zondag 4 oktober 2009

Heleen Mees van de NRC 14



Naar aanleiding van een stukje over Heleen Mees schreef:

AdR heeft een nieuwe reactie op uw bericht "Heleen Mees van de NRC 10" achtergelaten:


Deze foto van mw. Nijkamp is overigens een zeer intelligente artistieke knipoog naar een renaissanceschilderij (oudroze achtergrond - spiegeling - dieprode jurk) enerzijds en Marilyn Monroe (die ook anders heette dan ze heette) op het heteluchtrooster anderzijds.

En profil blijft er echter niets aardigs (in twee opzichten) van Nijkamp over. Al vind ik het wat flauw om haar décolleté zo te becommentariëren. Zij kan op grond van wat zij zegt of schrijft afdoende aangepakt worden.

Beste AdR, laat ik proberen duidelijk te maken dat mijn opmerking dat de middelste foto 'een aardig inkijkje in de diepere drijfveren van dit 40-jarige meisje' geeft geenszins flauw bedoeld is, maar dat ik die opmerking letterlijk bedoel. Om dat duidelijk ter maken eerst even een aanloopje. Men kan de neoliberale nonsens van Heleen Mees met talloze argumenten weerleggen. Maar op een bepaald moment moet men verder gaan dan alleen ingaan op nonsens. Men moet niet blijven steken in sociale en politieke weerleggingen. Mensen die zoveel nonsens uitkramen moeten goed bestudeerd worden, vooral als mens. Men moet zo iemand als een psychologisch verschijnsel analyseren. Men moet zich afvragen: wie zegt dit allemaal en waarom? Ik bedoel, je kunt wel eeuwig blijven doorgaan met idioten serieus van repliek te dienen, maar op een gegeven moment is dat contraproductief, verspilde moeite die deze mensen alleen maar belangrijker maakt dan ze zijn. Het is interessanter hoe Mees zich publiekelijk presenteert dan wat ze te melden heeft. Laten we onze ogen gebruiken. Wat zien we? Welnu, ik citeer Mees:
In 2003, het jaar waarin mijn vader overleed, heb ik niet zozeer een contemplatief als wel een vegetatief bestaan geleid. Een jaar eerder was ik mijn baan in New York kwijtgeraakt, toen mijn geliefde en ten slotte ook nog mijn huis. Mijn annus horribilis. Er kwam niets meer uit mijn handen, het enige wat ik deed was huilen. Het kostte me best veel tijd om mijn leven daarna weer op te bouwen. Op een dag schreef ik het verhaal dat een doorbraak voor mij zou betekenen (’Vrouwen zouden nu eindelijk écht eens aan het werk moeten gaan’, gepubliceerd op de opiniepagina van NRC Handelsblad, 2006, AV) en vanaf dat moment is alles beter gegaan. Dat ik nu van die gemene stukken kan schrijven, heb ik aan die periode te danken. Het is geen boosheid, geen wraak – ik strijd niet voor de vrouwenzaak omdat mijn geliefde bij me weg is gegaan – maar het is wel zo dat het helpt als je bepaalde dingen ook werkelijk hebt gevoeld, doorleefd. Ik wist het toen ik mijn verhaal schreef: dit zal mijn leven veranderen. Ieder woord viel op zijn plaats. Ik wás al geëngageerd, ik wás al gedreven. Ik had alleen nog een cause nodig...
Laatst was ik met een vriendin naar Brussel. Ze heeft twee leuke kinderen, een Porsche, een mooi huis, een goede baan, een werkende man, een stralende lach, lange blonde haren en alle vrijheid van de wereld. Ik weet niet precies waar ik jaloers op ben, misschien is het zelfs geen jaloezie, maar ik probeer me wel eens voor te stellen hoe mijn leven was verlopen als mijn geliefde me niet had verlaten… Soms denk ik: hoe kan hij nou niet meer van mij houden? In die vraag ligt het antwoord eigenlijk al besloten: natuurlijk houdt hij nog van mij...
En wat mijn kinderwens betreft: ik ben er nog niet uit. Er is een grondsteward bij Delta, een mooie zwarte jongen, die mij steeds belt. Misschien moet ik de volgende keer toch maar eens vragen of hij langs komt. Kuis blijven is de slechtste manier om een kind te krijgen...

