Het Lot van Ontheemde Joden dat het Palestijnse Noodlot Werd

Hoewel de meeste westerlingen tegenwoordig een onbestemd gevoel hebben, beseffen zij niet echt wat er op het spel staat. Dit is opmerkelijk aangezien vandaag de dag de hele westerse civilisatie — of beter nog, dat wat ervan overgebleven is — op instorten staat, en dat het heel lang zal duren voordat het Westen in staat is een nieuwe cultuur op te bouwen. Wij worden geconfronteerd met een intense emotie, kenmerkend voor het einde van een ingrijpend tijdsgewricht. In 1929 omschreef de Italiaanse marxist Antonio Gramsci dit proces als ‘de oude wereld sterft af en de nieuwe wereld worstelt om geboren te worden: nu is de tijd van monsters.’ 

Hoe monsterlijk het huidige interregnum is van de heersende maatschappelijke wanorde blijkt uit het feit dat het extremistische Netanyahu-regime, met steun van de VS en de EU, al ruim twee maanden de opgesloten Palestijnse bevolking van Gaza met een bommentapijt bestookt, waarbij naar schatting 70 procent van de vele duizenden doden vrouwen kinderen zijn. Al ruim een eeuw geleden, in 1919, terwijl lijken en blindgangers nog onder de modder van de slachtvelden lagen, waarschuwde de grote Ierse dichter William Butler Yeats, opnieuw voor het feit dat:

Things fall apart; the centre cannot hold;

Mere anarchy is loosed upon the world,

The blood-dimmed tide is loosed, and everywhere   

The ceremony of innocence is drowned;

The best lack all conviction, while the worst   

Are full of passionate intensity.

114 jaar later herkent een ieder die enigszins bewust is van zijn tijd de symptomen van de ongeneeslijke ziekte waaraan de mensheid lijdt, de hysterische haat van de leiders en hun volgelingen, het gebrul van de betweters, het gezwets van de opportunisten, het nihilisme van de narcistische opiniemakers, de tronies van de politieke charlatans, de moed van de enkeling. En alles dat zich manifesteert blijft intens vergeefs. Ook daarvoor werden wij gewaarschuwd, in dit geval door Percy Shelley in zijn gedicht Ozymandias: 

I met a traveller from an antique land,

Who said —  ‘Two vast and trunkless legs of stone

Stand in the desert… Near them, on the sand,

Half sunk a shattered visage lies, whose frown,

And wrinkled lip, and sneer of cold command,

Tell that its sculptor well those passions read

Which yet survive, stamped on these lifeless things,

The hand that mocked them, and the heart that fed;

And on the pedestal, these words appear:

My name is Ozymandias, King of Kings;

Look on my Works, ye Mighty, and despair!

Nothing beside remains. Round the decay

Of that colossal Wreck, boundless and bare

The lone and level sands stretch far away.’

Maar de machtigen blijken telkens weer machteloos, zelfs niet in staat te begrijpen wat Ozymandias hen verteld: ‘Kijk naar mijn Werken, U Machtigen, en wanhoop!’

Op 28 oktober 2023 publiceerde Chris Hedges, de prominente Amerikaanse auteur/journalist, en één van de morele stemmen van de hedendaagse Verenigde Staten in een ‘Verslag’:

During the siege in Sarajevo, when I was reporting for The New York Times, we never endured the level of saturation bombing and near total blockage of food, water, fuel and medicine that Israel has imposed on Gaza. We never endured hundreds of dead and wounded a day. We never endured the complicity of the international community in the Serbian campaign of genocide. We never endured Washington intervening to block ceasefire resolutions. We never endured massive arms shipments from the U.S. and other Western countries to sustain the siege. We never endured press reports from Sarajevo that were routinely discredited and dismissed by the international community, although 25 journalists were killed in the war by the besieging Serbian forces. We never endured Western governments justifying the siege as the right of the Serbs to defend themselves, although the U.N. peacekeepers sent to Bosnia were largely a public relations gesture, ineffective in halting the slaughter until forced to respond following the massacres of 8,000 Bosniak men and boys at Srebrenica.

I don’t mean to minimize the horror of the siege of Sarajevo, which gives me nightmares nearly three decades later. But what we suffered — three to four hundred shells a day, four to five dead a day, and two dozen wounded a day — is a tiny fraction of the wholesale death and destruction in Gaza. The Israeli siege of Gaza more resembles the Wehrmacht’s assault on Stalingrad, where over 90 percent of the city’s buildings were destroyed, than Sarajevo. 

On Friday the Gaza Strip had all its communications severed. No Internet. No phone service. No electricity. Israel’s goal is the murder of tens, probably hundreds of thousands of Palestinians and the ethnic cleansing of those who survive into refugee camps in Egypt. It is an attempt by Israel to erase not only a people, but the idea of Palestine. It is a carbon copy of the massive campaigns of racialized slaughter by other settler colonial projects who believed that indiscriminate and wholesale violence could make the aspirations of an oppressed people, whose land they stole, go away. And like other perpetrators of genocide, Israel intends to keep it hidden.

Israel’s bombing campaign, one of the heaviest of the 21st century, has killed more than 7,300 Palestinians, nearly half of them children, along with 26 journalists, medical workers, teachers and United Nations staff. Some 1.4 million Palestinians in Gaza have been displaced and an estimated 600,000 are homeless. Mosques, 120 health facilities, ambulances, schools, apartment blocks, supermarkets, water and sewage treatment plants and power plants have been blasted into rubble. Hospitals and clinics, lacking fuel, medicine and electricity, have been bombed or are shutting down. Clean water is running out. Gaza, by the end of Israel’s scorched earth campaign, will be uninhabitable, a tactic the Nazis regularly employed when facing armed resistance, including in the Warsaw Ghetto and later Warsaw itself. By the time Israel is done, Gaza, or at least Gaza as we knew it, will not exist.

