Syrie 77

Nieuwe post op Willy Van Damme's Weblog Red de salafisten by willyvandamme Deze week was er komende vanuit Syrië opnieuw een schokkend verhaal te lezen over de vermeende misdaden van de Syrische regering tegen haar bevolking. Ditmaal betrof het kinderen en het komt na een eerder verhaal over massale folteringen in gevangenissen van burgers door diezelfde regering. Het eerste rapport kwam van de Britse Ngo Save the Children en het tweede van het Amerikaanse Human Rights Watch. Beiden hebben een ding gemeen, ze brengen alleen het verhaal van de opposanten en zwijgen geheel over de gruwel die de andere kant van dit conflict begaat. En het is ook geen toeval dat onze media aan beide rapporten veel aandacht besteden. Sommige kranten pagina’s. Door hun eenzijdigheid tonen die Ngo’s echter aan dat ze niet echt begaan zijn met het lot van Syrische kinderen of gewone burgers. Hun doel is alleen het zwart maken van de Syrische regering die het westen met bruut geweld wil omvergooien. Moest het lot van de Syrische kinderen en burgers hun echt interesseren dan hadden zij immers ook de andere partij in dit conflict even hard aangepakt. En dat deden zij bewust niet. Bovendien is in het verleden al overvloedig gebleken dat zij moeiteloos de leugens van die rebellen als zijnde waar overnemen. Een kritisch onderzoek van hun getuigenissen en verhalen is er zelden of nooit bij. Hetzelfde nu met het rapport van Save the Children dat gebaseerd is op wat te horen valt in een vluchtelingenkamp in Jordanië. Het verhaal werd op deze blog al eerder besproken in het stuk ‘de haat van kinderen’. Het betreft hier kinderen van rebellen die naar Jordanië zijn gevlucht en die soms onomwonden zeggen dat ook zij kinderen, maar dan van de ‘vijand’, willen vermoorden. Het probleem met dergelijke getuigenissen is dat men er uiterst voorzichtig moet mee zijn. Iedereen die vertrouwd is met het ondervragen van kinderen weet dat. Kinderen zijn immers de meest beïnvloedbare wezens die er zijn en bij hen waarheid van fabeltjes onderscheiden is uiterst moeilijk. Reden waarom Hitler de Hitlerjugend creëerde en waarom salafisten zoveel gebruik maken van madrassas, religieuze scholen waar men er die ultraconservatieve vorm van islam inhamert.  Het zijn ideale kweekscholen voor overtuigde militanten, voor jongeren die willen sterven voor hun geloof. Het is duidelijk dat Save the Children die voorzichtigheid bij het behandelen van die kinderverhalen niet aan de dag legde en daardoor gewoon de spreekbuis werd van die rebellen. En dan zijn verhalen over de moord op kinderen of het misbruik als kindsoldaten door de andere kant, de rebellen, best te mijden. Wat voor een Ngo als Save the Children geen probleem blijkt. Het toont nogmaals perfect aan hoe de wereld van de Ngo’s wordt misbruikt door die oorlogvoerende partijen die de steun van de westerse regeringen hebben. Hoe deze een centraal onderdeel zijn van de oorlogsstrategie. Dat was zo in 1979 toen het nog jonge Franse Artsen zonder Grenzen zich aan de kant van de Cambodjaanse Rode Khmer schaarde. Logisch want die kreeg de steun van de Franse en Amerikaanse regeringen. Pol Pot, leider van de moorddadige Rode Khmer, was voor hen dus een goeie. De man en zijn groep hadden wel mogelijks tot 3 miljoen doden op het geweten. Maar dat was deze Franse Ngo’ geen zorg. Dergelijke verenigingen die door de gewone burger nog steeds vertrouwd worden – wat men van onze media en politici niet meer kan zeggen – spelen dan ook een zeer cruciale rol in het overtuigen van de bevolking over de ‘goede’ oorlog, over de nood om militair tussenbeide te komen. Logisch dat onze regeringen er alles voor doen om hen aan hun kant te krijgen. Het is bijvoorbeeld geen toeval dat Pax Christi (de ‘vrede’ van Christus) opriep om bommen te gooien op Libië. Zoals diezelfde Pax Christi met Brigitte Herremans oproept om die Syrische rebellen alle steun te verlenen. Om nog meer kinderen te misbruiken en vermoorden. Het rapport van Save the Children zegt dan ook meer over de organisatie zelf dan over de situatie van de kinderen in Syrië. Zij is gewoon de spreekbuis van een oorlogszuchtige Britse regering en is daardoor medeplichtig aan de oorlogsmisdaden van die regering. Een regering die om Syrië te veroveren massaal salafisten stuurt om het land te vernielen. Om dus grootschalig kinderleed te veroorzaken. Maar daarover zwijgt Save the Children. Hier in deze kwestie zou men haar beter ‘Save the Salifists’ noemen. Of hoe Save the Children vriendjes is van groepen als de Taliban en Al Qaeda. Willy Van Damme willyvandamme | 28 september 2012 op09:38 | Categorieën:Buitenland - Midden-Oosten, Opinie - Buitenland | URL: http://wp.me/pgSxv-1Hz

'Medelijden moet geen criterium zijn voor hulpverlening'

Peter Henk Steenhuis − 02/12/11, 15:29

Kinderen uit Biafra krijgen in een Frans militair ziekenhuis eerste zorg toegediend. (foto uit 1969) ©EPA

INTERVIEW | Dat Artsen zonder Grenzen haar dilemma's en mogelijke fouten openbaart, is spannend, vindt Denker des Vaderlands Hans Achterhuis. Het wijst ons namelijk op de gevaren van goede bedoelingen, in de politiek en de hulpverlening. 'Handelen op gevoel is wreed.'

