Problemen met bewijzen MH17
Jolande van der Graaf
AMSTERDAM -
De betrouwbaarheid van bewijsmateriaal in het MH17-onderzoek is in het geding door de duistere rol van de Oekraïense geheime dienst SBU bij corruptie en misdaadschandalen.
Het in juni ontslagen SBU-hoofd Valentyn Nalyvaichenko wordt genoemd in de Hoornse schilderijenroof. Foto: AP
Strafrechtdeskundigen voorspellen problemen voor het toekomstige strafproces tegen de massamoordenaars van de MH17-passagiers, nu blijkt dat er met de inlichtingendienst die allerlei bewijsmateriaal leverde van alles loos is. Het CDA gaat daar vandaag Kamervragen over stellen.
„Er is veel ruis en dat speelt straks gegarandeerd mee bij de strafzaak”, zegt hoogleraar strafrecht Theo de Roos. „Dat geldt voor de verdediging, maar ook voor de rechters die uitermate kritisch naar bewijzen zullen kijken. Het Openbaar Ministerie dient daar niet op te wachten, maar nu al extra onderzoek te verrichten naar de integriteit van de bewijzen.”
De SBU leverde de afgeluisterde telefoongesprekken tussen pro-Russische rebellen in het oorlogsgebied, vlak voor en nadat de Malaysia Airlines Boeing uit de lucht werd geschoten. De veiligheidsdienst had verder een dikke vinger in de pap bij het veiligstellen van stoffelijke overschotten, wrakstukken en raketdelen in het rampgebied.
Maar dezelfde SBU duikt ook op in tal van misdaadaffaires. Meerdere informanten in het schandaal van de weg geroofde schilderijen uit het Westfries Museum in Hoorn wijzen het in juni ontslagen SBU-hoofd Valentyn Nalyvaichenko aan als brein achter de roofkunsthandel. De naam van de vroegere SBU-chef werd vorig jaar al in verband gebracht met grootschalige door de Finse politie ontdekte antieksmokkel.
Ook in het onderzoek tegen de Limburgse politiemol Mark M. lopen er lijnen naar de SBU. Justitie Oost-Brabant deed onlangs rechtshulpverzoek aan Kiev. Volgens opsporingsbronnen hield M. zich in Oekraïne op in een netwerk van ’gangsters en leden van de geheime dienst.’ Alleen deze zomer verdwenen in Oekraïne al 22 SBU-spionnen achter de tralies vanwege corruptie en criminele praktijken.
Groot risico
Het CDA noemt de SBU-schandalen een groot risico voor het strafrechtelijk onderzoek in de MH17-zaak en wil tekst en uitleg van verantwoordelijk minister Van der Steur.
„Er is al weinig bewijsmateriaal”, zegt Tweede Kamerlid Omtzigt. „Wat er wel is, is licht tot zwaar gecompromitteerd. Het bewijsmateriaal werd veel te laat in het gebied opgehaald en blijkt ook nog verzameld door lieden die niet deugen.”
Het CDA wil weten waarom satelliet- en radargegevens van Oekraïners, Russen en Amerikanen in het onderzoek ontbreken. „Verder blijkt nog steeds niet te zijn gepraat met de Oekraïense luchtverkeersleiding.” Volgens het OM verloopt de samenwerking met de Oekraïense onderzoekers ’goed’ en wordt al het aangeleverde bewijs ’kritisch getoetst’.
Hoogleraar internationaal strafrecht Geert-Jan Knoops vindt echter ook dat meer onderzoek naar de betrouwbaarheid nodig is. „Het OM heeft de plicht elk scenario dat met bewijsmateriaal is geknoeid uit te sluiten. Dat houdt in dat nu al nauwgezet bekeken moet worden hoe de SBU bijvoorbeeld de afgeluisterde telefoongesprekken heeft geselecteerd en wie er bij die selectie van de taps betrokken waren.”
1 opmerking:
Maar de tranen van Frans Timmermans, apologist van kindermoordenaars net even iets
zuidelijker (Israël in Gaza), die kunnen ons niet meer afgenomen worden.
Een reactie posten