zaterdag 12 maart 2022

Derk Sauer's Uiterst Lucratieve Russische Jaren

NRC: '14-10-2004, Moskou: Derk Sauer, de kleine man met grootse daden is de bekendste Nederlander in Rusland en waarschijnlijk ook de rijkste. Sauer op de opening van een nieuw fliaal van de exclusieve juwelier Gilbert Albert.' Dankzij de medewerking van oud  KGB-agenten en de veroordeelde Russische oligarch/gangster Chodorkovski wist Sauer in tien jaar tijd naar schatting 150 miljoen te bemachtigen, waardoor hij groot respect wist af te dwingen bij de polderpers. Op de foto: Derk met de merendeels louche Russische nieuwe rijken, een milieu waarin hij zich als een vis in het water voelt.

In de propagandistische berichtgeving van de 'corporate press' over Oekraïne treedt een fundamenteel verschil aan het licht tussen Derk Sauer en burgers als ik; anders gesteld, tussen de gelovige en de scepticus. Mijn oude vriend Derk is een gewiekste mediatycoon, terwijl ik een onafhankelijke journalist ben. Sauer kent als multimiljonair vele belangen, allereerst financiële, ik daarentegen heb één belang, te weten: het zo dicht mogelijk benaderen van de werkelijkheid. Voor de gelovige is het glas altijd half vol, voor de scepticus altijd half leeg. Laatst genoemde heeft meestal gelijk, dat is geen verdienste, maar simpelweg het onvermijdelijke gevolg van het feit dat de mens nu eenmaal een zwak wezen is, geneigd zijn begeerte voorrang te verlenen, zoals, ironisch genoeg, de gelovige telkens weer demonstreert. Voor een gelovige is de wereld een status quo,  zijn wetten blijven eeuwig onveranderlijk. Wanneer hij zijn geloof verliest, kiest hij onmiddellijk een nieuw geloof, omdat hij zonder geloof in wat dan ook, niet kan leven. Daartegenover twijfelt de scepticus aan alles, en kiest noodgedwongen voor een anarchistische, libertaire, kijk op de wereld. Hij beseft immers dat de negentiende eeuwse Britse politicus Lord Acton gelijk had toen deze baron schreef dat ‘Power tends to corrupt, and absolute power corrupts absolutely. Great men are almost always bad men.’ 

Welnu, vandaag, zaterdag 12 maart 2022 beweert Derk Sauer in Het Parool onder de kop ‘Iedereen is doodsbang én heeft boter op zijn hoofd,’ hetgeen een makkelijk aantoonbare leugen is, aangezien Sauer’s ervaringen in Rusland beperkt zijn tot het milieu van voormalige KGB-ers, stedelijke onderwereldfiguren, yuppies, en de altijd opportunistische middenklasse in Moskou, terwijl Rusland een omvangrijk land is dat tien tijdszones kent, en meer dan 140 miljoen inwoners telt, van wie slechts 9 procent in en rond Moskou woont, terwijl ‘Less than 15 percent of Russians are considered to be part of the middle class, according to an analysis of official data by the state-run RIA Novosti news agency,’ en ‘Half of Working Russians Earn Less Than $550 a Month.’ Bovendien kent Sauer Rusland met zijn oppervlakte van 17.098.246 vierkante kilometer niet,  van Oost naar West bestrijkt het ruim 9500 kilometer, oftewel de afstand van Amsterdam naar Bangkok. Behalve zijn werkster, koffiemeisje of ober ontmoette Sauer deze Russen nooit, behalve wanneer hij met zijn gezin in een, zoals hijzelf schreef, ‘trendy,’ peperduur restaurant in Moskou dineerde. 

Nadat hij zo’n drie decennia geleden met wat geld van anderen zijn geluk ging beproeven in het ineengestorte Rusland heeft hij nu afscheid genomen van het land dat hem in zo’n tien jaar schatrijk maakte. Mede door de steun van oud-KGB-ers en zijn eigen geldschieters dreef Derk tijdens de corrupter Jeltsin-jaren mee ‘op de golven van glasnost en perestrojka,’ en bracht hij de ‘eerste Russische vrouwenglossy’  Cosmopolitan op de markt.  Deze 'glanzende glossy'  berichtte in de tijd dat tenminste 40 procent van de Russische bevolking onder de armoedegrens verdween ‘over seks, carrière, mode en mannen met losse handen, een algemeen verschijnsel in die dagen,’ maar waarin nu, naar we mogen aannemen, dankzij Derk’s inzet verandering is gekomen. Wat de voormalige marxist-leninist Derk Sauer verzwijgt is het volgende: vele jaren geleden publiceerde het tijdschrift Intermediair, ‘het work-life platform voor hoogopgeleiden’ het volgende geschreven portret van Sauer:

Eind jaren tachtig besluit VNU een kans te wagen in Rusland, dat dan net open is voor buitenlandse investeerders. Sauer was meteen de gedoodverfde kandidaat. 'Omdat hij maoïst was,’ zegt uitgeefster Annemarie van Gaal, die tien jaar met hem samenwerkte in Moskou... Koos Guis, directeur van de internationale bladen-divisie van Sanoma... destijds de baas van Sauer, 'We hadden een brutaal mannetje nodig. De Sovjetunie, want zo heette het toen nog, was het onontgonnen Wilde Oosten. Wij hadden het idee dat men daar bepaald niet zachtzinnig zaken deed, en het karakter van Sauer paste daarbij. Hij is op zijn zachtst gezegd geen verlegen man. Derk is iemand die door roeien en ruiten gaat om mensen te pakken te krijgen...'

Het Moskouse project zou volledig mislukt zijn als Sauer en Van Gaal geen steun hadden gekregen van vrienden die toevallig links én rijk waren. Boudewijn Poelmann, Frank Leeman, Herman de Jong en Simon Jelsma hadden miljoenen verdiend met Novamedia, dat allerlei liefdadige doelen via de media probeerde te spekken. Met hun grootste succes, de Nationale Postcode Loterij, hadden ze al miljoenen verdiend. Sauer vond deze 'rooie miljonairs' in 1992 bereid om vier miljoen gulden in Independent Media te investeren, de uitgeverij die hij inmiddels met Van Gaal had opgericht. Velen vragen zich af hoe het mogelijk is dat Sauer in al die jaren relatief weinig last heeft gehad van de Russische overheid en de georganiseerde misdaad. Zonder steekpenningen en een hooggeplaatste beschermheer is dat volgens insiders onmogelijk. Koos Guis: ‘'Je moet er onorthodox zakendoen. In gewone taal heet dat inderdaad vuile handen maken. Daarom was Sauer zo geschikt. Hij heeft, op z'n Hollands gezegd, schijt aan autoriteiten. We wisten dat hij iemand was die op het scherp van de snede opereert. Dat je daar ook wel eens af kan donderen, was een risico voor ons ja, maar dat namen we bewust. Zo'n karakter heb je nodig anders red je het daar niet.’  [...] Joop van der Reijden, destijds directeur van Veronica, dat in 1993 probeerde een radiozender op te zetten met Independent Media, had korte tijd intensief contact met Sauer in Moskou. Hij memoreert hoe de deal stukliep, omdat het Russische advertentiebureau liefst tachtig procent van de opbrengsten eiste. ‘'Dat bureau was in handen van de mafia. Ik herinner me nog een gesprek met die heren in een Moskou's luxe restaurant dat voor ons totaal leeg werd gehouden. Ze hadden nota bene stukken bij zich die ze een dag tevoren uit onze hotelkamer hadden gestolen. Onze vertegenwoordigster werd nog bedreigd.’ […]

‘Hij is gewoon erg goed in het omgaan met de heersende klasse. Dat hele televisie-idee was bijvoorbeeld ontstaan, omdat hij een ministerszoon kende die iets van 175 radiofrequenties te verdelen had, maar die zelf niks van radio-maken wist. Sauer woont in die datsja tussen allemaal hoge Russen en hij nodigde die mensen ook regelmatig uit. Ik durf te wedden dat Jeltsin destijds ook bij hem geweest is. Zijn vrouw Ellen speelde daarbij een heel belangrijke rol, die is sociaal erg goed.’ [...] Maar geheel vrij van bedreigingen bleef ook Sauer niet. Nadat de hoofdredacteur van Playboy in 2001 werd neergeschoten, moet hij zichzelf en zijn gezin ook met bodyguards bewaken. Hij steunt nog steeds de SP en noemt zichzelf nog steeds socialist.''
 

