zaterdag 18 december 2010

Trouw Misschien Wel 53

Trouw bericht:

Scholieren gaan voor een 5,5

Leerlingen weten tot op de tiende punt wat ze moeten halen op het eindexamen. Het doel: een 5,5. Hoe ontstaat die vijfjescultuur – en wat doe je eraan? [...]

Toch moeten scholen met een onvoldoende op de Schoolprestaties zich nog eens flink achter de oren krabben, zegt onderzoeker Stan van Alphen. „Er moet iets heel drastisch aan de hand zijn, wil het gemiddelde van een heel examenjaar zo laag liggen.” De vraag is, zegt Van Alphen, of de leerlingen wel met voldoende kennis van school af komen...Dat calculerend gedrag van leerlingen is niet zo vreemd: we leren het ze zelf aan, zegt Toon van der Ven, voorzitter van de Vereniging van Leraren in Levende Talen (VLLT). „Vanaf de eerste klas rekenen de mentor en de ouders een leerling voor wat hij moet halen om over te gaan naar het volgende jaar. We zijn doorgeschoten in die miezerige cijfertjescultuur. We kijken niet, zoals op de basisschool, naar het geheel: hoort deze leerling wel thuis in havo 2?”



Interessant is dat het artikel zelf een schoolvoorbeeld is van het probleem dat gesignaleerd wordt, het is even oppervlakkig als de interesse van een kennelijk niet te verwaarlozen groep leerlingen. Trouw schrijft over een 'vijfjescultuur' maar verzuimt dit gegeven in een context te plaatsen. Komen deze jongeren van Mars vallen of zijn ze het product van onze cultuur, die volstrekt consequentieloos is, geen beroep doet op de eigen verantwoordelijkheid en eigen inzet? In wat voor een cultuur leven wij? De enige historicus van naam die Nederland de afgelopen eeuwen heeft voortgebracht, is Johan Huizinga en hij beschrijft onze consumptiecultuur als volgt in zijn essaybundel 'Verspreide opstellen over de geschiedenis van Nederland':

'De gemiddelde man met weinig tijd krijgt zijn noties aanhoudend en op velerlei wijzen aangepraat, en praat ze na. Indien men kon vergelijken, wat in het geestelijk leven van de enkele, in een minder ontwikkelde beschavingsperiode dan de onze, de rol is geweest van eigen nadenken, eigen keuze, eigen uitdrukking, dan is het zeer de vraag, of onze tijd met zijn veelzijdige en steeds overvloede belangstelling de prijs zou behalen. Het is niet, zoals de stormlopers tegen het intellect menen, de kennis, die schaadt, maar de intellectuele digestie, die hopeloos in de war is, alweer niet uitsluitend door de schuld van hen, die het geestelijk voedsel hebben op te dissen, maar ook door de omstandigheden die teweegbrengen, dat het te haastig en te heet verzwolgen wordt. De werkelijke belangstelling van het grote publiek is niet meer bij de werken des geestes, althans in veel mindere mate dan bij voorbeeld in de achttiende eeuw, toen het publiek veel kleiner, maar zijn gerichtheid veel intellectueler was. De ernst der massa's wordt tegenwoordig in toenemende mate besteed aan dingen, die een onvooringenomen cultuurwetenschap slechts als lagere spelvormen (er zijn ook zeer hoge) zou kunnen kwalificeren. Er heerst in de huidige wereld een georganiseerd puerilisme van mateloze omvang... Het kan soms schijnen, alsof de hedendaagse mensheid geen hogere gemeenschappelijke cultuurfunctie meer kent, dan met blijde of toornige blik in de pas te lopen.'

 Huizinga. Crisis der cultuur. Amsterdam. 1934

Hoe gelijk de grote Huizinga heeft gekregen blijkt wel uit het feit dat Trouw niet eens in staat is om het probleem werkelijk te beschrijven, laat staan te analyseren. Trouw bewijst dat wij allen leven in een 'vijfjescultuur.'

5 opmerkingen:

AdR zei

Het kapitalisme stelt een premie op middelmatigheid en de scholieren zijn in dit opzicht uitstekend afgericht. Helaas. Toen ze een paar jaar geleden spontan in opstand waren konden ze kennismaken met de knuppels van het regime. In Nederland nu geen toestanden zoals in Engeland, Italië, Griekenland...

En de pers weerspiegelt de middelmatigheid natuurlijk ook weer. Daarbij, een fundamentele analyse zou de grondslagen van het gehele maatschappelijke stelsel ter discussie kunnen stellen, en dat is zeker niet de bedoeling.

Ko zei

Je kunt beter spreken over het probleem van de hokjescultuur en cijfertjescultuur in de samenleving (en ook onderwijs) die elke intelligentie en creativiteit om zeep tracht te helpen.

Maar dat is ook de bedoeling willen we als dom slavenvolk de perverse machthebbers dienen.

Sonja zei

"Toon van der Ven, voorzitter van de Vereniging van Leraren in Levende Talen (VLLT). „Vanaf de eerste klas rekenen de mentor en de ouders een leerling voor wat hij moet halen om over te gaan naar het volgende jaar.""

Dat behoort tot de noodzakelijke en verplichte informatie voor ouder en leerling. Dat was in mijn tijd ook al zo, met "vijfjescultuur" heeft dat helemaal niets te maken.

"Leerlingen weten tot op de tiende punt wat ze moeten halen op het eindexamen."

En dat wist ik in mijn tijd ook al. Het is namelijk zo dat wanneer je voor bepaalde vakken slecht staat, en voor bepaalde vakken goed, dat je op de slechte vakken nog eens extra hard gaat leren, zodat je in ieder geval boven de 5,5 eindigt. Iedere leerling wil namelijk slagen voor zijn examen.

"Het doel: een 5,5."

Maar met de kwalificatie "vijfjescultuur" beweert men dat leerlingen van tevoren calculeren hoeveel uren ze moeten steken in een tentamen of toets. Omdat ze, want dat is de suggestie, gewoon lui zijn, en zo min mogelijk willen leren. Dat is echt te gek voor woorden, laat staan dat het practisch uitvoerbaar is. Je weet immers van tevoren niet of je antwoorden goed of zijn. Het valt alleen uit te voeren wanneer je hoog staat en je een aantal vragen opzettelijk fout gaat beantwoorden om zo dicht mogelijk tegen de 5,5 aan te komen - "Het doel: een 5,5.". Maar dat is natuurlijk waanzin.

AdR zei

@Sonja,
Heb mij dat ook afgevraagd - je moet toch wel een enorme sufferd zijn wil je moedwillig naar een 5,5 streven.
Totdat plotseling "de stukken op hun plaats vielen" - kort voor het eindexamen, een wonder waarover ik nog steeds verbaasd ben - kon ik in het geheel niet uit de voeten met wiskunde, de altijd dreigende 4 moest gecompenseerd worden. Maar met een 4 werd hoe dan ook geen genoegen genomen, altijd was er "de taak" voor de vakantie, hoeveel achten of negens je verder ook had ter mogelijke compensatie.

Niemand kan oprecht streven naar de totale vereiste middelmatigheid. Je kunt ten hoogste hopen niet op een onvoldoend gemiddelde uit te komen.

Ze bedoelen waarschijnlijk gewoon "niet overdreven je best doen", en je best doen komt al gauw overdreven over op school.

Het is gezeur over de bedorven jeugd, zo oud als de weg naar Socrates' gifbeker.

stan zei

ik denk dat adr gelijk heeft. men streeft niet naar het hoogste maar naar een gemiddelde zodat men kan blijven meedoen. bovendien wordt er via reclame een mensbeeld geschapen waarbij glamour en niet inzicht van belang zijn. je moet meetellen door je te conformeren niet door je te onderscheiden.
stan