NAVO-chef Rutte praat koning Willem-Alexander bij
In dit liveblog het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne en de ontwikkelingen om de strijd tot een einde te brengen.
- Oekraïne en Rusland betichten elkaar van opblazen pompstation in Russische grensregio
- Grote Russische drone-aanval op Oekraïense stad Odesa
- 'Europese landen werken aan plan om rol van VS over te nemen in NAVO'
NAVO-chef Rutte praat koning Willem-Alexander bij
NAVO-secretaris-generaal Rutte heeft een ontmoeting gehad met koning Willem-Alexander. Ze spreken elkaar op paleis Huis ten Bosch in Den Haag. Het gesprek ging over de internationale samenwerking en de samenwerking binnen de NAVO.
Die samenwerking staat onder druk, nu president Trump van de VS openlijk kritiek levert op de defensie-inspanningen van de Europese landen. Rutte probeert als hoogste baas van de NAVO de eenheid te bewaren.
Daarnaast is er gesproken over de oorlog in Oekraïne en over nieuw leiderschap door een sterke Europese Unie, zo staat in een Instagram-postvan het Koninklijk Huis.
Voor Rutte was het de eerste keer dat hij de koning op Paleis Huis ten Bosch ontmoette sinds hij stopte als premier van Nederland, afgelopen zomer. Als leider van diverse kabinetten had Rutte wekelijk overleg met de koning.
Oekraïne en Rusland betichten elkaar van opblazen gaspompstation in Russische grensregio
Rusland en Oekraïne beschuldigen elkaar van het opblazen van een gaspompstation in de Russische grensregio Koersk. Rusland beticht Oekraïne van de aanval en spreekt van "terrorisme". Het Oekraïense leger stelt dat Rusland zelf achter de aanval zit.
Op videobeelden is de brand in het Soedzja-gaspompstation te zien, dat zich in de regio Koersk op tientallen kilometers van de Oekraïense grens bevindt. Vorig jaar zomer veroverde het Oekraïense leger een deel van die regio met een verrassingsaanval, maar inmiddels heeft Rusland een groot deel van het gebied weer in handen. Het Russische ministerie van Defensie beweert dat de Oekraïners het pompstation hebben opgeblazen toen ze zich terugtrokken.
Bekijk hier de beelden van de aanval:
De beschuldigingen over en weer zijn niet los te zien van het Amerikaanse voorstel om aanvallen op elkaars energiesector en infrastructuur voor dertig dagen te staken. Beide partijen stemden daar afgelopen dinsdag mee in. Het Kremlin zegt dat Oekraïne die afspraak heeft geschonden door het gaspompstation aan te vallen, maar volgens Oekraïne gaat het om een provocatie van Rusland, bedoeld om "Oekraïne in diskrediet te brengen".
De afgelopen dagen hebben Rusland en Oekraïne elkaar meerdere keren beschuldigd van het schenden van de overeenkomst. Beide partijen beweren eveneens dat ze de gemaakte afspraken zelf nog altijd naleven.
Grote Russische drone-aanval op Oekraïense stad Odesa
Rusland heeft veel schade aangericht met een aanval op de Oekraïense stad Odesa. Een militaire analist zegt tegen Reuters dat het gaat om "een van de grootste Russische drone-aanvallen op Odesa sinds de invasie in 2022". Er zouden drie tieners gewond zijn geraakt.
De aanval vond plaats nu de Tsjechische president Petr Pavel op bezoek is in de Oekraïense havenstad om te praten met regionale functionarissen. Oekraïense media meldden vannacht meer dan vijftien explosies in Odesa. In delen van de stad viel de stroom uit.
De Russische luchtmacht meldt dat het vannacht 214 drones heeft afgevuurd. Hoeveel daarvan op Odesa waren gericht, werd niet gespecificeerd.
'Europese landen werken aan plan om rol van VS over te nemen in NAVO'
Een groep Europese landen zou werken aan een plan om binnen een enkele jaren de rol van de Verenigde Staten binnen de NAVO over te nemen, schrijft The Financial Times. Op die manier zou voorkomen moeten worden dat er chaos uitbreekt als de VS zich plotseling terugtrekt uit de NAVO.
Het zou onder meer gaan om het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland en een aantal noordelijke landen. De Britse krant sprak met vier Europese diplomaten over de plannen. Het zou momenteel nog gaan om informele gesprekken, maar het is de bedoeling dat er bij de NAVO-top in Den Haag aankomende zomer een concreet plan ligt.
