Hoewel je situaties nooit een-op-een op elkaar kunt leggen, is de analyse van de Nederlandse militaire geschiedenis van grote waarde voor het heden. Er kunnen allerlei bruikbare lessen uit worden getrokken. Daarom ben ik blij met dit onderzoek. Met dit boek.
Zo sprak de Commandant der Strijdkrachten, generaal Tom Middendorp, nadat hij op 29 juni 2015 'het eerste exemplaar' had ontvangen van de 499 pagina's tellende studie Oorlogen Overzee. Militair optreden door compagnie en staat buiten Europa 1595-1814, met als wetenschappelijke conclusie ondermeer dat het 'begin van de Nederlandse expansie overzee zowel een commercieel als een militair karakter [kende].' Ook uit dit historisch werk wordt de continuïteit duidelijk van de ware drijfveren achter het eeuwenoude westerse geweld, waarbij de staat en de financiële/economische elite elkaar ondersteunen. In dit opzicht geldt daadwerkelijk voor het kapitalisme: 'Geen Jorwert zonder Brussel,' het bureaucratisch bolwerk waar niet voor niets het hoofdkwartier van de EU en van de NAVO zijn gevestigd. Generaal Middendorp heeft volkomen gelijk: 'de analyse van de Nederlandse militaire geschiedenis [is] van grote waarde voor het heden,' en daarom 'kunnen er allerlei bruikbare lessen uit worden getrokken,' met betrekking tot de wijze waarop de geglobaliseerde neoliberale kapitalistische belangen het best kunnen worden behartigd, dat wil zeggen: met zoveel mogelijk dreiging met agressie en als dat niet helpt met maximaal militair geweld. Vandaar dat de generaal 'blij' is 'met dit onderzoek. Met dit boek.' Een beter draaiboek voor toekomstig NAVO-geweld om de belangen van de Europese en Amerikaanse elite te beschermen is nauwelijks denkbaar. De Staat en de Beurs bepalen meer dan ooit in onderling overleg welke koers er gevaren moet worden. Navigare Necesse Est. Varen Omdat Het Noodzakelijk Is, kan worden gezien als de belangrijkste Nederlandse lijfspreuk.
Nederland had zich uit noodzaak ontwikkeld tot een zeevarende natie. Enerzijds om noodzakelijke grondstoffen als graan, wol, hout, metalen, zout te importeren; anderzijds om zuivel, vis en textiel te exporteren naar landen waar zeevaart gebruikt werd als middel om de ontwikkelde stapelplaats-functie gericht op handel en winstbejag te handhaven. Dit laatste met de geweldige stimulans, eind 16e - begin 17e eeuw, van emigranten uit zuidelijker streken, die hun handelservaringen en relaties uit de gehele toen bekende wereld meebrachten.
Winst en rijkdom
De noodzaak van de vaart ter zee verandert in een noodzaak om aan de zucht naar winst en rijkdom te voldoen…
aldus de website van de Vereniging Oud Leerlingen van de Hogere Zeevaartschool Amsterdam.
http://www.volhzsa.nl/Ver_Oudleerlingen/KW_artikelen/Artikelen/2006/6/6_NAVIGARE_NECESSE_EST_._._..html
Jawel, uit deze geschiedenis 'kunnen allerlei bruikbare lessen worden getrokken,' zeker door de hoogste militair van de Nederlandse Strijdkrachten die geen kans ongebruikt laat om er met klem op te wijzen dat
Of we het nu leuk vinden of niet, in veiligheid en vrijheid moeten we blijven investeren. Of zoals Geert Mak in de uitzending ‘Eén op Eén’ concludeerde:
'Vrijheid komt niet vanzelf. Voor vrijheid moet je knokken. Moet je concessies doen. Moet je ruzie over maken. Rode koppen krijgen en uiteindelijk weer naar de stembussen sjokken. Dat is allemaal vrijheid. Vrijheid moet je verrekt alert op zijn, want anders glipt het zo door je vingers.'
En zo sluiten de rijen zich weer hermetisch, de generaal citeert een voormalige pacifist van de collaborerende 'politiek-literaire elite,' wiens narcisme en geldlust zijn belangrijkste drijfveren vormen, terwijl de al even intellectueel gecorrumpeerde premier net als zijn voorganger de 'sfeer van de Gouden Eeuw terug' wil, en zijn kabinet ervoor zorgt dat zwendelende bankiers, gefinancierd met gemeenschapsgeld, kunnen blijven speculeren met lucht. Op hetzelfde moment zien de autoriteiten erop toe dat de nieuwe oftewel de oude vijand zoveel mogelijk gedemoniseerd wordt, zodat de angstmakerij de aandacht kan afleiden van de werkelijke bedreigingen en de eigen corruptie. Om deze neoliberale politiek zo vlekkeloos mogelijk te verwezenlijken riep generaal Middendorp op 8 april 2014 in Trouw op: 'Investeer in Defensie want vrijheid is niet gratis,' omdat volgens de generaal
[d]e explosieve situatie in Oekraïne duidelijk [maakt] dat aan de tijd van bezuinigen op Defensie een einde gaat komen. Dat stelt generaal Tom Middendorp, de hoogste militair in Nederland in een interview met Trouw…
Voor een procent van ons bruto binnenlands product (bbp) hebben we een verzekeringspolis, een goedkope polis waarvoor we NAVO-dekking in huis halen,
en niet te vergeten: de hegemonie van de VS wordt veilig gesteld, een feit dat door Middendorp angstvallig wordt verzwegen. Hij zou anders serieus moeten ingaan op de vraag welk belang Europa heeft bij een conflict met de Russische Federatie, zeker als dat uitloopt op geweld. De politiek van Washington en Wall Street is gericht op het creëren van wat de invloedrijke neoconservatieve denktank Project for the New American Century al in september 2000 een 'global Pax America' noemde. In het beleidsstuk 'Rebuilding America's Defenses: Strategies, Forces and Resources for a New Century' wordt een 'blueprint' gegeven
for maintaining global US pre-eminence, precluding the rise of a great power rival, and shaping the international security order in line with American principles and interests,
waarbij tevens de zorg wordt uitgesproken dat Europa zou kunnen rivaliseren met de Verenigde Staten. De 'American grand strategy' moet daarom 'as far into the future as possible,' worden gecontinueerd. De 'core mission' van de VS is 'fight and decisively win multiple, simultaneous major theatre wars.' Het invloedrijke rapport beschrijft de Amerikaanse strijdkrachten als 'the cavalry on the new American frontier.' Het 'blauwdruk' van PNAC ondersteunt een eerder beleidsrapport, geschreven door ondermeer de vooraanstaande neoconservatief Paul Wolfowitz, oud-staatssecretaris van Defensie en oud-president van de Wereldbank, waarin gesteld wordt dat de VS 'must…discourage advanced industrial nations from challenging our leadership or even aspiring to a larger regional or global role.' In het kader daarvan is, volgens de goed geïnformeerde Henry Kissinger 'Breaking Russia has become an objective [for US officials].' Welk voordeel Europa heeft bij totale chaos aan zijn Oostgrens is een raadsel. Om de Amerikaanse hegemonie veilig te stellen benadrukt het PNAC dat de op gang gebrachte 'Revolution in Military Affairs' optimaal moet worden gebruikt. Daarnaast wordt gepleit voor een 'regime change' in China, met als gevolg dat 'it is time to increase the presence of American forces in southeast Asia.' Op die manier zou de Amerikaanse elite China als opkomende wereldmacht eronder kunnen houden, en 'American and allied power providing the spur to the process of democratization in China.' Om een politiek van 'democratisering' en 'vredesmissies' mogelijk te maken, vereist 'American political leadership rather than that of the United Nations,' aldus de invloedrijke Amerikaanse neoconservatieven die erin zijn geslaagd ook op de buitenlandse politiek van de regering Obama hun stempel te drukken.
De New York Times van 14 februari 2012:
One thing Barack Obama and Mitt Romney seem to have in common these days is an appreciation for the neoconservative historian Robert Kagan.
One thing Barack Obama and Mitt Romney seem to have in common these days is an appreciation for the neoconservative historian Robert Kagan.
THE WORLD AMERICA MADE
By Robert Kagan
149 pages. Alfred A. Knopf. $21.
The Romney campaign has retained Mr. Kagan as a foreign-policy adviser, and according to news reports, President Obama has read and been influenced by a recent Kagan essay in The New Republic, which addresses 'the myth of American decline' and underscores the importance of the United States’ maintaining its 'global responsibilities.'
Mr. Kagan’s sometimes shaky reasoning is combined with a failure to grapple convincingly with crucial problems facing America today, the very problems that observers who worry about American decline have cited as clear and present dangers, including political gridlock at home, falling education scores, lowered social mobility and most important, a ballooning deficit. […]
Mr. Kagan hops and skips around such issues, placing way more emphasis on the military aspects of power as a measure of a country’s health and global sway. For instance, of the burgeoning financial clout of China — which already holds more than $1 trillion in United States debt — Mr. Kagan asserts that it has implications for American power in the future 'only insofar as the Chinese translate enough of their growing economic strength into military strength.' […]
This volume is peppered with vague lines like 'many believe that wars among the great powers are no longer possible,' or 'it is a common perception today that the international free market system is simply a natural stage in the evolution of the global economy.'
Robert Kagan... was a co-founder of the Project for the New American Century. More recently, his book The World America Made has been publicly endorsed by US President Barack Obama, and its theme was referenced in his 2012 State of the Union Address…
De door Obama bewonderde neoconservatief Robert Kagan, één van de grote voorstanders van de illegale en desastreuze Amerikaanse inval in Irak. Hieronder zijn echtgenote Victoria 'Fuck the European Union' Nuland, door Obama benoemd tot staatssecretaris voor Europa en Eurazië, die persoonlijk intervenieerde in Oekraïne en zo een uitzichtloze chaos creëerde.
Ondanks het feit dat de neoconservatieve Robert Kagan incoherente opvattingen erop nahoudt, en desastreuze overtuigingen koestert met betrekking tot de Amerikaanse geopolitiek is president Obama een groot bewonderaar van zijn gedachtenwereld en heeft hij de echtgenote van deze ideoloog, Victoria Nuland, staatssecretaris van Buitenlandse Zaken gemaakt die Europa en Eurazië in haar pakket heeft. Gezien het milieu waaruit zij voortkomt, zal het niemand verbazen dat Victoria Kagan Nuland tijdens haar bemoeienis met de chaos in de Oekraïne internationaal naam maakte vanwege de opmerking 'Fuck the European Union.' Volgens de New York Times-recensente Michiko Kakutani 'an American Pulitzer Prize-winning critic for The New York Times' en 'considered a leading literary critic in the United States' wordt de schrijfstijl van haar echtgenoot, Robert Kagan, gekenmerkt door een 'condescending tone, along with sometimes less than coherent reasoning,' die 'make readers ponder the curious development that it happens to be this historian who’s recently found public favor in both the Obama and Romney camps.'
Die minachtende toon blijkt ook uit Kagan's in 2003 verschenen boek Of Paradise And Power. America And Europe In The New World Order, dat eindigt met ondermeer de volgende conclusie:
The Bush administration viewed NATO's historic decision to aid the United States under Article 5 less as a boon than as a booby trap. An opportunity to draw Europe into common battle out in the Hobbesian world, even in a minor role, was thereby unnecessarily squandered.
But Americans are powerful enough that they need not fear Europeans, even when bearing gifts. Rather than viewing the United States as a Gulliver tied down by Lilliputian threads, American leader should realize that they are hardly constrained at all, that Europe is not really capable of constraining the United States.
De 'neerbuigende' houding beperkt zich niet tot ideologen als Kagan. Over diens boek schreef dr. Henry Kissinger: 'I consider this essay one of those seminal treatises without which any discussion of European American relations would be incomplete and which will shape that discussion for years to come.' En de vooraanstaande Amerikaanse neoconservatieve ideoloog Francis Fukuyama, die na de val van de muur meende dat het neoliberale systeem een einde aan de geschiedenis had gemaakt en dat de VS de eindoverwinning had behaald, betitelde op zijn beurt Kagan's analyse als 'Brilliant.' Hoewel de Amerikaanse grootheidswaan na de invallen in Irak en Afghanistan op niets concreets gebaseerd bleken, en hoewel het Amerikaanse militaire overwicht sinds 1945 niet heeft geleid tot het winnen van ook maar één echte oorlog (Korea was gelijkspel, Vietnam, Afghanistan en Irak verloor de VS wanneer men uitgaat van de oorspronkelijke Amerikaanse doeleinden) blijft de macht in Washington en op Wall Street geloven dat de VS de taak heeft de wereld met geweld te hervormen. 24 september 2013 berichtte The Daily Beast:
'I believe that America is exceptional,' said Obama. Its ability to 'stand up for the interests of all' is special… Obama said that right now he would focus American efforts on resolving the stand-off with Iran over its nuclear program… And he reserved the right to intervene militarily wherever America’s core security interests were challenged, including Syria, but not only in Syria. He called for the international community to support all this, but looked determined to go ahead with or without consensus.
Voorafgaand aan de herverkiezing van president Obama in 2012 beweerde in strijd met de eenvoudig te controleren werkelijkheid opiniemaker Geert Mak, die inmiddels door de mainstream-media ook nog als 'Amerika-deskundige' wordt gezien, via de EO Radio dat
het beter [is] voor Nederland en de internationale gemeenschap dat Obama de verkiezingen wint.
In zijn hetzelfde jaar verschenen bestseller Reizen zonder John. Op zoek naar Amerika sprak Mak tevens lovend over de 'Amerikaanse diplomaten' die in zijn ogen 'tot de beste ter wereld [behoren],' en dat
het land beschikt over voortreffelijke informatiesystemen, het leger geen grenzen [kent], de universiteiten en het State Department over briljante strategen en politieke analisten [beschikken].
Als klap op de vuurpijl beweerde mijn oude vriend dat het 'Amerikaanse presidenten' zijn geweest
die de aanzet gaven tot een hele reeks internationale instituten die, ondanks alle problemen, een begin van orde brachten in de mondiale politiek en economie,
met als gevolg dat de VS 'decennialang als ordebewaker en politieagent' van de wereld kon fungeren. Dat de vele miljoenen slachtoffers van de Amerikaanse buitenlandse politiek, van Vietnam tot Irak en overal elders waar de VS intervenieerde, daar niets van gemerkt hebben, is voor domineeszoon Geert Mak een te verwaarlozen detail in zijn narcistisch streven naar aanzien en zoveel mogelijk geld. Mak is vol lof over 'het vitale karakter van de Amerikaanse democratie,' en niet te vergeten over 'The Imperial Messenger,' New York Times-columnist Thomas Friedman, die Geert Mak 'altijd wel leuk om te lezen' vindt, 'lekker upbeat, hij is zo’n man die altijd wel een gat ziet om een probleem op te lossen.' Beslist geen 'doemdenker' als de door Mak zo verachte Nobelprijswinnaar Literatuur John Steinbeck, die Amerikaanse 'amfetamine' gebruikende 'oudere man die zichzelf overschreeuwde, die zijn leeftijd niet kon accepteren,' en die 'zijn jeugd niet kon loslaten.' De oorzaak van de psychologische diskwalificatie is dat Steinbeck al in een vroegtijdig stadium had ontdekt dat in zijn land, waarvoor het orakel van Bartlehiem, volgens eigen zeggen, 'altijd al' een 'geheime liefde' koesterde, een 'creeping, all pervading, nerve-gas of immorality' hing 'which starts in the nursery and does not stop before it reaches the highest offices, both corporate and governmental.' In een uit 1959 daterende brief aan zijn vriend, de Democratische presidentskandidaat Adlai Stevenson, schreef Steinbeck over de 'nervous restlessness,' in de VS
a hunger, a thirst, a yearning for something unknown – perhaps morality. Then there's the violence, cruelty and hypocrisy symptomatic of a people which has too much, and last, the surly ill-temper which only shows up in human when they are frightened…
Mainly, Adlai, I am troubled by the cynical immorality of my country. I do not think it can survive on this basis and unless some kind of catastrophe strikes us, we are lost. But by our very attitudes we are drawing catastrophe to ourselves. What we have beaten in nature, we cannot conquer in ourselves.
Someone has to reinspect our system and that soon. We can't expect to raise our children to be good and honorable men when the city, the state, the government, the corporations all offer higher rewards for chicanery and deceit than probity and truth. On all levels it is rigged, Adlai.
In tegenstelling tot de auteur John Steinbeck die met zijn hond Charley de VS doorkruiste, reisde de journalist Geert Mak met zijn vrouw Mietsie. Het heeft niet mogen baten, Mak's reisverslag is een aanfluiting.
Er machten aan de gang [zijn] boven Europa, ik zeg echt bóven Europa, het klassieke woord grootkapitaal doet hier zijn intrede. Ik heb er nooit zo in geloofd, maar nu wel, die ons totaal ontglipt en waar je niks tegen kunt doen! En dat vind ik buitengewoon beklemmend.
Deze opvallende tegenstrijdigheden onderstrepen nog eens hoe ver een poseur het in Nederland kan schoppen. Bij gebrek aan een maatschappelijk betrokken intelligentsia blijven Mak's gevaarlijke beweringen onweersproken, waardoor zijn schaamteloosheid tot grote hoogte is gestegen. Vandaar dat Mak zonder enige weerwoord kan beweren dat hij een fan van Thomas Friedman is, die in de New York Times van 28 maart 1999 in A Manifesto for the Fast World het volgende vaststelde:
The hidden hand of the market will never work without a hidden fist. McDonald's cannot flourish without McDonnell Douglas, the designer of the F-15. And the hidden fist that keeps the world safe for Silicon Valley's technologies to flourish is called the US Army, Air Force, Navy and Marine Corps.
Enerzijds beweert Mak dat het 'grootkapitaal… ons totaal ontglipt' en 'dat vind ik buitengewoon beklemmend,' anderzijds verklaart hij Thomas Friedman 'lekker upbeat,' te vinden, aangezien 'hij zo’n man [is] die altijd wel een gat ziet om een probleem op te lossen,' en die het daarom doodnormaal vindt dat het neoliberale kapitalisme met geweld wordt verspreid. Welk belang Mak's Europa van 'Geen Jorwert zonder Brussel' heeft bij de agressieve en genadeloze politiek van Washington en Wall Street, wordt niet door de bestseller-auteur uit de doeken gedaan. En toch zal 'in 2020 zeker 60 procent van' de Amerikaanse 'vloot in de Zuidoost-Aziatische wateren gestationeerd' zijn, met het oog op een gewelddadig conflict met de opkomende wereldmacht China. Maar dat vindt Mak een onvermijdbaar probleem, gezien de opvatting dat 'The hidden hand of the market will never work without a hidden fist.' Een dergelijke opiniemaker zou door kritische Angelsaksische intellectuelen onmiddellijk terzijde worden geschoven als een chaotische dwaas. In het eerste essay van zijn bundel Citizenship Papers (2014) citeert de Amerikaanse auteur Wendell Berry uit de 'National Security Strategy' van september 2002, waarin het Witte Huis het volgende verklaarde:
While the United States will constantly strive to enlist the support of the international community, we will not hesitate to act alone, if necessary, to exercise our right of self-defense by acting preemptively against such terrorists…
Berry reageert als volgt op de politieke uitgangspunten van de Amerikaanse elite:
A democratic citizen, properly uneasy, must deal here first of all with the question, Who is this 'we'? It is not the 'we' of the Declaration of Independence, which referred to a small group of signatories bound by the conviction that 'governments [derive] their just powers from the consent of the governed.' And it is not the 'we' of the Constitution, which refers to 'the people' of the United States.'
Because of what is implied by the commitment to act alone and preemptively, this 'we' of the new strategy can refer only to the president. It is a royal 'we.' A head of state, preparing to act alone in starting a preemptive war, will need to justify his intention by secret information, and will need to plan in secret and execute his plan without forewarning. A preemptive attack widely known and discussed, as in a democratic policy, would risk being preempted by a preemptive attack by the other side. The idea of a government acting alone in preemptive war is inherently undemocratic, for it does not require or even permit the president to obtain the consent of the governed. As a policy, this new strategy depends on the acquiescence of a public kept fearful and ignorant, subject to manipulation by the executive power, and on the compliance of an intimidated and office-dependent legislature. Even within the narrow logic of warfare, there is a substantial difference between a defensive action, for which the reason would be publicly known, and a preemptive or aggressive action, for which the reason would be known only by a few at the center of power…. By this new doctrine, the president alone may start a war against any nation at any time, and with no more forewarning than preceded the Japanese attack on Pearl Harbor.
Meer over de 'creeping, all pervading, nerve-gas of immorality' van Mak en de Makkianen in de polder de volgende keer.
1 opmerking:
Something has got to give. Take it in your own hands...
Een reactie posten