Ons kent Ons. Wim Kok, Wouter Bos en Diederik Samson.
Zes jaar voorafgaand aan zijn in 1995 uitgesproken rede ‘afscheid van het socialisme’ verklaarde de toenmalige PVDA-voorman Wim Kok met
grote stelligheid dat
Er is geen alternatief voor de
maatschappelijke constellatie die we nu hebben en duus heeft het geen enkele
zin daar naar te streven,
Zes jaar later beweerde dezelfde Kok met evenveel stelligheid dat het hoog tijd was om ‘afscheid van
het socialisme’ te nemen. Hij betitelde het kritiekloos omarmen van de neoliberale ideologie: 'de
bevrijdende werking van het afschudden van de ideologische veren.’ En toen in
2008 deze ideologie onvermijdelijk uitliep op het uitbreken van de financiele
en daarmee economische crisis, leidde dit bij PVDA van Financien Wouter Bos
niet tot het inzicht dat het neoliberalisme een failliet systeem was, maar dat
het koste wat kost overeind moest worden geholpen met grootschalige financiele
steun van de Nederlandse belastingbetalers, oftewel socialisme voor de rijken.
Dit alles behalve democratisch genomen besluit volgde op twee decennia sociaaldemocratische deregulering en
privatisering, een ideologisch beleid vanuit het geloof dat een terughoudende staat de vrije markt het werk zou doen en de gehele mensheid zou verlossen. In werkelijkheid waren het alleen de rijken die wereldwijd profiteerden van de ‘bevrijdende werking’ van het afschaffen van enige overheidstoezicht. Dit alles ten koste van de gewone burger. In de
introductie van The Revenge of History.
The Battle for the 21st Century constateert de Britse publicist
Seumas Milne dat
in the European Union, where neoliberal
ideology, corporate privilege and market orthodoxy were embedded ever more
deeply into each treaty revision, the result was ruinous. The combination of a
liberalized banking system with an undemocratic, lopsided and deflationary
currency union that critics… had always warned risked breaking apart without
large-scale tax-and-spend transfers was an economic disaster waiting to happen.
The crash of 2008 then provided the trigger for what would become the pulverising
economic and social crisis for the eurozone.
The meltdown at the heart of the global
system, described by the Bank of England governor Mervyn King as the worst
financial crisis in capitalism’s history, turned a powerful case against the
neoliberal order into an unanswerable one. It was after all the deregulation of
financial markets, the financialisation of every part of the economy, the
pumping up of credit to fill the gap left by stagnating wages and the loss of
state leverage from mass privatization that triggered the crash and turned it
into a prolonged crisis – and all these flowed from the heart of the neoliberal
system and its vever more dysfunctional operation.
The governing elites who had championed
it, including King, had been shown to be disastrously wrong: not only about the
economic and social impact of the ‘free market’, but about how it actually
functioned in reality.
Veelzeggend in
dit verband is ondermeer het volgende dat in 2009 in de NRC stond:
Bos betreurt geringe greep op
banken
Den Haag, 11 juli. Het kabinet
wil dat banken zich verantwoordelijker gedragen. Maar minister Bos (Financiën)
erkent dat hij de middelen niet heeft om dat af te dwingen.
De
neoliberale krant stelde natuurlijk niet de vraag waarom een minister van
Financien in een parlementaire democratie '[niet] de middelen heeft om dat af te dwingen'? terwijl de kapitalistische staat wel de mogelijkheid bezit om miljoenen werknemers van alles 'af te
dwingen,' met voorop de miljardenbezuinigingen. Waarom kunnen banksters ongecontroleerd opereren? Eén van de belangrijke redenen is
dat de financiele macht dienstbare oud-politici met lucratieve banen beloont. Even wat informatie over de
voorganger van minister Bos:
Commissaris
Wim Kok: beloning topmanagement ING geen zelfverrijking
Oud-premier
Wim Kok vindt dat de beloning van de top van ING geen voorbeeld is van
exhibitionistische zelfverrijking.
Liveverslag
van de jaarvergadering ING
Woorden van
jaren geleden
‘Het zijn
woorden van mij van jaren geleden en die hadden betrekking op beloningen die
qua aard en omvang rechtvaardiging misten. Dat is hier niet het geval'’, stelde
Kok dinsdag op de aandeelhoudersvergadering van ING.
Commissaris
Kok
Kok is ruim
een jaar toezichthouder bij de bankverzekeraar. Als premier toonde hij zich
begin jaren negentig een fel tegenstander van de miljoenenbeloningen in de top
van het bedrijfsleven. Kok noemde het ‘een duivels dilemma' om als commissaris
een besluit te nemen over de nieuwe beloningen voor de top van ING. ’Ik heb het
er heel lastig mee gehad.'
Hij zei
begrip te hebben voor de weerstand tegen de hoge beloningen, maar vroeg ook om
zijn mening te respecteren. De voormalige PvdA-leider zei dat het noodzakelijk
was om de lonen bij ING op te schroeven om in de toekomst talent bij ING te
houden. ’Het is een forse stijging, maar onvermijdelijk gezien de concurrentie
op de arbeidsmarkt. We vissen in dezelfde vijver van toptalent.’
Bank en Olie-Commissaris Wim Kok had het over hetzelfde ‘toptalent,’ onder wie hij
zichzelf rekent, dat het Westen in een financiele en economische crisis had
gestort. Desondanks kon hij kritiekloos deze nonsens tegenover politici en
journalisten uitspreken. Nu we het toch over mijn collega’s hebben: de rol van
de Nederlandse commerciele massamedia is -- eufemistisch gesteld -- opmerkelijk. Die
wist al die tijd van niets. Tenminste als we uitgaan van de eigen beweringen.
Zo stelde de inmiddels tot adjunct-hoofdredacteur van de ‘kwaliteitskrant’ NRC verheven Egbert
Kalse op 7 oktober 2008, vlak na het uitbreken van de financiele crisis,
tegenover een verslaggeefster van NRCnext:
Jij vraagt je
natuurlijk af waarom jouw bank in Nederland in hemelsnaam in Amerikaanse
hypotheken gaat beleggen? Dat komt omdat ze dachten daar meer geld mee te
kunnen verdienen dan met andere beleggingen. Iedereen (dan bedoel ik voor de
verandering maar weer eens echt iedereen) dacht dat de huizenprijzen in Amerika
altijd zouden blijven stijgen. Dom natuurlijk, maar zo was het wel. En omdat
iedereen dat dacht, dacht ook iedereen dat het wel veilig was daarin te
beleggen. Niet dus.'
Met andere woorden: een foutje van
iedereen, de bankiers, de politici en de media die al jaren het
gespecuuleer met geld dat er niet is hadden toegejuicht zodra er op de beurs
weer een record werd gebroken. Maar Egbert was nog steeds niet goed
geinformeerd. De lezers die al lang voor 2008 de rubriek Het Neoliberale
Geloof op mijn weblog hadden gelezen, wisten dat kritische Amerikaanse
deskundigen hier allang voor hadden gewaarschuwd. Ik geef één voorbeeld van iemand die
al lang geleden met klem waarschuwde:
On Sept. 7, 2006, Nouriel Roubini, an economics professor at New York
University, stood before an audience of economists at the International
Monetary Fund and announced that a crisis was brewing. In the coming months and
years, he warned, the United States was likely to face a once-in-a-lifetime
housing bust, an oil shock, sharply declining consumer confidence and,
ultimately, a deep recession. He laid out a bleak sequence of events:
homeowners defaulting on mortgages, trillions of dollars of mortgage-backed
securities unraveling worldwide and the global financial system shuddering to a
halt. These developments, he went on, could cripple or destroy hedge funds, investment
banks and other major financial institutions like Fannie Mae and Freddie
Mac.The audience seemed skeptical, even dismissive. As Roubini stepped down
from the lectern after his talk, the moderator of the event quipped, "I
think perhaps we will need a stiff drink after that." People laughed — and
not without reason. At the time, unemployment and inflation remained low, and
the economy, while weak, was still growing, despite rising oil prices and a
softening housing market. And then there was the espouser of doom himself:
Roubini was known to be a perpetual pessimist, what economists call a
"permabear." When the economist Anirvan Banerji delivered his
response to Roubini’s talk, he noted that Roubini’s predictions did not make
use of mathematical models and dismissed his hunches as those of a career
naysayer.'
Het is niet overdreven te stellen dat we hier te maken met een gecorrumpeerde kongsi van managers, politici en media-opiniemakers, die elkaar permanent de bal
toespelen. Ook in dit geval weer, nu minister Asscher de rol van domme August speelt, die
ineens verrast wordt door de werkelijkheid.
Mag ik u even voorstellen: het neoliberale antwoord op de neoliberale crisis. Hope you guess my name.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten