Naar aanleiding van mijn opmerkingen over armoede heeft 'Jan Verheul een nieuwe reactie op uw bericht "Waardigheid" achtergelaten:
Beste Stan,
door de massamedia gaan we allemaal op elkaar lijken. De schilderachtige figuren verdwijnen. Inderdaad een grote verschraling. U beschrijft het heel goed.
Maar U schrijft: "...voor hem is de arme een onmens, iemand die geen persoonlijkheid heeft".
Dat is hopelijk niet juist.
Ik zie de wereld graag door de ogen van een evolutie-psycholoog. Mijn verklaring is dus: Die vroegere armoede zou kunnen verraden dat de mensen in die streek genetisch niet zo goed in elkaar zitten als de mensen elders.
Instinctief willen mensen hun armoede liever niet tonen, omdat het hun voortplantings-competitiviteit schaadt.
Nogmaals: dit zijn instincten, dus de mensen zelf weten niet te omschrijven waarom ze die oude foto's liever niet tonen.
Al onze dure kleding en status-symbolen en zelfs onze sportieve neigingen kun je allemaal terugvoeren als zijnde gemotiveerd door de concurrentie 'om het meest gezonde, meest vruchtbare vrouwtje".
Met die rijkdom en lichamelijke kracht toon je aan dat jouw genen OK zijn.'
Ik ben van mening dat 'de evolutie-psychologie' gevaarlijke nonsens is. Allereerst omdat deze visie, meer is het niet, de mens reduceert tot een door instincten gedreven organisme. Maar de mens is meer dan dat zoals we kunnen weten door de geschiedenis serieus te bestuderen. Altruisme is een even vitale drijfveer als egoïsme, anders bestond de mensheid niet meer. Niet voor niets moet het kapitalisme jaarlijks vele miljarden spenderen aan reclame om de massamens begerig te maken dan wel te houden en om hem binnen de grenzen te dwingen van de rat-race. Bovendien heeft het eeuwen geduurd voordat het christendom de arme ervan had overtuigd dat hij zijn armoede lijdzaam moest verdragen en de rijke moest vereren. In feite is de kerk daar nooit echt in geslaagd omdat telkens weer het verzet tegen de 'natuurlijke ordening' de kop opstak. De gedachte dat 'de mensen in die streek genetisch niet zo goed in elkaar zitten als de mensen elders,' is kort maar krachtig een fascistische opvatting die door de macht wordt gebruikt om de bestaande ongelijkheid te rechtvaardigen. De gedachte dat armoede en 'voortplanting' elkaar belemmeren is een andere misvatting. Met meer recht zou men precies het tegenovergestelde kunnen beweren. Jan Verheul zou eens de geschiedenis van het oude Rome onder de keizers moeten bestuderen. Uiteindelijk leidt rijkdom tot decadentie en gekte, Caligula was de achterkleinzoon van Augustus.
Tenslotte dit: eind jaren zestig reisde ik door Noord-Afrika en werd toen herhaaldelijk door straatarme boeren uitgenodigd om bij hen thuis te komen eten. Deze mensen bezaten nauwelijks iets materieels, zelfs geen stoel of tafel, geen boek of afbeelding. Maar wat ze wel bezaten was waardigheid. Ze waren trots mij een maaltijd te kunnen aanbieden. Ze waren trots op hun gastvrijheid en kenden de waarde van hun waardigheid. En dat nu, Jan Verheul, is vernietigd door de ideologie van de moderniteit die geen enkele morele waarde bezit, alleen maar nut en efficiency in dienst van de driften. Die driften moeten telkens weer gemobiliseerd worden door onze managers die van bovenaf de zaak proberen te sturen in de door hen gewenste richting. En de rest, over genetica etc, is stupide propaganda.
11 opmerkingen:
"Die vroegere armoede zou kunnen verraden dat de mensen in die streek genetisch niet zo goed in elkaar zitten als de mensen elders."
Dat vind ik ronduit verwerpelijk, en ik ben het eens met Stan, het is een fascistisch uitgangspunt. Rijkdom of gebrek zijn niet genetisch te traceren, simpelweg omdat bezit niet in onze genen valt te verankeren. De crux zit hem natuurlijk in "genetisch niet zo goed", want wie bepaalt wiens genen als dan niet "goed" zijn en waarom. Voor je het weet zit je dan in de frenologie, eugenetica en natuurlijk racisme.
Evolutionaire psychologen toetsen hun bevindingen aan karikaturen.
Ik laat me natuurlijk niet voor fascist uitmaken op basis van misverstanden.
Als U niet gelooft in de evolutie-theorie -het idee dat een organisme dat betere eigenschappen bezit die hem de kansen bieden om zich voort te planten,dat dit organisme meer nakomelingen zal krijgen dan zijn 'collga's of concurrenten - dan zijn we uitgepraat.
Dan zit er weinig anders op dan creationist te zijn, lijkt mij.
Maar als U wèl in de evolutie-theorie van Darwin gelooft, dan wordt het een rare en onverklaarbare positie om te geloven dat karaktereigenschappen, of 'aangeboren gedrags-voorkeuren', NIET onderdeel van de selectie zouden zijn.
Vb: Soms tref je een dier dat geheel niet bang is voor auto's. Hij mist de aangeboren angst-reactie. Vrijwel altijd verongelukt zo'n dier nog voor het zich kan voortplanten.
Frans de Waal ( Van Nature goed) heeft al aangetoond dat chimpansees ook altruïsme kennen. Het is namelijk vaak een voordeel voor de eigen overlevingskansen als je 'berekenend' altrïstisch bent.
In bijna alle culturen worden zieken, zwakzinnigen etc. aan het oog van de samenleving onttrokken. Soms worden ze zelfs vijandig behandeld.
Allemaal geen prettige zaken.
Waarom geen medelijden met die zwakkeren, zoals wij dat als christenen leren?
Vermoedelijk is dit toch een gevolg van het feit dat veel eigenschappen erfelijk zijn, en men dus onbewust de neiging heeft om de eigen genetische zwakheden te verbergen, om zodoende de kansen op een goede partner niet te schaden.
U mag dit alles fascistisch vinden. Heeft U ook gelijk in.
Maar daar ben ik niet mee bezig.
Ik wil slechts weten: hoe ontstaat dit gedrag?
Ik geef er geen waarde-oordeel over.
Sonja heeft wel gelijk als ze vreest voor racisme.
Het is inderdaad niet te ontkennen dat er rasverschillen bestaan.
Maar als ze bestaan kun je ze misschien beter niet krampachtig ontkennen.
Je kunt er volgens mij ook op een normale manier mee omgaan.
Gewoon elkaars verschillen erkennen.
Veel anders zit er niet op, en je weet dan beter wat je wel en niet van elkaar kunt verwachten.
Er zijn in de wereld niet zo heel veel mensen die denken dat rasverschillen niet bestaan. Maar in Nederland, bij de mensen van mijn ( en uw) generatie, zijn ze wel dik gezaaid.
In China, India en Rusland zul je niemand tegenkomen die gelooft dat alle rassen gelijk zijn. En maken ze daar elkaar dood ? Welnee.
Over armoede en voortplanting: ieder wezen zoekt een gezonde, sterke partner. Baltsgedrag, pronken, vechten, prieelbouw, grote auto, gespierd lichaam: allemaal gedrag dat moet dienen om de best mogelijke partner te versieren.
Natuurlijk huwen arme mensen ook, en ze hebben zelfs vaak de meeest talrijke gezinnen. Maar dat is nog weer een ander verhaal, dat zal ik U nu besparen.
'Als U niet gelooft (…) dan zijn we uitgepraat. '
Ton
Trouwens: over eerste zinnen gesproken: zat aan het begin van Stan's betoog niet meteen de crux:
'Ik vroeg waarom ze zich schaamden voor iets dat ze zelf niet hadden veroorzaakt. Ik kreeg er geen antwoord op.'
In dit Verweggistan waar ik me momenteel begeef, heb ik er een dag over zitten nadenken, in vastzittende riksja's en zo. Hier lees je schaamte en gene namelijk veel vaker af op de omringende gezichten dan in ons verwildersd samenlevinkje.
Schaamte blijft - voor mij althans - een van de moeilijkst te definiëren begrippen, terwijl iedereen meteen & duidelijk weet wat ermee wordt bedoeld en zich er juist wel of juist niet door laat leiden.
Was het niet Nico Freida die schreef dat schaamte voortkomt uit de angst uit de groep te worden gestoten? Vaak, heel vaak, lijkt dat het geval, maar - en ik geneer me het als leek te opperen - z'n uitleg lijkt me te mager, te eenzijdig.