Afgaande op haar eigen woorden zien we iemand met een geleende identiteit. Wat zien we nog meer? Eerst dit: ik ben meer dan een kwart eeuw radio-journalist geweest, iemand die getraind is in het luisteren naar de stemmen van mensen. Niet alleen naar wat die stemmen vertellen, maar ook wat die stem uitstraalt, de klankkleur, de toonhoogte, de dictie, het ritme. Toen ik de eerste keer de stem van Heleen Mees hoorde schrok ik. Ik hoorde een gekloonde stem, de stem van iemand anders, van Neelie Kroes, de eerder in opspraak gekomen Europees commissaris voor mededinging. Een vrouw tegen wie Mees opkijkt: ‘Vergeleken met powervrouwen als Neelie Kroes en Hillary Clinton loop ik maar een beetje te lummelen.’ Exact dezelfde stem, griezelig. Tegenover Trouw zei Heleen Mees over haar middelbare schooltijd: ‘Ik was erg in mezelf gekeerd. Toen ik een jaar of vijftien was, zei een jongen tegen mij dat ik een weirdo was. Ik wist niet precies wat het woord betekende, maar ik had toch het idee dat hij gelijk had.’ Het gekke bij mensen als Mees is dat ze ongewild zo eerlijk zijn, voortdurend willen ze ons iets over zichzelf vertellen, over hun verloren liefde, over hun meest intieme verlangens, over hun grootste angsten. Ze zijn de hele tijd met zichzelf bezig, met hun plaats in een ontzielde maatschappij, met de pikorde. Ze schreeuwen het als het ware uit. Ze zijn permanent in verwarring en hebben daarom ‘alleen nog een cause nodig.’ Een ‘cause’ die hun identiteit wordt en die dus koste wat kost erdoor gedrukt moet worden en waaraan alles en iedereen onderworpen wordt. Het is voor hen een kwestie van leven of dood, identiteit of geen identiteit.
Het opmerkelijke van mensen met een geleende identiteit is dat ze vaak een magnetische aantrekkingskracht uitoefenen op andere onzekere mensen. Het kenmerkende van mensen met een geleende identiteit is dat ze zichzelf altijd zien door de ogen van de ander. Ze voelen zich permanent genoodzaakt zichzelf te verkopen en zenden voortdurende signalen uit.
Oke, AdR, kijk nu nog eens goed naar de foto’s hierboven. Wat zien we? Allereerst zien we een 40-jarige vrouw die als huppelende tiener in haar mooiste jurk voor een fotograaf van een glossy magazine springt om op die manier dynamisch, jong, sprankelend en begeerlijk eruit te kunnen zien. In datzelfde glossy magazine staat de foto afgedrukt waarop ze in bed in een kort jurkje haar eigen artikel in handen houdt waarin ze vrouwen aanmaant fulltime te gaan werken. Maar let op, ook hier worden talloze signalen uitgezonden. Het gaat op deze foto niet om het overtuigen van vrouwen, want als je goed kijkt dan ziet je rechts van haar een boekje met een rode kaft, getiteld: Vochtige Streken, een boekje geschreven door het Duitse tv-sterretje Charlotte Roche dat enige stof heeft doen opwaaien, en dat als volgt is omschreven: Charlotte Roche: Anale seks, zelfbevrediging en hygiëne
Vochtige streken: seksleven, met aambeien seksuele sensatie, eigen lichaamssappen als odeurtje: toppunt van opwinding.



DE HOOFDFIGUUR IS HELEN MEMEL, EEN MEISJE VAN ACHTTIEN,DAT ONDANKS HAAR LEEFTIJD NAUWELIJKS SCHAAMTE KENT. TIJDENS HET WEGSCHEREN VAN SCHAAMHAREN GAAT ER IETS MIS EN BELANDT HELEN IN HET ZIEKENHUIS. DAAR VERTELT ZE UITGEBEREID OVER HAAR SEKSLEVEN EN AAMBEIEN,[DIE WOEKEREN ALS BLOEMKOLEN, MAAR BEZORGEN HAAR TOCH EEN GEWELDIGE SEKSUELE SENSATIE. ALLES WAT HELEN DOET EN ZEGT HEEFT TOTAAL NIETS MET DE MAATSCHAPPELIJKE VISIE VAN "VROUWELIJK" TE MAKEN. HAAR ONGEWASSEN LIJF,MET ACHTER HET OOR EN OP HAAR POLS EEN GEURTJE VAN EIGEN LICHAAMSSAPPEN IS VOOR HELEN HET TOPPUNT VAN OPWINDING.