Sinds de verkiezing van president Trump is er twijfel over de toewijding van de VS aan het militaire bondgenootschap. Trump heeft vaak kenbaar gemaakt dat hij vindt dat Europa veel te weinig doet op het gebied van Defensie en dreigde in het verleden met een vertrek uit de NAVO. Afgelopen woensdag meldde de Amerikaanse nieuwszender NBC dat de Verenigde Staten overwegen om niet langer de hoogste commandant van de NAVO in Europa te leveren. Dat gerucht zong al langer rond.
Het gaat om de zogenoemde Supreme Allied Commander Europe (SACEUR), die de leiding heeft over de verdediging van Europa. Sinds de oprichting van de NAVO wordt deze post altijd door een Amerikaanse generaal vervuld, maar nu zou het Pentagon overwegen om de handen ervan af te trekken. De terugtrekking zou passen bij de grote bezuinigingen die momenteel worden doorgevoerd op het Amerikaanse ministerie van Defensie.
Zelensky bij top in Parijs volgende week
De Oekraïense president Zelensky is volgende week in Parijs voor overleg met Europese leiders. In de zogenoemde 'coalition of the willing' wordt gewerkt aan een vredesplan voor Oekraïne. Het initiatief hiervoor komt van de Britse premier Keir Starmer en de Franse president Emmanuel Macron.
Dit Europese initiatief is een reactie op de deal die de Amerikaanse president Trump probeert te sluiten met de Russische president Poetin.
De besprekingen met onder andere de leiders van Frankrijk, Groot-Brittannië, Duitsland en Polen zijn gepland voor 27 maart. Ook premier Schoof zal daarbij aanwezig zijn.
EU-leiders: binnen vijf jaar defensiemacht sterk uitbreiden
De regeringsleiders van de Europese Unie willen dat de EU binnen vijf jaar een aanzienlijk sterkere defensiemacht heeft. De defensieparaatheid moet "resoluut" omhoog, zo schrijven de 27 EU-leiders in een gezamenlijke verklaring, na een dag lang praten over het 'herbewapenen' van de Europese Unie.
De lidstaten steunen hiermee het doel van de Europese Commissie dat Europa in 2030 herbewapend moet zijn, voldoende afschrikkingsmacht heeft en een goed lopende defensie-industrie. De regeringsleiders roepen op om de defensievoorstellen van de Commissie met spoed uit te werken.
Volgens de EU-leiders is een "sterkere en slagvaardigere" Europese Unie op het gebied van veiligheid en defensie positief voor de mondiale en trans-Atlantische veiligheid, en helpt dit ook de NAVO.
Trump: spoedig handtekening onder grondstoffendeal met Oekraïne
President Trump gaat "snel" een handtekening zetten onder een grondstoffendeal met Oekraïne. Dat zei hij tegen journalisten bij het ondertekenen van een decreet, waarmee de VS de productie van kritieke grondstoffen opvoert.
Eind vorige maand was de Oekraïense president Zelensky al in het Witte Huis om de grondstoffendeal te ondertekenen, maar dat bezoek liep uit op een faliekante mislukking toen Zelensky en Trump voor het oog van de wereld ruzie kregen in het Oval Office. Kort na die ruzie liet Zelensky al weten dat wat hem betreft de deal alsnog kan doorgaan.
Het gaat bij het akkoord om een raamwerk voor een definitieve deal. In dat raamwerk wordt de helft van de toekomstige opbrengsten van minerale grondstoffen in Oekraïne gestort in een fonds, dat zal worden beheerd door de VS en Oekraïne. Dat geld zal onder meer worden gebruikt om te investeren in nieuwe projecten in Oekraïne.
Over een definitieve deal moet nog verder worden onderhandeld. Zelensky heeft meerdere keren aangegeven in ruil voor de deal ook veiligheidsgaranties van de VS te willen. Trump wil die niet geven. Volgens hem is het aangaan van een dergelijke intensieve economische samenwerking al een soort veiligheidsgarantie voor Oekraïne.
Langzaam meer duidelijk over gesprekken Riyad
Langzaam wordt er meer bekend over de gesprekken die maandag van start gaan in de Saudische hoofdstad Riyad. Eerder was al duidelijk dat Amerikaanse en Russische delegaties met elkaar om de tafel gaan. Nu is bekend dat er ook een Oekraïense afvaardiging aanwezig zal zijn, zei president Zelensky bij een bezoek aan Noorwegen.
