Chief Seattle

Dit is het graf van Chief Seattle, een van de grotere geesten die de aarde bewandelde. Het ligt aan de Amerikaanse Westkust. Om de begraafplaats te bereiken moesten we eerst door een wijk rijden waar temidden van de bossen en langs het water de rijken hun landhuizen hebben laten bouwen. Overal hingen bordjes: 'No Trespassing' en 'Private Property' en 'Neighbourhood Crime Watch'. We report all suspicious persons & activities to our Law Enforcement Agency.' Let wel 'our Law Enforcement Agency,' hun prive-politie. Boven de tekst was een logo afgebeeld: een groot waakzaam oog. Het staat op land dat van de Suquamish Indianen is gestolen, maar die hier niet mogen komen als ze aangezien worden voor een verdacht persoon. En wie is er voor de rijken niet verdacht zodra je in de buurt van hun prive bezit komt? Aan palen langs de weg hangen A4tjes met de tekst dat de vinder van een weggelopen hond 2500 dollar krijgt. Een forse beloning in een staat waar een serveerster 2 dollar per uur verdient. Boven op het grafsteen staat een kruis, hetzelfde kruisteken dat door de kolonisten werd gedragen die de Indianen uitroeiden en de paar overlevenden in kampen opsloten. We lezen de tekst hardop voor: 'Seattle. Chief of the Suquamps and Allied Tribes. Died June 7, 1866. The Firm Friend of the White's, and for Him the City of Seattle was named by Its Founders.' Ook hier wordt de geschiedenis geweld aan gedaan. De 'Firm Friend' zag de aanstormende 'Blanken' als een stel Vandalen die alles dat in hun weg stond met geweld onderwierpen. Maar dat kun je natuurlijk moeilijk bekend maken op een kleine katholieke begraafplaats in een door en door nationalistisch land. Chief Seattle vermaande de blanken en soms denk ik weleens dat hij een doem over hen uitsprak. In een beroemd geworden toespraak zei hij: 'Your time of decay may be distant, but it surely will come. For even the white man, whose God talked with him as friend with friend, cannot be exempt from the common destiny. We may be brothers after all. We shall see... Even the rocks, which seem to be dumb and dead as they swelter in the sun along the silent shore, thrill with memories of stirring events connected with the lives of my people. And the very dust upon which you now stand responds more lovingly to their footsteps than to yours, because it is rich with the blood of our ancestors and our bare feet are conscious of the sympathetic touch... And when the last red man shall have perished, and the memory of my tribe shall have become a myth among the white men, these shores will swarm with the invisible dead of my tribe. And when your children's children think themselves alone in the field, the store, the shop, upon the highway, or in the silence of the pathless woods, they will not be alone. In all the earth there is no place dedicated to solitude. At night, when the streets of your cities and villages are silent, and you think them deserted, they will throng with the returning hosts that once filled them and still love this beautiful land. The white man will never be alone. Let him be just and deal kindly with my people. For the dead are not powerless. Dead, did I say? There is no death. Only a change of worlds.' Maar de superieure 'blanke beschaving' luisterde niet naar de poezie van het opperhoofd van deze 'primitief levende gemeenschap.' En zie door welke geesten de Amerikanen nu achtervolgd worden. Verderop liggen de graven van militairen die in Korea sneuvelden of in Vietnam voor iets waarvan ze niet precies wisten wat het was. Bij het graf van Seattle staan twee blanken uit Colorado en een neger uit Seattle, een vriend van hen en een voormalig journalist. We raken in gesprek. De man uit Seattle vraagt een sigaret aan mij en legt het voor de grafsteen, waar al een verzameling vuurpijlen, schelpen, speelgoeddieren en verwelkte bloemen ligt. Ook ik leg er een sigaret bij. De neger zegt dat tabak voor de Indianen heilig was. Het echtpaar uit Colorado introduceert zich. Zij vertelt dat ze democraten zijn en felle tegenstanders van de expansionistische politiek van Bush. Ik merk op dat de Verenigde Staten volgens Gore Vidal maar 1 politieke partij heeft met twee rechter vleugels en die partij behartigt de belangen van de grote concerns. De vrouw moet er hard om lachen, haar gebeugeld paardengebit schittert in de zon, maar haar man wordt woedend wanneer hun vriend deze zienswijze beaamt. De man vraagt aan mijn dochter Alexandra wat ze van de VS vindt. Na een rit van ongeveer 6000 kilometer dwars door het Midwesten en Westen heeft ze aardig wat gezien. Op een zachtmoedige en intelligente manier bekritiseert ze de uitwassen van het Amerikaanse systeem, de armoede, het racisme, het lage niveau van onderwijs, de gebrekkige gezondheidszorg voor miljoenen mensen. De vrouw blijft schaapachtig lachen, haar man kijkt verbijsterd, de neger kijkt er niet van op, hij weet hoe zijn land functioneert. Roofbouw, zo kun je het systeem samenvatten. Men exploiteert de mens en de natuur en zodra het op is trekt men verder. Dat heet nu globalisering. Voor de kust, hier niet ver vandaan is de zee leeggevist. In een museum zien we hoe de Squamish Indianen met zalmkwekerijen proberen het visbestand weer op pijl te brengen. 150 jaar geleden nog visten hun voorvaders met een roeispaan waaraan aan 1 kant ijzeren stekels zaten die ze door het kristalheldere zoute water trokken totdat er genoeg vis aanzat. Zo visrijk waren de wateren. Hier niet ver vandaan staat nog een restant van een groot regenwoud, een van de weinige regenwouden in een gematigd klimaat. De rest van deze wouden heeft men binnen 1 generatie volledig omgehakt. Eenwoude huizenhoge bomen verdwenen om enkele mensen rijk te maken. En de houthakkers trokken daarna verder of werden vissers en later soldaten die tegen het eind van de negentiende eeuw de Philippijnen bezetten om daar de mens en natuur dienstbaar te maken aan de dollar. Deze cultuur nadert nu haar eindpunt. Men heeft niet geluisterd naar chief Seattle. Die zei in opperste wijsheid: '‘Alle dingen zijn met elkaar verbonden. Alles wat er met de aarde gebeurt, gebeurt met de kinderen van de aarde... All things are connected like the blood that unites us all. Man did not weave the web of life, he is merely a strand in it. Whatever he does to the web, he does to himself.
The air is precious to the red man, for all things share the same breath - the beast, the tree, the man, they all share the same breath. The white man does not seem to notice the air he breathes. Like a man dying for many days, he is numb to the stench. But if we sell you our land, you must remember that the air is precious to us, that the air shares its spirit with all the life it supports. The wind that gave our grandfather his first breath also receives his last sigh. And if we sell you our land, you must keep it apart and sacred, as a place where even the white man can go to taste the wind that is sweetened by the meadow's flowers.' Nooit hebben ze naar deze woorden geluisterd. Ze keken op de Indianen neer en als ze in de weg stonden, dan haatten ze hen. En mochten ze die waarschuwing wel hebben gehoord dan dachten ze onmiddellijk: 'Ach wat, hij komt uit een primitief levende gemeenschap.'