Rene Descartes

Na ruim twintig jaar in Nederland te hebben gewoond, schreef de Franse filosoof Rene Descartes: 'Het is er veilig en je kunt er genieten van de vruchten van de vrede. Er woont een groot volk dat heel actief is. Ze bemoeien zich met hun eigen zaken en niet met die van anderen. Het is er heel comfortabel. Ik heb er net zo teruggetrokken en ongestoord kunnen leven alsof ik in een ver afgelegen woestijn woonde.' En over de zaken waarmee de Hollander zich wel bemoeide was Descartes kort: dat was geldverdienen. Meer niet. De rest liet hen onverschillig. De veel geroemde tolerantie is in de praktijk ook niet veel meer dan onverschilligheid. Zo ervoeren de Nederlandse joden in de Tweede Wereldoorlog en de Nederlandse arabieren nu. Maar dat hoor je niet snel in het multiculturele 'debat.'