Pauw & Witteman

Mijn dochter Alexandra maakte me attent op de uitzending van Pauw en Witteman van afgelopen woensdag. Ik kijk nooit naar dit tweetal en nadat ik vanochtend op internet had gekeken, wist ik onmiddellijk weer waarom niet.

Er waren drie gasten: een minister president, een rapper en een auteur. Het begon gelijk al in het begin. De minister president heeft als verkiezingsstunt een boek geschreven dat aan de man moet worden gebracht. Het bestaat uit brieven aan al dan niet bekende Nedelanders, die zoals de auteur aan tafel verklaarde 'figuranten in een verhaal' zijn. Het verhaal van de minister president. Nadat de rapper een kritische toon had aangeslagen zei Pauw: 'Zeg, zeg, zeg. Heb je ooit wel eens een boek gelezen? Hoe wist je dat dit een boek was?' Vervolgens las de minister president zijn persoonlijke opdracht voor dat hij voor Pauw en Witteman in zijn boek had geschreven: 'Voor Paul' en 'Voor Jeroen.' De auteur constateerde in al zijn onafhankelijkheid: 'Meteen omgekocht voordat we beginnen.' Vervolgens sprak de rapper de minister president aan op zijn onvoorwaardelijke steun aan de terreur van Israel in Libanon. De minister president begon over de holocaust, maar de rapper liet zich niet uit het veld slaan, daar is hij te intelligent voor. Hij maakte de minister president duidelijk dat hij goed op de hoogte was van de holocaust, maar 'wat heeft dat te maken met Israel die zegt: "we gaan Hezbollah" uitschakelen, vervolgens half Libanon platbombardeert.' De kijker denkt: 'Dat is een goede vraag.' Witteman greep onmiddellijk in, kennelijk vond hij het de verkeerde kant opgaan: 'Laten we even teruggaan...' Voor er serieus op dit onderwerp kan worden ingegaan, neemt Pauw het over met 'De vraag was even: zou je de politiek spannend kunnen maken door te rappen.' Dat was de vraag helemaal niet, denkt de kijker, maar kennelijk moet het leuk blijven en mag de minister president geen kritische vraag worden gesteld, zeker niet door een rapper. De minister president zit er om reclame voor zichzelf te maken, dat hadden Pauw en Witteman vooraf met de minister president afgesproken. En anders komt hij niet meer.

Iedereen op tv moet er zijn of haar rol spelen. De minister president de rol van de autoriteit, de rapper de rol van de straat, en de auteur de rol van de kamergeleerde. En dat is ook precies het probleem van de massamedia geworden. Ieder individu moet teruggebracht worden tot een cliche van zichzelf, vandaar dat de rapper van Marokkaanse origine moet worden afgeschilderd als een allochtoon van de straat, die nooit een boek leest en volgens Pauw in 'een opel' moet rondcrossen. Zodra hij het heeft over fundamentalistische moslims dan zegt Pauw 'een baard opzetten en een jurk aantrekken.' Dat de wereld veel complexer in elkaar zit begrijpt deze oppervlakkige man niet. De wereld van de tv bestaat uit stereotype beelden, de autoriteit, de allochtoon, de intellectueel en de gewiekste presentator. Het is de wereld van het stripboek, van de cartoon, waarin de autoriteit met serviliteit wordt aangesproken, de rapper onbeschoft wordt behandeld en de intellectueel zijn zegje mag doen zonder dat er serieus op wordt ingegaan. Als u tijd heeft, kijkt u dan even alleen maar naar het slot van de uitzending, naar de wijze waarop Pauw naar de minister president kijkt. Een onbetaalbaar beeld, verrukkelijk. Zie: http://omroep.vara.nl/tvradiointernet_detail.jsp?maintopic=424&subtopic=333710&detail=537434

Uiteindelijk is deze vorm van journalistiek levensgevaarlijk. We weten waartoe de stigmatisering van de ander kan leiden.

P.S. Volgens RTL Boulevard vanavond is de minister president na de uitzending woedend vertrokken, omdat Pauw en Witteman enkele bloopers van de minister president hadden laten zien. En dat was 'niet volgens afspraak' geweest. Volgens afspraak? Men doet niet eens een poging om deze journalistieke zwendel te verhullen. Het maakt dit duo, deze combinatie van valsheid en lafheid, niet uit zolang de kijkcijfers maar niet tegenvallen. Want boven alles moet de kijker worden behaagd.