Zie: http://www.intermediair.nl/artikel.jsp?id=117028 (inmiddels is dit artikel om onduidelijke redenen van internet verdwenen. svh)


Dat ritselaars als Sauer en zijn echtgenote Ellen Verbeek niet bang hoefden te zijn om ‘vuile handen’ te maken werd nog eens in 2005 bevestigd door de voormalige NRC-correspondente in Moskou, Laura Starink, die vandaag de dag samen met de eveneens oud-NRC-correspondent in Moskou, Hubert Smeets, door de Nederlandse staat gefinancierd wordt om een anti-Russische website Raam op Rusland draaiende te houden. Na een bezoek aan Rusland schreef zij voor haar voormalige werkgever:


De meeste intellectuelen die ik spreek steunen Chodorkovski. Als ik vraagtekens plaats bij zijn illegale handel en wandel, zegt iemand: 'Luister, iedereen die de laatste 15 jaar in Rusland heeft gewoond en gewerkt, heeft de wet overtreden en kan op elk moment gearresteerd worden.' Een vriendin formuleert het zo: ‘Wij hebben allemaal boter op ons hoofd. Daarom begrijpen wij Chodorkovski zo goed.’ 


Dit waren de feiten in het jaar dat in Rusland de Miljonair Fair werd gehouden, in samenwerking met Independent Media van uitgever Derk Sauer, die pas na zijn vertrek ineens ‘iedereen’ in Rusland ervan beschuldigd ‘boter op zijn hoofd’ te hebben, kennelijk tot aan de modale visser op het achtenhalf uur vliegen van Moskou gelegen schiereiland Kamtsjatka toe. Volgens de bronnen in het artikel van Laura Starink was het een feit dat 'iedereen die de laatste 15 jaar in Rusland heeft gewoond en gewerkt, de wet [heeft] overtreden en kan op elk moment gearresteerd worden.’ Een vriendin formuleert het zo: 'Wij hebben allemaal boter op ons hoofd.’ Inclusief dus Derk Sauer, als we afgaan op de Russen zelf. Desondanks protesteerde de meerderheid van de NRC-redactie absoluut niet tijdens de op handen zijnde overname van de krant door ondermeer multimiljonair Derk himself. En zolang genoeg journalisten zwijgen is er niets aan de hand. Corruptie en Mafia blijven evenwel vervelende zaken, zo vervelend dat zelfs Derk Sauer in zijn Parool-column  schreef: 'We hebben ons portie Rusland-ellende wel weer gehad in 2009... de reeks moorden op journalisten en burgerrechtenactivisten, de corruptie in het land -- genoeg redenen om de koffers te pakken.' Maar toch weer niet 'genoeg' voor de kleine grote man om destijds onmiddellijk uit Moskou te vertrekken. Begrijpelijk ook, vanuit zijn standpunt gezien, want Rusland heeft de nieuwe rijke veel te bieden. Een greep uit de opsomming van Sauer zelf: de 'service in de horeca [is] hier vanzelfsprekend' en 'iedereen [is] enthousiast over onze uitgeverij en men [gunt] ons het succes van harte. Er is in al die jaren zelden een negatief woord over ons geschreven.' Sauer verzweeg destijds ineens dat er volgens hem geen echte persvrijheid bestond in Rusland, en kritiek op de macht daar de verklaring zou zijn voor 'de reeks moorden op journalisten.' In een maatschappij waar toen volgens hem 'de economie in elkaar geklapt' was 'en nog geen enkel teken van herstel toont' geldt nog meer dan hier in de polder dat alleen geld telt en dat een rijke parasiet daar verheerlijkt wordt. Rusland is voor dat slag mensen een paradijs, zeker als voor de Sauertjes 'de winkels en restaurants 24 uur per dag open zijn' en 'mijn vrouw Ellen hier een ster is.’ Bovendien vertelde Sauer ons dat de 'Russen de kunst van het genieten verstaan.' Zo goed zelfs dat door het alcoholisme en de uitzichtloosheid de gemiddelde leeftijd van de Russische man na de val van de Sovjet Unie gekelderd was naar 58 jaar, het niveau van de Derde Wereld.