Not only are the tactics the same, but so is the rhetoric. Palestinians are referred to as animals, beasts and Nazis. They have no right to exist. Their children have no right to exist. They must be cleansed from the earth. 

The extermination of those whose land we steal, whose resources we plunder and whose labor we exploit is coded within our DNA. Ask Native Americans. Ask Indians. Ask the Congolese. Ask the Kikuyu in Kenya. Ask the Herero in Namibia who, like Palestinians in Gaza, were gunned down and driven into desert concentration camps where they died of starvation and disease. Eighty thousand of them. Ask Iraqis. Ask Afghans. Ask Syrians. Ask Kurds. Ask Libyans. Ask indigenous peoples across the globe. They know who we are.

Israel’s distorted, settler colonial visage is our own. We pretend otherwise. We ascribe to ourselves virtues and civilizing qualities that are, as in Israel, flimsy justifications for stripping an occupied and besieged people of their rights, seizing their land and using prolonged imprisonment, torture, humiliation, enforced poverty and murder to keep them subjugated.

Our past, including our recent past in the Middle East, is built on the idea of subduing or wiping out the ‘inferior’ races of the earth. We give these ‘inferior’ races names that embody evil. ISIS. Al Qaeda. Hezbollah. Hamas. We use racist slurs to dehumanize them. ‘Haji’ ‘Sand Nigger’ ‘Camel Jockey’ ‘Ali Baba’ ‘Dung Shoveler.’ And then, because they embody evil, because they are less than human, we feel licensed, as Nissim Vaturi, a member of the Israeli parliament for the ruling Likud party said, to erase ‘the Gaza Strip from the face of the earth.’ 

Naftali Bennett, Israel’s former Prime Minister, in an interview on Sky News on Oct. 12 said, ‘We’re fighting Nazis,’ in other words, absolute evil.

Not to be outdone, Prime Minister Benjamin Netanyahu described Hamas in a press conference with the German chancellor, Olaf Scholz, as ‘the new Nazis.’

Think about that. A people, imprisoned in the world’s largest concentration camp for sixteen years, denied food, water, fuel and medicine, lacking an army, air force, navy, mechanized units, artillery, command and control and missile batteries, is being butchered and starved by one of the most advanced militaries on the planet, and they are the Nazis?

There is an historical analogy here. But it is not one that Bennett, Netanyahu or any other Israeli leader wants to acknowledge.

When those who are occupied refuse to submit, when they continue to resist, we drop all pretense of our civilizing mission and unleash, as in Gaza, an orgy of slaughter and destruction. We become drunk on violence. We kill with reckless ferocity. We become the beasts we accuse the oppressed of being. We expose the lie of our vaunted moral superiority. We expose the fundamental truth about Western civilization. We are the most ruthless and efficient killers on the planet. This alone is why we dominante the wretched of the earth. It has nothing to do with democracy or freedom or liberty. These are rights we never intend to grant to the oppressed. 

Honor, justice, compassion and freedom are ideas that have no converts, Joseph Conrad who wrote ‘Heart of Darkness,’ reminds us. ‘There are only people without knowing, understanding or feelings who intoxicate themselves with words. Repeat words, shout them out, imagining they believe them, without believing in anything else but profit, personal advantage and their own satisfaction.’

Genocide lies at the core of Western imperialism. It is not unique to Israel. It is not unique to the Nazis. It is the building block of Western domination. The humanitarian interventionists who insist we should bomb and occupy other nations because we embody goodness — although they promote military intervention only when it is perceived to be in our national interest — are useful idiots of the war machine and global imperialists. They live in an Alice-in-Wonderland fairytale where the rivers of blood we spawn make the world a happier and better place. They are the smiley faces of genocide. You can watch them on your screens. You can listen to them spout their pseudo-morality in the White House and in Congress. They are always wrong. And they never go away.

Maybe we are fooled by our own lies, but most of the world sees us, and Israel, clearly. They understand our genocidal proclivities, rank hypocrisy and self-righteousness. They see that Palestinians, largely friendless, without power, forced to live in squalid refugee camps or the diaspora, denied their homeland and eternally persecuted, suffer the kind of fate once reserved for Jews. This perhaps is the final tragic irony. Those who were once in need of protection from genocide now commit it.

Israelische scherpschutters die Palestijnse kinderen vermoorden met hogesnelheidskogels.

Fanatieke Joods-Israëlische militairen blijken nu even gevoelloos als de voormalige SS-ers en Nazi-Einsatzgruppen. Erger nog, moesten de Edelgermanen regelmatig nog geïndoctrineerd worden om hun lugubere taak naar behoren uit te voeren, de huidige Zionistische stormtroepen tonen zich zonder enige tussentijdse hersenspoeling trots op hun bloedbaden, zoals te zien is op hun filmpjes op de sociale media. De mainstream-media hebben hen rijp gemaakt tot volwaardige beulen.

Ik heb Chris Hedges’ tekst niet vertaald, omdat de Engelse taal subtieler is, en veel beter in staat de ‘horror’ tot uitdrukking te brengen die zich voor onze ogen in Gaza voltrekt dan de stijve  gecorrumpeerde Nederlandse handelstaal van enerzijds, anderzijds.  

De morele ineenstorting van de zelfbenoemde ‘Joodse Staat’ is geen toevalligheid, maar het onvermijdelijke resultaat van een gecultiveerde Holocaust-trauma gecombineerd met een diep geïnternaliseerde minderwaardigheidscomplex van met name de Asjkenazische  Joden in Israel, gesteund door joden in de zogeheten diaspora die het verkiezen niet naar Israel te emigreren. 