• 
  Hans Achterhuis © ANP

Twee recente nieuwsfeiten die ogenschijnlijk weinig met elkaar te maken hebben: Artsen zonder Grenzen (AzG) verklaart in een openhartige zelfstudie soms verregaand te moeten samenwerken met foute regimes om hulp te kunnen verlenen, en al twitterend meent Geert Wilders vier miljard te kunnen bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking.

Toch brengt Denker des Vaderlands, Hans Achterhuis, de berichten samen: "Ik vind het rapport van AzG spannend omdat de openheid die de organisatie nu betracht wel eens een wapen zou kunnen zijn om het wantrouwen van de burger in ontwikkelingshulp te bestrijden."

Succesverhaal
Achterhuis begon zijn carrière bij het Werelddiaconaat van de Nederlands Hervormde Kerk. "Wat mij als jong broekie opviel, was dat binnenshuis hevig gediscussieerd werd over het effect van verschillende projecten, maar dat naar buiten toe een succesverhaal werd uitgedragen."

Een van de beroemdste affaires, waar Achterhuis ook zijdelings mee te maken kreeg, was de burgeroorlog in Biafra (zuidelijk Nigeria), eind jaren zestig. Hulpverlening leek onmogelijk omdat de Nigeriaanse regering dat interpreteerde als steun aan de opstandelingen. Het Rode Kruis kreeg geen toestemming om in Biafra te opereren. Spontaan ontstonden er nieuwe hulpinitiatieven, waaronder het oorspronkelijk Franse Médecins sans Frontières. Via een spectaculaire luchtbrug bood men hulp aan het lijdende Biafra.

Achterhuis: "Die hulp was uiterst discutabel, zo blijkt uit het boek 'De Biafraoorlog. Honger als wapen', in de jaren negentig gepubliceerd door enkele Nederlandse betrokkenen. De astronomische bedragen die in het Westen bijeen werden gebracht, maakten het de opstandelingen mogelijk een oorlog te verlengen, die militair gesproken al verloren was. De opstandelingen dwongen de hulpverlening het voedsel 's nachts af te leveren. Waarom? Omdat nachtvluchten moeilijk te controleren waren, en de plaatselijke machthebbers voedseltransporten nu konden laten afwisselen met wapentransporten. Resultaat: twee wapentransporten, één voedseltransport. In ons land kreeg de actie 'Uw geld, hun leven' veel publiciteit. Achteraf gezien een slogan die cynisch valt te interpreteren: goed mogelijk dat ons geld hun het leven heeft gekost."

Hoe kunnen hulpverleners zo naïef zijn geweest?

"Doordat de hulpverlening vanaf eind jaren zestig, dus ongeveer vanaf de oprichting van Artsen zonder Grenzen, een andere motivatie kreeg. In tegenstelling tot het Rode Kruis trokken deze nieuwe hulpverleners zich niets aan van de politiek. Voor de Franse artsen telde alleen 'de eerbiediging van de slachtoffers', zoals men zelf zei.

"Alle politieke regels die 'tegen de mens worden gebruikt' mochten opzettelijk overtreden worden. En nog een veelzeggend citaat: 'De redder zonder grenzen' geeft gehoor aan 'de eerste opwelling' van zijn gemoed en is bereid 'zijn gevoeligheid de vrije teugel te laten'.

Hulpverlening gebaseerd op medelijden.

"Ja. Het medelijden werd sinds eind jaren zestig de drijfveer van de hulpverleners, en tegelijkertijd de kurk waarop de hulpverlening kwam te drijven. Want oog in oog met de beelden van een Biafraantje met de gezwollen buik welt bij ons allemaal het medelijden op, en grijpen we naar de portemonnee."

Inspelen op het universele medelijden om geld op te halen, vind ik slim. Maar je handelen laten bepalen door medelijden is dom.

"Dat ben ik niet met je eens. Het zijn twee zaken die sterk samenhangen, en alleen te begrijpen zijn als we er de filosofie van Jean Jacques Rousseau bij betrekken. Hij was de eerste die medelijden het centrale gevoel van mens en dier noemde. Zelfs koeien loeien droevig als ze een lotgenoot in het slachthuis gedood horen worden.

"Door dit medelijden vereenzelvigen we ons met het slachtoffer. Rousseau meende dat uit dit medelijden alle maatschappelijke deugden voortkomen die de mensheid kent. Maar van de politiek filosofe Hannah Arendt heb ik geleerd dat handelen op basis van medelijden leidt tot een politiek van goede bedoelingen. Naar haar idee is het gevoel als bron van handelen 'tot grotere wreedheid in staat gebleken dan wreedheid zelf'."

Kunt u daar een voorbeeld van noemen?

"Veel revolutionaire politiek is gebaseerd op medelijden met het volk. De politieke praktijk van het schrikbewind van de Franse Revolutie vloeide direct voort uit de filosofie van Rousseau. Met beroep op het onmetelijke lijden van 'le peuple' kon Robespierre zijn Schrikbewind instellen waarna de guillotine de rest deed. Maar een vergelijkbaar verhaal kun je houden over de Cambodjaanse dictator Pol Pot en zijn kameraden, die allen hun intellectuele vorming in Parijs hadden genoten, en regelrecht door Rousseau geïnspireerd waren. In hun schepping van een democratisch en nieuw Kampuchea. Al deze revolutionairen voerden een politiek van goede bedoelingen."

Na de revolutionairen geldt nu hetzelfde voor de hulpverleners?

"Het spannende van het rapport van Artsen zonder Grenzen is dat we nu mogelijke fouten zien, die terug te voeren zijn op het uitgangspunt dat medemenselijkheid en niet de politiek bepalend is geweest voor het optreden van de artsen.

"Om in Sri Lanka te kunnen werken liet AzG zich ringeloren door een regering die op zeer gewelddadige wijze met etnische minderheden omgaat. In 2009 stond de Jemenitische overheid AzG alleen toe in een rebellengebied te werken als ze tegenover de wereldpers zou ontkennen dat er een gezondheidscrisis in het land was.

"Dat de organisatie hiertoe overging, is alleen te verklaren uit die goede bedoelingen."

Wat moet je dan met die goede bedoelingen?

"Je moet ze wantrouwen, net als je gevoel. Nog even terug naar Hannah Arendt. Naar haar idee speelt het 'hart' een zeer betwistbare rol in de politiek. Men beroept zich er vaak op om onaangename feiten te verbloemen. Zij noemt het uiterst gevaarlijk als gevoelens zich publiekelijk manifesteren en bepalend worden in de politiek.

"Die visie zou ik willen doortrekken naar de hulpverlening. Ook daarbij is het goed het 'hart' minder een leidende rol te laten spelen. Want zoals het publiek inmiddels de politiek van goede bedoelingen van de revolutionairen heeft doorgeprikt, zo is het wantrouwen tegenover ontwikkelingshulp ook goeddeels te verklaren door het inzicht dat veel ontwikkelingshulp niet goed heeft gewerkt, soms zelfs contraproductief is geweest. Op dat wantrouwen speelt Wilders handig in met zijn tweets over vier miljard bezuinigen.

"En hoe reageren we daarop? Staatssecretaris Knapen verwijst naar de oude afspraak dat rijke landen 0,7 procent van hun bruto nationaal product aan ontwikkelingshulp zouden geven, en dat we ons aan die afspraken moeten houden. Zo bied je Wilders toch geen weerwoord?"

Waarom niet?

"Omdat hij er dan in slaagt opnieuw een discussie te framen: iedereen praat over dat bedrag van vier miljard. En, zal hij zeggen: reden te meer om ons uit Europa terug te trekken, en die verdragen op te zeggen."

Hoe moet je dan reageren?

"Op twee manieren. Allereerst zoals Artsen zonder Grenzen nu doet. Toegeven dat er zaken misgaan. In mijn eerste baan bij het Werelddiaconaat was ik verantwoordelijk voor de voorlichting aan de bijdragende diaconieën. Ik heb toen gemerkt dat je best kunt praten over dilemma's. Goed, die gesprekken vonden niet plaats in de media, maar tijdens kerkelijke bijeenkomsten. Maar mij is altijd het begrip bijgebleven dat mensen toonden voor de ondervonden problemen bij de hulpverlening, zelfs voor de mislukkingen.

"Ik denk dat wij nu geen behoefte meer hebben aan ongeloofwaardige succesverhalen. Wij willen ook niet het bos in gestuurd worden met zogenaamde internationale afspraken, of 0,7 procentsnormen. Wij willen weten wat er met ons geld lukt en mislukt. En ondanks de mislukkingen moet de politiek duidelijk kunnen maken hoe zinnig hulp kan zijn.

"Vervolgens lijkt het me goed dat we ons medelijden in de hand proberen te houden, en het niet langer als criterium voor hulpverlening laten gelden.

"Ontwikkelingshulp is gebaat bij een politieke visie, die inzichtelijk maakt waarom Nederland sommige landen steunt, en andere niet. Met die argumenten kun je na afloop de hulp beoordelen. Zo voer je geen politiek van goede bedoelingen, maar politiek op basis van een redelijke discussie.

"Dat neemt wantrouwen weg, en neemt Wilders meer wind uit de zeilen dan het weerwoord dat hij nu krijgt op zijn getwitterde voorstellen."

Http://www.trouw.nl/tr/nl/5116/Filosofie/article/detail/3061528/2011/12/02/Medelijden-moet-geen-criterium-zijn-voor-hulpverlening.dhtml