Overigens zullen de NRC-journalisten die tesamen ‘de slijpsteen voor de geest’ vormden, zoals de krant zich destijds trots afficheerde, ook over de informatie hebben beschikt van 'John Helmer, the longest continuously serving foreign correspondent in Russia, and the only western journalist to direct his own bureau independent of single national or commercial ties. He first set up his bureau in 1989, making him today the doyen of the foreign press corps in Russia.'


Helmer meldde onder de kop ‘JUDAS ISCARIOT WRITES AN EDITORIAL’ het volgende:


'MOSCOW – The Moscow Times published an editorial Friday, which could only have been written by Judas Iscariot. The editorial is a wholesale denunciation of Mikhail Khodorkovsky, demonizing the man as he faces a likely prison sentence if the charges brought against him by Russian prosecutors are proven to be true. Talk about hitting a man when he is down.


The editorial comes in the wake of a decade-long relationship between Khodorkovsky’s Menatep and Yukos companies and Moscow Times.


Moscow Times is published by a former Dutch communist Derk Sauer who came to Russia as a reporter back in early 1990s. The early origins of financing for Moscow Times are still shrouded in a mystery buried deep in the files of a well-known organization in McLean, Virginia. But the newspaper found its niche promoting the privatization programs of President Boris Yeltsin, his favorite Anatoly Chubais, and his favorite in the U.S. Treasury, Lawrence Summers. Naturally, it became the favorite of the beneficiaries of that privatization. The editorials back then literally thanked God for people like Chubais and other prime beneficiaries of Russian privatization that saw mass looting of the country. At the peak of this sell off, the Moscow Times publisher applied for and landed himself a new patron – Khodorkovsky. Sauer needed his money to publish Playboy and Cosmopolitan. The methods, terms and scale of that cash injection into Sauer’s business remain almost secret to date. One of Khodorkovsky’s investment advisorsat the time has said that Sauer wanted to sell 20 percent of his publishing group; Khodorkovsky, acting through an outfit called Menatep Lausanne, agreed to just half, 10 percent. It is not known if the money Khodorkovsky paid Sauer is among the funds, which Khodorkovsky is now accused of laundering abroad. What is known, however, is that Sauer’s closest associates and partners have admitted selling their shares to Menatep for political protection in Russia. They never mentioned, however, how much money they got for that transaction. Nor did they ever announce the subsequent largesse the company kept on receiving for the following decade. Yukos was one of the first sponsors of the new newspaper by Sauer, Vedomosti.

Mikhail Chodorkovski (links) en zijn rechterhand Platon Lebedev tijdens het proces waarbij zij in 2005 werden veroordeeld  tot 9 jaar gevangenisstraf wegens belastingontduiking en fraude.


His renamed banks and oil companies remained generous advertisers and sponsors. Moscow Times returned the favors by never asking any difficult questions about Menatep or Khodorkovsky, who attacked the Times of London group for daring to report that he was connected to Menatep Bank at the time of its default and collapse in 1998. That suit was settled by the Times of London with a confidential agreement that has deterred it from ever investigating Khodorkovsky again. The Moscow Times was already on retainer, and didn’t need a lawyers’ warning. Never once did Moscow Times notice wrongdoing at Menatep and Yukos; never once did the newspaper ask a difficult question; instead, it dispatched its reporters to brave sub-zero Siberian temperatures to do warm-up articles on how Yukos was changing Russia and Russian oil.