DE MENINGEN OVER CHARLOTTE ROCHE EN VOCHTIGE STREKEN. PORNO OF FEMINISTISCH. IS VOCHTIGE STREKEN PORNOGRAFISCH OF EEN FEMINISTISCH MANIFEST? IS HET EEN LITERAIRE PRUL OF EEN SLIM IN ELKAAR GEZET COMMERCIEEL BOEK? IN DUITSLAND KAN MEN HET ANTWOORD NOG STEEDS NIET GEVEN, MAAR HET IS IN IEDER GEVAL DUIDELIJK, DAT DE DUITSE JONGEREN ER VAN GENIETEN. VOOR DUITSE MEISJES WERKT DE ONOMWONDEN MANIER VAN SCHRIJVEN BEVRIJDEND. DE HOOFDPEROON HELEN ROEPT VROUWEN OP OM ONTSPANNENDER MET HET LIJF OM TE GAAN, WANT DAT LEVERT BETERE SEKS OP. DE DUITSE JONGENS GRINNIKEN. DE MENINGEN VAN DE FEMINISTEN ZIJN VERDEELD. HET ENE DEEL VINDT ROCHE GEWOON EEN SLIMME PORNOGRAFE, VOOR HET ANDERE DEEL IS CHARLOTTE ROCHE EEN ZELFBEWUSTE FEMINISTE.


Het boek zelf heeft eigenlijk geen enkele literaire waarde. De mening van Charlotte Roche zelf: "Vochtige streken is fictie met autobiografische trekken. Helen durft veel meer dan ik. Zelf zou ik mijn boek nooit kopen en ik wil niet, dat mijn dochter of mijn ouders het ooit lezen.


Daar ligt ze dan: Heleen Mees, het 40-jarige meisje van wie ‘de geliefde’ is weggelopen, en dat desondanks stelt ‘natuurlijk houdt hij nog van mij.' Het verlies heeft ze nog steeds niet verwerkt en ondertussen fantaseert ze over ‘een mooie zwarte jongen’ die haar als het ware op bestelling zou kunnen bevruchten en wiens enige noemenswaardige kwaliteit kennelijk is dat hij 'mooi' is en een 'zwarte' huid heeft, kortom slechts een lichaam is met een geslachtsdeel als belangrijkste kenmerk. Een 'zwart' lichaam dat ze eens in het voorbijgaan haar telefoonnummer heeft gegeven. Geestelijke kenmerken zijn kennelijk niet vermeldenswaardig, zolang hij maar 'mooi' en 'zwart' is. Terwijl ze de mannen laat weten: 'het liefst zou ik toch trouwen en kinderen krijgen' houdt ze als power feministe de vrouwen voor dat ze zich 'niet kan voorstellen dat je intellectueel bevredigd wordt door voor kinderen te zorgen.' Daar ligt ze dan tegelijkertijd begeerlijk te zijn voor de mannen en feministische rolmodel te zijn voor de blanke middenklasse vrouwen. En op televisie kleedt ze zich opnieuw in haar zondagse jurk met haar borsten op een presenteerblaadje: kijk mij eens modern en begeerlijk zijn, een hedendaagse reactionaire vrouw in een moderne verpakking. Begrijp je nu AdR waarom ik schreef dat haar decollete 'een aardig inkijkje in de diepere drijfveren van dit 40-jarige meisje' geeft? Meer over Heleen Mees binnenkort in dit theater.

10 opmerkingen:

AdR zei
Deze reactie is verwijderd door de auteur.
AdR zei

Beste Stan,

De uitleg is niet overbodig, dus dank ervoor.
Er is een opvallende kloof tussen die foto van H. op bed, die Beschikbaarheid voor de Anonieme Mannelijke Toeschouwer uitstraalt, en haar verhalen over vrouwen die toch vooral moeten gaan werken (doet het ook goed in een crisis waarin banen als sneeuw voor de zon wegsmelten).