Met de komst van de massamaatschappij, de massaproductie en massaconsumptie werd begin twintigste eeuw de beheersing van de massa een steeds grotere prioriteit voor de elite, een probleem waarvan nationaal-socialisten als ook communisten en liberalen zich uiterst bewust waren, en vanzelfsprekend nog steeds zijn. Hoe houdt men de massa in bedwang? Vandaar het doorslaggevende belang van de economische en financiële macht om te kunnen beschikken over 'betrouwbare' woordvoerders van de ‘vrije pers,’ die een voor de elite zo gunstig mogelijk beeld scheppen. Op die manier liet de journalist Max van Weezel zich gebruiken door zijn politieke verslaggeving te reduceren tot simplistische propaganda, de wereld van 'ditjes en datjes,’ zoals hijzelf zo treffend formuleerde, gekeutel in de marge, begon hij tegen het einde van zijn leven te realiseren. De journalistiek van de trivialiteiten heeft inmiddels serieuze journalistiek van de mainstream media onmogelijk gemaakt, constateerde hij toen zelf. Den Haag is een klein wereldje vol grote ego’s, getuige ondermeer Max van Weezel’s beschrijving: 

Het geeft toch een kick als Mark Rutte je op de schouders slaat en zegt dat hij je artikel heeft gelezen. Dat werkt verslavend — de drive van mensen als Frits Wester en Ferry Mingelen zal zo te verklaren zijn. Ik merkte het afgelopen week weer: met journalistenvakbond NVJ waren we in Den Haag op bezoek bij burgemeester Jozias van Aartsen. Iedereen kreeg een handje, maar bij mij was het meteen: 'Hé Max, wat leuk dat je bent gekomen.' Je telt toch mee, zij het op Madurodam-niveau.

De voltallige Tweede Kamer herdenkt journalist Max van Weezel | Politiek | AD.nl

Meetellen, erbij horen, schouderklopjes ontvangen, het zijn kicks voor journalisten die hun eigenwaarde ontlenen aan de gespeelde aandacht die zij van autoriteiten op ‘Madurodam-niveau’ krijgen. Iemand die bij gebrek aan een doorleefde identiteit zich inspande om de aandacht op zich te vestigen, roept uiteindelijk een gevoel van medelijden op. Daar komt bij dat Nederlanders idolaat zijn van slachtoffers. Die geven hen het gevoel van superioriteit. 

Toen hij opmerkte ‘anoniem’ te hebben ‘meegewerkt aan een boekje, met een eerlijk verhaal over hoe het is om op te groeien tussen Holocaust-overlevenden. Daar wilde ik mijn naam absoluut niet bij hebben,’ en de interviewster vroeg: ‘Waarom niet?’ was zijn antwoord: 'Ik wilde niet zielig worden gevonden, geen mislukkeling zijn,’ waaraan Van Weezel toevoegde: 'Ik heb me decennialang verscholen achter de façade van de geslaagde journalist. In Den Haag stonden de Mark Ruttes en Alexander Pechtolds van deze wereld me op de schouders te slaan, 'dag Max'. Daar was ik iemand.'

Zijn hele werkzame leven lang streefde hij ernaar ‘iemand’ te worden, en daarvoor gebruikte hij de parlementaire politiek, om tegen het einde van zijn leven te beseffen dat hij al die tijd eigenlijk iemand anders was geweest. Zieliger is nauwelijks denkbaar. Het intens vergeefse van zijn optreden sprak ook uit de volgende opmerking tien maanden voor zijn dood: ‘Ergens denk ik: je had ook wel met een Kalasjnikov op een heuveltop mogen staan om ons de vijand van het lijf te houden. Er zit toch ook een Leon-de-Winterachtige Max in me, zo van: timmer erop los als ze met hun poten aan ons lijf of goed komen.’ Het zijn de woorden van een man die over zichzelf zei: 'Ik probeerde mijn existentiële onzekerheid te compenseren door op alles ja te zeggen,' en die er dus nooit in slaagde precies te bepalen waar zijn loyaliteit lag. Was het de democratische rechtstaat Nederland, of de agressieve Apartheidsstaat Israel? Tegen het eind van zijn leven droomde hij ervan op een heuveltop in de bezette en deels geconfisqueerde Westbank ‘de vijand van het lijf’ te houden ‘met een Kalasjnikov.’ Dat die ‘vijand’ de legitieme bewoners waren van de door de bellicose Joodse zionisten bezette en in beslag genomen Palestijnse gebieden, maakte de diep gefrustreerde Max niet uit. Vrede speelde daarbij geen rol, het bezit van de Palestijnse bevolking stond voor hem centraal. In het kader van de pathologische zionistische behoefte aan nog meer ‘Lebensraum’ moest steeds meer land etnisch gezuiverd worden. En ‘[a]ls ze met hun poten aan ons lijf en goed komen’ dan ‘timmer’ je als ‘joods jongetje dat er van Adolf Hitler eigenlijk niet had mogen zijn,’ er gewoon ‘op los,’ en vermoord je met een AK-47-aanvalsgeweer iedere Palestijn die voor zijn en haar rechten opkomt, net zoals de nazi’s destijds deden tegen de verzetstrijders in het bezette Europa. Nog steeds wordt deze ziekelijke, gewelddadige mentaliteit in Nederland geaccepteerd, en zelfs bewonderd, zoals bleek toen Tweede Kamerleden de dood van hun ‘Max’ collectief herdachten, aangezien deze Zionist in hun ogen een ‘meesterjournalist en markante persoonlijkheid’ was. Zelf formuleerde de ‘Haagse vedette’ zomer 2015 in een gesprek met Alexander Klöpping, oprichter van de commerciële krantensite Blendle, zijn drijfveren als volgt: ‘Ik denk wel dat ik te lang gefocust was om bij de toptien van de Haagse journalistiek te horen,’ en ‘Wat je echt belangrijk vindt, is of de minister-president je serieus neemt. Dat Jeroen Dijsselbloem tegen jóú zegt: dit vertel ik natuurlijk exclusief aan jou, want jij begrijpt het echt.’

Klöpping: 'Het gaat dus vooral om de strijd tussen journalisten?'

Van Weezel: 'Ja.'

