Een Royaal Gebaar

Dit is een gevangene in Abu Ghraib. Volgens Amerikaanse bronnen zelf is een deel van de gevangen en gemartelde Irakese burgers bij gebrek aan bewijs weer op vrije voeten gesteld. Ondertussen gaan de zelfmoordaanslagen in hoog tempo door. Irak is een levengevaarlijk land, maar dat is voor de christelijk-liberale coalitie die Nederland regeert geen reden om niet met Irakese asielzoekers te sollen. De stichting 'Een Royaal Gebaar' bericht hierover: 'Uitzetten naar ‘veilig’ Irak levensgevaarlijk! Op 20 januari jl, maakte minister Verdonk voor Vreemdelingenzaken en Integratie het kabinetsbesluit bekend dat het speciale landenbeleid (‘categoriaal beschermingsbeleid’) voor Centraal-Irak is afgeschaft. Amnesty International roept het Nederlandse kabinet dringend op dit besluit te herzien. Op 1 februari 2006 zal het besluit in de vaste Commissie voor Justitie van de Tweede Kamer worden besproken. De veiligheids- en mensenrechtensituatie in Irak is onverminderd slecht. Dagelijks trekken beelden hiervan aan ons voorbij. Bomaanslagen, liquidaties en willekeurige arrestaties zijn aan de orde van de dag en recentelijk bleken ook de ‘nieuwe’ Iraakse autoriteiten zich (nog steeds!) schuldig te maken aan het martelen van arrestanten. De zorgwekkende berichten uit en over Irak worden gedeeld door het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken dat de situatie in Irak ‘aanhoudend zorgwekkend’ (cursivering Amnesty) noemt in een ambtsbericht van 15 december 2005. De Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties spreekt van een instabiele situatie en geeft aan dat het geweld vooral Iraakse burgers treft. Kortom, sinds de val van Saddam Hoessein is qua mensenrechten weinig ten positieve veranderd in Irak. Op 14 januari 2005 deelde minister Verdonk de Tweede Kamer nog mee dat de sombere berichten over de mensenrechten- en veiligheidssituatie in Irak reden was het speciale beleid voor asielzoekers uit dat land niet te zullen veranderen. Een jaar later blijkt een minstens zo pessimistisch ambtsbericht er voor de noodzaak van ‘bescherming’ van de Iraakse bevolking opeens niet meer toe te doen. Doorslaggevend voor het kabinet is nu dat onder meer Duitsland ‘ook geen speciaal beleid meer voert voor Iraakse asielzoekers’. Naar de mening van Amnesty International is dit niet alleen een onjuiste toepassing van de vreemdelingenwet en het kabinetsbeleid, maar ook volstrekt in tegenspraak met de situatie in Irak zelf. Het huidige besluit lijkt dan ook meer te zijn ingegeven door politieke overwegingen. Na het instellen van een categoriaal beschermingsbeleid voor Centraal-Irak op 25 november 2002 ‘steeg’ het aantal asielverzoeken van Irakezen; in 2003 maakten zij 25% uit van het totaal aantal asielaanvragen. In 2004 was dit aandeel teruggelopen tot 10%. Een groot deel van hen was uitgeprocedeerd en bevond zich nog in Nederland, omdat om veiligheidsredenen niet naar dat land kon worden uitgezet. Het landenbeleid gaf hun het recht een nieuwe asielaanvraag in te dienen. Het categoriaal beschermingsbeleid dateert uit 1997 en is in het leven geroepen voor landen van herkomst die zo onveilig worden geacht dat ‘terugkeer naar het land van herkomst […] van bijzondere hardheid zou zijn in verband met de algehele situatie aldaar’ (cursivering Amnesty). Individuele vluchtmotieven zijn daarbij irrelevant. Om te bepalen of een speciaal landenbeleid dient te worden ingesteld of verlengd, spelen drie indicatoren een rol: (1) de aard van het geweld, met name de ernst van de mensenrechtenschendingen, de mate van willekeur, frequentie en spreiding van het geweld, (2) de activiteiten van internationale organisaties in het land en (3) het beleid in andere Europese landen. De redactie van de wet en de indicatoren geven aan dat alle indicatoren dienen te worden meegewogen en dat vooral ook naar de situatie in het land zelf dient te worden gekeken. Het huidige kabinetsbesluit lijkt echter enkel gebaseerd op de enige indicator die niet gaat over een beoordeling van de situatie in het land. Nederland kan zich niet zonder meer verschuilen achter beleid in andere landen, maar heeft steeds ook een eigen verantwoordelijkheid waar het gaat om de inschatting van de veiligheidssituatie in landen van herkomst van asielzoekers. Net zo goed als Nederland deze week ook een eigen veiligheidsinschatting maakt voor de beslissing om wel of geen Nederlandse troepen naar Uruzgan in Afghanistan te sturen. Amnesty International meent dat het kabinet met haar besluit over het landenbeleid voor Irak, op gespannen voet staat met internationale verplichtingen die vragen om een zorgvuldige besluitvorming in uitzettingszaken van Iraakse asielzoekers. Louter blindvaren op het beleid van Europese buurlanden, verblindt Nederland ook voor de Iraakse mensenrechtenrealiteit en de risico’s die het uitzetten van Irakezen met zich meebrengt. Niet doen dus. mr. Theo Wijngaard is hoofd van de afdeling Vluchtelingen van Amnesty International.' Als u zich wilt opgeven voor de nieuwsbrief van de stichting 'Een Royaal Gebaar' dan is hier de link:
http://www.eenroyaalgebaar.nl/read/2515