dinsdag 27 december 2005

Herodotus


Hoewel negen van de tien doden in een moderne oorlog burgers zijn, onder wie vrouwen, kinderen, bejaarden, weerhoudt dit politici er niet van om oorlogen te beginnen. Napoleon hoorde nog de gewonden en stervenden op het slagveld kermen. Hitler niet, die weigerde een gebombardeerde stad te bezoeken om er met slachtoffers te praten. Volgens Herodotus vult koningin Tomyris van de Massageten op het slagveld een leren zak vol met bloed om er vervolgens het afgehakte hoofd van de verslagen Perzische koning Cyrus in te dompelen. 'Jij bent mijn ondergang geweest,' schreeuwt ze verscheurt van verdriet uit, 'ondanks het feit dat ik leef en je heb verslagen. Door jouw gemene list moet ik nu mijn zoon missen. Kijk, ik hou me aan mijn woord en zal je bloeddorst lessen.' Een moderne president ziet geen bloed. Hij bezoekt het slagveld niet. Hij doet alsof zijn oorlog er een is van precisie bombardementen. Een cleane oorlog van geavanceerde technologie zonder spuitend bloed, rondvliegende darmen, half weggeschoten hoofden, geschreeuw van angst en pijn. Een moderne leider leeft niet in een wereld van vlees en bloed maar in een wereld van verzinsels. Altijd weer worden koningen en presidenten gedreven door begeerte en machtswellust, toen en nu. In zijn boek 'Reizen met Herodotos' schrijft de Poolse journalist Ryszard Kapuscinski over Cyrus en Napoleon: 'Beiden lijden een nederlaag, omdat ze de Griekse wet overtreden, de wet van de matigheid: nooit te veel willen, niet alles wensen. Maar op het ogenblik waarop ze net aan hun veldtocht beginnen, zijn ze te verblind om dat te begrijpen, hun veroveringslust heeft hen hun oordeelsvermogen ontnomen, van het verstand beroofd.' De geschiedenis herhaalt zich wel degelijk, zo zal de Amerikaanse president nu langzamerhand beseffen. Maar nooit zal hij een druppel bloed zien, nooit zal Bush geconfronteerd worden met de geur en kleur van de dood die hij veroorzaakt heeft, nooit zal zijn hoofd in een leren zak met bloed verdwijnen als posthume straf voor zijn onverschilligheid tegenover het menselijk lijden. Een moderne president sterft keurig in bed tussen gestreken lakens in de aanwezigheid van zijn geliefde familie. Daarna spreken zijn collega politici en natuurlijk de journalisten als officiele kronikeurs van hun tijd, lovende woorden. Ze prijzen de daden van de zojuist gestorven man. Een historische figuur, een groot mens. En zo blijft de geschiedenis zich herhalen. Vergeten zijn de mensen die in helse pijn en in doodsangst alleen ergens op een landweg vermoord werden vanwege een hersenschim, een ideologie, een geloof, een ideaal, de dictatuur of de democratie, voor de machtigen maakt het niet uit.

Geen opmerkingen:

NRC. Goedemorgen en Welterusten

  Goe Vandaag 16 APRIL 2024 Goedemorgen, Oekraïne slaakt een noodkreet: door het tekort aan munitie dreigt Rusland op alle fronten terrein t...