Klöpping: 'Kun je dat relativeren?'

Van Weezel: 'Nee, dat kon ik niet. Nog steeds niet, nee. Ik ben al geruime tijd aan het afkicken. Al tien jaar.' 

http://www.nrc.nl/next/2015/08/01/gast-wake-up-1519361 

Kalashnikov AK-47 
  

Het bovenstaande geeft aan waar het bovenal om draait in de Nederlandse mainstream-journalistiek: het behagen om 'geliked' te worden. Van Weezel: ‘Ja, ja, ik vond het belangrijk om te zien dat het portret van Mark Rutte van mij en Thijs Broer op Blendle heel veel hartjes kreeg,' terwijl hij tegelijkertijd wist dat 'Je dicht op elkaar [zit] en dat is niet bevorderlijk voor een gezonde afstand tussen politici, voorlichters en journalisten,' waardoor, in de woorden van Geert Mak, de 'chroniqueurs van het heden en verleden,' hun 'taak,' te weten het ‘uitbannen van onwaarheid,' niet 'serieus genoeg' nemen, ondanks het feit dat momenteel 'op Europees en mondiaal niveau een misvorming van de werkelijkheid plaats[vindt] die grote consequenties heeft.' Maar omdat de meeste Nederlandse journalisten de goedkeuring van hun peergroup belangrijker achten dan de werkelijkheid, durven zij de afgedwongen consensus niet te doorbreken en blijven hij en zij de van bovenaf gesanctioneerde versie van de werkelijkheid verspreiden. Zonder ook maar enige schroom vertelde Max van Weezel bij zijn afscheid als parlementair verslaggever hoe journalistiek corrupt hij als ‘icoon’ van de ‘vrije pers’ was geworden. Toen de interviewster opmerkte dat de nauwe banden tussen pers en autoriteit gunstig zijn voor de voorlichters beaamde hij dit onmiddellijk, en voegde hieraan toe ‘Ze zijn ook goed in het insteken van onderwerpen. Als voorlichters weten dat het ene dagblad met een negatief verhaal over de partij bezig is, proberen ze een ander dagblad op het idee te brengen een negatief verhaal over een andere partij te schrijven. Je wéét dat het afleidingsmanoeuvres zijn, maar als journalist ben je blij met de gouden tip. Je wilt je plek in de pikorde behouden.’

Om zijn ‘plek in de pikorde’ te ‘behouden’ was de bij politici zo populaire Max van Weezel, volgens eigen zeggen, bereid om ‘bedrijfsspionage’ te verrichten, af te zien van ‘een gezonde afstand tussen politici, voorlichters en journalisten,’ en zich als parlementair verslaggever te laten gebruiken door politici die hij had moeten controleren. Hij was dermate populair bij het altijd en overal gecorrumpeerde establishment dat minister president Rutte hem een ‘instituut’ noemde, ‘en een man van groot gezag; dit gaan we nog lang voelen.’ Overigens betreft het hier dezelfde premier onder wiens gezag twee opeenvolgende Nederlandse kabinetten fundamentalistische terroristen in Syrië steunden, zonder dat het ‘instituut’ Van Weezel ook maar iets doorhad. Dat is niet zo vreemd, want zijn devies was ‘vooral gezellige dingen’ doen, te ‘socializen’ in plaats van afstand te houden door onder andere  ‘op de perstribune’ de beleidsbepalers in de gaten te houden. Het is geenszins verwonderlijk dat de Tweede Kamer Van Weezel’s heengaan officieel herdacht. Hij was voor het parlement, dat door het corrupte poldermodel de uitvoerende macht niet serieus controleert, een uiterst bruikbare pion. Zijn dochter Natascha van Weezel beweerde tijdens de genocidale inval van de Israelische Strijdkrachten in Gaza dat haar vader altijd voor 'vrede' was geweest, maar dat is opnieuw een vertekening van de waarheid zonder dat de polderpers dit durfde te corrigeren, want een ‘icoon’ is, zoals bekend, heilig.  

Max van Weezel was in alles het tegenovergestelde van legendarische joods-Amerikaanse journalisten als I. F. Stone en Studs Terkel, die in de woorden van eerstgenoemde ervan uitgingen dat ‘Every government is run by liars. Nothing they say should be believed.’ Stone waarschuwde bovendien met klem dat ‘You've really got to wear a chastity belt in Washington to preserve your journalistic virginity. Once the secretary of state invites you to lunch and asks your opinion, you're sunk.’ Op zijn beurt wees Studs Terkel erop dat ‘We have two Governments in Washington: one run by the elected people — which is a minor part — and one run by the moneyed interests, which control everything.’

Citaat uit Terkel’s boek Hard Times: An Oral History of the Great Depression (1970) ‘After the stock market crash, some New York editors suggested that hearings be held: what had really caused the Depression? They were held in Washington. In retrospect, they make the finest comic reading. The leading industrialists and bankers testified. They hadn’t the foggiest notion what had gone bad. You read a transcript of that record today with amazement: that they could be so unaware. This was their business, yet they didn’t understand the operation of the economy.’ In tegenstelling tot Max van Weezel zagen beide Amerikaanse journalisten zich aan het eind van hun leven niet genoodzaakt  zich af te vragen of zij een ‘verloren leven’ hadden geleid. Stone en Terkel werden ook niet door de politieke macht geprezen, maar gewantrouwd. Het ‘icoon’ van de parlementaire polderpers was evenwel schaamteloos in zijn opportunisme en conformisme, zoals tevens blijkt uit Van Weezel’s reactie op de constatering van de interviewster Loes Reijmer dat hij ‘een cynisch verhaal over de Haagse wereld’ had verteld en hij daarop antwoordde: ‘Tja. Toch is het een leuke omgeving om je leven te slijten.’Loes Reijmer: Waarom?Max van Weezel: ‘Het is veel minder saai dan mensen denken: lang leve de recepties met glazen rode wijn en schalen bitterballen — vervolgens zit je om drie uur 's nachts in de nachttrein naar huis. Ik voel me wel aangetrokken tot een hedonistisch leven. Het is een soort verlengd studentenbestaan tot je 63ste.’ Dit cynisme, waarbij alles een prijs heeft maar niets een waarde, werd het handelsmerk van het narcistische, zelfbenoemde ‘joodse jongentje,’ wiens VN-column, volgens eigen zeggen ‘natuurlijkvol[stond]’ met ‘ditjes en datjes,’ die de dag daarop alweer vergeten waren. Het studentikoze bestaan van de mainstream-journalist bestaat uit de trivialisering en daarmee de dépolitisering van de politiek. Al in 1922 stelde de vooraanstaande Amerikaanse media-ideoloog Walter Lippmann, in zijn standaardwerk Public Opinion dat ‘public opinions must be organized for the press if they are to be sound, not by the press,’ want ‘Without some form of censorship, propaganda in the strict sense of the word is impossible. In order to conduct propaganda there must be some barrier between the public and the event. Access to the real environment must be limited, before anyone can create a pseudo-environment that he thinks is wise or desirable.’

