De presentatrice Clairy Polak leidde de NOVA-uitzending als volgt in:
Gisteren overleed de Chileense oud-dictator Augusto Pinochet. Pinochet was een dictator pur sang, 3000 tegenstanders van zijn regime werden vermoord, duizenden werden gemarteld, vervolgt, gevangen gezet of vluchtten onder druk het land uit.
Kennelijk was voor NOVA dit geen doorslaggevend feit, want de VARA-medewerkster Polak vervolgde met:
Pinochet gebruikte zijn absolute macht 17 jaar lang ook om een nieuw economisch model in te voeren. Wim Fortuyn sprak hierover met een slachtoffer en een vriend van de generaal.
Dit was de nieuwe stijl van verslaggeving geworden. Nu de waarheid niet meer bestond, was alles waar geworden, Pinochet was zowel goed als kwaad geweest, zoals sommigen nog steeds volhouden dat Hitler zowel goed als slecht is geweest, agressieoorlogen en genocide, maar tegelijk ook Autobahnen en sociale wetgeving. Bovendien, waar gehakt wordt vallen spaanders. Een ‘objectieve’ journalist moet zich hiervan rekenschap geven. En dus: hoor en wederhoor. Ik schreef destijds over het NOVA-programma (een acroniem van NOS en VARA):
De vriend is de vloeiend Nederlands sprekende zakenman Peter Schaad en het slachtoffer is de gebrekkig Nederlands sprekende 'ambtenaar van Allende' Bincho Alarcon. Het spreekt voor zich dat beiden een volstrekt andere kijk op de terreur van Pinochet hadden.
Schaad introduceert voor de kijkers de oud-dictator als volgt: 'Hij was een uiterst aimabel, vreselijk beleefd, soft spoken, hele stoute oogjes… een old fox, maar ontzettend, ontzettend, als vriend een ontzettend aardige man.'
De stem van NOVA-medewerker Jan van Loenen: 'De vriendschap ontstond in 1995 toen Pinochet naar Londen kwam voor een rugoperatie.’
Schaad, een 'consultant' die zichzelf introduceert als iemand met ‘40 years of general management experience in South and Central America, USA and Europe, of which the last 15 years mainly as lobbyist acting on behalf of European multinationals and dealing with South American governments at ministerial and Central Bank level. Of dual Swiss and Venezuelan nationality’ merkte op:
Jan van Loenen: 'Schaad en Thatcher zien in Pinochet vooral de man die Chili welvaart en stabiliteit bracht door het land te redden uit de handen van de communisten. Hij vormde het land om naar de ideeën van Nobelprijswinnaar en vrije markt kampioen Milton Friedman.’
Van Loenen vroeg zich niet af voor wie in Chili Pinochet ‘welvaart en stabiliteit’ had gebracht, immers de toenmalige Britse neoliberale premier Thatcher zag in hem de redder van het Zuid-Amerikaanse land. Dat moest voldoende zijn. Maar klopt de bewering over ‘welvaart en stabiliteit’? Nee, sterker nog, de introductie van het asociale neoliberale beleid, Naomi Klein's 'shock-doctrine' werkt nog steeds door. De officiële feiten uit 2017:
Chile’s problem lies in the country’s high rates of income inequality: and this alone has driven around 10 percent of people into poverty.
The inequality also reverts back to the poor education systems. There are approximately 75,000 Chilean children who do not attend school. The number of uneducated closely correlates with those living in the deepest poverty.
In truth, 75 percent of growth out of 8.4 percent went to the rich, and only 10 percent went to the poor. This information is not clear in reports about the nation. The world acknowledges Chile as a developed country, but only 20 percent have incomes matching those of a developed country. The rest, what is hidden, exposes the true extent of poverty in Chile.
https://borgenproject.org/tag/poverty-in-chile/
In 2018 had ‘In some of the most poverty-stricken neighborhoods of Santiago (Chili’s economisch centrum. svh), only one out of five youths access to higher education.’ De president van de internationaal bekende organisatie Human Rights Foundation, Thor Halvorssen, verklaarde over Pinochet die als dictator van 1973 tot 1990 met een ijzeren vuist over Chili heerste, en zelfs in het buitenland gezien wordt als een fascist:
He shut down parliament, suffocated political life, banned trade unions, and made Chile his sultanate. His government disappeared 3,000 opponents, arrested 30,000 (torturing thousands of them) ... Pinochet's name will forever be linked to the Desaparecidos, the Caravan of Death, and the institutionalized torture that took place in the Villa Grimaldi complex.
Desondanks gaf NOVA Pinochet’s vriend Peter Schaad de volle ruimte om de dictator te prijzen door deze zakenman onweersproken te laten beweren:
Dit is de eerste keer en de enige keer — want het is nooit herhaald — dat een kapitalistisch economisch model ontworpen is, en uitgevoerd is gedurende een serieuze periode van een aantal jaren, zonder politieke invloed. Niemand van de politiek heeft zich ermee bemoeid. Dus voor een economist is dat, dat is, dat is, dat is een unieke mogelijkheid om te laten zien dat het werkt.
Jan van Loenen: '11 september 1973, de militaire coup komt op een moment dat de Chileense economie volledig is ingestort. Pinochet, net door president Allende benoemd tot legerleider wil niet ingrijpen, maar kon niet anders, zegt Peter Schaad.'
Schaad zelf:
Natuurlijk, Allende was gekozen op democratische wijze, maar hij heeft er een geweldige pan van gemaakt. Het leven was gewoon, werd elke dag slechter. Er was geen eten, er was geen vervoer. Pinochet en zijn mede-junta members die zijn gevraagd door de bevolking om er wat aan te doen. Ik bedoel, d'er waren, de huisvrouwen die gingen naar het ministerie van Defensie met hun pollepels en hun pannen en gingen vragen: 'doe d'er alsjeblieft wat aan.' En dat hebben ze uiteindelijk gedaan en Pinochet — moet ik erbij zeggen — zeer tegen zijn zin. Want Pinochet was pas een maand daarvoor benoemd door Allende als hoofd van het leger. En toen is hij overtuigd door zijn collega's om toch mee te doen. En ik denk dat hij er nooit spijt van gehad heeft dat hij het gedaan heeft. Hij heeft zijn spijt uitgesproken over het feit dat daar mensenlevens ten koste van gegaan zijn. Maar ja, dat gebeurt nou eenmaal. Daar is het Zuid-Amerika voor. Als er een staatsgreep is dan vallen… waar gehakt wordt vallen spaanders. Dat is nou eenmaal zo.
Jan van Loenen: 'Bincho Alarcon geeft een andere lezing. Allende's vijanden hebben de Chileens economie gesaboteerd om de geesten rijp te maken voor een staatsgreep. Onderdeel van die tactiek was het plegen van aanslagen om vervolgens Allende-aanhangers daarvan te beschuldigen, zegt Alarcon.
The individual today realizes, more or less consciously, that his moral values do not greatly matter, because not much depends any more, either materially or spiritually, upon his decisions. He feels alone, deprived of the material and moral heritage that was the basis of his existence in liberal society. He is exposed to tremendous fury and aggression. He had become a potential paranoiac. In this condition he is ready to accept the most insane ideologies and patterns of domination and persecution.
The fascists were the first to spot the connection between potential material poverty and real spiritual poverty, and to exploit it rationally and systematically on a mass scale. They realize that in order to subjugate and control the surplus population it was necessary to burn into people’s minds the awareness of physical and spiritual menace (bedreiging. svh), and to extirpate (uitroeien. svh) the whole frame of moral and emotional reference within which people had traditionally attempted to survive personal calamity (onheil. svh).
In dit bewustzijn bestaat geen ruimte voor zelfkritiek en waardigheid, de ene dag beweert de mainstream-media dit, de volgende dag precies het tegenovergestelde, zonder dat iemand zich hieraan stoort. Het probleem is dat zodra de werkelijkheid slechts virtueel is, er geen werkelijkheid meer bestaat. Dan functioneert alleen nog het ‘perception-management,’ of zoals de bekende Amerikaanse ‘television-personality’ Bill O’Reilly eens opmerkte: ‘U weet dat in showbusiness, politiek en al het andere perceptie de werkelijkheid is.’
De NOVA-kijker zag tijdens de uitzending beelden van welvarende burgers op een roltrap van een luxueus winkelcentrum in Chili. Schaad:
Ik ben ervan overtuigd dat een heleboel landen in Zuid-Amerika en Afrika en Azië, daar, dat is eh, de democratie zoals wij die kennen is niet in het belang van het land noch van de mensen die er wonen.
Interviewer: 'Maar nu is hier een democratie dus.’
Schaad:
Ja, nu is het een democratie, maar u vraagt mij: was het nodig geweest om 17 jaar lang zo'n, zo'n… Ja, dat was nodig om het helemaal recht te zetten en het is recht gezet en als je vandaag de dag naar Santiago gaat, dat is niet te vergelijken met welke andere staat in Zuid-Amerika ook.
Tenslotte zegt Schaad: ‘Over honderd jaar staat hij in de geschiedenisboekjes als een grote, grote held. Daar is geen twijfel over mogelijk.’
Ik richt mij nu alleen op hetgeen Peter Schaad te melden had over zijn vriend, de meedogenloze dictator, omdat dit voor een volwassen beoordeling van het NOVA-item het interessants is. Natuurlijk vond het slachtoffer Pinochet een schurk. Dat is niet verwonderlijk, daar hebben we Hilversum niet voor nodig. Maar waarom had vriend Schaad zoveel sympathie voor de schurk met 'hele stoute oogjes'? En, belangrijker nog, waarom werd hij onweersproken en uitgebreid aan het woord gelaten door een man die tijdens de terreur flink had verdiend? Was zijn privé-mening van doorslaggevend belang voor een journalistiek serieuze beoordeling van het fenomeen Pinochet? Ik bedoel: deze manier van journalistiek zou men niet in bijvoorbeeld 1945 hebben verwacht. Het was destijds ondenkbaar dat een gebrekkig Nederlands sprekende joodse vrouw die de nazi-terreur had weten te ontvluchten tegenover een vloeiend Nederlands sprekende manager van IG Farben was gezet om het nationaal socialistisch regime te beoordelen, hoe economisch succesvol Hitler en zijn trawanten in het begin ook zijn geweest. Volgende keer meer over de rol van Jan van Loenen. Overigens: ik heb nooit een reactie van NOVA ontvangen. Kritische vragen worden niet op prijs gesteld.
2 opmerkingen:
Jan zal wel vinden dat je het leed van de slachtoffers van de holocaust bagatelliseert door WOII aan te halen.
Peter Schaad stelt het volgende:
Natuurlijk, Allende was gekozen op democratische wijze, maar hij heeft er een geweldige pan van gemaakt. Het leven was gewoon, werd elke dag slechter. Er was geen eten, er was geen vervoer. Pinochet en zijn mede-junta members die zijn gevraagd door de bevolking om er wat aan te doen. Ik bedoel, d'er waren, de huisvrouwen die gingen naar het ministerie van Defensie met hun pollepels en hun pannen en gingen vragen: 'doe d'er alsjeblieft wat aan.' En dat hebben ze uiteindelijk gedaan en Pinochet — moet ik erbij zeggen — zeer tegen zijn zin. Want Pinochet was pas een maand daarvoor benoemd door Allende als hoofd van het leger. En toen is hij overtuigd door zijn collega's om toch mee te doen. En ik denk dat hij er nooit spijt van gehad heeft dat hij het gedaan heeft. Hij heeft zijn spijt uitgesproken over het feit dat daar mensenlevens ten koste van gegaan zijn. Maar ja, dat gebeurt nou eenmaal. Daar is het Zuid-Amerika voor. Als er een staatsgreep is dan vallen… waar gehakt wordt vallen spaanders. Dat is nou eenmaal zo.
Dit zijn nu precies die futloze praatjes, die bij NOVA, thans nieuwsuur, van het genre' Werklozen zijn te lui om te werken', of, meer zoals tegenwoordig vaak wordt gehoord: 'Mensen die de zin van de corona maatregelen niet inzien, zijn grote egoïsten, aangezien zij niet beseffen wat er in de ziekenhuizen aan de hand is'. Nieuwsuur ziet dit soort kolossale gemeenplaatsen als diepgravende en verantwoorde journalistiek. Wat nieuwsuur bedrijft, is geen journalistiek, maar HOERNALISTIEK. Alles om de Nederlandse kleinburgers te behagen. Leve de kijkcijfers.
Een reactie posten