Helaas, mijn ogen zijn niet scherp genoeg om de kaft van dat rode boekje te ontcijferen, maar ik geloof het onmiddellijk en het zal daar niet zonder bedoeling liggen. Ze heeft geen Klassieke Rus of voor mijn part Jane Austin naast zich, maar Moderne Rotzooi. Iets als Anja Meulenbelt, maar dan zonder de feministische pretenties. Helen Memel, dat klinkt al bijna als Helen Mees, nietwaar.

Ik noemde de bovenste foto een verwijzing naar een renaissanceschilderij, dit moet zijn: preraphaelitisch. Ik zou geen bevriende kunsthistorica durven vragen welk schilderij ook alweer, want Heleen Nijkamp roept vooral walging op bij de seksegenoten van haar die ik ken.

Velen zoniet bijna iedereen heeft er wel mee te maken gehad dat verkering uitgemaakt werd door de ander, waarbij de vraag blijft knagen: hoe kan zij/hij nou niet meer van mij houden?
De conclusie dat het antwoord: natuurlijk houdt die ander nog van mij, in de vraag besloten ligt is zo volstrekt onnozel dat wie dit zegt eigenlijk op ieder ander gebied onbevoegd verklaard mag worden. Helaas kennen wij deze persoonlijke ontboezeming (no pun intended) doordat zij meent ons te moeten trakteren op neoliberale prietpraat, namens de PvdA.

Men zou zich ook kunnen afvragen: waarom wordt deze vrouw niet tegen zichzelf beschermd, waarom krijgt zij de ruimte om zich te manifesteren in allerhande media?
Met andere woorden, waarom de ruimte voor iemand over wie je kunt zeggen

Het gekke bij mensen als Mees is dat ze ongewild zo eerlijk zijn, voortdurend willen ze ons iets over zichzelf vertellen, over hun verloren liefde, over hun meest intieme verlangens, over hun grootste angsten. Ze zijn de hele tijd met zichzelf bezig, met hun plaats in een ontzielde maatschappij, met de pikorde.

Misschien ligt hier het antwoord wel degelijk in de vraag besloten.

(Herplaatst wegens vele tikfouten - oogdefect, ben ik inmiddels aan geholpen, hm...).

Sonja zei

Ik zie, als vijftigjarige vrouw, redelijk onafhankelijk, en moeder, in Heleen Mees een omhooggevallen babbeltrien diep uit de Hengelose zoutmijnen, een navelstaarder van het slag voor wie het verschijnen op televisie de ultieme kick is. Die eens flink genomen moet worden door een paar matrozen. Ja sorry jongens, maar ik ben een vrouw, dus ik mag het zeggen. Denk ik.

Anoniem zei

Gewoon een waardeloze kut, dertien in een dozijn tegenwoordig. Wegstoppen in de naaidoos!

anzi

Anoniem zei

Mevrouw Mees is exemplarisch voor het moderne leven. Veel poeha maar weinig inhoud en alles zeer vluchtig. Trends volgen, gedrag wat bon-ton is.
Lezen wat hip is en een beetje schokerend, maar verder vrij nihilistisch.
Waarom Campert's 'Tjeempie of Liesje in Luiletterland land' niet op de foto naast Meesje ;-)

Merijn

Anoniem zei

Beste Stan,

ik ken het werk van Heleen niet zo goed maar je analyse komt vlijmscherp op me over. Compimenten en respect!

Groeten
Jeroen M.

Anoniem zei

Hoe actueel dit opeens (juli 2013, H.Mees gearresteerd voor stalking)!!!
Petje af voor je scherpe analyse Stan.

http://www.geenstijl.nl/mt/archieven/2013/07/heleen_mees_wtf.html#comments

Anoniem zei

Opmerkelijke leeservaring nu anno 2013, ik noem ze de MiniCooper-feministen.

Anoniem zei

scherp :)

Anoniem zei

Mooi

Peter Flik en Chuck Berry-Promised Land

mijn unieke collega Peter Flik, die de vrijzinnig protestantse radio omroep de VPRO maakte is niet meer. ik koester duizenden herinneringen ...