De Russische en Oekraïense delegaties zullen niet rechtstreeks met elkaar praten, onderstreepte Zelensky. Eerst spreken de Amerikanen met de Oekraïners, daarna volgen gesprekken tussen de Amerikanen en de Russen.
Verder is bekend dat de Russische delegatie geleid zal worden door een hooggeplaatste functionaris van de inlichtingendienst FSB. Volgens de Britse krant The Guardian speelde deze functionaris, Sergej Beseda, ruim drie jaar geleden een belangrijke rol bij het vergaren van informatie in aanloop naar de invasie van Oekraïne.
Zelensky tegenover EU-leiders: belangrijk om druk op Rusland te houden
De Oekraïense president Zelensky heeft op X de toespraak geplaatst die hij vanochtend hield voor de 27 EU-leiders. De Europese Raad is vandaag en morgen opnieuw bij elkaar om te spreken over het 'herbewapenen' van de Europese Unie en ook over de steun aan Oekraïne. In de speech geeft Zelensky een update over de huidige situatie in Oekraïne en benadrukt hij dat zijn leger onder meer snel meer artilleriegranaten nodig heeft.
Verder schrijft Zelensky in een reeks berichten op X dat er ondanks de recente woorden van de Russische president Poetin niets is veranderd aan de situatie in zijn land. Daarom moet volgens hem de militaire steun vanuit Europa voor zijn land worden opgevoerd, is het tijd dat Europa zijn eigen wapens gaat produceren in samenwerking met Oekraïne en is het ook belangrijk om de Russische sancties in stand te houden. "Tot ze zich terugtrekken uit ons land en ons volledig compenseren voor de schade door de agressie", aldus Zelensky.
Zelensky: "Er moet niet minder druk op Rusland worden gezet nu er diplomatieke initiatieven lopen. Dat is essentieel in het tegengaan van de Russische hoax. We weten allemaal hoe makkelijk Moskou beloftes opzij kan schuiven, een paar uur nadat ze hun woord hebben gegeven."
Britten: zeker 200.000 Russen gesneuveld na invasie in Oekraïne
Sinds de invasie van Oekraïne in 2022 zijn er aan Russische kant waarschijnlijk 200.000 tot 250.000 doden gevallen. Dat zegt het Britse ministerie van Defensie in een nieuwe schatting. Ook zouden er zo'n 700.000 Russische militairen gewond zijn geraakt. Als dat klopt, zijn het de grootste verliezen die Rusland sinds de Tweede Wereldoorlog heeft geleden, meldt het ministerie.
Volgens de Britten geven de Russische president Poetin en de Russische militaire leiding "hoogstwaarschijnlijk prioriteit aan hun conflictdoelstellingen boven de levens van Russische soldaten". De Britten zeggen dat grote verliezen worden getolereerd als dat de steun in Rusland voor de oorlog niet negatief beïnvloedt en er voldoende troepen zijn om de verliezen op te vangen.
"Poetin en de Russische leiders hechten waarschijnlijk veel minder waarde aan de levens van Russische burgers die tot etnische minderheden behoren en afkomstig zijn uit verarmde regio's. De Russische rekruteringsactiviteiten zijn dan ook onevenredig gericht op deze gebieden", concludeert het Britse ministerie.
Video: Beelden van luchtaanval op vliegveld
Oekraïne heeft de aanval op het vliegveld bij de stad Engels in de Russische regio Saratov bevestigd. De legerleiding van Oekraïne zegt in een verklaring: "Het militaire complex wordt gebruikt door vliegtuigen van de bezetters, met name om raketaanvallen uit te voeren op Oekraïens grondgebied en terroristische aanslagen op de vreedzame bevolking".
"Er zijn brand, explosies en secundaire detonatie van munitie waargenomen in de omgeving van het vliegveld", aldus de verklaring. Met secondaire detonatie wordt bedoeld dat opgeslagen munitie op het vliegveld door de aanval is geëxplodeerd.