All that changed a few weeks after the July 2003 arrest of Platon Lebedev. Within days of the arrest, Moscow Times ran a front-page story accusing Lebedev of systematically intimidating reporters and curbing free speech. The reporters’ names were never mentioned. What Moscow Times did not reveal was that in a highly secretive deal, Sauer and his ironically named Independent Media had bought back the shares from Menatep and sold them, plus the stake held by VNU of the Netherlands, to Vladimir Potanin. The deal was arranged by Leonid Rozhetskin, a founding shareholder of Moscow investment bank Renaissance Capital and dealmaker.


On contract to Potanin through Norilsk Nickel, where Rozhetskin is In November 2003, Potanin was the first big businessman to abandon Khodorkovsky, and to save himself offer tokens of his obedience to the Kremlin. The Moscow Times suddenly discovered the evil in Yukos and Khodorkovsky. Leading Moscow expatriates have told The Russia Journal how dismayed they were at the about turn by Moscow Times. ‘The newspaper never had any credibility, but the manner in which they turned on Khodorkovsky is just shameful,’ said a leading American business leader in Moscow.


Few noticed that Moscow Times had begun to provide the same services to Potanin and his Norilsk Nickel and Interros holdings it had been giving to Yukos. No difficult questions about Potanin’s over-hyped investment deal with Hank Greenberg of AIG; no investigative stories of Potanin’s lobbying for favour from Finance Minister Alexei Kudrin; no truthful reports of the Norilsk Nickel miners’ strike against Potanin and his co-shareholder, Mikhail Prokhorov; no record of Potanin’s defeat in manipulating the Norilsk mayoral election won by a mine union leader.


Moscow Times and its parent company are hugely in debt to Potanin. At least, about 45 percent of their shares are owned by Potanin, and because of inherited debts, the Potanin interests have effective control.


The latest editorial by Moscow Times, biting the Khodorkovsky hand that once fed it while concealing Potanin’s hand, is a first, even for the newspaper known for its lack of openness and professional standards.


Judas would be ashamed. He was paid to betray his master, it is well known. Judas took sides, but then in remorse took his life. Sauer isn’t in that class.

by John Helmer Friday, April 2nd, 2004

Zie: http://johnhelmer.net/?p=124


Als marxistisch-leninistisch geschoolde opportunist wist Sauer hoe hij ten koste van alles en iedereen maximale winsten kon binnenslepen. Het is dit parasitaire gedrag waarop de Russische oud-wereldkampioen schaken Garri Kasparov doelde toen hij Sauer [verweet] dat hij met zijn glossy bladen Rusland uitbuit. ‘Voor u is Rusland business. Voor mij is het leven.’ Een gevoelig punt voor SP-aanhanger Sauer, die Kasparov op zijn beurt een elitaire instelling verweet. Een handgemeen dreigde, gelukkig moest Kasparov snel naar de overkant voor de première van de aan hem gewijde documentaire In the Holy Fire of the Revolution in bioscoop Tuschinski.'

http://vorige.nrc.nl/kunst/article2069919.ece/Garry_Kasparov_gaat_tekeer_bij_IDFA


Met wat  actuele informatie schreef ik de bulk van wat hierboven staat tien jaar geleden op mijn weblog. Meer over de gecorrumpeerde westerse mainstream de volgende keer. Dan opnieuw de vraag: hoe betrouwbaar is Derk Sauer als bron?

Eén van Sauer's absoluut onschatbare bijdragen aan het verrijken van de Russische cultuur, waardoor de positie van de Russische vrouw zo adembenemend verbeterde.


Na zijn marxistische-leninistische jaren bekeerde Sauer zich tot het neoliberalisme. De gelovige kan niet zonder een totalitaire ideologie. Wij sceptici kennen dit fanatisme niet, en kunnen ons ook niet wapenen tegen de gekte van het geloof. 


Geen opmerkingen:

Peter Flik en Chuck Berry-Promised Land

mijn unieke collega Peter Flik, die de vrijzinnig protestantse radio omroep de VPRO maakte is niet meer. ik koester duizenden herinneringen ...