Lippmann’s zienswijze is duidelijk herkenbaar in het werk van Max van Weezel die de wandelgangen en Nieuwpoort doorkruiste om van de 'voorlichters' van de politieke partijen te vernemen wat voor hen ‘het nieuws' was, dat wil zeggen welke 'public opinions' zij 'for the press' hadden georganiseerd om op die manier te voorkomen dat de 'vrije pers' zelf zou bepalen wat politiek relevant was voor het grote publiek. Niet het ‘icoon’ van de polderpers mag zijn eigen agenda bepalen, maar degenen van wie hij zich afhankelijk had gemaakt en die Max had moeten controleren, al was het maar omdat 'power corrupts.' Dankzij Van Weezel's 'ditjes en datjes' kon worden verhinderd dat het publiek de context zag, waarbinnen de westerse neoliberale politiek van permanent geweld tegen mens en natuur zich voltrok. De Amerikaanse hoogleraar Stuart Ewen, gespecialiseerd in Media Studies, schreef in zijn boek PR! A Social History of

Spin (1996) dat ‘Throughout the pages of Public Opinion, Lippmann had asserted that human beings were, for the most part, inherently incapable of responding rationally to their world,’ immers voor de ware macht geldt altijd en overal dat de pleitbezorgers van de gevestigde orde de spanning moeten wegnemen die van nature bestaat tussen 'critical reason and public discussion.’ De 'vrije pers' dient de status quo te handhaven door middel van het ‘smeden van mentale overeenstemming tussen mensen die — als zij betrokken zouden zijn bij een kritische dialoog — het waarschijnlijk oneens zouden zijn.’

Met zijn journalistiek van 'ditjes en datjes' wist Max van Weezel decennialang de aandacht af te leiden van de bredere context van de bedreigingen waarmee vandaag de dag de hele mensheid wordt geconfronteerd, zoals de baanloze groei, de milieuvernietiging, de gevolgen van de klimaatverandering, de massale verdwijning van vast werk, de permanente oorlogsvoering, de groeiende kloof tussen arm en rijk, de bevolkingsexplosie, de toenemende sociale onrust onder een aanzienlijk deel van de wereldbevolking dat in abjecte armoede probeert te overleven. Ondertussen stak het borrelende 'icoon' van de parlementaire polderpers nog eens een sigaartje op. Had Van Weezel zich daarentegen verdiept in de geschiedenis dan zou hij hebben geweten dat over de rol van de mainstream-pers gedocumenteerde kritische studies waren verschenen, waarbij een expert als professor Ewen erop wees dat ‘Lippmann hieraan toevoegde dat een serieuze publieke discussie over kwesties slechts een “vage en verwarrende mengelmoes” zou opleveren, een onenigheid die het nemen van besluiten door de uitvoerende macht zou bemoeilijken. “Er kan pas actie worden ondernomen als deze meningen zijn weggenomen, gekanaliseerd, gecomprimeerd en uniform gemaakt.”

Met haar onvermurwbare argument dat mensen in wezen irrationeel zijn, had de sociale psychologie Lippmann — en vele anderen — een handige reden gegeven voor een kleine, intellectuele elite om over de samenleving te regeren. Toch blijkt uit een nauwkeurige lezing van Lippmanns betoog dat hij zich minder zorgen maakte over de irrationele kern van het menselijk gedrag dan over het probleem van het minder moeilijk maken van heerschappij door elites in een democratisch tijdperk.

Met de komst van de massamaatschappij, de massaproductie en massaconsumptie werd begin twintigste eeuw de beheersing van de massa een steeds grotere prioriteit voor de elite, een probleem waarvan nazi’s als ook communisten en liberalen zich uiterst bewust waren, en vanzelfsprekend nog steeds zijn. Hoe houdt men de massa in bedwang? Vandaar het doorslaggevende belang van de economische en financiële macht om te kunnen beschikken over 'betrouwbare' woordvoerders van de ‘vrije pers,’ die een voor de elite zo gunstig mogelijk beeld scheppen. Op die manier liet Max van Weezel zich gebruiken door de politieke journalistiek te reduceren tot simplistische propaganda, de wereld van 'ditjes en datjes,’ zoals hijzelf zo treffend formuleerde, gekeutel in de marge, zoals hij tegen het einde van zijn leven begon te realiseren. De journalistiek van de trivialiteiten heeft inmiddels serieuze journalistiek in de mainstream media onmogelijk gemaakt, constateerde hij toen zelf. Den Haag is een klein wereldje vol grote ego’s, getuige ondermeer Max van Weezel’s beschrijving dat het ‘toch een kick [geeft] als Mark Rutte je op de schouders slaat en zegt dat hij je artikel heeft gelezen. Dat werkt verslavend — de drive van mensen als Frits Wester en Ferry Mingelen zal zo te verklaren zijn. Ik merkte het afgelopen week weer: met journalistenvakbond NVJ waren we in Den Haag op bezoek bij burgemeester Jozias van Aartsen. Iedereen kreeg een handje, maar bij mij was het meteen: “Hé Max, wat leuk dat je bent gekomen.” Je telt toch mee, zij het op Madurodam-niveau.’ 

