Kees van der Pijl: Pandemie van de angst. Vooravond van een grote omwenteling?

Inleiding van een nog te verschijnen boek: 

Pandemie van de angst. Vooravond van een grote omwenteling?

dat nu wordt geschreven door oud hoogleraar Internationale Betrekkingen aan de Universiteit van Sussex, de politicoloog Kees van der Pijl. Hij schrijft:   

Dit boek komt voort uit eerst twijfel en toen groeiende verontwaardiging over de  instelling en handhaving van de noodtoestand naar aanleiding van de uitbraak van het  SARS-CoV-2-virus in maart en april 2020 en de erdoor veroorzaakte  luchtwegaandoening Covid-19. Mijn hele academische loopbaan heb ik me  beziggehouden met machtsstructuren en met de vraag, om met Göran Therborn te  spreken, ‘wat de heersende klasse doet als ze heerst’. Voor een antwoord op die vraag is het maar het beste om wat de machthebbers zélf daarover zeggen, niet als het laatste  woord te beschouwen. Zoveel heb ik in al die jaren wel geleerd.  

Na de instorting van het staatssocialisme en het wegvallen van het tegenwicht in de  wereldverhoudingen is de ruimte voor deze invalshoek gaandeweg kleiner geworden.  Bij het werk aan mijn boek Flight MH17, Ukraine and the New Cold War (Manchester  University Press, 2018) kreeg ik voor het eerst te maken met de praktijk om afwijkende meningen over een kwestie waarbij een officieel afgekondigde lezing van  gebeurtenissen het alleenrecht opeist, weg te zetten als ‘samenzweringstheorie’, en dat  niet alleen in geschrifte. Hoewel dat boek inmiddels in vier talen is verschenen, is het  tot op heden in niet één Nederlandse krant of weekblad zelfs maar genoemd.  

In 2019 eiste de Britse universiteit waar ik van 2000 tot 2012 hoogleraar was na een  campagne op Twitter dat ik een bericht over Israëlische betrokkenheid bij de instorting  van de Twin Towers op 9/11 terug zou nemen, omdat ook dat verboden terrein is. Wat  volgde heb ik beschreven in Academic Corruption, the Israel Lobby, and 9/11, or, Why  I have resigned from my emeritus status at the University of Sussex (gepost op mijn  Academia.edu-pagina en op keesvanderpijl.nl).  

Toen op de beginnende Covid-uitbraak in maart 2020 werd gereageerd met het  instellen van de noottoestand, net als in bijna alle andere landen in de wereld, was ik,  om het op z’n zachtst te zeggen, wantrouwig. Inmiddels (eind november) staat het  

Nederlandse sterftecijfer aan Covid op 9035, ongeveer tussen het sterftecijfer aan griep van 2014-15 (8600) en 2018 (9447). (Het Parool, 27 maart 2020; Covid-sterfgevallen  uit www.worldometers/coronavirus). Artsen en medische experts zoals Rob Elens,  immunologen zoals Pierre Capel, microbiologen zoals Peter Borger en Mario Ortiz  Buijsse en vele anderen hebben niets heel gelaten van het officiële verhaal omtrent  Covid, en Michaëla Schippers heeft als geen ander in Nederland de consequenties van  de ‘maatregelen’ afgezet tegen wat er eigenlijk mee bestreden wordt. Kortom, er is naar alle waarschijnlijkheid iets heel anders aan de hand.  

Al op 11 maart, toen de ‘pandemie’ officieel werd afgekondigd door de  Wereldgezondheidsorganisatie WHO, had ik met Karel van Wolferen een eerste  gesprek voor het YouTube-kanaal Café Weltschmerz. Daarop zijn er nog enkele  gevolgd, en Karel heeft me sindsdien een niet aflatende stroom materiaal doen  toekomen, waarvoor dank. Hetzelfde geldt voor de meestal anonieme Twitter correspondenten die me waardevolle documentatie hebben aangeleverd. Van Wolferen  heeft inmiddels met het tweewekelijkse tijdschrift Gezond Verstand een zelfstandige  informatiebron in het leven geroepen die iedere 14 dagen de politiek en de reguliere  media tegenspreekt inzake het virus, de maatregelen, en aanverwante thema's. Samen  met De Andere Krant en een reeks internet-kanalen is zo een bitter noodzakelijke  alternatieve informatievoorziening tot stand gekomen die zich tegen de op ons af  komende propaganda te weer stelt—een handvol vrijwilligers tegen de samengebalde  macht van de overheid, het grote bedrijfsleven inclusief de media, en zolang het duurt,  de meerderheid van de bevolking.  

Dat laatste zal moeten veranderen en dit boek, een analyse van de crisis in al haar  aspecten, wil een bijdrage zijn aan de meningsvorming in die richting. Bij het schrijven heb ik moeten vaststellen dat het bij de ‘pandemie’ niet om een simpel bedrog gaat  maar om een complexe, historische crisis, een machtsgreep van de mondiale heersende  klasse die vanuit verschillende startposities is ingezet. Deze machtsgreep heeft als inzet het verhinderen van een democratische overgang naar een maatschappij voorbij het  kapitalisme; de wereld is beland in een revolutionaire crisis want de regeringen die hun  bevolkingen in de houdgreep hebben genomen, kunnen of durven die niet meer los te  laten. 

Het boek is als volgt opgezet. In het eerste hoofdstuk behandel ik de instelling van  de noodtoestand en wat dit betekent in het licht van eerdere staatsgrepen, die tot nu toe  altijd overwegend nationaal waren. Natuurlijk heeft de Verenigde Staten na 1947 een  mondiale rol op zich genomen als het gaat om het ongedaan maken van democratische  ontwikkelingen, maar pas met de Covid-crisis is er een werkelijke internationale, of  beter trans-nationale noodtoestand ingesteld waarin een internationale regie wordt  gecombineerd met nationale machtsuitoefening. Die regie berust bij een heersende  klasse die zich voortdurend hergroepeert rond bepaalde centrale activiteiten (industrie,  financiële operaties enz.) en een informeel, quasi-regeringsprogramma uitvoert dat  wordt aangeduid als een beheersconceptie. De Covid-noodtoestand zie ik als een  machtsgreep om zo'n beheersconceptie op te leggen als 'nieuw normaal', een Great  Reset, maar dan van bovenaf; dus niet organisch, uit de maatschappij voortkomend  zoals eerder na de Tweede Wereldoorlog en nog eens in de jaren tachtig.  

In hoofdstuk 2 ga ik in op de vraag waarom tot deze ingreep is overgegaan, en wel  op deze (wereld-) schaal. Zoals gezegd is dit niet een éénduidige kwestie. Er zijn een  reeks krachten in het geding die in onderling verband staan maar waarvan er sommige  meer fundamenteel zijn dan andere. De beslissende factor is naar mijn mening de  onrust die zich na de financiële instorting van 2008 onder de sterk groeiende  wereldbevolking heeft verbreid. In een aantal regio's zoals het Midden Oosten en in  landen als Frankrijk, India en Chili leidde dit tot ware opstanden, die de regeringen  ondanks grof geweld steeds minder in de greep kregen. Met de Covid-noodtoestand is  dit voorlopig wel gelukt en daarmee is zowel het progressieve verzet als het populisme  van nationalistisch rechts tijdelijk uitgeschakeld. Dit laatste was in een aantal landen  zoals de Verenigde Staten en Brazilië zelfs aan de regeringsmacht gekomen, en het is  mijn stelling in dit hoofdstuk dat het verhinderen van de herverkiezing van Donald  Trump in belangrijke mate de timing heeft bepaald van de ‘pandemie’ en de rampzalige  sociale en economische gevolgen waarop Trump in november 2020 werd afgerekend. 

Wie hebben nu eigenlijk de regie van een mondiale ontwikkeling zoals deze?  Daarover gaat hoofdstuk 3. Hierin behandel ik de hierboven aangeduide heersende  klasse en de hergroepering die achter de huidige, van bovenaf opgelegde  

beheersconceptie plaatsvindt. De grote IT-concerns zoals Google en Microsoft, in  combinatie met indexfondsen zoals BlackRock waarin de financiële macht  geconcentreerd is, zijn daarin de leidende krachten. De ideeën die in die gelederen  worden ontwikkeld, circuleren in netwerken zoals het World Economic Forum (waar  het idee van de Great Reset vandaan komt), de Trilaterale Commissie, e.d., waarin ook  bestuurders en vertegenwoordigers van de reguliere media meepraten. ‘2008’ was ook  hier het breekpunt; in eerste instantie wist het speculatieve kapítaal dat de crisis had  veroorzaakt, zich immers te handhaven; pas door de ‘pandemie’ als van buitenaf  komende schok lijkt het uit die machtspositie te worden weggedrukt.  

In hoofdstuk 4 ga ik vervolgens in op de eigenlijke gezondheidskant van de Covid crisis, en hoe die gebruikt wordt als medium om via een angstpolitiek de noodtoestand  geaccepteerd te krijgen. Infectieziektes hebben door de bevolkingsgroei in vervuilde  sloppenwijken, armoede en intensivering van het internationale personenverkeer  (toerisme, migratie e.d.) een onverwachte herleving te zien gegeven. Echter, ook hier  geldt weer dat niet objectieve, kwantitatieve factoren, maar strategieën van de  heersende klasse doorslaggevend zijn geweest bij het uitroepen van de ‘pandemie’. In  2010 verscheen een rapport van de Rockefeller Foundation waarin het scenario voor  een pandemie tot in de details werd uitgewerkt; de Franse gezondheidssocioloog  Patrick Zylberman werkte in dezelfde periode aan een evaluatie van de lockdowns die  in China en Canada waren toegepast om de SARS-crisis van 2003 onder controle te  krijgen. Hij kwam tot de conclusie dat burgers zo’n radicale ingreep ondergaan als een  test van hun burgerschap, ja van hun vaderlandsliefde. Naast de Rockefeller Foundation en andere denktanks fungeerde de Bill & Melinda Gates Foundation als de  schakelcentrale waar de beheersconceptie die uiteindelijk zou worden opgelegd onder  voorwendsel van de virus-epidemie werd doorgegeven aan de WHO, nationale  regeringen, de IT-sector en het eigenlijke biopolitieke complex waarop ik in hoofdstuk  6 meer uitgebreid inga. 

Een van de meest onzekere factoren in de Covid-crisis is de relatie tussen de  Verenigde Staten en China. In hoofdstuk 5 laat ik zien dat de VS enerzijds een  uitgebreid onderzoeks- en ontwikkelingsprogramma voor biologische oorlogvoering  heeft opgezet waarvan Rusland en China de doelwitten zijn en zwart Afrika de  

proeftuin. In dit opzicht lijkt de Covid-noodtoestand er ook voor te dienen om de  bevolking rijp te maken voor verscherping van de internationale tegenstellingen of zelfs oorlog. Anderzijds is er intensieve samenwerking met China, juist op het gebied van  microbiologisch onderzoek, waarin ook Canada een rol speelt. In 2019 kwamen er  forse deuken in deze samenwerking, maar op sommige vlakken, zoals vaccin ontwikkeling, lijkt de Amerikaans-Chinese band intact. In hoeverre de Chinese plannen voor een nieuwe Zijderoute, de One Belt, One Road, hierin meespelen wordt eveneens  besproken in dit hoofdstuk, dat besluit met de verschillende lezingen omtrent de  oorsprong van het virus: Wuhan of Fort Detrick? 

In hoofdstuk 6 behandel ik de ‘pandemie’ als rampenkapitalisme, de term van  Naomi Klein voor de economische mogelijkheden die door grote catastrofes worden  gecreëerd voor het bedrijfsleven. In dit geval voor het biopolitieke complex, in het  bijzonder de farmaceutische industrie. Die heeft zich met dure medicaties en  revolutionaire, maar in alle haast ontwikkelde vaccins die de mensheid genetisch  kunnen veranderen, aangesloten bij het nieuwe machtsblok dat de Great Reset wil  doorvoeren. In dit hoofdstuk komen we ook toe aan de vraag, wat voor toekomstvisie  er eigenlijk ten grondslag ligt aan het beoogde nieuwe normaal. Is dat het idee van een  kunstmatig intelligente mensheid, waarin de uit haar krachten gegroeide  wereldbevolking, eerst middels mobiele telefoons, maar later met behulp van  nanotechnologie aan een intensieve surveillance wordt onderworpen? Zulke  toekomstvisies zijn echter niet alleen prematuur, ze worden ook onderuit gehaald door  de grootschalige corruptie waaraan de farmaceutische industrie en het ermee verbonden biopolitieke complex, inclusief regeringen, zich schuldig maken. 

In het afsluitende hoofdstuk 7 gaat het om de mogelijkheden van de  Informatierevolutie voor een radicale democratie en digitale planning van de  toekomstige wereldsamenleving. De heersende klasse van het kapitalistische Westen is zich van dit potentieel bewust en wil een dergelijke ontwikkeling in de kiem smoren; de heersende klassen van niet-Westerse landen zijn geïnteresseerd in deze ingreep, als ze  niet al zelf belangrijke stappen in de richting van een permanente bewaking van hun  bevolkingen hebben genomen. ‘Planning’ heeft na de stagnatie en instorting van de  commando-economie van der Sovjet-Unie een slechte reputatie. Maar alle grote  

bedrijven plannen inmiddels digitaal en in de Sovjet-tijd zijn spectaculaire initiatieven  genomen om dit op nationale schaal in te voeren, die echter door bureaucratisch  conservatisme en gebrek aan democratie op niets uitliepen. Ditmaal is dat anders. De  wereld is met de Covid-noodtoestand in de houdgreep genomen, maar de veelheid van  belangen die daarbij in het geding zijn, de voorbarige inzet, en allerlei andere  tegenstrijdigheden zullen een ‘nieuw normaal’ niet tot wasdom laten komen. In plaats  daarvan zal een brede, politiek heterogene beweging voor vrijheid opstaan die de  mogelijkheden van de Informatierevolutie zal moeten benutten voor een levensvatbare  toekomst — of ten onder gaan.