Victor Halberstadt:
icoon van de
verborgen macht
8
Victor Halberstadt wordt dit weekend tachtig. De voormalig honorair secretaris-generaal van de Bilderbergconferenties geldt al decennia als de belichaming van de verborgen macht. Hij heeft het meest imposante netwerk van Nederland en verre omstreken. Interviews geeft hij zelden. Via een onbekend vriendenboek en een gesprek met zijn kompaan Harry van Wijnen licht FTM een tip van de sluier op. ‘Hij kent duizend mensen en dat zijn de duizend belangrijkste mensen die er op aarde rondlopen.’
‘Victor, victorious’ staat met gouden letters op het bordeaux-rode linnen omslag van een met garen gebonden boekje. Het negenenzeventig pagina’s tellende werk is een liber amicorum; een boekje vol met persoonlijke aantekeningen van zijn beste vrienden. Leids hoogleraar en enigmatisch supernetwerker Victor Halberstadt mocht het op 16 juni 1989 in het Amstel Hotel in ontvangst nemen, ter gelegenheid van zijn vijftigste verjaardag. Onder zijn vrienden bevinden zich vooraanstaande politici, journalisten, economen en diplomaten. Ze zijn goed bekend met de vertrouwelijkheid waarmee Halberstadt al vele jaren opereert.
Achter de schermen adviseert hij politieke kopstukken, industriëlen en de hoogste bestuurders van maatschappelijke instituten. Hij was van 1972 tot 2004 kroonlid van de Sociaal Economische Raad (SER), het gremium dat onafhankelijk advies geeft aan de regering en het parlement. Ook het Koningshuis staat hij met raad bij. Hij heeft invloed, tot in de hoogste echelons van de samenleving. En niet alleen in Nederland: als honorair secretaris-generaal van de Bilderbergconferenties gaf hij sinds 1981 leiding aan het zogenoemde Steering Committee, het gezelschap dat de gasten en onderwerpen van de veelbesproken ‘geheime’ bijeenkomsten kiest. De media mijdt hij waar mogelijk. Interviews geeft hij in principe niet. Discretie is alles. De inhoud van het vriendenboekje is dan ook niet bedoeld voor verdere verspreiding.
In het gesprek met NRC onthult Halberstadt dat hij de auctor intellectualis is van de ‘200 van Mertens’, door velen aangemerkt als een lijst die synoniem is voor de oncontroleerbare machtselite. Zelf hoort ‘de man met het meest waardevolle adressenboekje’ ook bij die elite. ‘Hij zit overal met zijn tentakels in,’ zegt voormalig VVD-Kamerlid Robin Linschoten.
De hoogleraar maakt alom indruk met zijn elegantie. Ook op de schrijver van het NRC-portret, die opmerkt dat de man geen visitekaartjes gebruikt: ‘Wil je Victor Halberstadts telefoonnummers weten, dan schrijft hij die nog ouderwets voor je op. Zwarte vulpen, wit correspondentiekaartje, de initialen “VH”. Drie nummers onder elkaar, even blazen, wapperen met het papiertje tot de inkt droog is. Quasi nonchalant: “Ik vertegenwoordig niemand, dus waarom heb ik die dingen nodig? Ik werk thuis en ben geen filiaalhouder.”’