Meetellen, erbij horen, schouderklopjes ontvangen, het zijn kicks voor journalisten die hun identiteit en eigenwaarde ontlenen aan de gespeelde aandacht die zij van autoriteiten op ‘Madurodam-niveau’ krijgen. Iemand die bij gebrek aan een eigen, doorleefde identiteit zich zo inspant om louter en alleen de aandacht op zichzelf te vestigen, roept uiteindelijk een gevoel van medelijden op. Daar komt bij dat Nederlanders idolaat zijn van slachtoffers. Die geven hen het gevoel van superioriteit. Met een zeker pervers genoegen lazen ze over Max van Weezel’s ellende, over zijn ‘getraumatiseerde moeder, familie in Australië die nooit meer naar Europa durft uit angst voor de nazi's: als je niet depressief wilt raken of maatschappelijk wilt mislukken, moet je niet met de oorlog bezig zijn. Ik denk dat ik, om er niet aan onderdoor te gaan, de identiteit heb gekozen van de geslaagde Haagse verslaggever voor Vrij Nederland.’ Toen hij opmerkte ‘anoniem’ te hebben ‘meegewerkt aan een boekje, met een eerlijk verhaal over hoe het is om op te groeien tussen Holocaust-overlevenden. Daar wilde ik mijn naam absoluut niet bij hebben,’ en de interviewster vroeg: ‘Waarom niet?’ was het antwoord: 'Ik wilde niet zielig worden gevonden, geen mislukkeling zijn,’ waaraan Van Weezel toevoegde 'Ik heb me decennialang verscholen achter de façade van de geslaagde journalist. In Den Haag stonden de Mark Ruttes en Alexander Pechtolds van deze wereld me op de schouders te slaan, 'dag Max'. Daar was ik iemand.'

Zijn hele werkzame leven lang streefde hij ernaar ‘iemand’ te worden, en daarvoor gebruikte hij de parlementaire politiek, om tegen het einde van zijn leven te beseffen dat hij al die tijd eigenlijk iemand anders was geweest. Zieliger is nauwelijks denkbaar.

Max van Weezel’s ontluisterend zelfbeeld is al deprimerend genoeg, maar nog erger is het feit dat zijn werk in het polderland zo werd bewonderd door de gevestigde orde. Op de vraag wat de kritische journalist Rob Wijnberg van De Correspondent zou vinden van de opportunistische en zelfs corrupte werkwijze van de mainstream-pers antwoordde Max van Weezel dat ‘alles’ dat Wijnberg vertelde toen hij door Van Weezel werd geïnterviewd ‘kritiek was op wat ik mijn hele leven heb gedaan. Hij vindt het hyperig, nep-nieuws, te veel gericht op de poppetjes. Joris Luyendijk heeft de parlementaire pers in 2010 dezelfde spiegel voorgehouden. Ja, dat komt even hard aan. Er zit namelijk wel wat in. Ik heb me decennialang bezig gehouden met de dingen die op dat moment, op de vierkante meters van het Binnenhof, belangrijk werden gevonden. Als een staatssecretaris in de problemen kwam door een interview, kreeg ik complimenten van collega's. Terwijl nu, dertig jaar later, niemand weet wie die staatssecretaris was.

Het is evenwel niet alleen de journalistiek van de waan van de dag die Van Weezel's activiteiten in de media zo intens vergeefs, oppervlakkig en verwerpelijk maken, het is tevens de wijze waarop hij zijn vak heeft misbruikt voor propagandistische doeleinden. Een voorbeeld daarvan is de manier waarop hij samen met zijn journalistieke partner Leonard Ornstein jarenlang de zionistische terreur verzweeg of vergoelijkte. De gewelddadige Ariel Sharon werd betiteld als 'een lastig iemand, niet echt een tacticus,' een eufemistische typering die door kritische Israeli's als een absurditeit wordt gezien. Voor hen was Sharon namelijk een oorlogsmisdadiger en daarover is uitgebreid en gedocumenteerd geschreven. 

Leonard Ornstein: ‘Ik ben een trotse Jood.'

Ik kwam het tweetal een keer in Israel tegen waar Ornstein mij wist te melden dat op de WC van Arafat een fotootje van Hillary Clinton hing. 'Echt waar, we hebben het zelf gezien.' Dat was overigens één van de zeer weinige keren dat het duo in Palestijns gebied was geweest, een rondreis hadden ze er nooit gemaakt. Desondanks waren ze toen bezig met het schrijven van een boek dat als ondertitel kreeg ‘Achter de schermen van het Vredesproces (2001).’ Ik was net terug van een rondreis door de Westbank en Gaza en probeerde mijn collega's voorzichtig aan het verstand te brengen dat er in de praktijk geen enkele sprake was van een Vredesproces. En dat kon ook niet omdat - in de woorden van Shlomo Ben-Ami de Oslo Akkoorden: ‘were founded on a new colonialist basis, on a life of dependence of one on the other, forever.’ Ben-Ami was de Israelische voormalige minister van Buitenlandse Zaken en de belangrijkste Israëlische onderhandelaar bij de Camp David-bijeenkomsten. Maar van dit alles wilden Van Weezel en Ornstein niets weten. Behalve Arafat hadden ze zich gericht op rechtse zionistische politici, en die laatsten vertelden iets heel anders. Toen later bleek hoe erg ze zich door de Israelische propaganda in de luren hadden laten leggen, vertelden ze tijdens een radio-interview verbijsterd te zijn dat er geen ‘Vredesproces’ was, en dat zij eveneens ‘achter de schermen’ bestookt waren met propaganda. 

Om als identiteitsloze werkelijk gezien te kunnen worden, speelde Van Weezel elke dag weer een spelletje met zichzelf, en de arrogantie van de macht deed de rest. Het zijn met name journalisten als Max van Weezel die ertoe hebben bijgedragen dat de laatste kwarteeuw de geloofwaardigheid van zowel de politiek als de journalistiek drastisch is afgenomen; men kan niet van het publiek verwachten dat het blijft geloven in het werk van journalisten voor wie hun plaats in 'de pikorde' de belangrijkste drijfveer is. Wanneer ik Max van

Weezel in actie zag, moest ik  denken aan de protagonist van Alberto Moravia’s roman De Conformist (1951), een man die 'tot elke prijs' streefde 'naar normaliteit; een wil tot aanpassing aan een algemeen aanvaarde norm, een verlangen om gelijk te zijn aan alle anderen, omdat anders-zijn hetzelfde was als schuldig zijn.' Zijn vurig verlangen veroorzaakte 'een zucht tot behagen die aan slaafsheid of aan koketterie grensde,' en resulteerde in collaboratie met het fascisme, een doctrine waarin de conformist niet gelooft, maar die hem wel een baan geeft, een functie, en zodoende een valse identiteit. 

Max van Weezel was een diep gekrenkte man, die uiteindelijk met zichzelf werd geconfronteerd. De 

Volkskrant-interviewster, Loes Reijmer, boog zich met de compassie van een vrouw, aan het einde van het interview als het ware troostend over Max heen door hem de geruststellend woorden toe te fluisteren: 'Het is niet te laat, toch?' waarop hij antwoordde: 'Ik ben te terughoudend geweest. Maar nee, het is inderdaad nog niet te laat.' 

In die woorden weerklinkt de kern van zijn tragedie. Nog steeds zag hij zichzelf als slachtoffer, net als de huidige generatie extremistische politici in Israel. Dus terwijl zij een heel volk tot slachtoffer maken van hun onstilbaar zelfmedelijden, wordt tegelijkertijd kritiek op hun genocidaal beleid gelijk gesteld met antisemitisme, want iemand moet toch de schuld krijgen van hun eigen onvermogen. Bij Max van Weezel speelde mee dat hij daadwerkelijk het slachtoffer was van het intense verdriet van zijn moeder, van haar slachtofferschap die te groot was om te kunnen dragen. Zij had haar zoon onbewust gedwongen een bepaalde rol te spelen, en stuurde hem zodoende met een geleende identiteit de wereld in. Van Weezel was een man met de identiteit van een ander, de schijn-identiteit van de ‘meesterjournalist,’ die diep van binnen fundamenteel ‘onzeker’ was, en daardoor uiterst ‘kwetsbaar’ bleef, zoals alle bange mensen. Net als zijn moeder is hij nooit bij machte geweest zijn moeder’s verleden te verwerken. 

Zijn formulering van het eigen vluchtgedrag was tekenend. 'Ik ben te terughoudend geweest.’ Terughoudend betekent in deze context: 'bescheiden, gereserveerd, gesloten,' maar wonderlijk genoeg was de reden waarom hij koos voor de 'identiteit' van 'de geslaagde Haagse verslaggever,' zoals hij het zelf kwalificeerde, was zeker geen bescheidenheid, gereserveerdheid of geslotenheid. Integendeel, hij wilde in de schijnwerpers staan, aanschuiven aan de tafel van de macht. Hij verlangde naar schouderklopjes, was gevleid door de aandacht die hij kreeg van degenen van wie hij meende dat ze macht bezaten, maar die al snel weer onzichtbaar werden zodra ze van het politieke toneel waren verdwenen. Dit ging net zolang door tot hij de kritiek op zijn conformisme en opportunisme niet langer meer kon negeren doordat hem een 'spiegel' werd 'voorgehouden.' Dat beweer ik niet, dat zei hijzelf, niet in dezelfde bewoordingen, maar wel met dezelfde strekking. Op zijn 63ste moest hij een nieuwe identiteit opbouwen, een nieuwe rol instuderen. De Volkskrant:

Begin juli (2014. svh) zat Van Weezel bij de redactievergadering van Vrij Nederland. Hij was nog zoekende naar zijn nieuwe rol en daarom niet met Den Haag bezig. Israel was net een offensief tegen Hamas begonnen op de Gazastrook, dáár lag hij wakker van. 'Ik kan mijn hoofd niet bij Den Haag houden,' zei hij tegen de andere redacteuren, 'ik zit met mijn gedachten bij Gaza.' 

Voor Van Weezel gold datgene wat de Joods-Israelische hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Haifa, Benjamin Beit-Hallahmi, in zijn boek Original Sins. Reflections on the History of Zionism and Israël (1998) schreef over joods-Amerikanen:

In ruil voor de onbeperkte politieke steun aan Israël hebben de Amerikaanse joden gekregen waaraan het ze het meest ontbreekt: een ideologische inhoud om de leegte van hun identiteit te vullen.