Hij gaat voorbij aan het bestaan van intelligentie (bij Verheul zit deze kennelijk louter tussen de benen). Niet te verwarren met intellect, dat louter op kennis en geheugen berust.
Mijn intelligentie is dezelfde als die van een boer in Zimbabwe of een visser in Groenland - of uit welke 'minder bedeelde cultuur' dan ook.
Ontstaat schaamte bijvoorbeeld niet ook als je inziet (intelligentie) dat je aan je verantwoordelijkheid als (mede)mens, aan je waardigheid, verzaakt?
Is schaamte bij gevolg niet een wezenlijkere leidraad dan bijvoorbeeld wetgeving om wel of (vaker) niet te handelen?
Je ziet: ik blijf het moeilijk vinden.
Ton
Ik stel wel eens dat het christendom een religie is die gebaseerd is op schaamte, schuld en boete. Het lijden zit daarin verweven. De mens is de eeuwige zondaar. En hebben wij de zoon van hun god toch maar gekruisigd.
Ik moet ook denken aan de psychologie van kinderen. Ieder kind ontwikkelt bij het aanbreken van de pubertijd een gevoel van schaamte (gene) voor zijn/haar naaktheid, wanneer het gaat beseffen dat het het ook een seksueel wezen is, denk ik. Dat is een natuurlijke ontwikkeling.
Ja Ton,
ik zie nu dat heteen beetje agressief kan overkomen, maar het was gewoon praktisch bedoeld. Ik vermoed dat Stan wel degelijk in de evolutie-theorie gelooft, en volgens mij kun je dan maar heel moeilijk de evolutie-psychologie afwijzen. Wat de evolutie met het lichamelijke eigenschappen doet, doet ze natuurlijk ook met instincten en aangeboren karaktereigenschappen. Zou vreemd zijn als het niet zo was.
Maar mocht Stan niet in de evolutie-theorie geloven, ja dan mijn verdere betoog ook zinloos zijn. Dat is wat ik daar bedoelde.
Ton,
Het lijkt er op dat U in India bent, het land dat het meest wordt geassocieerd met riksja's.
Daar bestaan de kasten, en als je maar goed je best doet, en het wat mee zit, kom je uiteindelijk in de hoogste kaste terecht, meen ik. De schaamte die U ziet zult U niet bij de Brahmanen aantreffen, maar wel bij de paria's. Deze schaamte is niet instinctief, maar een gevolg van een overtuiging/geloof dat aan de mensen is ingepeperd.
Dat uw intelligentie hetzelfde is als die van een boer uit Zimbabwe is erg onwaarschijnlijk. Dat er geen rasverschillen zouden zijn in IQ's tussen de verschillende volken is een bedrieglijke theorie die slechts 30 jaar hoogtij vierde: precies in de periode dat 'Het Westen' door massa-immigratie multi-etnisch is geworden.( In die periode eloofde menook dat er geen mensenrassen bestonden...) U zult geen dskundige meer vinden tegenwoordig die daar nog zijn handtekening onder wil zetten. Maar het is natuurlijk geen gemakkelijk onderwerp om openlijk over te praten.
Meer info: http://tiny.cc/gqbiiw
Hoe U er bij komt dat bij mij de intelligentie tussen de benen zit is een raadsel voor mij. Maar misschien schaamt U zich intussen wel een beetje voor zo'n opmerking...
Jan Verheul vraagt zich af: 'Hoe U er bij komt dat bij mij de intelligentie tussen de benen zit is een raadsel voor mij. Maar misschien schaamt U zich intussen wel een beetje voor zo'n opmerking...'
Wel Verheul, het antwoord is simpelweg: hoe dacht je anders dat genen worden overgedragen dan door het zaad dat uit de teelballen komt die tussen de benen van mannen hangen. en aangezien volgens jou de intelligentie via het sperma wordt overgedragen is de conclusie van ton voor de hand liggend. dus stel in godsnaam niet van die stupide vragen.
Allemaal interessant, maar armoede heeft bijna uitsluitend politiek-economische oorzaken, niet culturele laat staan "genetische".
De rest is - wat betreft het onderwerp armoede - gelul in de marge.
zo is het maar net, herman.
Ik wil eigenlijk alleen even hear! hear! roepen voordat ik mij op de overige commentaren werp...
Een reactie posten