Diepgravend boek over Oekraïne
Het conflict in Oekraïne is sinds de tweede oorlog de meest gemediatiseerde oorlog, meer dan die van Korea, Vietnam, Irak of Joegoslavië. Is het omdat men ditmaal hier Rusland kan aanwijzen als agressor en niet de VS zoals dat bijna altijd het geval is? Dagelijks vullen de kranten ons met de laatste artikels over dappere Oekraïense soldaten en over de slechte moreel en met schoppen bewapende Russische soldaten.
De fantasie van de media
Dat zijn de verhalen die we keer op keer door de media krijgen voorgeschoteld. Reeds bijna drie weken geleden wist Marijn Trio ons op de VRT Televisie te vertellen over wat hij noemde de bevrijding van Robotne. De aanval op de nederzetting begon begin juni, dus meer dan drie maanden terug!
Kees van der Pijl, de expert die in de Nederlandse en Belgische media voor uitleg over Oekraïne persona non grata is.
Maar nog vandaag wordt er voor deze nederzetting (voor de oorlog goed voor een 500 inwoners) nog stevig gevochten. Met onder meer in het zuiden en westen Russische troepen. Het dorp ligt met andere woorden in de gevechtszone.
En dan is er de stad Marinka gelegen vlakbij de provinciehoofdstad Donetsk en dus voor beide partijen erg strategisch. Ze had in tegenstelling tot Robotne geen 500 inwoners maar 9.700. Ook geen enorm getal maar toch al wat meer.
En hier vecht Rusland dan maandenlang om dit stadje te veroveren. En ook hier blijft er na de ‘grote’ Russische vooruitgang aan de westelijke rand nog Oekraïens verzet. Robotne haalde herhaaldelijk onze pers. Marinka niet.
Verboden in de massamedia
Recent verscheen nu een boek die een dieper gravende blik op het conflict werpt en die veel duidelijker maakt voor de leek die zich moeten baseren op de NRC of De Standaard en The Guardian. Het is van de hand van de Nederlander Kees van der Pijl die al jaren het land nauwlettend volgt. Het is ook niet zijn eerste boek over de zaak.
Zijn inzichten over het neerhalen van de vlucht MH17 boven Oekraïne zette hij reeds eerder te boek (1) en werd hier al besproken. Nadien maakte Eric van de Beek met het boek MH17 De onderste steen dit werk op een professionele wijze verder af (2).
Nu is er dus te midden van deze oorlog het nieuwe boek van Kees van der Pijl (3) ‘De tragedie van Oekraïne, Europa als opmarsgebied voor de oorlog tegen Rusland’. Een goed gekozen titel want dat hier in het geval van Oekraïne sprake is van een tragedie hoeft men niet te betwijfelen.
Kees van der Pijl doceerde internationale betrekkingen aan de Universiteit van Amsterdam en was daarna tot 2012 hoogleraar en directeur van het Centre for Global Political Economy van de Britse universiteit van Sussex. Al wat jaren concentreert hij zich op dit land en de regio en dat blijkt uit het boek dat goed is voor 287 pagina’s en eventjes 1.000 voetnoten.
Je kan hem dus beschouwen als een expert met een pak kennis over het land en de regio. Een complexe geschiedenis en wat we nu meemaken is het resultaat van twee nationalismen en een NAVO/VS die vastbesloten zijn om dit land om te vormen tot een bolwerk tegen Rusland. En daarom moesten de Russenhaters er aan de macht komen en hun dictatuur vestigen.
Maar Kees van der Pijl is het soort van expert die men gezien de huidige toestand niet zal horen of zien in onze klassieke media. Daar doet men het met wat militairen uit de NAVO, Het Institute of the Study of War, een instelling van de schoonfamilie van Victoria Nuland, de dame die in Washington het dossier beheert, of een Mark Galeotti, man van het Royal United Services Institute, de studiedienst van het Britse leger.
Etnische zuiveringen en oorlogen
Hij gaat in dit boek terug tot het uiteenvallen van de Sovjetunie in 1990. Een ramp door de wijze waarop dit gebeurde en mede de schuld is van Michael Gorbatsjov. Van de ene dag op de andere kwamen er een ganse serie landen bij met eigen regeringen, tradities en (betwiste) grenzen. De natte droom van de vijanden van de Sovjetunie en natuurlijk Rusland. Er moesten oorlogen van komen.
Typevoorbeeld zoals hij aanstipt zijn de oorlogen rond Georgië met Zuid-Ossetië en Abchazië die in 2008 escaleerden tot een volbloed conflict. Door vooral dit feit echter wist Moskou dat een aanval op Rusland zeer goed mogelijk was en men zich diende voor te bereiden want het Westen was totaal onbetrouwbaar. Wat gebeurde en nu merkbaar is.
Maar dat de NAVO zich achter ultranationalisten en etnische zuiveringen zou scharen was dan ook voor de Russische regering geen verrassing. Zo kwam de Amerikaanse ambassadeur Peter Galbraith in Kroatië in augustus 1995 persoonlijk toekijken op het offensief om in de Kroatische regio van Krajina de Serviërs de er al honderden jaren verbleven te doden of te verjagen.
Kees van der Pijl publiceerde met De tragedie van Oekraïne een diepgravend werk naar de ontstaansgeschiedenis van dit conflict.
Met als resultaat 150.000 vluchtelingen en tegen de duizend doden, burgers en militairen. Hetzelfde deed zich enkele jaren later voor in de regio Kosovo waar het zogenaamde bevrijdingsfront UCK, in wezen een criminele organisatie, dankzij de NAVO/VS de oorlog kon winnen.
Na de overgave van Servië staken die in hun ‘vrij’ Kosovo kerken en kloosters in brand en roeide er op grote schaal opposanten en minderheden zoals Kroaten, Serven en Turken uit of verjoeg ze. Met een geschatte 200.000 vluchtelingen tot gevolg en een door de bombardementen van de NAVO (met o.m. Belgische F16’s) veroorzaakte meer dan 1.000 doden.
Van joden haters tot vrijheidsstrijders
Dat de VS zich hier in Oekraïne schaarde achter fascistische groepen als Pravy Sektor, Svoboda of Azov is dan ook niet verbazend. De NAVO voert zoals hij schrijft oorlog tegen Rusland en dan is alles wat maar van verre op Russisch gelijkt uit den boze en uit te roeien.
Wat in het boek wat ontbreekt is de achtergrond van dit uiterst fanatiek Oekraïens nationalisme. Dit ontstond in de tweede helft van de negentiende eeuw vooral in het westen van Oekraïne dat toen deels onder Oostenrijkse of Poolse controle was. Het idee was dat je Oekraïners kon herkennen aan hun typisch hoofd dat afstak tegen dat van de andere bewoners van de regio zoals Polen, joden en Russen.
Die rassentheorieën van onder meer Mykola Mikhnovs’kyi (4) hield in dat trouwen voor een volbloed Oekraïner met die ‘vreemden’ verboden moest worden. Ze werden nadien deels overgenomen door o.m. Stepan Bandera en vormen de intellectuele basis voor de ultranationalisten in het land. Vandaar dat ze onmiddellijk eens ze goed en wel aan de macht waren elke vorm van Russische cultuur verboden.
Het streven naar een ‘raszuiver’ Oekraïne vertaalde zich onder meer in de burgeroorlog in 1943 in de regio Volhynia waar de fascistische organisatie UPA meer dan 100.000 Polen om het leven bracht. Het is een geschiedenis die het land voor altijd zal blijven achtervolgen.
Het uiteenvallen van het land
Hij citeert hierbij op pagina 43 de vroegere Tsjechische president Vaclav Claus die in een toespraak voor het Britse Hogerhuis stelde dat Oekraïne een heterogeen verdeeld land is en: “iedere poging om de geopolitieke oriëntatie van buitenaf te veranderen, zal onvermijdelijk leiden tot het uiteenvallen, zo niet de vernietiging van de staat.” Zeer wijze en profetische woorden.
De auteur heeft het ook in detail over de machinaties vanuit de NAVO en vooral Canada, de VS en het Verenigd Koninkrijk. Reeds snel na de Tweede Wereldoorlog begonnen zij de erfgenamen van die fascistische groepen als de OUN-B en UPA te financieren en contacten te leggen met geestesgenoten in Oekraïne.
Chrystia Freeland, tegenwoordig vice-premier in Canada, is de kleindochter van Mykhailo Chomiak die vanuit het Poolse Krakow medeverantwoordelijk was voor de Duitse collaboratiepers in Oekraïne en fel anti-joods was. In 1988 trok ze officieel als studente naar Oekraïne. De echte reden kon men zo rieken.
In 2022 en voor de Russische inval was ze dan een van belangrijkste architecten van de sancties tegen Rusland. Wat feitelijk een mislukking is. Blijkens foto’s is ze een fan van de UPA.
Het boek is ook erg kritisch voor de president Viktor Janoekovitsj die, zoals de andere sleutelfiguren in het land, zeer corrupt was en mede daardoor gemakkelijk ten val werd gebracht. Ook de maneuvers tussen de VS en Duitsland passeren de revue. Met de gewezen bokser Vitaly Klitsjko die de gunst had van de Duitse CDU en Arseni Jatsenjoek die kon rekenen op de VS en het ook won.
Een foto met in het midden Katherina Chumachenko, de Amerikaanse echtgenote van Viktor Yushchenko die president van Oekraïne was van 2005 tot 2010 en premier van het land van 1999 tot 2001. Het is Yushchenko die fascistenleider Stepan Bandera uitriep tot nationale held. Dat werd nadien door zijn opvolger ongedaan gemaakt. Katherina Chumachenko kreeg in 2005 de Oekraïense nationaliteit. En neen, in Oekraïne is er geen fascisme, alleen gestrekte rechterarmen.
Interessant is ook dat Kees van der Pijl de officiële juridische argumentatie van Rusland geeft waarom het Oekraïne binnenviel. Er was de opstand ontstaan na de staatsgreep van februari 2014 met de provincie Donetsk en Loehansk die zich hadden afgescheurd van de regering in Kiev. Waarop die hen aanviel en die aanvallen namen eind 2021 en begin ‘22 in hevigheid toe.
Waarna Moskou kort voor de invasie die republieken erkende en met hen een bijstandsverdrag afsloot. Vandaar dat Moskou niet spreekt van een oorlog maar van een ‘Speciale Militaire Operatie’. Vergezocht en dubieus? Maar de door de VS uitgeroepen onafhankelijkheid van Kosovo was qua juridische argumentatie niet veel beter.
Integrity Initiative
Ook heeft hij het over de fascistische groepen als Svoboda die het Europees Parlement in 2012 veroordeelde tot Carl Bildt, minister van Buitenlandse Zaken van Zweden, plots begin 2014 stelt dat het “Europese democraten zijn die streven naar waarden die ook de onze zijn.” Kritiek in onze massamedia over Svoboda en gelijkaardige groepen zal je vanaf de herfst van 2013 niet meer horen. Men is echt gehoorzaam.
Een ander al grotendeels vergeten verhaal dat wordt besproken betreft dat van de Oekraïense goudreserves, goed voor 51 ton, die ‘s morgens vroeg op 7 maart 2014 met een ongemerkt vliegtuig verdwenen naar de VS. Ziet dat ooit nog terug? Dat de VS de voor 2015 geplande verkiezingen niet wou afwachten is merkwaardig maar bij nader toezicht erg logisch.
President Janoekovitsj had die nooit kunnen winnen. Door het echter via een staatsgreep te doen creëerde men bewust chaos en in die chaos kon men een totaal nieuw regime installeren, de pro-Russische oppositie met geweld uitschakelen en komaf maken met de Russische invloed in het land. Tabula Rasa.
Uit het boek blijkt ook de belangrijke rol van de Britse en Amerikaanse veiligheidsdiensten. Vooral het Institute of Statecraft van het Britse MI6 en het hiermee gelieerde Integrity Initiative speelden in het bewerken van de media een cruciale rol. Daarbij maakt de auteur ook melding van de niet onbelangrijke invloed van Integrity Initiative binnen de Brusselse VUB, de Vrije Universiteit. Verborgen invloed dus.
Het Integrity Initiative speelde eveneens een centrale rol in het uitschakelen van Labourleider Jeremy Corbyn en zijn vervanging door Keir Starmer, een hedendaagse door Britse zionistische kringen gefinancierde versie van Tony Blair. Hij mag eerstdaags voor premier spelen. De conservatieven blijken alleen nog maar wat clowns in de aanbieding te hebben. Tot men ook Starmer beu is en hij er genoeg aan verdiende.
Wat nu?
Een mysterie blijven wel de toekomstplannen van Rusland met Oekraïne. Alles hangt hier af van de sterkte van de twee vechtende partijen. Gezien de economische kracht van Rusland versus Oekraïne heeft de regering in Kiev geen schijn van kans. Dat laat men tussen de regels ook bij de NAVO soms wel horen. Maar klopt dat?
Een kerkhof in Oekraïne. Veel vlaggen en voor elke dode soldaat één, het beeld van de tragedie.
De vraag is hier hoever de VS wil gaan en wat de EU zal beslissen. Wil men werkelijk tot de (symbolisch) laatste Oekraïner vechten of komt er toch een akkoord? Ongetwijfeld is men achter de schermen hierover aan het onderhandelen maar alles blijft nog geheim. Maar de hoop op een vernield Rusland lijkt bij de NAVO nu wel verdwenen. Een zoveelste blunder.
Oekraïne is echter kapot en wie beelden van Oekraïense kerkhoven ziet ziet duizenden vlaggen wapperen. Het is een beeld dat men in Rusland op een rare uitzondering na zelden ziet. Omdat ze alles beter afschermen? Twijfelachtig. Vaclav Klaus zou met zijn woorden voor het Britse Hogerhuis profetisch kunnen geweest zijn. Ook Kees van der Pijl vraagt het zich af.
Voor wie meer wil weten over deze tragedie is het boek van Kees van der Pijl essentiële lectuur. Zelfs de Russische militaire blunders – en die waren er – worden erin beschreven.
Willy Van Damme
1)Kees van der Pijl, ‘Flight MH17 and he new cold war, prism of disaster’, Manchester University Press, 2018.
2) Eric van de Beek, ‘MH 17 De onderste steen’, Eigen uitgave, 2022. Hij werkt nu aan een tweede boek over de zaak.
3) Kees van der Pijl, ‘De tragedie van Oekraïne – Europa als opmarsgebied voor de oorlog tegen Rusland’, De Blauwe Tijger, 2023. 24,95 euro, 288 pagina’s.
4) Grzegoriz Rossolinski, Stepan Bandera,
The Life and Afterlife of
a Ukrainian Nationalist.
Fascism, Genocide, and Cult, Ibidem Press, Stuttgart, 2015. 637 bladzijden.
Voordien had hij over zijn onderzoek in Oekraïne enkele voordrachten willen geven maar fascistische knokploegen verhinderden dat echter. Alleen vlakbij de Duitse ambassade in Kiev lukte dat. Het toont de ware aard van de regering die de NAVO/VS er aan de macht had gebracht.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten