De Russische natiestaat
Veel Russen vinden dat Oekraïne en Rusland samen één natie vormen. Een gevaarlijke gedachte die nergens op te herleiden valt, aldus de gerenommeerde Harvard-historicus Serhii Plokhy in zijn nieuwe boek.
De Russische Dag van de Marine in de havenstad Sebastopol op de door president Poetin geannexeerde Krim, 29 juli jl.
Foto AFP
https://www.nrc.nl/nieuws/2018/08/02/de-dreiging-van-een-nieuw-imperium-a1611986
De twintigste eeuwse socioloog Jacques Ellul schreef in zijn toonaangevende boek Propaganda. The Formation Of Men’s Attitudes:
Historically, from the moment a democratic regime establishes itself, propaganda establishes itself alongside it under various forms. This is inevitable, as democracy depends on public opinion… it is evident that a conflict exists between the principles of democracy -- particularly its concept of the individual -- and the processes of propaganda. The notion of rational man, capable of thinking and living according to reason, of controlling his passions and living according to scientific patterns, of choosing freely between good and evil -- all this seems opposed to the scecret influences, the mobilizations of myths, the swift appeals to the irrational, so characteristic of propaganda.
Deze paradox verklaart waarom de meest geprezen Nederlandse mainstream-opiniemaker H.J.A. Hofland het ene moment een boek van hem als titel kon geven ‘Orde bestaat niet (en is verderfelijk),’ en het volgende moment met evenveel stelligheid precies het tegenovergestelde kon beweren door met de kwalificatie ‘het vredestichtende Westen’ te komen. Dus hoewel ‘orde’ niet bestaat en zelfs ‘verderfelijk’ is, bestaat er kennelijk wel degelijk een neoliberale orde van vrede die door het Westen wordt verspreid. Net als de andere journalisten van de Nederlandse commerciële media bleek Hofland in staat moeiteloos met talloze paradoxen te leven. Hij en de anderen van de mainstream pers hoefden niet gecensureerd te worden, zij hebben namelijk de tegenstellingen geinternaliseerd en daarmee voor zichzelf onzichtbaar gemaakt, zoals Noam Chomsky in een gesprek met Andrew Marr probeerde uit te leggen nadat deze vooraanstaande BBC-journalist hem had gevraagd:
‘How can you know that I’m self-censoring?’
en Chomsky daarop antwoordde:
I don’t think you’re self-censoring. I’m sure you believe everything you’re saying. But what I’m saying is if you believed something different, you wouldn’t be sitting where you’re sitting.http://tinyurl.com/64tjsgp
De internalisering is een bekend psychologisch fenomeen dat Ellul als volgt uiteen zet:
Continuous propaganda exceeds the individual’s capacities for attention or adaptation and thus his capabilities of resistence. This trait of continuity explains why propaganda can indulge in sudden twists and turns. It is always surprising that the content of propaganda can be so inconsistent that it can approve today what it condemned yesterday… We must not think that a man ceases to follow the line when there is a sharp turn. He continues to follow it because het is caught up in the system… he will hear the new truth reassessed a hundred times, he will find it explained and proved, and he does not have the strength to fight against it each day on the basis of yesterday’s truth. He does not even become fully involved in this battle. Propaganda continues its assault without an instant’s respite; his resistance is fragmentary and sporadic. He is caught up in professional tasks and personal preoccupations, and each time he emerges from them he hears and sees the new truth proclaimed. The steadiness of the propaganda prevails over his sporadic attention and makes him follow all the turns from the time he has begun to eat of this bread.
Dit geldt zowel voor het grote publiek als voor de journalist zelf, want ook die zit gevangen in dit proces. Niet voor niets stelde de grote Amerikaanse media- ideoloog Walter Lippmann in 1922 in zijn standaardwerk Public Opinion dat
public opinions must be organized for the press if they are to be sound, not by the press... Without some form of censorschip, propaganda in the strict sense of the word is impossible.
De essentie van propaganda is daarom, in de woorden van Ellul 'continue propaganda' die 'het vermogen van het individu overstijgt' om 'zich te verzetten.' Vandaar het volgende fotobijschrift van de NRC: 'De Russische Dag van de Marine in de havenstad Sebastopol op de door president Poetin geannexeerde Krim, 29 juli jl.' Hier staat in feite een aperte leugen.Gesteld wordt dat 'Poetin' de 'Krim' heeft 'geannexeerd.' In werkelijkheid sprak de bevolking van de Krim zich uit voor aansluiting bij de Russische Federatie tijdens een democratisch verlopen referendum. Maar in het kader van de neoliberale demonisering van Rusland, moet president Poetin, als meest zichtbare exponent, onophoudelijk worden afgebeeld als een onverantwoordelijke tiran die een bedreiging vormt voor het 'vredestichtende' Westen. Wanneer men de hulpbehoevende patiënt dagelijks een shotje haat toedient, dan is het onvermijdelijk dat de propaganda en de haat worden geïnternaliseerd.
Increasingly, we live in a world where nothing makes any sense. Events come and go like waves of a fever, leaving us confused and uncertain. Those in power tell stories to help us make sense of the complexity of reality, but those stories are increasingly unconvincing and hollow.Adam Curtis. Bitter Lake. 2015
De leugen is inmiddels zo groot geworden dat de juistheid van Adolf Hitler’s adagium ‘[v]ertel een leugen vaak genoeg, luid genoeg, en lang genoeg en het volk zal je gaan geloven’ elke dag weer bewezen wordt. Het is waar: ‘De mensen trappen eerder in een grote leugen dan in een kleine,’ en wel omdat, zoals ‘der Führer’ in Mein Kampf (1925-1927) uiteenzette:
de omvang van een leugen altijd een bepaalde factor van geloofwaardigheid bevat, aangezien de grote massa van de bevolking in de bodem van hun harten ernaar neigen liever te worden beschadigd dan bewust en doelbewust kwaadaardig te zijn, en dat, daarom, in het licht van de primitieve eenvoud van hun brein ze gemakkelijker ten prooi vallen aan een grote leugen dan aan een kleine, omdat ze zelf liegen in kleine dingen, maar zich zouden schamen voor te grote leugens. Zo'n leugen zal nooit in hun hoofden opkomen en ze zullen niet in staat zijn om te geloven in de mogelijkheid van zulke monsterlijk bedrog en valse verklaringen bij anderen, ja, zelfs wanneer ze worden verlicht over het onderwerp, zullen zij lang twijfelen en aarzelen, en ten minste één van deze twee zaken als de waarheid blijven beschouwen.
De massamedia spelen bij het verspreiden van de leugen een doorslaggevende rol, zoals onder andere blijkt uit het feit dat op het onderwerp ‘het westers militair-industrieel complex’ een taboe rust.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten