Nazmiye Oral: ‘Om gezien te worden heb je de ander nodig’
Colomniste, actrice en mede-oprichter van Zina Platform Nazmiye Oral is één van de meedenkers van ‘ Dus ik ben ‘. Zij licht op 19 augustus haar beeld toe, een filmpje dat zij maakte van haar zusje. Nazmiye ziet de film als een daad van liefde: ‘We willen allemaal gezien worden. Bestaan in iemands oog. Pas als je resoneert in iemand anders weet je dat je bestaat.’Waarom dit beeld?“Het illustreert wat ik mis. Het werkelijk ‘zien’ van elkaar. Ik koos voor deze film, omdat het me gaat om het belang van beelden die in een algemene, dagelijkse context niet bestaan. In het filmpje zit mijn zusje in een fantasie-context waar ze meer zichzelf kan zijn dan in de realiteit. Want zodra ze haar kostuum uittrekt zit ze, zonder daar zelf voor te kiezen, gevangen in een andere context: die van ‘het Turkse meisje’ of die van ‘de allochtoon’.Ik wilde haar ‘ontallochtoniseren’. In de droomwereld van de film wordt mijn zusje pas echt zichzelf, kan je haar werkelijk zien.”Wat zie je? Vertel…“Het is een droomwereld naar aanleiding van een schilderij van Frida Kahlo (1907 - 1954). Heel simpel en gefocust. Op dat schilderij is Kahlo te zien in een bruidsjurk met op haar voorhoofd een afbeelding van haar geliefde Diego. Dit filmpje begint met een vergelijkbaar beeld, maar mijn zusje heeft onze overleden vader op haar voorhoofd en houdt haar hangoorkonijn vast.Het filmpje is opgenomen in één take en begint heel close. Dan zoomt de camera uit en onthult haar steeds meer en meer. Verder hoor je in voice over de stem van mijn zusje waarin ze in haar eigen woorden iets over zichzelf vertelt. Het is een poging een portret van haar te maken, de schoonheid van mijn zusje recht aan te doen. Zij is een heel bijzonder iemand: ze is jonger dan anderen op haar leeftijd en werkt op een sociale werkplaats. De kleurrijke en emotionele wereld van Kahlo schept een ruimte zonder vaststaande context, waarin er ruimte is die zij kan innemen.”Jij koos dit beeld. Wat zegt dit beeld over jou?“Ik vind de daad van iemand ‘zien’ een daad van liefde. We willen allemaal gezien worden. Bestaan in iemands oog. Pas als je resoneert in iemand anders weet je dat je bestaat. Anders ben je alleen in je universum. Als geluid zonder echo.Verder heb ik een hang naar schoonheid die kennelijk niet alledaags is. In het publieke oog mis ik de interesse en waardering voor de schoonheid van mensen die wij als anders hebben gekwalificeerd. Er bestaat juist een focus op de lelijkheid ervan. Terwijl ik om mij heen zie dat die schoonheid volop aanwezig is. Van een grote groep mensen in Nederland bestaat een heel beperkt beeld. Een beeld dat niet prikkelt hun schoonheid te zien. Ik heb de behoefte om die schoonheid die ik zie met anderen te delen.Ik zie dit filmpje over mijn zusje als een daad van liefde. Mijn zusje was lange tijd een enigma voor me. Ik ben gefascineerd door mijn zusje en door het beeld dat ik (niet) van haar kreeg. Tegelijkertijd was ik betoverd door haar bijzondere schoonheid en eigenheid. Het werken aan deze film heeft onze relatie sterk veranderd. Door de relatie die we aangingen tijdens het filmen, omdat ik mocht kijken en zij zich liet zien, won zij gek genoeg aan waarde. Ze werd gezien. En dus bestond ze.”Wat zegt dit beeld volgens jou over onze samenleving?“Wij mensen moeten wel categoriseren en met concepten werken. Maar het gevaar daarvan is dat we elkaar niet werkelijk zien. Het gevaar is dat we van elkaar karikaturen maken en aan de hand van die beelden totaal langs elkaar heen leven. Zonder elkaar te raken, zonder elkaar te zien. Ik ben ooit op een zin gekomen waar ik vaak aan moet denken: Soms zie je iets in iemand wat je daarvoor nog niet had gezien. Maar als je het eenmaal hebt gezien, kun je het daarna nooit meer ‘niet zien’. Dit vind ik een fascinerend gegeven en het is waar. Iets wat je hebt gezien kun je nooit meer niet zien. Zien is dus allesbepalend voor ons oordeel. Daarom is goed kijken ook zo belangrijk. Je doet jezelf en de ander te kort als je dat niet doet.”Welke vraag, welk dilemma, roept dit beeld op over ons mens-zijn?“Ik heb me vaak afgevraagd waarom mensen zo emotioneel reageren al je je niet in je ‘rol’ wilt voegen. Als je je gekarikaturiseerd voelt en het daar niet mee eens bent. Kijk naar allochtoon en autochtoon. Vaak wordt dit verschil van beeld uitgevochten op het terrein van schuld en slachtofferschap. De een voelt zich aangevallen, de ander te kort gedaan en gekleineerd etc.Maar ik denk dat de werkelijke reden waarom mensen op zo’n moment emotioneel reageren een hele andere is: het is de paniek die ontstaat op het moment dat er van je wordt geëist dat je ‘echt’ moet kijken. Echt kijken vereist het loslaten van concepten, van verwachtingen en aannames.Maar bovenal vereist het verbinding. Je moet je tot elkaar verhouden om elkaar echt te kunnen zien. De paniek van degene die gezien wordt is dat er van hem wordt geëist dat hij zich werkelijk laat zien. Als deze wederzijdse daad je niet innerlijk veranderd, dan is er in wezen niet werkelijk gekeken en laten zien. Niets is werkelijk ‘geraakt’. Deze daad van gezien worden en zien is dus ‘gevaarlijk’. Het kan je veranderen.”Vul in: Ik … dus ik ben.“Ik word gezien, dus ik ben.Ik bedoel niet, ‘ik zie’, ik bedoel niet, ‘ik laat lijdzaam naar me kijken’ ik bedoel: pas in de ogen van de ander besta ik.Het mooie van deze frase is dat het afhankelijkheid benadrukt. We willen zo graag onafhankelijk zijn, veilig, zelfredzaam, een individu. Voor mij betekent leven: beseffen dat we afhankelijk zijn van elkaar en de kwetsbaarheid die dat met zich meebrengt leren toelaten. Om gezien te worden heb je de ander nodig. Dat vind ik mooi.”Het filmpje ‘Luca - Hatice’ is gemaakt door het Zina Platform, naar aanleiding van de voorstelling ‘Rocco en zijn broers’ van Toneelgroep Amsterdam. De achttal portretten zijn nog de hele maand augustus te zien in een speciaal zaaltje in het Filmmuseum in het Vondelpark te Amsterdam.Denk mee!
Heb jij ook een foto, YouTube-filmpje of ander beeld dat volgens jou de frase ‘Ik word gezien, dus ik ben’ uitdrukt? Of wil je iets anders kwijt over het verhaal van meedenker Nazmiye Oral? Plaats hieronder een reactie met link, of mail de foto naar dusikben@human.nl. Beelden die volgens jou een andere variant van ‘Ik … (lijd/voel/denk/heb lief etc.), dus ik ben’ weergeven zijn ook welkom. Ga dan naar de pagina Denk mee!.
Oral: ‘We willen allemaal gezien worden. Bestaan in iemands oog. Pas als je resoneert in iemand anders weet je dat je bestaat.’Klopt dit? Moet een mens eerst gezien worden door een ander mens om te kunnen bestaan? Ik weet wel dat in een massamaatschappij die door anonimiteit wordt gekenmerkt gezien willen worden een van de belangrijkste drijfveren is geworden. Die drang levert ook veel lelijkheid en benauwende manifestatie drift op. Ik ken iemand die in alle stilte en rust goede daden verricht, als het ware onzichtbaar. Onzichtbare daden zijn de kern die zijn van zijn bestaan. Ik ken ook veel mensen die koste wat kost gezien willen worden, de meesten van hen voegen niets toe, integendeel, ze maken alles minder.
Desondanks Nazmiye Oral heeft gelijk: zonder liefde zien we niets. Misschien is dat de reden waarom zoveel mensen zo krampachtig erop uit zijn gezien te worden.
Nazmiye Oral: ‘Om gezien te worden heb je de ander nodig’
Colomniste, actrice en mede-oprichter van Zina Platform Nazmiye Oral is één van de meedenkers van ‘ Dus ik ben ‘. Zij licht op 19 augustus haar beeld toe, een filmpje dat zij maakte van haar zusje. Nazmiye ziet de film als een daad van liefde: ‘We willen allemaal gezien worden. Bestaan in iemands oog. Pas als je resoneert in iemand anders weet je dat je bestaat.’
Waarom dit beeld?
“Het illustreert wat ik mis. Het werkelijk ‘zien’ van elkaar. Ik koos voor deze film, omdat het me gaat om het belang van beelden die in een algemene, dagelijkse context niet bestaan. In het filmpje zit mijn zusje in een fantasie-context waar ze meer zichzelf kan zijn dan in de realiteit. Want zodra ze haar kostuum uittrekt zit ze, zonder daar zelf voor te kiezen, gevangen in een andere context: die van ‘het Turkse meisje’ of die van ‘de allochtoon’.
Ik wilde haar ‘ontallochtoniseren’. In de droomwereld van de film wordt mijn zusje pas echt zichzelf, kan je haar werkelijk zien.”
Wat zie je? Vertel…
“Het is een droomwereld naar aanleiding van een schilderij van Frida Kahlo (1907 - 1954). Heel simpel en gefocust. Op dat schilderij is Kahlo te zien in een bruidsjurk met op haar voorhoofd een afbeelding van haar geliefde Diego. Dit filmpje begint met een vergelijkbaar beeld, maar mijn zusje heeft onze overleden vader op haar voorhoofd en houdt haar hangoorkonijn vast.
Het filmpje is opgenomen in één take en begint heel close. Dan zoomt de camera uit en onthult haar steeds meer en meer. Verder hoor je in voice over de stem van mijn zusje waarin ze in haar eigen woorden iets over zichzelf vertelt. Het is een poging een portret van haar te maken, de schoonheid van mijn zusje recht aan te doen. Zij is een heel bijzonder iemand: ze is jonger dan anderen op haar leeftijd en werkt op een sociale werkplaats. De kleurrijke en emotionele wereld van Kahlo schept een ruimte zonder vaststaande context, waarin er ruimte is die zij kan innemen.”
Jij koos dit beeld. Wat zegt dit beeld over jou?
“Ik vind de daad van iemand ‘zien’ een daad van liefde. We willen allemaal gezien worden. Bestaan in iemands oog. Pas als je resoneert in iemand anders weet je dat je bestaat. Anders ben je alleen in je universum. Als geluid zonder echo.
Verder heb ik een hang naar schoonheid die kennelijk niet alledaags is. In het publieke oog mis ik de interesse en waardering voor de schoonheid van mensen die wij als anders hebben gekwalificeerd. Er bestaat juist een focus op de lelijkheid ervan. Terwijl ik om mij heen zie dat die schoonheid volop aanwezig is. Van een grote groep mensen in Nederland bestaat een heel beperkt beeld. Een beeld dat niet prikkelt hun schoonheid te zien. Ik heb de behoefte om die schoonheid die ik zie met anderen te delen.
Ik zie dit filmpje over mijn zusje als een daad van liefde. Mijn zusje was lange tijd een enigma voor me. Ik ben gefascineerd door mijn zusje en door het beeld dat ik (niet) van haar kreeg. Tegelijkertijd was ik betoverd door haar bijzondere schoonheid en eigenheid. Het werken aan deze film heeft onze relatie sterk veranderd. Door de relatie die we aangingen tijdens het filmen, omdat ik mocht kijken en zij zich liet zien, won zij gek genoeg aan waarde. Ze werd gezien. En dus bestond ze.”
Wat zegt dit beeld volgens jou over onze samenleving?
“Wij mensen moeten wel categoriseren en met concepten werken. Maar het gevaar daarvan is dat we elkaar niet werkelijk zien. Het gevaar is dat we van elkaar karikaturen maken en aan de hand van die beelden totaal langs elkaar heen leven. Zonder elkaar te raken, zonder elkaar te zien. Ik ben ooit op een zin gekomen waar ik vaak aan moet denken: Soms zie je iets in iemand wat je daarvoor nog niet had gezien. Maar als je het eenmaal hebt gezien, kun je het daarna nooit meer ‘niet zien’. Dit vind ik een fascinerend gegeven en het is waar. Iets wat je hebt gezien kun je nooit meer niet zien. Zien is dus allesbepalend voor ons oordeel. Daarom is goed kijken ook zo belangrijk. Je doet jezelf en de ander te kort als je dat niet doet.”
Welke vraag, welk dilemma, roept dit beeld op over ons mens-zijn?
“Ik heb me vaak afgevraagd waarom mensen zo emotioneel reageren al je je niet in je ‘rol’ wilt voegen. Als je je gekarikaturiseerd voelt en het daar niet mee eens bent. Kijk naar allochtoon en autochtoon. Vaak wordt dit verschil van beeld uitgevochten op het terrein van schuld en slachtofferschap. De een voelt zich aangevallen, de ander te kort gedaan en gekleineerd etc.
Maar ik denk dat de werkelijke reden waarom mensen op zo’n moment emotioneel reageren een hele andere is: het is de paniek die ontstaat op het moment dat er van je wordt geëist dat je ‘echt’ moet kijken. Echt kijken vereist het loslaten van concepten, van verwachtingen en aannames.
Maar bovenal vereist het verbinding. Je moet je tot elkaar verhouden om elkaar echt te kunnen zien. De paniek van degene die gezien wordt is dat er van hem wordt geëist dat hij zich werkelijk laat zien. Als deze wederzijdse daad je niet innerlijk veranderd, dan is er in wezen niet werkelijk gekeken en laten zien. Niets is werkelijk ‘geraakt’. Deze daad van gezien worden en zien is dus ‘gevaarlijk’. Het kan je veranderen.”
Vul in: Ik … dus ik ben.
“Ik word gezien, dus ik ben.
Ik bedoel niet, ‘ik zie’, ik bedoel niet, ‘ik laat lijdzaam naar me kijken’ ik bedoel: pas in de ogen van de ander besta ik.
Het mooie van deze frase is dat het afhankelijkheid benadrukt. We willen zo graag onafhankelijk zijn, veilig, zelfredzaam, een individu. Voor mij betekent leven: beseffen dat we afhankelijk zijn van elkaar en de kwetsbaarheid die dat met zich meebrengt leren toelaten. Om gezien te worden heb je de ander nodig. Dat vind ik mooi.”
Het filmpje ‘Luca - Hatice’ is gemaakt door het Zina Platform, naar aanleiding van de voorstelling ‘Rocco en zijn broers’ van Toneelgroep Amsterdam. De achttal portretten zijn nog de hele maand augustus te zien in een speciaal zaaltje in het Filmmuseum in het Vondelpark te Amsterdam.
Denk mee!
Heb jij ook een foto, YouTube-filmpje of ander beeld dat volgens jou de frase ‘Ik word gezien, dus ik ben’ uitdrukt? Of wil je iets anders kwijt over het verhaal van meedenker Nazmiye Oral? Plaats hieronder een reactie met link, of mail de foto naar dusikben@human.nl. Beelden die volgens jou een andere variant van ‘Ik … (lijd/voel/denk/heb lief etc.), dus ik ben’ weergeven zijn ook welkom. Ga dan naar de pagina Denk mee!.
Heb jij ook een foto, YouTube-filmpje of ander beeld dat volgens jou de frase ‘Ik word gezien, dus ik ben’ uitdrukt? Of wil je iets anders kwijt over het verhaal van meedenker Nazmiye Oral? Plaats hieronder een reactie met link, of mail de foto naar dusikben@human.nl. Beelden die volgens jou een andere variant van ‘Ik … (lijd/voel/denk/heb lief etc.), dus ik ben’ weergeven zijn ook welkom. Ga dan naar de pagina Denk mee!.
Oral: ‘We willen allemaal gezien worden. Bestaan in iemands oog. Pas als je resoneert in iemand anders weet je dat je bestaat.’
Klopt dit? Moet een mens eerst gezien worden door een ander mens om te kunnen bestaan? Ik weet wel dat in een massamaatschappij die door anonimiteit wordt gekenmerkt gezien willen worden een van de belangrijkste drijfveren is geworden. Die drang levert ook veel lelijkheid en benauwende manifestatie drift op. Ik ken iemand die in alle stilte en rust goede daden verricht, als het ware onzichtbaar. Onzichtbare daden zijn de kern die zijn van zijn bestaan. Ik ken ook veel mensen die koste wat kost gezien willen worden, de meesten van hen voegen niets toe, integendeel, ze maken alles minder.
Desondanks Nazmiye Oral heeft gelijk: zonder liefde zien we niets. Misschien is dat de reden waarom zoveel mensen zo krampachtig erop uit zijn gezien te worden.
Desondanks Nazmiye Oral heeft gelijk: zonder liefde zien we niets. Misschien is dat de reden waarom zoveel mensen zo krampachtig erop uit zijn gezien te worden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten