De Voortgaande Collaboratie van de Nederlandse Regenten met het Fascisme

 

Ruim 8o jaar na dato meldt Het Parool het volgende 

als 'Nieuws 22 mei 2025

Een collectief en individueel falen

Onderzoek Ambtenaren werkten mee aan Jodenvervolging

De Amsterdamse gemeentediensten werkten massaal mee aan de Jodenvervolging, stelt Niod-historicus Jeroen Kemperman. Het Bevolkingsregister registreerde de Joodse Amsterdammers, en de politie, het GVB en de GGD hielpen mee met hun deportaties.

HANNELOES PEN

"De doorsnee politieagent zei: het is niet aan mij om de regels te bepalen, en schoof de verantwoordelijkheid af. Ook antisemitisme speelde een rol. Bij de politie kwam ik meer signalen van antisemitisme tegen dan in andere organisaties."

De betrokkenheid bij de massale transporten van Joden uit Amsterdam wordt gezien als de meest controversiële acties van het GVB. U rept van een 'bijna onderdanige coöperatie met de Duitsers'. De bronnen geven geen antwoord op de vraag waarom het GVB heeft meegewerkt aan de transporten. Kunt u dat toelichten?

"Ik ben geen duidelijke motieven tegengekomen. Het is ook niet ter sprake gekomen in de zuiveringszaak tegen GVB-directeur Willem Hofman. Ze hebben nooit 'nee' gezegd tegen Duitse verzoeken. We kunnen er dus alleen naar gissen. Het is mogelijk dat ze gedacht hebben: anders vorderen de Duitsers de bussen en trams wel."

U nam ook de GGD onder de loep. De organisatie hielp eigenhandig mee bedlegerige Joden te deporteren. De directeur schreef dat dit voortkwam uit een 'edel motief', namelijk het verzachten van leed.

"Het is een gruwelijk verhaal hoe bedlegerige bejaarde Joden op ruwe wijze uit hun woningen of ziekenhuizen werden gesleept om te worden gedeporteerd. Die zieke mensen waren aan bed gekluisterd en werden de straat opgesleurd. Ik kan me indenken dat de GGD meewerkte en de mensen zelf naar de overvalwagens bracht om het leed voor hen te verzachten."

De zuiveringscommissie heeft de door u onderzochte leidinggevenden slechts berispingen uitgedeeld of zelfs geen straf opgelegd. Zwaardere sancties als overplaatsing of ontslag zijn niet gevallen. Wat wil dat zeggen?

"In de zuiveringscommissies zaten juristen, personen die door het verzet werden voorgedragen of bij de gemeentediensten hadden gewerkt. Zij toonden wel enig begrip voor de moeilijke positie waarin de directeuren zaten. De zuiveringscommissie had bovendien tot taak de ambtelijke organisatie weer op poten te krijgen om met de wederopbouw aan de slag te gaan. Het vertrouwen in het openbaar bestuur moest worden hersteld."

In het concluderende hoofdstuk besluit u in stevige woorden dat de geschiedenis van de Nederlandse overheid gelezen kan worden als 'een verhaal van collectief en individueel falen, van lafheid en meegaandheid, van gebrek aan moed en lotsverbondenheid met de vervolgden.'

"Het is mijn interpretatie van hetgeen ik heb onderzocht."

Burgemeester Halsema bood Joodse gemeenschap onlangs formeel excuses aan namens de gemeente Amsterdam. Vindt u die excuses op basis van uw onderzoek terecht?

"Ik heb met mijn onderzoek geen moreel oordeel willen vellen. Dat laat ik aan anderen. Als die excuses iets kunnen betekenen in de relatie tussen de Joodse gemeenschap en de gemeente Amsterdam lijkt me dat hartstikke positief."

Aan het einde van uw onderzoek komt u met de opmerking dat democratie zomaar opzijgeschoven kan worden. Is dit een waarschuwing?

"Ik geef het als een ontnuchterend voorbeeld dat dit vaker kan voorkomen. Dat is de uitdaging van deze tragische geschiedenis: wat halen we hieruit? Ik wil inzicht bieden in hoe zulke dingen kunnen gebeuren en laten zien onder welke invloeden mensen tijdens een bezetting staan en wat de valkuilen zijn, in de hoop dat mensen mentaal weerbaar zullen zijn."

https://www.parool.nl/amsterdam/amsterdamse-ambtenaren-werkten-massaal-mee-aan-jodenvervolging-ze-zeiden-het-is-niet-aan-mij-om-de-regels-te-bepalen~b3fb9309/

Dat de hoofdstad ook ongevraagd collaboreerde met de nazi's weten de lezers van mijn weblog al vele jaren, aangezien ik er regelmatig over heb geschreven. De oorzaak van deze nog steeds voortdurende collaboratie is het feit dat de Nederlanders een laf volk vormen, of in de woorden van onze beroemdste historicus Johan Huizinga al ruim een eeuw geleden 'onheroisch.' Dat blijkt ook uit de recente verontschuldigingen die 80 jaar na de oorlog burgemeester Halsema, net voor het verschijnen van deze acamische studie, heeft aangeboden. Nu collaboreren de Nederlandse regenten met de genocidale Joodse staat van Netanyahu. De geschiedenis herhaalt zich.