Cochabamba

Een paar jaar geleden kwam ik voor de ingang van het kantoorgebouw van de Wereldbank in Washington bewoners uit het Boliviaanse Cochabamba tegen die protesteerden tegen de privatisering van het drinkwater in hun stad waardoor dat water voor gewone mensen onbetaalbaar zou worden. Vandaag kreeg ik een email van Theo Roncken van Groen Gras. 'Groen Gras is een electronische nieuwsbrief van een Noorderling in het Zuiden die tracht het grote en schijnbaar onbereikbare te koppelen aan gebeurtenissen uit het dagelijks leven. Gestart in 1985 als geillustreerde verhalen uit Nicaragua, komt Groen Gras in deze dagen uit Bolivia. Bolivianen winnen tweede slag in de wateroorlog. Theo Roncken, Acción Andina – Bolivia. Cochabamba. Op de vooravond van de beëdiging van vakbondsleider Evo Morales als de nieuwe president van het Zuidamerikaanse land Bolivia, roept de ‘Coordinadora del Agua’ een tweede overwinning van de lokale bevolking op de multinationals Bechtel en Abengoa uit. Woordvoerders van beide bedrijven ondertekenen vandaag een verdrag met de Boliviaanse overheid waarmee zij hun schadeclaim van 50 miljoen Amerikaanse dollars intrekken. De Coordinadora, een platform van plaatselijke vakbonden en bewonersgroepen, kanaliseerde zes jaar geleden de strijd van de Bolivianen tegen de privatisering van de watervoorziening van Cochabamba, de derde stad van het land. Bechtel (VS) en Abengoa (Spanje), hoofdaandeelhouders van het waterbedrijf ‘Aguas del Tunari’, hadden destijds als nieuwe eigenaars de waterprijzen met gemiddeld 50% opgeschroefd. Hun politiek trof met name de arme bevolking in en rondom de stad. De prijsverhoging leidde in april 2000 tot een volksopstand waarin tienduizenden Bolivianen grote delen van Cochabamba blokkeerden. De toenmalige regering probeerde de protesten met geweld te onderdrukken. Toen de 17 jarige Victor Hugo Daza door een politiekogel werd gedood ging de bevolking over tot de bezetting van overheidsgebouwen, en zag Aguas del Tunari zich uiteindelijk gedwongen het land te verlaten. Anderhalf jaar later dienden de eigenaars van Aguas del Tunari een schadeclaim van 50 miljoen Amerikaanse dollars in tegen de Boliviaanse overheid. Woordvoerders van Bechtel gaven onlangs toe dat Aguas del Tunari tijdens haar aanwezigheid in Bolivia in totaal niet meer dan 1 miljoen dollars heeft geinvesteerd. Het bedrag van de schadeclaim was vastgesteld op basis van de verwachte winsten over een tijdsbestek van 40 jaar. De claim tegen Bolivia werd ingediend bij het ICSID, een arbitrage-mechanisme van de Wereldbank, en viel terug op een verdrag ter bescherming van buitenlandse investeringen (BIT) tussen Bolivia en Nederland. Ondanks dat Aguas del Tunari tijdens haar corporatieve leven in werkelijkheid geen cent uit Nederland heeft mogen ontvangen, staat dit waterbedrijf wel ingeschreven bij de Nederlandse Kamer van Koophandel, en maakte voor haar schadeclaim dientengevolge gebruik van de formele rechten van een Nederlands bedrijf. Bechtel en Abengoa rekenden echter niet op de hardnekkigheid van de Boliviaanse bevolking. In overleg met groepen uit Nederland, de VS en Spanje ondernam het platform van de Coordinadora een lange reeks van initiatieven tegen de schadeclaim. Meer dan 300 organisaties uit 43 landen onderschreven een petitie aan de Wereldbank waarin zij om publieke deelname en medezeggenschap over de rechtzaak verzochten. Activisten in San Francisco, Washington en Barcelona organiseerden protesten bij hoofdkantoren van aandeelhouders Bechtel en Abengoa. De kantoorlocatie van Aguas del Tunari in Amsterdam -in werkelijkheid niet meer dan een postbus-, werd omgedoopt tot ‘Victor Hugo Daza’ straat, in nagedachtenis van de slachtoffers van de wateroorlog. Met name woordvoerders van Bechtel lieten merken niet gediend te zijn van zoveel negatieve publiciteit. In juni 2005 gaven zij publiekelijk te kennen over de schadeclaim aan Bolivia te willen onderhandelen. Dit leidde uiteindelijk tot de ondertekening, vandaag 19 januari, van een overnameverdrag dat alle aandelen van Bechtel en Abengoa voor het symbolische bedrag van 2 Bolivianos (20 Eurocent) aan de Boliviaanse staat toe doet komen. En zo wint de Boliviaanse bevolking, met de steun van actiegroepen over de hele wereld, ook deze tweede slag in de oorlog tegen de privatisering van haar water.' Lees verder: www.democracyctr.org En: www.noticias.nl