Toen ik professor Beit-Hallahmi maart 2008 interviewde, vertelde hij dat hetzelfde opgaat voor joodse westerlingen in het algemeen. Als academicus die in de VS, Engeland en Frankrijk doceerde, en auteur is van talloze boeken, stelt hij ondermeer het volgende ‘Het lijden van de joden door de eeuwen heen, en speciaal tijdens de Holocaust, is gebruikt om het ontzeggen van Palestijnse rechten te rationaliseren en te rechtvaardigen. Dit is zo doeltreffend gebeurd dat de Palestijnen beschouwd worden als de agressors in het Israëlisch-Palestijnse conflict, dat gezien wordt als een simpele voortzetting van de eeuwenlange joodse vervolging.’ En: ‘Diep (of niet zo diep) is iedere zionist zich bewust van de fundamentele immoraliteit van de manier waarop het zionisme de oorspronkelijke bewoners heeft behandeld.’ Ik vrees dat ook voor Max van Weezel de zionistische staat hem datgene gaf waaraan het hem 'het meest’ ontbrak, te weten, een ‘identiteit.’ En dus fantaseerde hij uiteindelijk een ‘Sabra’ te kunnen zijn, een man die zich met zijn aanvalsgeweer ver boven de mensheid, en de menselijkheid waant. De term Sabra ‘verwijst naar een hardnekkige, doornige woestijnplant, in het Engels bekend als cactusvijg, met een dikke schil die een zoete, zachtere binnenkant verbergt. De cactus wordt vergeleken met Israëlische Joden, die zogenaamd stoer zijn aan de buitenkant, maar delicaat en zoet van binnen.’ Alleen nog in deze fantasie kon Van Weezel zich voorstellen alsnog revanche te nemen op de gojim die zijn moeder zoveel leed hadden aangedaan. Hoe machtelozer hij zich op zijn oude dag voelde, en hoe vaker zijn lange-termijn-herinnering opspeelde, des te meer Max de Palestijnen begon te haten, de ‘Arabieren’ die — in zijn fantasiewereld — net als de Nazi’s ‘met hun poten aan ons lijf of goed komen.’ Zo fantaseerde Van Weezel onbewust dat hij alsnog de oorlog zou kunnen winnen, en op die manier de wereld zou tonen dat ook hij als ‘joodse jongetje’ meetelde. In feite bleef zijn bestaan in Nederland een soort vlucht uit de werkelijkheid. Dat was ook onvermijdelijk. Over de corrumpering van het journalistieke werk in Nederland zei hij in 2009: ‘Ik doe er zelf ook aan mee,’ gelijk alle andere gecorrumpeerde vakbroeders. Hij vertelde dat ‘In dertig jaar tijd het aantal journalisten op en rond het Binnenhof’ was ‘vervijfvoudigd: van 50 naar 250. Dat heeft geleid tot meer aandacht voor incidenten en personen dan voor politiek-inhoudelijke vraagstukken.’ Van Weezel, sinds 1976 parlementair journalist en voorzitter van perscentrum Nieuwspoort, signaleerde dan ook een geestelijke leegte in zijn vak, met als gevolg dat ‘Haagse voorlichters gebruik [maken] van het geestelijk vacuüm dat in de journalistiek is ontstaan. Ze “steken iets in,” zoals dat in jargon heet. Politici roepen daarmee — via hun voorlichters — die aandacht voor incidenten ook over zich af. Niet alleen het aantal journalisten op het Binnenhof is toegenomen. Er zijn ook 500 of 600 persvoorlichters, woordvoerders, PA-consultants, of hoe ze zich ook noemen. Er is een handel ontstaan in primeurs, in voorkennis van beleidsnotities. Er wordt je een idee aangereikt en als je belooft dat je het plaatst, krijg je het exclusief. Als journalist hoef je niet meer zelf op een nieuwsfeit te komen door te netwerken en rond te vragen. Die handel is deel gaan uitmaken van ons metier, het is een vervalsing van het vak. Eigenlijk begrijp ik niet dat journalisten erin meegaan, maar ik doe het zelf ook. Nog een stapje verder kom je uit bij de popularisering waaraan de spindoctors sterk hebben bijgedragen. Het is een soort preventieve voorlichting, die allengs persoonlijker is geworden. Het beeld dat politici en Haagse journalisten onder één deken liggen klopt, het is de werkelijkheid.’  

Na zijn afscheid als parlementair verslaggever lukte het Max van Weezel niet langer meer om de identiteit van een succesvolle journalist aan te nemen, en viel hij terug op een vermeend 'Joodse' identiteit, zonder zich te realiseren wat dit nu eigenlijk betekende. De Israelische hoogleraar Shlomo Sand benadrukte in zijn uitgebreide essay How I Stopped Being A Jew (2014) dat de 'Sabras expressed a firm and vigorous rejection of Yiddish culture, an attitude which they strongly encouraged by the leaders of the immigrant community. David Ben-Gurion had banned the use of the language of the Eastern European Jews in the congresses of his socialist party.’ De Israelische Sabra kijkt neer op de diaspora joden die zich eeuwenlang hebben laten treiteren door de gojim, de antisemieten die het leven van de joden zuur maakten, om ze uiteindelijk in gaskamers te drijven, terwijl de rest van de Europeanen de andere kant opkeken of het zelfs goedkeurden.  Dat fatsoenlijke westerlingen de genocide van de Palestijnen scherp veroordelen, interesseert de doorsnee Jood in ‘het beloofde land’ geen zier. Het trauma van de holocaust is sinds 1948 gekoesterd door familie en de staat, zodat nu een kanker is geworden, die eruit gesneden zal moeten worden, wil de patiënt er zelf niet aan ten onder gaan. Intussen is de situatie in ‘het heilige land’  volstrekt verziekt geraakt. Professor Sand toont aan dat er onderling gediscrimineerd wordt tussen de Joden in Israel zelf. Wat voor 'Jood' zou Max van Weezel in Israel hebben willen spelen? De rol van de Joodse machthebber, of die van de gemarginaliseerde Jood? Nog afgezien hiervan laat de herdenking in de Tweede Kamer zien hoe ondergeschikt de rol van Max van Weezel altijd is geweest. In plaats van werkelijk 'gevreesd' te zijn door de politieke macht, werd de kleine Max collectief omarmd door de tot corruptie neigende politici. Waarom? Omdat hij als één van hen werd beschouwd. En zo gedroeg de journalistiek corrupte Max van Weezel zich ook. Gods wegen zijn ondoorgrondelijk en zelden aangenaam. Met of zonder Kalasjnikov. Of Max van Weezer dit ooit begrepen heeft voordat hij zijn laatste adem uitblies betwijfel ik. Such is life.