, What Must Be Done?' Op 21 maart organiseert Independent Jewish Voices Canada een online lezing omtrent de vragen 'Is Israël een apartheidsstaat? En zo ja, wat moet er dan gebeuren?' Tijdens de lezing gaan vier autoriteiten op het gebied van apartheid en de kwestie Israël-Palestina met elkaar in gesprek: Dr. Hanan Ashrawi is een vooraanstaande Palestijnse leider, wetgever en activist. Zij heeft lange tijd gewerkt als lid van de Leiderschapscommissie en als officieel woordvoerder van de Palestijnse delegatie in het Midden-Oosten vredesproces. Ashrawi schreef geschiedenis toen zij in 2009 als eerste vrouw werd verkozen tot lid van het Uitvoerend Comité van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO). Gideon Levy is een bekende Israëlische journalist en auteur. Levy schrijft opiniestukken en een wekelijkse column voor de krant Haaretz, die vaak focussen op de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden.  Dr. Virginia Tilley werkt sinds het midden van de jaren '80 als professor in de politieke wetenschappen  aan de kwestie Israël-Palestina. Ze is de redacteur en (co-)auteur van werken als The One-State Solution (2005) en Beyond Occupation: Apartheid, Colonialism and International Law in the Occupied Palestinian Territories (2012). John Dugard is een in Nederland woonachtige Zuid-Afrikaanse advocaat. Tijdens het apartheidstijdperk in Zuid-Afrika leidde hij een centrum voor mensenrechtenonderzoek, procesvoering en belangenbehartiging in Johannesburg. Van 2001 tot 2007 was hij speciaal VN-rapporteur voor de mensenrechtensituatie in de bezette Palestijnse gebieden. Dugard heeft veel geschreven over apartheid in zowel Zuid-Afrika als bezet Palestina. Ook heeft hij als ad hoc rechter gediend bij het Internationaal Gerechtshof. John Dugard is tevens lid van de Raad van Advies van The Rights Forum U kunt zich hier aanmelden voor de online lezing, die op 21 maart van 18.00 tot 20.00 plaatsvindt.