Op sociale media gaat beeld rond van de aanval. In onderstaande video is een enorme rookpluim te zien:
Noodtoestand in Saratov na Oekraïense droneaanval
Lokale autoriteiten hebben de noodtoestand afgekondigd in de Russische regio Saratov, in het zuidwesten, na een Oekraïense drone-aanval. Russische functionarissen en staatsmedia melden dat een vliegveld in de buurt van een basis voor strategische bommenwerpers in brand is gevlogen. De basis bij de stad Engels, op ongeveer 700 kilometer van de frontlinies in Oekraïne, herbergt de Russische Toepolev Tu-160, een zware bommenwerper die ook kernwapens kan vervoeren.
De gouverneur van Saratov meldde eerder al dat mensen in de omgeving van de luchthaven zijn geëvacueerd. Hij noemde de basis niet, maar het is wel het belangrijkste vliegveld in de regio. Op ongeverifieerde beelden op Russische Telegram-kanalen zijn zwarte rookpluimen te zien van wat lijkt op een grote brand.
Het Russische ministerie van Defensie zei vanochtend dat het 132 Oekraïense drones heeft vernietigd die verschillende regio's in het land aanvielen.
Drone-aanvallen van Oekraïne en Rusland
Zowel Oekraïne als Rusland heeft de afgelopen nacht weer aanvallen uitgevoerd met drones. Dat gebeurde enkele uren nadat de Oekraïense president Zelensky telefonisch had gesproken met zijn Amerikaanse collega Trump.
De gouverneur van de Russische regio Saratov meldt dat Oekraïne een vliegveld heeft aangevallen waarbij brand is uitgebroken. Op Telegram meldt hij dat mensen die dicht bij het vliegveld wonen, zijn geëvacueerd. Het Russische ministerie van Defensie zegt dat het 132 Oekraïense drones heeft vernietigd die verschillende regio's in het land aanvielen.
De Oekraïense luchtmacht zegt dat 75 van de 171 drones die door Rusland in een nachtelijke aanval waren gelanceerd, zijn neergeschoten. Daarnaast gingen 63 drones "verloren". Hiermee bedoelt het Oekraïense leger ze dat zijn omgeleid door elektronische oorlogsvoering. Dat betekent dat op afstand het signaal van de drones werd verstoord.
In een bericht op X schrijft het hoofd van het presidentiële kantoor van Oekraïne, Andriy Yermak: "Dit is hoe Poetins staakt-het-vuren eruitziet. Rusland heeft er veel plezier in om burgers aan te vallen."
Polen wil gezamenlijke defensie-uitgaven ook bespreken met VK
Polen kijkt naar manieren om samen te werken met het Verenigd Koninkrijk en andere Europese landen om de defensieproductie op te voeren en tegelijkertijd meer waar voor de belastingbetaler te krijgen. Dat zegt de Poolse minister van Financiën Andrzej Domanski in een interview met de Financial Times.
Hij zegt dat Polen, dat het roulerende voorzitterschap van de EU bekleedt, zijn Britse ambtgenoot Reeves heeft uitgenodigd voor besprekingen tijdens een bijeenkomst van Europese ministers van Financiën in Warschau volgende maand. Ook Jens Stoltenberg, de Noorse minister van Financiën en voormalig secretaris-generaal van de NAVO, is daarbij.
"Ik heb sterk het gevoel dat de Poolse en Britse denkwijze over defensie erg op elkaar lijken", zegt Domanski tegen de krant. Hij noemt defensiefinanciering zijn "topprioriteit" als hij zijn collega-ministers van Financiën van de EU en Reeves ontmoet.
Domanski wil het belastinggeld voor defensie efficiënter besteden. Europese landen willen gunstigere defensiecontracten afsluiten door gezamenlijk materieel aan te schaffen.
Vandaag Europese defensietop: Nederlandse houding leidt tot verbazing
In Brussel praten vandaag de 27 EU-regeringsleiders over de investering in Europese veiligheid en defensie. De landen zijn het onderling niet eens. Zo is Nederland tegen het aangaan van gezamenlijke leningen.
Premier Schoof kreeg gisteren van de Tweede Kamer de opdracht om zich in Brussel "actief te verzetten tegen eurobonds". In de wandelgangen van het Europees Parlement gaat het veel over de Nederlandse terughoudendheid rond de financiering van Europa's veiligheid.
De Nederlandse zuinigheid kennen Europarlementariërs uit het verleden, maar dat een meerderheid van de Tweede Kamer het kabinet ook op dit crisismoment oproept niet mee te doen aan leningen voor het Europese herbewapeningsprogramma leidt toch tot verbazing.
Lees daar meer over in dit artikel:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten